درخواست پیامک رمز دوم پویا چیست و چگونه فعال می‌شود؟

همان‌طور که می‌دانید، انجام تراکنش‌های غیرحضوری مانند پرداخت قبض، خرید شارژ، خرید اینترنتی، انتقال وجه و... از طریق درگاه‌های پرداخت اینترنتی یا تلفنی، اپلیکیشن‌های موبایل، برنامه‌های مبتنی بر کدهای USSD و برنامه‌های اینترنت‌بانک، تلفن‌بانک، همراه‌بانک و... به رمز دوم بانکی نیاز دارند. تا پیش از دستور بانک مرکزی مبنی بر پویا شدن رمز دوم، کاربران می‌توانستند برای انجام کلیه‌ی تراکنش‌های غیرحضوری از رمز دوم ایستا استفاده کنند؛ اما طبق دستور بانک مرکزی که با هدف ارتقای امنیت و کاهش احتمال سوءاستفاده از کارت‌های بانکی یا فیشینگ صادر شده است، مشتری‌ها برای انجام کلیه‌ی تراکنش‌های غیرحضوری که پیش‌تر ذکر شد باید رمز دوم پویا دریافت کنند.

به همین منظور کلیه‌ی بانک‌های کشور اپلیکیشن مخصوصی را ارائه داده‌اند که کاربران بتوانند با نصب و فعال‌سازی آن روی گوشی‌های خود رمز دوم پویا را برای هر عملیات دریافت کنند. اما از آنجایی که بسیاری از مشتری‌های بانکی از گوشی هوشمند استفاده نمی‌کنند یا بنابه هر دلیلی نمی‌توانند از اپلیکیشن‌های رمزساز بانک‌ها استفاده کنند، بانک مرکزی امکان دریافت رمز دوم پویا از طریق پیامک را نیز از طریق سامانه‌ی هریم برای کاربران فراهم کرده است.

سامانه‌ی هدایت رمز یک‌بار مصرف که به اختصار «هریم» نامیده می‌شود، سامانه‌ای است که امکان دریافت رمز پویا از طریق پیامک را برای کاربران فراهم می‌کند. این سامانه از ۱۵ دی‌ماه سال جاری آغاز به کار می‌کند و کلیه‌ی بانک‌‌ها فرصت دارند تا آخر دی‌ماه سال جاری به این سامانه متصل شوند. شنیده‌ها حاکی از این است که از ۱۵ دی‌ماه رمز دوم پیامکی با یک بانک آغاز می‌شود و تا آخر دی‌ماه تمام بانک‌ها به این سامانه متصل خواهند شد. با اجرایی شدن این طرح، «دکمه‌ی درخواست رمز پویا» به صفحات پرداخت افزوده می‌شود و کاربران با زدن روی این دکمه، پیامکی از سرشماره‌ی بانک روی تلفن همراه خود دریافت می‌کنند که حاوی رمز دوم پویا است. همچنین گفته می‌شود، مدت اعتبار رمز دوم که به‌صورت پیامک ارسال می‌شود ۱۲۰ ثانیه خواهد بود.

در صورتی‌که از فعال بودن رمز پویا برای کارت بانکی خود اطمینان حاصل کرده باشید، می‌توانید از سامانه‌ی هریم رمز پویای خود را دریافت کنید. در این روش کافی است هنگام انجام هر تراکنش کارتی اعم از خرید، پرداخت قبض، انتقال وجه و... که نیاز به ورود رمز دوم کارت دارد، دکمه‌ی «دریافت رمز» در سامانه‌ای که قصد انجام عملیات خرید دارید را انتخاب کنید؛ با زدن این دکمه پیامی از طریق سر شماره‌ی بانک شما برای تلفن همراه‌تان ارسال می‌شود. پس از دریافت رمز می‌توانید با وارد کردن آن، عملیات بانکی یا پرداخت خود را انجام دهید. ناگفته نماند که دریافت رمز دوم پویا از طریق پیامک محدودیتی از نظر تعداد ندارد.

