کشف شگفت‌انگیز مریخ‌نورد ناسا: سنگ گورخری عجیب در دهانه یزرو

مریخ‌نورد پرسویرنس ناسا سنگ گورخری عجیبی را در دهانه‌ی یزرو مریخ مشاهده کرده است که به هیچ‌کدام از سنگ‌های شناسایی‌شده در گذشته شباهت ندارد.

مریخ نورد تصاویر سنگ گورخری سیاه و سفید را ابتدای ماه جاری با استفاده از دوربین نصب‌شده روی سر خود ثبت کرد. دانشمندان ناسا سپس ۱۳ سپتامبر و پس از آنکه پرسویرنس منطقه یزرو را ترک کرد، تصاویر را دریافت کردند. سنگ کشف‌شده که دانشمندان آن را قلعه‌ی فریا نامیده‌اند، بافتی دارد که تا به‌حال دیده نشده است. نمایندگان ناسا در بیانیه‌ای نوشتند:

دانش ما از ترکیب شیمیایی سنگ فریا محدود است، اما تفسیرهای اولیه نشان می‌دهند فرآیندهای دگرگونی یا ‌آذرین احتمالا در شکل‌گیری نوارهای آن نقش داشته‌اند. فرآیندهای آذرین با کریستالی‌شدن ماگما ارتباط دارد؛ در حالی که فرآیندهای دگرگونی، تغییر در ترکیب سنگ‌ها براثر حرارت و فشار بالا است.

قطر سنگ قلعه فریا به ۲۰ سانتی‌متر می‌رسد. این سنگ گورخری سست است و از نظر جنس با بستر سنگی زیرین خود تفاوت دارد؛ بنابراین می‌توان گفت منشأ آن جای دیگری بوده است. بر اساس یک احتمال، سنگ گورخری از ارتفاع بالاتری به سمت دهانه غلتیده است.

پرسویرنس فعلا در حال بالا رفتن از شیب‌های دامنه دهانه یزرو است؛ محوطه‌ای که برای اولین بار در فوریه ۲۰۲۱ روی آن فرود آمد. تقریبا یک ماه از آغاز صعود این کاوشگر می‌گذرند. در ابتدا پیشروی آهسته بود؛ اما در روزهای اخیر، پرسویرنس توانست از بخش‌های هموارتری عبور کند.

پرسویرنس تاکنون چهار کمپین علمی را روی مریخ کامل کرده است و دهانه یزرو تازه شروع کمپین پنجم به نام «لبه دهانه» است. این مریخ‌نورد در جستجو علائمی از حیات باستانی و سرنخ‌هایی درباره‌ی تاریخ آغازین سیاره سرخ است. یکی از اکتشافات شاخص پرسویرنس، رسوب‌های دریاچه‌ای باستانی بودند که ممکن است دربردارنده‌ی فسیل‌های میکروبی باشند.

سنگ قلعه‌ی فریا یکی از جذاب‌ترین سنگ‌هایی است که پرسویرنس در دهانه یزرو مشاهده کرده است. در ماه ژوئن ناسا تصاویری را دریافت کرد که تخته‌ سنگی عجیب به رنگ روشن را در نزدیکی کوه واشبرن نشان می‌داد و در ماه ژوئیه تصاویری از سنگی خال‌پلنگی دریافت شدند که سرنخ‌های جالبی از حیات باستانی مریخی را در خود داشت. دانشمندان امیدوارند سنگ گورخری یکی از اکتشافات مهم در طول مأموریت پنجم پرسویرنس باشد. آرت تامسون، مدیر پروژه پرسویرنس می‌گوید:

با شروع کمپین لبه دهانه، مریخ‌نورد ما در شرایط فوق‌العاده خوبی به سر می‌برد و پژوهشگرها به دنبال این هستند که ببینند در بالای این مکان چه می‌گذرد.