ماه‌نشین اسلیم با فرارسیدن شبانگاه ماه دوباره خاموش شد

ماه‌نشین ژاپنی اسلیم از زمان فرود روی سطح ماه، با مسیری پرپیچ‌وخم مواجه بوده است. این کاوشگر اواخر ماه گذشته فرودی رکوردشکن روی ماه انجام داد؛ اما دراثر واژگونی روی سطح قمری نتوانست برق مورد نیاز برای تداوم فعالیتش را تولید کند و از کار افتاد. بااین‌حال، ماه‌نشین اندکی بعد به‌لطف تغییر زاویه‌ی تابش پرتوهای خورشید به زندگی بازگشت.

اسلیم اکنون با سخت‌ترین چالش در ماموریت خود مواجه است: زنده‌ماندن در شبانگاه بسیار سرد ماه. این چالش شاید پایان ماموریت ماه‌نشین ژاپنی را رقم بزند؛ اما کاوشگر پیش از آنکه دوباره خاموش شود، مطمئن شد که آخرین تصاویر شگفت‌انگیز از سطح ماه را به زمین رسانده است.

در ۱۹ ژانویه، پس از تقریبا دو ساعت انتظار، ژاپن تایید کرد که با فرود موفقیت‌آمیز «ماه‌نشین هوشمند مخصوص بررسی ماه» یا به اختصار اسلیم روی ماه، به پنجمین کشور فاتح قمر زمین تبدیل شده است بااین‌حال، از همان ابتدا تیم ماموریت دریافت که فضاپیمایش دچار نقصی نامعلوم شده است.

اسلیم دو هدف اصلی خود، یعنی فرود بسیار دقیق درون دهانه‌ی شیولی و استقرار دو ماه‌نورد کوچک روی ماه را برآورده کرده بود؛ اما صفحه‌های خورشیدی‌اش نمی‌توانستند نور خورشید را جذب کنند و درنتیجه ماه‌نشین با اتکا به باتری شروع به فعالیت کرد.

عکس شگفت‌انگیز ثبت‌شده به‌وسیله‌ی یکی از ماه‌نوردها، نشان داد که اسلیم روی دماغه‌ی خود فرود آمده است؛ بدین معنی که صفحه‌های خورشیدی در موقعیت مناسب برای دریافت پرتوهای خورشید نیستند. بااین‌حال، این احتمال وجود داشت که در صورت انتظار برای چرخش ماه به دور زمین و تغییر زاویه‌ی تابش نور خوشید، سلول‌های خورشیدی قادر به تولید برق و شارژ باتری شوند. تقریبا ۱۰ روز پس از فرود، اسلیم به زندگی برگشت، با کنترل ماموریت دوباره ارتباط برقرار کرد و چند عکس تماشایی به زمین فرستاد.

پس از راه‌اندازی دوباره‌ی ماه‌نشین، آژانس کاوش‌های هوافضای ژاپن (جاکسا) با اسکن سطح ماه و برداشت عکس با استفاده از دوربین چندبانده‌ی فضاپیما، موفق شد ترکیب سنگ‌ها را تجزیه‌وتحلیل و حتی اهدافی فراتر از حد انتظار را مشاهده کند. بااین‌حال اول فوریه جاکسا تایید کرد که با آغاز شبانگاه دو هفته‌ای ماه، اسلیم خاموش شده است.

در طول شب قمری، دما ممکن تا منفی ۱۳۰ درجه سانتی‌گراد پایین بیاید. اگر اسلیم زنده بماند، شرایط نور و دما تا حوالی ۱۵ فوریه بهبود خواهد یافت و جاکسا تلاش خواهد کرد تا دوباره ارتباطش با ماه‌نشین را برقرار کند.

شبانگاه ماه متاسفانه با ماه‌نشین‌ها مهربان نیست و بسیاری از کاوشگرها برای تاب‌آوردن شرایط سخت این دوره ساخته نشده‌اند. اسلیم هم‌اکنون اهداف ماموریتش را برآورده کرده است؛ اما اگر دو هفته‌ی دیگر از خواب بیدار شود، می‌تواند به ماموریت علمی‌اش ادامه دهد و با مشاهده‌ی سنگ‌ها و تجزیه‌وتحلیل ترکیب آن‌ها، به حل معمای منشاء ماه کمک کند.