سید ابوطالب نجفی، مدیرعامل شرکت خدمات انفورماتیک در مورد سامانه‌ی هریم گفت:

تغییرات لازم در سیستم‌های فنی برای اجرای پروژه‌ی رمز دوم یک‌بار مصرف انجام شده است و بانک‌ها بستر ارائه‌ی رمز دوم پویا به مشتریان را ایجاد کرده‌اند؛ در همین راستا شرکت خدمات انفورماتیک بانک مرکزی به‌منظور ارتقاء تجربه‌ی کاربری شهروندان و تسهیل دسترسی مشتریان برای ارائه‌ی رمز دوم پویا سامانه‌ی هدایت رمز دوم یک‌بار مصرف بانکی تحت عنوان هریم را ایجاد کرده است که طبق دستورالعمل بانک مرکزی، تمامی بانک‌ها باید به آن متصل شوند.

بنابراین انتظار می‌رورد از ۱۵ دی‌ماه سال جاری سامانه‌ی «هریم» کار خود را آغاز کند تا مشتریان بتوانند بعد از زدن گزینه‌ی درخواست رمز دوم پویا در صفحه‌ی پرداخت، رمز دوم را به‌وسیله‌ی پیامک دریافت کنند. سوالی که پیش می‌آید این است که آیا ارسال هر پیامک حاوی رمز دوم برای مشتری‌ها هزینه‌ای دارد یا خیر؟ طبق اعلام بانک مرکزی، بانک‌ها هیچ هزینه‌ای برای پیامک رمز دوم نباید از مشتری‌ها دریافت کنند. محمد صادقی، معاون فناوری اطلاعات بانک اقتصاد نوین در این‌باره گفت:

تأکید بسیار زیادی وجود دارد که حتی کلمه‌ی کارمزد هم به کار برده نشود. اگر فرض کنیم روزی ۳۰ میلیون خرید انجام شود، بانک‌ها ۱۴۰ میلیارد تومان در سال هزینه‌ی این پیامک را می‌دهند. بانک مرکزی تأکید کرده است که از مشتریان برای پیامک رمز دوم پویا هیچ هزینه‌ای نباید دریافت شود.

ازطرفی بسیاری از کاربران در شبکه‌های اجتماعی این موضوع را مطرح کرده‌اند که با اجباری شدن رمز دوم یک‌بارمصرف میزان فروش کسب‌وکارهای اینترنتی حداقل برای مدتی به‌شدت کاهش پیدا خواهد کرد، زیرا بسیاری از کاربران هنوز برای فعال‌سازی رمز دوم پویا اقدام نکرده‌اند و مطئنا انجام این کار زمان‌بر خواهد بود. مهران محرمیان، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی با انتشار توییتی، با اشاره به نگرانی مردم در مورد این موضوع تأکید کرد، رمز دوم پیامکی از هفته‌ی دوم دی‌ماه با یک بانک آغاز می‌شود و باتوجه به سرعت فعال‌سازی رمز دوم پویا از سوی مردم، کسب‌وکارهای اینترنتی حداقل تأثیر را خواهند پذیرفت. وی گفت:  

رمز دوم پویا پیامکی را هفته دوم دی با یک بانک شروع می‌کنیم. آخر دی هم تمام می‌کنیم با تکمیل بانک‌ها. با سرعتی که مردم رمز دوم پویا را فعال می‌کنند کسب‌وکارهای اینترنتی حداقل تأثیر را خواهند پذیرفت. یک کار تیمی بزرگ در حال انجام است و همه دارند به پایان فیشینگ کمک می‌کنند.

روابط عمومی بانک مرکزی نیز با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرده است، بانک‌ها فرصت دارند تا آخر دی‌ماه سال جاری به این سامانه متصل شوند و تا آن زمان، رمزهای دوم ایستا همچنان قابل استفاده خواهند بود.

روابط‌عمومی بانک مرکزی به آگاهی می‌رساند جهت رفاه حال مردم پیرو درخواست‌های مکرر از بانک‌ها و مؤسسات اعتباری و برای بالابردن ضریب نفوذ طرح در آغاز اجرا، استفاده از «سرویس پیامک» برای دریافت رمز دوم پویا از هفته‌ی دوم دی‌ماه جاری آغاز و به‌تدریج با اتصال بانک‌های مختلف تا انتهای دی‌ماه به‌انجام می‌رسد. در این فاصله کسانی که رمز دوم پویا را فعال نکرده‌اند، همچنان می‌توانند از رمز دوم ایستا استفاده کنند.