دورنمای وضعیت فناوری کشور پس از توافق هسته‌ای

نتیجه این توافق به زودی بر اقتصاد کشور نمایان خواهد شد، اما دولت، کارآفرینان و ملت ایران در شرایط جدید پساتحریم باید چه موضعی داشته باشند؟ وضعیت بازار فناوری چگونه خواهد بود؟

بالاخره پس از ۱۲ سال کشمکش‌ها و سو ظن‌ها مذاکرات دولت یازدهم با غربی‌ها نتیجه داد و ایران و ۱+۵ به توافقی پایدار بر سر برنامه هسته‌ای کشور رسیدند. جمع‌بندی ۲۲ ماه تلاش برای رسیدن به یک توافق جامع امروز منتشر می‌شود و پس از تصویب این توافق در پارلمان و کنگره کشورهای درگیر در مذاکرات، توافقنامه نهایی اجرایی می‌شود.

در پی این توافق احتمالا به زودی شاهد گشایش‌های چشمگیری در وضعیت اقتصادی کشور خواهیم بود و با ورود رسمی شرکت‌های خارجی به بازار ایران که پیش از این به خاطر محدودیت‌های ناشی از تحریم‌های بین المللی میسر نبود وضعیت بازار گجت‌ها و فناوری نیز دگرگون می‌شود. کارشناسان معتقدند که در شرایط حساسی قرار داریم و دولت باید مراقب باشد تا سرمایه‌گذاری‌ها و ورود تولیدکنندگان خارجی به بازار کشور باید به صورت کنترل شده صورت گیرد که خوشبختانه بر اساس شواهد و اخباری که به گوش می‌ٰسد، به نظر می‌رسد دولت برای ورود غربی‌ها به بازار کشور برنامه دارد.

حضور کمپانی‌های خارجی فقط به معنای بهبود شرایط اقتصادی، افزایش نرخ تولید و توسعه و بهبود شرایط شغلی جوانان نیست و مسایلی از قبیل ورود دانش فنی بروز و فرهنگ کار صحیح به کشور از دیگر مزایای آن هستند. هم اکنون شرایطی استثنایی برای شتاب توسعه ایران عزیز به وجود آمده و اگر دولت برنامه‌های دقیق و جامعی در تمام حوزه‌ها داشته باشد، می‌تواند به بهترین شکل از شرایط جدید به وجود آمده به نفع ملت ایران بهره ببرد.

آن چه مسلم است علاقه شدید کمپانی‌های غربی به بازار ایران و پتانسیل‌های بالای سرمایه‌گذاری برای آنها در این کشور است. اما سوال اصلی اینجا است که آینده به چه صورت خواهد بود؟ دورنمای توسعه پس از توافق هسته‌ای به چه شکل خواهد بود و البته سوال اصلی برای گیک‌های ایرانی: وضعیت گجت‌ها، سرویس‌ها و شرایط کاری در حوزه فناوری به چه سمت و سویی خواهد رفت؟ برنامه دولت در این حوزه چیست؟ کارآفرینان این حوزه چه برنامه‌هایی دارند؟ آیا حل مشکل هسته‌ای در برنامه ششم توسعه کشور پیش‌بینی شده است؟ بسیاری از این سوالات را پیش‌تر در پاسخ داده‌ایم اما هنوز پاسخ برخی از آنها بر همگان پوشیده است و باید ببنیم شرایط در آینده به چه صورت خواهد بود.

نظر شما در این خصوص چیست؟ حال که توافق انجام شده و به زودی تحریم‌ها به طور کلی برچیده خواهند شد، آینده را چگونه ترسیم می‌کنید؟

بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی این توافق را یک اشتباه تاریخی خوانده است!

محمدجواد ظریف و فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به همراه وزیران خارجه و مذاکره کنندگان ایران و کشورهای گروه ۱+۵ آخرین جلسه خود را آغاز کردند. پس از این جلسه متن بیانیه مشترک قرائت می‌شود.

محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه پیش از آخرین نشست ایران و ۱+۵ گفت: فصل جدیدی از امید آغاز شد.

لورن فابیوس، وزیر خارجه فرانسه گفت با وجود مواضع فرانسه در جریان مذاکرات هسته‌ای، اطمینان دارد که شرکت‌های فرانسوی سهم منصفانه‌ای از بازار پس از تحریم ایران را به دست خواهند آورد.

طیب نیا، وزیر اقتصاد و دارایی کشور گفته است: «بعد از توافق، چند ماه زمان نیاز داریم تا پس از طی مراحل اجرایی از سوی ایران و غرب، آثار برداشته شدن تحریم‌ها به طور کامل خود را نشان دهد، این در حالی است که مردم خسته از فشارهای چند سال اخیر، انتظار دارند به سرعت مشکلات اقتصادی کشور مرتفع شود.»

نشست ایران و 1+5 پایان یافت.

متن جمع‌بندی توافق نهایی منتشر شد.

ظریف: توافق امروز لغو همه تحریم های سازمان ملل و تحریم های یکجانبه و چند جانبه را موجب خواهد شد.

اوباما: من هر اقدام کنگره را که بخواهد جلوی اجرای موفقیت آمیز این توافق را بگیرد وتو خواهم کرد.

تحریم‌های لغو شده (از متن توافق نهایی):

• تحریم ها و محدودیت ها علیه صادرات و واردات مواد هسته ای ـ که بعضا ۳۵ سال در جریان بود ـ بی تاثیر می گردد؛
• تحریم تحصیل دانشجویان ایرانی در رشته های مرتبط با انرژی هسته ای به طور کامل لغو خواهد گردید؛
• برای اولین بار پس از سه دهه تحریم غیرعادلانه، ممنوعیت خرید هواپیمای مسافربری مرتفع و امکان بازسازی ناوگان هوایی کشور و ارتقای ایمنی پروازها فراهم خواهد گشت؛
• بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، کشتیرانی جمهوری اسلامی، شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی نفت کش و شرکت های تابعه، ایران ایر و بسیاری از دیگر نهادها، بانک ها و موسسات کشورمان (در مجموع حدود ۸۰۰ شخص حقیقی و حقوقی) از شمول تحریم ها خارج می شوند؛
• دسترسی بیشتر ایران به حوزه‌های تجاری، فناوری، مالی و انرژی تسهیل خواهد شد؛
• تحریم ها و محدودیت های اعمال شده توسط آمریکا و اتحادیه اروپایی در حوزه های زیر در مرحله نخست رفع خواهند شد؛
• ایالات متحده و اتحادیه اروپایی تعهد داده اند که از اعمال مجدد تحریم ها که به منزله نقض تعهدات آنها در برجام تلقی خواهد شد، خودداری نمایند. علاوه بر این، آمریکا کلیه تحریم هایی که در سطوح ایالتی مانع از ایفای تعهدات آمریکا در رفع تحریم ها شود را به نحو مقتضی رفع نماید؛