فورانی از امواج رادیویی پس از سفری ۸ میلیارد ساله به زمین رسید

ستاره‌شناس‌ها قدیمی‌ترین انفجار سریع رادیویی (FRB) را رصد کردند که قدمت آن به ۸ میلیارد سال پیش بازمی‌گردد. صدها نمونه از این انفجارهای عجیب رادیویی از سال ۲۰۰۷ رصد شده‌اند، اما انفجار یادشده، پرانرژی‌ترین از نوع خود بود. این رویداد انفجاری که FRB 20220610A نامیده می‌شود بی‌سابقه بود و رکوردها را جابه‌جا کرد.

پژوهشگرها هنوز چشم‌انداز کاملی از FRB-ها ندارند. برخی از FRB-ها فقط یک بار رخ می‌دهند و برخی دیگر تکرار می‌شوند. انفجارهای رادیویی تکرارشونده معمولاً از ستاره‌های نوترونی مغناطیسی سرچشمه‌ می‌گیرند که به دور اجرام دیگر می‌چرخند و به‌صورت متناوب با پلاسمای اطراف خود برهم‌کنش دارند و به همین دلیل انفجارهای عظیمی از امواج رادیویی را در بازه‌های کوتاهی از زمان منتشر می‌کنند.

انفجار رادیویی FRB 20220610A توسط تلسکوپ رادیویی ASKAP در استرالیا کشف شد. تنها در چند میلی‌ثانیه، منبع این انفجار انرژی هم‌ارز با انرژی خورشید در طی سی سال را منتشر کرد و سیگنال آن پس از چند میلیارد سال به زمین رسید. این انفجار رادیویی سه و نیم برابر قوی‌تر از دیگر انفجارهای رادیویی بود که تاکنون کشف شده‌اند.

انفجار یادشده در نوع خود شگفت‌انگیز است، اما ردیایی منشأ آن تا کهکشان میزبان، می‌تواند مفاهیم زیادی را برای ستاره‌شناس‌ها داشته باشد. تاکنون تنها منشأ ۵۰ انفجار رادیویی ردیابی شده‌اند. پی بردن به سرچشمه‌ی تعداد بیشتری از این رویدادها به ستاره‌شناس‌ها در درک بهتر این انفجارها و حتی ماده‌ی گمشده‌ی جهان کمک می‌کند.

به باور پژوهشگرها، ماده‌ی گمشده جایی در فضای میان کهکشان‌ها مخفی شده اما این فضا به قدری داغ و پراکنده است که با روش‌های عادی به سختی می‌توان آن را رصد کرد. انفجارهای رادیویی سریع معمولاً تأثیر این مواد یونیزه را نشان می‌دهند، به‌طوری‌که حتی در فضای به‌ظاهر خالی هم می‌توانند الکترون‌ها را آشکار و به این ترتیب به ستاره‌شناس‌ها در اندازه‌گیری مواد میان‌کهکشانی کمک کنند.

وجود FRB-های موجود در جهان از جمله FRB 20220610A نشان می‌دهد بررسی جمیعت زیادی از آن‌ها می‌تواند به بررسی معمای ماده‌ی گمشده کمک کند. با راه‌اندازی رصدخانه‌های جدیدی مثل آرایه‌ کیلومتر مربعی تعداد بیشتری از این انفجارها کشف خواهند شد.

با اینکه هنوز علت واقعی انفجارها رادیویی سریع مشخص نیست، این رویدادها در کیهان متداول هستند و می‌توان از آن‌ها برای بررسی ماده‌ی بین کهکشان‌ها و درک بهتر ساختار جهان کمک گرفت. FRB 20220610A از کهکشانی سرچشمه می‌گیرد که قبلاً با دو کهکشان دیگر برخورد کرده است. این ادغام سه‌تایی مربوط به زمانی است که جهان بسیار فعال‌تر بود.

یافته‌های پژوهش در نشریه ساینس منتشر شد.