ایلان ماسک و بازگویی رویای مریخ؛ چشم‌انداز استعمار سیاره سرخ از همیشه نزدیک‌تر است

ایلان ماسک تقریبا ۸ سال است که به‌طور علنی در مورد چشم‌انداز گسترده‌ی خود برای سکونت در مریخ صحبت می‌کند. وی اولین‌بار سپتامبر ۲۰۱۶ در سخنرانی خود در شهر گوادالاخارا در مکزیک، رویای استعمار سیاره سرخ را مطرح کرد.

آخر هفته‌ی گذشته، ماسک در تاسیسات استاربیس اسپیس ایکس در جنوب تگزاس، بار دیگر از تبدیل انسان به گونه‌ی میان‌سیاره‌ای صحبت به میان آورد. او خطاب به کارمندان شاغل در کارخانه‌ی استارشیپ، از نیاز مبرم به گسترش حیات فراتر از زمین صحبت کرد. دلیل نیازمندی بشر به سکونت در فضا، از دست‌رفتن زمین یا بی‌توجهی به حفظ آن نیست. درعوض، بشریت نباید تمدنی تک‌سیاره‌ای باقی بماند؛ زیرا در این صورت ناگزیر با مصائبی مواجه خواهد شد که دیر یا زود به عمر وی خاتمه خواهند داد.

تمام این صحبت‌ها برای علاقه‌مندان به پروازهای فضایی و طرفداران ماسک، آشنا هستند. اما درطول ۸ سال گذشته، ماسک به‌طور فزاینده به چهره‌ای بحث‌برانگیز و تفرفه‌افکن تبدیل شده است. بسیاری از افراد با توجه به رفتارهای ماسک، اظهارات او در مورد مریخ را به‌عنوان خیالات فردی خودشیفته رد می‌کنند. بااین‌حال، دست‌کم در مورد پروازهای فضایی، این تلقی اشتباه است. جاه‌طلبی‌های چندسیاره‌ای ماسک با توجه به گام‌های جدی برداشته‌شده از سوی اسپیس ایکس، امروز معتبرتر از همیشه هستند.

ماسک در سخنرانی ۴۵ دقیقه‌ای خود، در مورد بوستر سوپر هوی و استارشیپ، مرحله‌ی فوقانی آن و برنامه‌های اسپیس ایکس برای رساندن میلیون‌ها تن محموله به مریخ با هدف تشکیل تمدنی خودکفا صحبت کرد.

قبلا گفته شده بود که برای ساخت شهر مریخی به هزار فروند استارشیپ نیاز است؛ اما ماسک خطاب به کسانی که این هدف را غیرممکن می‌دانند، گفت اسپیس ایکس اکنون ۳۲۷ مرتبه موشک فالکون را با موفقیت به‌پرواز درآورده و ۸۰ درصد آن پرتاب‌ها را با بوسترهای استفاده‌‌شده انجام شده است. ماسک افزود اسپیس ایکس امسال تقریبا ۹۰ درصد جرم فرستاده‌شده از زمین به مدار را پرتاب خواهد کرد؛ درحالی‌که سهم چین در این زمینه ۶ درصد خواهد بود و سایر جهان در پرتاب ۴ درصد دیگر مشارکت خواهد داشت.

ماسک برنامه‌های اسپیس ایکس برای بازیابی سوپر هوی را اهدافی در دسترس توصیف کرد و گفت شانس گرفتن بوستر با برج پرتاب در سال جاری ۸۰ تا ۹۰ درصد است.

فرودآوردن و استفاده‌ی دوباره استارشیپ که باید از ورود دوباره به جو زمین جان سالم به‌در برد، به زمان بیشتر نیاز خواهد داشت. این موشک درجریان پرواز آزمایشی در اسفندماه حین تلاش برای بازگشت به زمین، در جو متلاشی شد و سوخت. ماسک گفت در پرواز بعدی، هدف استارشیپ مقاومت در برابر گرمای شدید جو و فرود کنترل‌شده در اقیانوس است. او انتظار دارد که در مقطعی از سال جاری، اسپیس ایکس به این نقطه‌ی عطف دست یابد و سپس بازیابی استارشپ را سال آینده در تگزاس آغاز کند.

اسپیس ایکس همچنین درحال ساخت زیرساخت‌های زمینی اضافی و اعمال بهبود‌ها در طراحی استارشیپ است.

