منشا دومین قمر زمین، دهانهای در ماه است
منشأ سیارک کاموئولاوا (Kamo'oalewa) که در سال ۲۰۱۶ کشف شد، چیزی شبیه راز است، اما ستارهشناسان معتقدند که این سیارک ممکن است تکهای از ماه باشد. یک تجزیهوتحلیل جدید حتی دهانهای را که ممکن است این سیارک از ماه جدا شده باشد، شناسایی کرده است.
تیمی به رهبری ییفی جیائو، ستارهشناس در دانشگاه تسینگهوآ با شبیهسازیهای عددی توانستند مشخصات دهانهای را که برای تولید سیارک کاموئولاوا لازم است، به دست بیاورند. پژوهشگران دهانهای واقعی را در سمت پنهان ماه پیدا کردند که با این ویژگیها مطابقت دارد: دهانهی جوردانو برونو.
پژوهشگران در مقالهی خود که در نشریه نیچر منتشر شده است، مینویسند بررسی فرآیندهای مربوط به مهاجرت تکههای برخاسته از سطح ماه به فضای مداری مشترک با زمین، تایید میکند که منشاء سیارک کاموئولاوا به دهانهی جوردانو برونو بازمیگردد.
زمین در مقایسه با اکثر سیارههای منظومه شمسی، قمرهای بسیار کمی دارد. ماه بهعنوان تنها قمر طبیعی بزرگ که در فضای مداری مشترک با زمین قرار دارد، بسیار تنها بهنظر میرسد. رصد اجرام در فضا حتی اگر نزدیک باشند، بهطرز باورنکردنی دشوار است و پژوهشگران معمولا از «قمرهای کوچک» بیشتر که در مجاورت ما سرگردان هستند، چشمپوشی میکنند.
سیارک کاموئولاوا دستکم از قرنها پیش در نزدیکی مدار زمین به دور خورشید در حال گردش بوده است. فاصلهی این سیارک از زمین پیوسته تغییر میکند؛ بدین معنی که جرمی بسیار گریزان محسوب میشود.
دانشمندان در نهایت کاموئولاوا را کشف کردند و در مورد منشاء آن سردرگم شدند. اما سال گذشته، گروهی از پژوهشگران مقالهای منتشر کردند که توجیهی پذیرفتی برای این سیارک ارائه میداد.
نحوهی انعکاس نور و رنگ کاموئولاوا بسیار شبیه به سطح ماه است و اصلاً شبیه سایر سیارک های نزدیک به زمین نیست. تیم پژوهشی با مطالعه دقیق خواص مداری بدین نتیجه رسید که این سنگ عجیب زمانی بخشی از ماه بوده است.
- کره ماه ؛ ویژگیها، اکتشافات، حقایق جالب و هر آنچه باید بدانید4 آبان 02مطالعه '16
- چین دقیقترین اطلس ماه را منتشر کرد10 اردیبهشت 03مطالعه '3
جیائو و تیمش اکنون با استفاده از ویژگیهای فیزیکی و مداری سیارک و مدلهای برخورد با ماه، تجزیهوتحلیل را یک گام فراتر بردند تا دریابند که سنگ عجیب از کجا آمده است. بهعنوان مثال، از آنجایی که کاموئولاوا چرخش بسیار سریعی دارد، باید تودهای بسیار سخت باشد. اگر این گونه نبود، سیارک باید در رگباری از قطعات به تکههای کوچک تبدیل میشد. از آنجایی که کاموئولاوا سنگی یکپارچه است، منصفانه است که فرض کنیم بهعنوان تکهای واحد از ماه کنده شده و تودهای بههمپیوسته از بقایای سرگردان نیست.
سیارکهای نزدیک زمین معمولا بیش از ۱۰۰ میلیون سال در نزدیکی زمین باقی نمیمانند، یعنی کاموئولاوا باید جوانتر از این باشد. ضربهای که برای تخریب یک سیارک لازم است، بقایایی را نیز تولید میکند که انتظار میرود حدود ۱۰ میلیون سال در اطراف معلق بمانند. اما از آنجایی که چنین بقایایی پیدا نشده است، پس کاموئولاوا باید بین ۱۰ تا ۱۰۰ میلیون سال قدمت داشته باشد.
دهانههای زیادی در ماه وجود ندارند که با اندازههای مورد نیاز مطابقت داشته باشند. محققان دریافتند بین گزینههای احتمالی، دهانهی جوردانو برونو با عرض ۲۲ کیلومتر و عمر کمتر از ۱۰ میلیون سال بهترین گزینه است.
ترکیب مادهی معدنی پیروکسن در اطراف دیوارهها و لبهی دهانه شبیه به ترکیب سیارک کاموئولاوا است و ۴۰۰ قطعه به اندازه کاموئوالوا پس از برخورد یک سیارک به عرض تنها ۱٫۶۶ کیلومتر از دهانهی جوردانو برونو خارج شده است.
شبیهسازیها نشان میدهند که بیشتر این قطعات پرتابشده تا قبل از ۱۰ میلیون سال پس از برخورد، از فضای مداری مشترک با زمین خارج خواهند شد؛ اما ممکن است مواردی استثنایی باقی بمانند و در مداری مشابه با کاموئولاوا قرار بگیرند.
شواهد به دور قطعیت هستند؛ اما دانشمندان به زودی به نتیجه خواهند رسید. روی زمین شهابسنگهایی از ماه وجود دارد که به دهانهی جوردانو برونو مرتبط شدهاند.
سازمان ملی فضایی چین نیز قصد دارد سال آینده ماموریت Tianwen-2 را پرتاب کند که یک ماموریت نمونهبرداری سیارکی با هدف کاوش کاموئولاوا است. این کاوشگر تلاش میکند نمونهای را از سیارک بازیابی کند و برای مطالعهی دقیق به زمین بفرستد. شاید حتی ماموریتهای آتی کشف کنند که سایر بقایای کندهشده به همراه کاموئولاوا چه سرنوشتی پیدا کردند.