چین درصدد آوردن بخشی از جو زهره به زمین است

با هر معیاری بسنجیم، چین قدرت فضایی نیرومندی محسوب می شود. اوایل امسال این کشور به دستاوردی تاریخی دست یافت و نمونه‌های خاک و سنگ را از سمت دور ماه بازیابی کرد.

در سال ۲۰۲۱ چین یک فضاپیما را در اولین تلاش خود، با موفقیت روی سیاره سرخ فرود آورد و با استقرار یک مریخ‌نورد، به دومین کشوری تبدیل شود که این کار را انجام می‌دهد. چینی‌ها یک ایستگاه فضایی سرنشین‌دار راه‌اندازی کرده‌اند که آزمایش‌هایی را در زمینه میکروگرانش و پرتوهای کیهانی انجام می‌دهد. این کشور همچنین دارای ناوگانی از ماهواره‌های علمی است که خورشید را رصد می‌کنند و به دنبال امواج گرانشی و پرتو ایکس از سیاه‌چاله‌ها هستند.

اما چین می‌خواهد کارهای بیشتری انجام دهد و این هفته برنامه‌ای بلندپروازانه برای تبدیل کشور به قدرت جهانی در علم فضا تا سال ۲۰۵۰ منتشر کرد. «دینگ چیبیائو»، معاون رئیس آکادمی علوم چین (CAS)، در کنفرانسی خبری در پکن، درباره این برنامه گفت: «ما پیشرفت‌هایی داشته‌ایم، اما هنوز در مقایسه با کشورهای توسعه‌یافته دستاوردهای زیادی نداریم.»

نقشه‌ی راه میان‌مدت تا بلندمدت که در ۱۵ اکتبر از آن رونمایی شد، شامل مواردی از جمله تأسیس یک ایستگاه تحقیقاتی روی ماه، بازگرداندن نمونه از جو زهره به زمین و راه‌اندازی بیش از ۳۰ مأموریت علمی فضایی تا اواسط قرن جاری است.

طرح رونمایی‌شده، تلاش مشترک CAS، اداره ملی فضایی چین و آژانس فضایی سرنشین‌دار چین است و نقشه‌راه سه‌مرحله‌ای را برای ۲۵ سال آینده ترسیم می‌کند. در کوتاه‌مدت، این طرح پروژه‌های درحال انجام را تأیید می‌کند؛ از جمله ادامه‌ی فعالیت ایستگاه فضایی چین و کاوش‌های بیشتر در مریخ.

«تلسکوپ فضایی پیمایشی شنتیان» نیز در دست ساخت قرار دارد و قرار است در سال ۲۰۲۶ پرتاب شود. این تلسکوپ نوری دو متری به مطالعه‌ی سیارات فراخورشیدی، شکل‌گیری ستاره‌ها و تکامل کهکشان‌ها خواهد پرداخت.

در مرحله بعدی، این طرح تا سال ۲۰۳۵، خواستار حمل انسان‌ها به ماه و تأسیس یک ایستگاه تحقیقاتی است. پرتاب ابزارهای جدید برای رصد زمین و ارسال فضاپیما به زهره برای جمع‌آوری نمونه‌ای از جو آن و بازگرداندن نمونه به خانه نیز در دست بررسی است.

در دورنمای آینده از سال ۲۰۳۶ تا ۲۰۵۰، طرح مذکور از نظر جزئیات کوتاه است؛ اما اهداف کلی را فهرست می‌کند. این اهداف شامل مطالعه‌ی منشاء و تکامل جهان، امواج گرانشی، پرتوهای کیهانی پرانرژی، حیات فرازمینی و جنبه‌های مختلف منظومه شمسی است.

به گفته «یان گونگ»، کیهان‌شناس رصدخانه‌های ملی نجومی CAS، که روی مأموریت شنتیان کار می‌کند، این موضوعات توسط جامعه علمی فضایی پیشنهاد شده‌اند. گونگ می‌گوید ده‌ها مأموریت برای رسیدگی به این موضوعات بعداً مشخص و توسعه خواهند یافت.

مقامات در این نشست تأکید کردند که چین در همکاری با دیگر کشورها منافع زیادی می‌بیند. وانگ چی، مدیر مرکز ملی علوم فضایی آکادمی علوم چین، به مأموریت مشترک «کاوشگر ارتباط بین باد خورشیدی مگنتوسفر یونوسفر» (SMILE) اشاره کرد که آکادمی علوم چین و آژانس فضایی اروپا (ESA) قرار است سال آینده پرتاب کنند.

مأموریت اسمایل نمونه‌ای از همکاری همه‌جانبه در توسعه، راه‌اندازی و بهره‌برداری از برنامه‌ای علمی فضایی است. وانگ چی اشاره کرد که چین تعداد فزاینده‌ای از ابزارهای علمی کشورهای دیگر را روی ماهواره‌های خود قرار می‌دهد و دانشمندان خارجی بخش بزرگی از تیم‌های مأموریتی هستند. وانگ گفت: «ما به تقویت همکاری در زمینه‌های مختلف ادامه خواهیم داد.»