عیسی زارع پور: شبکه ملی اطلاعات به‌ معنای قطع اینترنت نیست

عیسی زارع‌پور، وزیر پیشنهادی ارتباطات و فناوری اطلاعات، در جلسه بررسی صلاحیت‌های وزیران پیشنهادی دولت سیزدهم که امروز (۳۱ مرداد) در مجلس برگزار شد به دفاع از برنامه‌های خود در مقابل موافقان و مخالفان پرداخت. او از دسترسی تمامی کاربران به اینترنت پرسرعت گفت و وعده داد که در چهار سال آینده تمام روستاها به ارتباطات پرسرعت دسترسی خواهند داشت.

زارع‌پور با اشاره به عقب‌ماندگی ایران در شاخه‌های بین‌المللی توسعه خدمات الکترونیکی وعده داد که رتبه ایران در این زمینه را ظرف چهار سال آینده ۳۰ پله ارتقاء بدهد. او همچنین از حمایت کاربران در فضای مجازی گفت و وعده داد که شبکه ملی اطلاعات که عمری ۲۰ ساله دارد، حتما در چهار سال آینده تکمیل خواهد شد. زارع‌پور با اشاره به دغدغه همیشگی نمایندگان مجلس و دیگر تصمیم‌گیران کشور در مورد شبکه ملی اطلاعات، اعلام کرد که این شبکه را به‌طور کامل در چهار سال آینده تکمیل می‌کند. او مانند مدیران پیش از خود در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تأکید کرد که راه‌اندازی این شبکه به‌ معنی قطع دسترسی کاربران ایرانی به شبکه جهانی اینترنت نیست.

من متولد سال ۵۹ در شهرستان اسلام‌آباد غرب از کرمانشاه هستم و تمام زمان رشد خود را در این منطقه محروم گذرانده‌ام. به همین خاطر، انشاءلله در صورت رأی اعتماد از مجلس، من صدای مناطق محروم در کابینه سیزدهم خواهم بود.

وزیر پیشنهادی ارتباطات و فناوری اطلاعات با تأکید بر تخصص و گرایشش که مورد انتقاد برخی نمایندگان مجلس بود، اعلام کرد که او عضو هیئت علمی در گروه شبکه کامپیوتری دانشکده کامپیوتر دانشگاه علم و صنعت است که یکی از دانشگاه‌های برتر کشور محسوب می‌شود و تحصیلات لیسانس، فوق لیسانس، دکتری او در همین رشته است. او همچنین دو پسادکتری در حوزه نسل جدید شبکه‌های رایانه‌ای در دانشگاه صنعتی شریف و نیوساوت ولز گذرانده است. زارع‌پور ادامه داد:

من سابقه راه‌اندازی تأسیسی و اداره مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال را در ۱۵ سال پیش دارم و افتخار می‌کنم که اولین مجموعه‌ای بودیم که دغدغه امروز شما را برای ساماندهی و حضور پرقدرت در فضای مجازی داشتیم. در دورانی که مدیریت این مجموعه‌ها را بر عهده داشتم، سازوکارهای لازم برای حمایت از جوان‌های ایرانی در این فضا فراهم شد.

به باور زارع‌پور در دوران مسئولیت او در وزارت فرهنگ، شرکت‌های دانش‌بنیان در تولید محتوای دیجیتال شکل گرفتند. وزیر پیشنهادی ارتباطات به فعالیت‌هایش در قوه‌ قضائیه در سمت رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات اشاره کرد و گفت:

با هوشمندسازی فرایند‌ها مراجعات میلیونی مردم به این قوه را کاهش دادیم و این مسیر ادامه پیدا خواهد کرد. اکنون من به‌عنوان یکی از میلیون‌ها تربیت‌یافته‌ی مکتب امام راحل و مقام معظم رهبری و به‌عنوان یک جوان گام دومی آماده‌ام که تجربه ۱۵ ساله تخصصی و اجرایی خودم و آشنایی با تجربیات جهانی را در صورت رأی اعتماد به کار بگیرم و با تعامل همه بخش‌های نظام جمهوری اسلامی و با کار و مجاهدت شبانه‌‌روزی، همه ظرفیت‌های این فناوری مهم را به کار بگیریم تا جایگاه نظام جمهوری اسلامی را در این فضا ارتقا بدهیم و ایران هوشمند در تراز انقلاب اسلامی را به ارمغان بیاوریم.

