بر‌اساس پژوهشی جنجالی، شاید انبساط جهان فقط یک توهم باشد. این بازنگری از کیهان راه‌حل‌هایی را برای معمای انرژی و ماده تاریک ارائه می‌دهد که به‌باور دانشمندان، نزدیک به ۹۵ درصد از کل انرژی و ماده‌ی جهان را تشکیل می‌دهند.
به‌گزارش لایوساینس، پژوهش جدید به رهبری لوکاس لامبریسر، استاد فیزیک تئوری دانشگاه ژنو، دوم ژوئن در مجله‌ی Classical and Quantum Gravity منتشر شد. دانشمندان بر‌اساس پدیده‌ی انتقال به سرخ یا سرخ‌گرایی، جهان را در حال انبساط می‌دانند.
بر‌اساس این پدیده، هرچقدر جسمی از ما دورتر شود، طول موج نور آن به‌سمت انتهای سرخ طیف کشیده می‌شود. کهکشان‌های دوردست سرخ‌گرایی بیشتری از کهکشان‌های نزدیک‌تر دارند و همین مسئله نشان می‌دهد این اجرام در حال دور‌شدن از زمین هستند.
به‌تازگی دانشمندان شواهدی پیدا کرده‌اند که نشان می‌دهد انبساط جهان ثابت نیست؛ بلکه با سرعت بیشتری در حال افزایش است. افزایش سرعت انبساط با اصطلاحی به نام ثابت کیهانی یا لامبدا اندازه‌گیری می‌شود.
ثابت کیهانی همیشه عامل سردرگمی کیهان‌شناسان بوده است؛ زیرا پیش‌بینی‌های مقداری آن در فیزیک ذرات با رصدهای واقعی به‌اندازه‌ی ۱۲۰ قدر متفاوت است؛ بنابراین، ثابت کیهانی را می‌توان «بدترین پیش‌بینی در تاریخ فیزیک» در نظر گرفت.
کیهان‌شناسان اغلب اوقات با پیشنهاد ذره‌ها یا نیروهای فیزیک جدید تلاش می‌کنند تا اختلاف بین مقادیر لامبدا را حل کنند. بااینحال، لامبریسر سعی می‌کند مسئله را به‌گونه‌ای متفاوت‌تر تعریف کند. او می‌گوید:
در این پژوهش، با انجام تغییر ریاضیاتی در قوانین فیزیک حاکم بر جهان از عینکی جدید برای بررسی کیهان و معماهای حل‌نشده‌ی آن استفاده کردیم.
در تفسیر ریاضی لامبریسر، جهان در حال انبساط نیست؛ بلکه همان‌طور‌که اینشتین هم باور داشت، مسطح و ایستا است. آثار مربوط به انبساط را می‌توان بر‌اساس تکامل جرم ذراتی مثل فوتون و الکترون به‌مرور‌زمان توجیه کرد.
بر‌اساس چشم‌انداز لامبریسر، ذرات از میدانی سرچشمه می‌گیرند که در فضازمان پخش می‌شوند. ثابت کیهانی بر اساس جرم میدان مقداردهی می‌شود و از‌آن‌جا‌که میدان نوسان می‌کند، جرم ذرات آن هم نوسان می‌کنند. ثابت کیهانی هم به‌مرور‌زمان تغییر می‌کند؛ اما در این مدل تغییرات به‌مرور‌زمان به‌دلیل جرم متغیر به‌وجود می‌آیند، نه براثر انبساط جهان.
در این مدل، نوسان‌های میدان به انتقال به سرخ‌های بیشتر برای خوشه‌های کهکشانی دوردست درمقایسه‌با پیش‌بینی مدل‌های کیهان‌شناسی سنتی منجر می‌شود و درنتیجه، ثابت کیهانی به پیش‌بینی‌های مدل صادق می‌ماند.
- شاید در آینده‌ای نزدیک انبساط جهان متوقف شود22 اردیبهشت 01مطالعه '6
- الکساندر فریدمن، یک قرن پیش انبساط جهان را پیش‌بینی کرد10 خرداد 01مطالعه '6
دستورالعملی برای جهان تاریک
چهارچوب جدید لامبریسر برخی از مسائل دیگر کیهان‌شناسی مثل ماهیت ماده‌ی تاریک را نیز از بین می‌برد. این ماده‌ی نامرئی با نسبت ذرات ۵ به ۱ از ذرات ماده‌ی معمولی بیشتر است؛ اما به‌دلیل نداشتن برهم‌کنش با نور، ماهیت اسرارآمیزی دارد.
لامبریسر پیشنهاد می‌دهد نوسان‌های میدان می‌توانند مانند میدان اکسیونی رفتار کند. آکسیون‌ها ذراتی فرضی و یکی از کاندیدهای ماده‌ی تاریک به‌شمار می‌روند. این نوسان‌ها می‌توانند انرژی تاریک را نیز حذف کنند که نیرویی فرضی و عامل کشیده‌شدن بافت فضا و دور‌شدن کهکشان‌ها با سرعتی باورنکردنی است.
در این مدل می‌توان اثر انرژی تاریک را بر‌اساس جرم‌های ذراتی توصیف کرد که مسیر تکاملی متفاوتی در جهان دارند. به‌عقیده‌ی لامبریسر، در چنین چشم‌اندازی نیازی به انرژی تاریک وجود ندارد.
لوز آنجلا گارسیا، پژوهشگر پسادکتری دانشگاه ECCI کلمبیا، تحت‌تأثیر تفسیر جدید لامبریسر و چگونگی حل مسائل قرار گرفت. گارسیا می‌گوید که این مقاله بسیار جذاب است و می‌تواند نتیجه‌ی متفاوتی برای مسائل کیهان‌شناسی رقم بزند. در‌واقع، این نظریه مانند روزنه‌ای برای تنش‌های موجود در دنیای کیهان‌شناسی عمل می‌کند.
بااینحال، گارسیا درباره‌ی ارزیابی داده‌های پژوهش جدید هشدار می‌دهد و تأکید می‌کند که این پژوهش شامل عناصری در مدل تئوری است که ممکن است به‌صورت عینی و حداقل در آینده‌ای نزدیک آزمایش‌پذیر نباشند.