پژوهشگران برای اولین بار رویان موش را در فضا پرورش دادند
همان‌طور که بشر به مرزهای فراتر از زمین چشم می‌دوزد و اولین گام‌های لرزان خود را به‌سوی ستاره‌ها برمی‌دارد، سوالاتی درمورد آینده ما شروع به ظاهر شدن می‌کند. یکی از مواردی که باید آزمایش شود، تکثیر گونه است. آیا همان‌طور که شجاعانه پیش می‌رویم، می‌توانیم به تولیدمثل ادامه دهیم و انسان‌های جدیدی را در محیط ریزگرانش و در شرایط تشعشات فراتر از اتمسفر زمین پرورش دهیم؟
اکنون برای اولین‌بار رویان‌های پستانداران در محیط ریزگرانش ایستگاه فضایی بین‌المللی که تقریبا ۴۰۰ کیلومتر بالاتر از سطح زمین به دور سیاره می‌چرخد، کشت داده شده است. نتایج نشان داد رویان‌های موش حداقل در مراحل اولیه می‌توانستند در محیط فضا زنده بمانند.
این سوال که آیا جنین پستانداران می‌تواند در شرایط ریزگرانش رشد کند، سوالی است که دانشمندان از مدت‌ها پیش درموردش کنجکاو بوده‌اند. احتمال باردار شدن در جریان سفر به مریخ وجود دارد، زیرا سفر به سیاره سرخ بیش از شش ماه طول می‌کشد.
پژوهشگران برای دستیابی به موفقیت اخیر، رویان‌های موش را بارور و در مرحله دو سلولی منجمد کردند و به ایستگاه فضایی بین‌المللی فرستادند تا فضانوردان آن‌ها را در دستگاهی که به این منظور طراحی شده بود، ذوب کنند و کشت دهند. در طول چهار روز، فضانوردان رویان‌ها را کشت دادند و در پایان آزمایش آن‌ها را در پارا فرمالدهید قرار دادند تا به زمین برگردانده شود.
چند مجموعه رویان وجود داشت. یک مجموعه به‌عنوان کنترل، روی زمین در محیط دارای گرانش کشت داده شد. گروه کنترل دیگر در ایستگاه فضایی بین‌المللی در گرانش شبیه‌سازی‌شده زمین کشت داده شد و گروه آزمایش ریزگرانش هم وجود داشت.
نرخ بقای هر دو گروه ایستگاه فضایی بین‌المللی کمتر از نرخ بقای رویان‌ها روی زمین بود. اما رویان‌هایی که زنده مانده بودند، به شکل طبیعی رشد کردند. بنابراین، اگرچه میزان ماندگاری در فضا پایین‌تر بود، این واقعیت که آن‌ها زنده ماندند، نشانه دلگرم‌کننده‌ای است. همچنین عواملی غیر از گرانش وجود دارد که می‌تواند در نرخ پایین بقا در فضا نقش داشته باشد.
پژوهشگران می‌گویند رویان‌های کشت‌شده تحت شرایط ریزگرانش به بلاستوسیست‌هایی با تعداد سلول طبیعی، توده سلولی داخلی و پروفایل بیان ژن مشابه با گروه‌های کنترل تبدیل شدند که نشان می‌دهد گرانش تاثیر قابل‌توجهی روی تشکیل بلاستوسیست و تمایز اولیه رویان پستانداران ندارد.
- چرا هرگز در فضا زندگی نخواهیم کرد5 مهر 02مطالعه '9
- عجیب ترین اتفاقاتی که در فضا می‌تواند برای انسان بیفتد30 فروردین 02مطالعه '6
مطالعات زیادی باید انجام شود تا مشخص شود که آیا باردار شدن در فضا قابل توصیه است یا خیر. پژوهشگران اثر تشعشعات را که مقدارشان در فضا بسیار بیشتر است، درنظر نگرفتند. همچنین رشد رویان‌ها در مرحله بلاستوسیست متوقف شد و مشخص نیست که آیا رشد رویان در رحم به پیامدهای متفاوتی منجر می‌شود یا خیر.
آزمایش‌های انجام‌شده روی جوندگان باردار نشان داده است که حضور در فضا در جریان مراحل بحرانی بارداری می‌تواند با اختلالاتی در رشد جنین همراه باشد. فرزندان جوندگانی که در فضا قرار داشتند، نرخ بالاتری از عوارض سلامتی را نشان دادند و مطالعه‌ای در سال ۲۰۰۵ نشان داد گرانش برای رشد طبیعی اسکلت و عضلات جنین ضروری است. بنابراین، برای بررسی تاثیر سفر فضایی روی جنین پستانداران به مطالعات بیشتری نیاز داریم.
یافته‌های پژوهش در مجله‌ی iScience منتشر شده است.