سیاره بالقوه سکونتپذیر تراپیست ۱ بی ممکن است جو غنی از دیاکسید کربن داشته باشد
پژوهشی جدید نشان میدهد سیارهی زمینمانند منظومهی معروف تراپیست ۱ احتمالا از یک جو ضخیم پشتیبانی میکند. این منظومه با هفت دنیای کوچک هماندازه با زمین که فقط ۴۰ سال نوری از ما فاصله دارد، در سال ۲۰۱۷ کشف شد. اخترشناسها از آن زمان تلاش کردهاند تا به وجود جو پشتیبان حیات در سیارههای تراپیست ۱ پی ببرند.
رصدهای قبلی تلسکوپ فضایی جیمز وب نشان دادند که تمام سیارههای منظومه تراپیست ۱ به دلیل تشعشعات شدید و نابودکنندهی جوی که توسط ستاره میزبان منتشر میشوند، جهانهایی بایر و بدون هوا هستند. با اینحال، تحلیل جدید دادههای جیمز وب از درونیترین سیاره، یعنی تراپیست ۱-بی نشان میدهد که ممکن است این سیاره میزبان جوی مهآلود و غنی از دیاکسید کربن باشد.
از سویی اندازهگیریهای جدید، دمای بالای غیرمنتظرهای را از سطح تراپیست ۱-بی آشکار میکند که میتواند نشانهای از فعالیتهای آتشفشانی باشد. با اینکه تراپیست ۱ بهترین منظومهی مطالعهشده در خارج از منظومه شمسی است، تشخیص جو در سیارههای آن چالشهای زیادی دارد. دلیل این مشکل، ویژگیهای غیرمعمول ستارهی کوتوله سرخ کوچک و سرد میزبان این سیارهها است که میتواند سیگنالهای جوی را که از قبل بسیار ضعیف و بهسختی قابل تشخیص هستند، تقلید کند.
آیا تراپیست ۱ بی به تایتان، قمر زحل شبیه است؟
اندازهگیریهای قبلی جیمز وب از تابش سیارهی تراپیست ۱-بی در تک طول موج ۱۵ میکرومتری نشان داد که وجود جو ضخیم غنی از دیاکسید کربن در آنجا بعید است؛ زیرا دیاکسید کربن به شدت نور را در این طول موج جذب میکند و بنابراین تابش دیدهشده را به شکل محسوسی کاهش میدهد.
- تلسکوپ جیمز وب تایید کرد: درونیترین سیاره منظومه تراپیست ۱ فاقد جو چشمگیر است11 فروردین 02مطالعه '5
- ردیابی قارههای فراخورشیدی؛ راهی موثر برای کشف حیات فرازمینی8 مهر 02مطالعه '5
یافته فوق باعث شد پژوهشگرها در سال گذشته به این نتیجه برسند تراپیست بی ۱ به احتمال زیاد یک توپ سنگی است که سطح تاریک آن زیر بمباران تشعشعات ستارهای و برخوردهای سیارکی قرار دارد. در مقابل، اندازهگیریهای جدید که در طول موج متفاوت ۱۲٫۸ میکرومتر جمعآوری شدهاند، نهتنها جوی غلیظ و غنی از دیاکسید کربن را نشان میدهند، بلکه جوی حاوی مه بسیار انعکاسی شبیه به مهدود دیدهشده در زمین را آشکار کردهاند.
به گفتهی پژوهشگرها، مه یادشده باعث میشود جو فوقانی سیاره گرمتر از لایههای زیرین باشد و محیطی را ایجاد کند که دیاکسید کربن به جای جذب نور از خود نور ساطع کند و به این ترتیب فقدان مشاهدات قبلی را توجیه میکند. لین دسین از نویسندگان مطالعه میگوید: «داشتن دو نقطه داده برای تراپیست ۱ بی حالا به ما امکان میدهد تا سناریوهای جایگزین برای جو آن را درنظر بگیریم.»
میشیل مین یکی از نویسندگان پژوهش از مؤسسه پژوهشهای فضایی SRON هلند میگوید: «چنین تغییراتی معمولا در تایتان، بزرگترین قمر زحل رخ میدهد؛ اما انتظار میرود شیمی موجود در جو تراپیست ۱ بی بسیار متفاوت از تایتان یا هر جسم سنگی دیگری در منظومه شمسی باشد. نگاه کردن به جوی که قبلا هرگز ندیدهایم میتواند جالب باشد.»
پژوهشگرها حالا در حال ردیابی چگونگی توزیع مجدد گرما در سیاره در طول چرخش آن به دور ستارهی میزبان هستند. این یافته به آنها در شناسایی جو سیاره کمک میکند. میشائیل گیلون، ستارهشناس دانشگاه لیژ بلژیک که رهبری گروه بینالمللی کشف هفت سیاره تراپیست ۱ را برعهده داشت میگوید: «اگر جوی وجود داشته باشد، گرما باید از سمت روز سیاره به سمت شب آن توزیع شود. بدون جو، توزیع مجدد گرما حداقل خواهد بود.»
مطالعه ۱۶ دسامبر در مجله نیچر منتشر شد.