ماسک گفت اسپیس ایکس به‌منظور تسهیل پروازهای آزمایشی بیشتر، دومین برج پرتاب را در تگزاس خواهد ساخت و تا پایان سال ۲۰۲۵، دو برج پرتاب استارشیپ را برای شروع پشتیبانی از پرتاب‌های عملیاتی در فلوریدا احداث خواهد کرد. این برج‌ها درابتدا احتمالا از ماموریت‌های فرود روی ماه آرتمیس ناسا پشتیبانی خواهند کرد.

اسپیس ایکس قصد دارد در سال جاری ۶ موشک استارشیپ دیگر بسازد و به‌لطف گشایش یک کارخانه‌ی جدید در تاسیسات استاربیس، ظرفیت تولید را در سال ۲۰۲۵ افزایش دهد.

موشک‌های بزرگ‌تر به‌منظور کاهش تعداد ماموریت‌های سوخت‌رسانی مورد نیاز برای بارگیری استارشیپ در مدار زمین پیش از سفر به ماه یا مریخ ضروری هستند. ماسک گفت هدف اسپیس ایکس دستیابی به نوعی پیکربندی است که انجام فقط ۵ یا ۶ ماموریت سوخت‌رسانی را برای پشتیبانی از ماموریت حمل ۲۰۰ تن محموله به مریخ امکان‌پذیر کند.

استارشیپ نسخه‌ی ۳ با ارتفاع تقریبی ۱۵۰ متر، درمقایسه با مدل‌های کنونی نزدیک به ۲۰ درصد بلندتر خواهد بود. ارتفاع بیشتر امکان حمل سوخت اضافی برای افزایش ظرفیت پرتاب را فراهم می‌کند. به‌گفته‌ی ماسک، اسپیس ایکس باید بتواند استارشیپ‌ها را با هزینه‌ای کمتر از قیمت اصلی پرتاب موشک فالکون ۱ که ۶ میلیون دلار بود، پرتاب کند. با وجود کاهش هزینه، استارشیپ ۴۰۰ برابر محموله‌ی بیشتر حمل خواهد کرد. ماسک گفت: «این اعداد باورنکردنی هستند؛ اما برای دستیابی به آن‌ها قوانین فیزیک را زیر پا نمی‌گذاریم.»

درنهایت، هدف ماسک این است که با تامین منابع مورد نیاز یک تمدن فرازمینی در مریخ، اولین قدم بشریت را برای تبدیل‌شدن به گونه‌ای چند‌سیاره‌ای بردارد. بنیان‌گذار اسپیس ایکس باور دارد که به‌منظور تحقق این هدف، به جمعیتی نزدیک به یک میلیون نفر با میلیون‌ها تن ذخایر نیاز است تا مهاجران بتوانند در مریخ شروع به معدن‌کاوی و ساخت و رشد منابع مورد نیاز کنند و سرانجام خودکفا شوند.

استقرار تمدن مریخی مستلزم تعداد باورنکردنی پرتاب (۱۰ بار در روز) و اعزام ناوگانی متشکل از صدها موشک به مریخ درطول پنجره‌ی مسیر سفر کوتاه به این سیاره است که هر ۲۶ ماه یک‌بار بین زمین و مریخ گشوده می‌شود. ماسک باور دارد که انسان‌ها می‌توانند سیاره‌ای بایر مثل مریخ را به جهانی سکونت‌پذیر تبدیل کنند.

۸ سال پیش، وقتی ماسک برای اولین‌بار برنامه‌های خود برای مریخ را مطرح کرد، آن‌ها بلندپروازانه، دیوانه‌وار و باشکوه به‌نظر می‌آمدند. این سه صفت را می‌توان امروز نیز در مورد رویای مریخی ماسک به‌کار برد. اما با توجه به آنکه اسپیس ایکس اکنون چندبارمصرف‌بودن موشک‌ها را ثابت کرده و کارخانه‌ای پرجنب‌وجوش برای ساخت بزرگ‌ترین موشک جهان در تگزاس ساخته، از وجهه‌ی دیوانه‌وار چشم‌انداز مریخ اندکی کاسته شده است.

ماسک در پایان سخنرانی به کارمندانش گفت: «ما می‌توانیم این کار را انجام دهیم.» با توجه به تمام آنچه گفته شد، امروز چشم‌انداز مریخی اسپیس ایکس را دیگر نمی‌توان به‌طور کامل رد کرد.