۷۰ سال پیش، سه ستاره برای همیشه در آسمان ناپدید شدند

در ۱۹ ژوئیه ۱۹۵۲ (۲۸ تیر ۱۳۳۱)، رصدخانه پالومار در کالیفرنیا آمریکا درحال نقشه‌برداری از آسمان شب بود. بخشی از این پروژه، شامل ثبت تصاویر متعدد از یک منطقه از آسمان بود تا به شناسایی اجرامی مانند سیارک‌ها کمک شود.

در حدود ساعت ۸:۵۲ شب، یک صفحه‌ی عکاسی نور سه ستاره را که در کنار هم قرار گرفته بودند، ثبت کرد. در قدر ۱۵، آن‌ها به‌طور معقولی در تصویر روشن بودند. در ساعت ۹:۴۵ شب، دوباره از همان منطقه از آسمان عکاسی شد؛ اما این‌بار سه ستاره‌ی یادشده در تصاویر جدید ظاهر نشدند. در کمتر از یک ساعت، همه‌ی آن‌ها ناپدید شده بودند.

ستارگان آسمان بی‌دلیل ناپدید نمی‌شوند. آن‌ها ممکن است منفجر شوند یا دوره‌ی کوتاهی از روشنایی را تجربه کنند؛ اما از بین نمی‌روند. بااین‌حال، مدرک عکاسی چیز دیگری می‌گفت. سه ستاره به وضوح در تصویر اول حضور دارند و به وضوح در تصویر دوم غیب شده‌اند.

در نگاه اول به‌نظر می‌آید که سه ستاره باید به‌طور ناگهانی کم‌نور شده باشند؛ اما به‌سختی می‌توان چنین ایده‌ای را پذیرفت. مشاهدات بعدی هیچ مدرکی مبنی بر افت نور ستارگان از قدر ۲۴ پیدا نکرد. این بدان معنی است که آن‌ها احتمالاً تا ۱۰ هزار برابر یا بیشتر کم‌نور شده‌اند. چه چیزی می‌تواند موجب شود که ستارگان تا این حد چشمگیر کم‌نور شوند؟

مشکل ایده‌ی یادشده این است که چنین رویدادی بیش از اندازه نادر است. بااین‌حال سایر تصاویر نجومی ثبت‌شده در دهه‌ی ۱۹۵۰ ناپدیدشدن‌های مشابه و سریع چندین ستاره را نشان می‌دهد. در برخی موارد، ستارگان با چند دقیقه‌ی قوسی از هم جدا شده‌اند و از همین رو، ثبت تصاویرشان با لنز گرانشی دشوار است.

فرض دیگر این است که آن‌ها اصلاً ستاره نبودند. سه نقطه‌ی روشن در ۱۰ ثانیه‌ی قوسی از یکدیگر قرار دارند. اگر آن‌ها سه جسم منفرد بودند، پس باید چیزی موجب روشن‌شدن آن‌ها شده باشد. با توجه به بازه‌ی زمانی تقریباً ۵۰ دقیقه‌ای تا ثبت تصویر دوم، علیت و سرعت نور مستلزم آن است که فاصله‌ی آن‌ها از یکدیگر بیش از ۶ واحد نجومی نباشد؛ بدین معنی که اجسام نباید بیش از دو سال نوری از ما فاصله داشته باشند.

ستارگان فرضی ممکن است اجسام ابر اورت بوده باشند و برخی رویدادها احتمالاً موجب شد که در زمانی یکسان روشن شوند. مشاهدات بعدی نتوانست آن‌ها را پیدا کند؛ زیرا از آن زمان در امتداد مدارشان جابه‌جا شده‌اند.

با توجه به ناپدیدشدن‌های مشابه که در سایر صفحات عکاسی دهه‌ی ۱۹۵۰ مشاهده شد، ایده‌ی تأثیر آزمایش‌های هسته‌ای کاملاً معقول و امکان‌پذیر به‌نظر می‌آید. بااین‌حال درحال‌حاضر نمی‌توانیم مطمئن باشیم. آنچه واقعاً نیاز داریم، ثبت شماری از رویدادهای مشابه در نقشه‌برداری‌های امروزی از آسمان است تا بتوانیم به سرعت به عقب بازگردیم و مشاهدات بیشتر انجام دهیم. تا آن زمان، معمای ستارگان ناپدیدشده همچنان حل‌نشده باقی می‌ماند.