زارع‌پور در ادامه دفاعیات خود از برنامه‌های پیشنهادی در پست وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، به اهمیت این وزارتخانه برای مردم کوچه و بازار اشاره کرد و گفت: «امروز برای مردم کوچه و خیابان مهم است که چه کسی سکان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات را به دست می‌گیرد، چون هر اقدامی در این وزارتخانه می‌تواند کسب‌وکار، اقتصاد، امنیت و فرهنگ آن‌ها را تحت تأثیر قرار بدهد. این فناوری فرصت بی‌نظیری را فراهم کرده که بتوانیم جهش فوق‌العاده‌ای در حوزه‌های مختلف داشته باشیم.»

زارع‌پور پیشرفت فناوری اطلاعات در کشور را شمشیری دو لبه خواند که هم فرصت‌های بی‌نظیر و هم تهدیدهای جدی دارد؛ اما او به‌عنوان یک کارشناس تأکید کرد که فرصت‌های فضای مجازی بیشتر از آسیب‌های آن است و اگر نگاه فعال و آینده‌نگر به این فضا داشته باشیم می‌توانیم از فرصت‌های آن استفاده زیادی کنیم.

وزیر پیشنهادی ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت سیزدهم با اشاره به بررسی اسناد بالادستی و مخصوصاً مصوبات زمین‌مانده‌ی شورای عالی فضای مجازی اعلام کرد که برنامه‌ای تدوین کرده تا در جلسات کمیسیون‌های تخصصی مجلس مورد بررسی قرار گرفت. زارع‌پور درباره نگاه راهبردی خود برای حل مشکلات حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت:

حوزه اول حکمرانی دیجیتال است؛ امروز این فناوری سبک حکمرانی در دنیا را تغییر داده و نحوه تعامل دولت و مردم و مردم با مردم را تغییر روبه‌رو شده است. امروز دیگر مرزها فیزیکی مرزها را مشخص نمی‌کنند و عصر، عصر پلتفرم‌ها است. این پلتفرم‌ها و عمق نفوذ آن‌ها هستند که عمق راهبردی هر کشور را تعیین می‌کند. امروز متأسفانه بسیاری از کشورها توسط این پلتفرم‌ها اشغال شده‌اند و مرزهایشان جا‌به‌جا شده است. عمق راهبردی کشورها را همین پلتفرم‌ها و تعداد کاربرانشان مشخص می‌کند. آن‌ها هستند که مشخص می‌کنند کشورها و مردم چطور باید فکر کنند و چه چیزی نصب کنند. یادمان نمی‌رود که دو سال پیش یک نرم‌افزار از میلیون‌ها گوشی هم‌وطنان عزیزمان شبانه پاک شد؛ این‌ها یعنی اینکه ما اختیاری در این فضا نداریم و از  ظرفیت‌های فضا برای حکمرانی غفلت کردیم.

زارع‌پور با اشاره به پلتفرم‌هایی که در کشور رشد و ایران را از پلتفرم‌های خارجی بی‌نیاز کرده‌اند، توضیح داد: «در بحث خرید و فروش و تاکسی اینترنتی، پلتفرم‌هایی داریم که ما را از پلتفرم‌های خارجی بی‌نیاز کرده است؛ اما آیا نمی‌توانستیم  همین کار را در حوزه‌های دیگر هم انجام دهیم؟ قطعا می‌توانیم. تجربه یک دهه گذشته نشان داده ما اگر مواجهه فعال در این فضا نداشته باشیم، همچنان تحت تأثیر پلتفرم‌های خارجی قرار خواهم گرفت و باید با  تکیه بر جوانان انقلابی از این ظرفیت استفاده کنیم.»

در میان صحبت مخالفان و موافقان زارع‌پور به‌عنوان وزیر وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، همگی یک نظر مشترک داشتند و آن، راه‌اندازی ناقض شبکه ملی اطلاعات بود. به همین دلیل زارع‌پور در دفاعیات خود در مجلس وعده داد که اگر رأی اعتماد مجلس را بگیرد در عرض چهار سال این شبکه را تکمیل کند. او در این مورد گفت:

راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات یک دغدغه مهم همگان از جمله شما نمایندگان مجلس است؛ این طرحی که بیش از ۲۰ سال است که می‌خواهیم اجرا کنیم اما به دلایل مختلف هنوز محقق نشده است. متأسفانه شبکه ملی اطلاعات را به‌غلط به معنای قطع دسترسی به شبکه جهانی جا انداخته‌اند. من به‌عنوان یک متخصص شبکه‌های کامپیوتری می‌گویم که شبکه ملی اطلاعات از افتخارات کشورهای دیگر است و به هیچ وجه به معنای قطع دسترسی به شبکه جهانی نیست.مسئله این است که چرا باید یک پیغامی را که می‌خواهم برای کسی ارسال کنم، بسته‌های اطلاعاتی مربوط به این پیام از کشور خارج شود؛ از آلمان و آمریکا مسیری را طی کند و بعد به دست مخاطب برسد؟ این یعنی  هم باید هزینه پهنای باند را بدهیم، هم امنیتمان به خطر بیفتد و هم استقلالمان به خدشه میفتد. از سوی دیگر اگر اتفاقی رخ دهد و اینترنت قطع شود، کل خدمات داخلی کشور از کار می‌افتد.

