موشک چینی که سال گذشته به ماه برخورد کرد، حامل محموله‌ای اسرارآمیز بود

دوشنبه ۶ آذر ۱۴۰۲ - ۱۷:۰۰
مطالعه 3 دقیقه
سمت پنهان ماه و سیاره زمین در پس‌زمینه از نگاه ماژول مدارگرد چانگ‌ای ۵-تی۱
براساس یافته‌های مطالعه‌ای جدید، موشک مرموزی که در مارس ۲۰۲۲ به سطح ماه برخورد کرد، متعلق به چین بود و محموله‌ای نامعلوم را حمل می‌کرد.
تبلیغات

تکه‌ای زباله‌ی فضایی انسان‌ساخت که سال گذشته به سمت پنهان ماه برخورد کرد، درابتدا منشایی نامشخص داشت و موجب سردرگمی دانشمندان شد. اکنون گروهی از پژوهشگران در مقاله‌ای که در نشریه‌ی علوم سیاره‌ای منتشر شده است، می‌گویند آن زباله به احتمال زیاد بوستر یک موشک چینی بوده و جسمی ناشناخته را حمل می‌کرده است.

زباله‌ی فضایی مورد بحث اولین‌بار در سال ۲۰۱۵ مشاهده شد و اخترشناسان برنامه‌ی نقشه‌برداری آسمانی کاتالینا،‌ نام WE0913A را به آن دادند. این جسم مرموز در ژانویه ۲۰۲۲ توجه ناظران آسمان را به خود جلب کرد. در آن زمان، بیل گری، متخصص ردیابی زباله‌های فضایی در آمریکا پیش‌بینی کرد که جسم سرگردان ظرف مدت چند ماه آینده به سمت پنهان ماه برخورد خواهد کرد.

درابتدا گمان می‌رفت که جسم برخوردی، مرحله‌ی فوقانی یکی از موشک‌های فالکون ۹ است

درابتدا گمان می‌رفت که WE0913A مرحله‌ی فوقانی یکی از موشک‌های فالکون ۹ است که اسپیس ایکس در سال ۲۰۱۵ پرتاب کرد. اما مشاهدات بعدی و تجزیه‌وتحلیل داده‌های مداری نشان داد که این جسم تکه‌ای از موشک به‌کاررفته در ماموریت قمری چانگ‌ای ۵-تی۱ است. بااین‌حال، چین هرگونه ارتباط خود با حادثه را رد و ادعا کرد که این بوستر سال‌ها پیش در جو زمین سوخته است.

معما وقتی پیچیده‌تر شد که مدارگرد شناسایی ماه ناسا (LRO)، تصاویری را از محل سقوط جسم مرموز ثبت کرد. این عکس‌ها نشان دادند که جسم برخوردی به ماه نه یک دهانه، بلکه دو دهانه را با شکلی غیرمعمول از خود به جا گذاشته است.

اکنون دانشمندان دانشگاه آریزونا، موسسه فناوری کالیفرنیا و موسسه علوم سیاره‌ای امیدوارند که با پژوهش جدید خود، پرونده‌ی موشک اسرارآمیز چینی را بسته باشند. آن‌ها مسیر جسم را با استفاده از مشاهدات تلسکوپ‌های زمینی ترسیم کردند و بدین نتیجه رسیدند که WE0913A مرحله‌ی فوقانی موشک لانگ مارچ از ماموریت چانگ‌ای ۵-تی۱ است که در سال ۲۰۱۴ پرتاب شد. علاوه‌براین، پژوهشگران شواهدی را یافتند که نشان می‌دهد موشک سقوط‌کرده احتمالا حامل «محموله‌ای نامشخص و اضافی» بود.

دهانه دوگانه غیرمعمول ایجادشده روی ماه دراثر برخورد موشک چینی
دهانه‌ی دوگانه‌ی شکل‌گرفته دراثر برخورد موشک چینی به ماه در مارس ۲۰۲۲.

تیم پژوهش ادعای خود را با اتکا به دو مدرک مطرح کرده است. اول، به‌نظر نمی‌رسید که جسم هنگام سقوط روی سطح ماه درحال تاب‌خوردن بوده باشد؛ بلکه سقوط چرخشی نسبتا سامان‌یافته‌ای را تجربه کرد.

تانر کمپبل، نویسنده اصلی مطالعه و دانشجوی دکترا در دانشکده‌ی هوافضا و مهندسی مکانیک دانشگاه آریزونا در بیانیه‌ای گفت تا وقتی جسمی سرگردان در فضا، درمعرض نیروهای گرانشی زمین و ماه و نور خورشید باشد، به‌ویژه وقتی آن جسم موشک بزرگی خالی با سنگینی موتور در یک طرف باشد، انتظار دارید که قدری تاب بخورد.

کمپبل افزود: «ما می‌دانیم که بوستر دارای عرشه‌ی تجهیزات در انتهای بالای خود بود؛ اما وزن آن تجهیزات فقط درحدود ۲۷ کیلوگرم یا قدری بیشتر است. تجزیه‌وتحلیل تعادل گشتاور نشان داد که این مقدار وزن می‌تواند مرکز ثقل موشک را صرفا در حد چند اینچ جابه‌جا کند که برای توضیح چرخش پایدار آن کافی نیست. درنتیجه به این فکر افتادیم که باید چیزی بیشتر در جلو موشک نصب شده باشد.»

موشک سقوط‌کرده احتمالا حامل «محموله‌ای نامشخص و اضافی» بود

پژوهشگران می‌گویند محتمل‌ترین توضیح برای وضعیت سقوط، این است که توزیع جرم موشک مانند یک جفت دمبل بوده؛ بدین صورت که بوسترهای دوقلو از یک طرف سنگینی می‌کردند و نیروی متعادل‌کننده‌ی جسمی دیگر که به طرف دیگر موشک متصل شده بود، آن را پایدار می‌کرد.

در وهله‌ی بعد، پژوهشگران از دهانه‌های هم‌پوشان عجیبی که دراثر برخورد موشک با سرعت تقریبا ۹۲۹۰ کیلومتر بر ساعت با ماه شکل گرفتند، شگفت‌زده شدند. دهانه‌ی شرقی تقریبا ۱۸ متر قطر دارد و قطر دهانه‌ی غربی به حدود ۱۶ متر می‌رسد.

کمپبل در توضیح گفت: «این اولین‌بار است که دهانه‌ای دوگانه را می‌بینیم. در مورد چانگ‌ای ۵-تی۱، می‌دانیم که برخورد موشک در حالت تقریبا عمودی رخ داد؛ درحالی‌که برای شکل‌گیری این دو دهانه‌ی تقریبا یکسان، به دو جرم تقریبا مساوی نیاز دارید که از یکدیگر جدا باشند. بااین‌حال، هیچ‌کس نمی‌داند محموله‌ی ناشناس موشک چینی چه بود.

کمپبل افزود: «به‌وضوح هیچ ایده‌ای نداریم که محموله چه چیز بوده است. شاید یک ساختار پشتیبانی اضافی، تجهیزات اضافی یا هر چیز دیگر. احتمالا هرگز نخواهیم فهمید.»

داغ‌ترین مطالب روز
تبلیغات

نظرات