زارع‌پور شبکه ملی اطلاعات را با این مفهوم معنا کرد که شبکه‌ای در کشور وجود داشته باشد که از آن برای تمام امورات کشور استفاده کرد. او بارها در سخنانش تأکید کرد که راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات به هیچ وجه به معنی قطع دسترسی به شبکه جهانی نیست. او در این مورد گفت: «شبکه ملی اطلاعات لایه‌های مختلفی دارد. در محضر نمایندگان می‌گویم که در سقف زمانی مشخص‌شده توسط شورای عالی فضای مجازی، طرح کلان شبکه ملی اطلاعات و تمام تکالیف آن را انجام خواهم داد.»

از دیگر برنامه‌هایی که زارع‌پور به آن اشاره کرد، دسترسی کلیه روستاهای بالای ۲۰ خانوار به شبکه پرسرعت تا پایان سال ۱۴۰۱ بود؛ وعده‌ای که پیش از این محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات دولت دوازدهم ادعا کرده بود آن را انجام داده است و صد درصد روستاها به شبکه اینترنت پرسرعت دسترسی دارند. با این حال زارع پور امروز هم این وعده را تکرار کرد و گفت:

ظرفیت شبکه انتقال داخلی کشور که شبکه مادر است در حال اشباع شدن است. الآن ظرفیت این شبکه در حدود ۳۰ ترابیت بر ثانیه است که ظرف مدت دو سال این ظرفیت دو برابر خواهیم شد که مشکلی برای تعاملات و تبادلات کشور نداشته باشیم.

او با اشاره به دسترسی خانوارها به اینترنت پرسرعت ادامه داد: «دسترسی ۸۰ درصد خانواده‌ها به شبکه اینترنت ثابت یکی از اهدافی است که هم در برنامه ششم توسعه آماده است و هم در مصوبات شورای عالی فضای مجازی در راستای انجام شبکه ملی اطلاعات به آن اشاره شده.» او ابراز امیدواری کرد که سهم ۳۰ درصدی ترافیک داخلی کشور را به ۷۰ درصد خواهد رساند که در مصوبات شورای عالی فضای مجازی هم به آن اشاره شده است.

زارع‌پور به غفلت‌های که در زمینه تبدیل شدن ایران به هاب منطقه شده اشاره کرد و گفت:

ما از ظرفیت موقعیت جغرافیایی جمهوری اسلامی به‌عنوان هاب منطقه‌ای انتقال داده غفلت کردیم و امیدوارم ظرف مدت کوتاه دو سال این ظرفیت را احیا کنیم و این ظرفیت ۳۰ ترابیت بر ثانیه را فراهم خواهیم کرد تا موقعیت جمهوری اسلامی ایران را در منطقه به‌عنوان یک موقعیت راهبردی حفظ کنیم.

در ادامه دفاعیات زارع‌پور از برنامه‌اش برای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، او به عقب‌ماندگی‌ها در حوزه دولت الکترونیکی اشاره کرد. زارع‌پور در این زمینه گفت:

با وجود تمام زحماتی که در دولت‌های گذشته کشیده شده؛ اما هنوز مردم ما برای بسیاری از مراجعات باید بارها مراجعه حضوری کنند و با وجود ابتکاراتی که در دو سال اخیر با تشکیل شورای اجرایی فناوری اطلاعات رخ داده، هنوز جایگاه ما در شاخص‌های جهانی مطلوب نیست.

بر اساس اظهارات او  کشور از لحاظ کمیت خدمات الکترونیکی رتبه ۸۹ در جهان را دارا هستیم و از نظر کیفیت رتبه ۱۱۸ از بین ۱۹۳ کشور به ایران اختصاص پیدا کرده است. زارع‌پور با اشاره به یک دهه تجربه در الکترونیکی کردن خدمات و شناخت موانع آن، وعده داد که در سقف زمانی چهار سال و با تعامل با بخش‌های دولت، همه خدمات پرکاربرد دولتی را الکترونیکی کند و از طریق یک درگاه واحد در اختیار مردم قرار دهد. او با اشاره به مذاکرات در این خصوص با رئیس‌جمهور گفت:

با رئیس جمهوری صحبت کرده‌ام و قرار شده ایشان با اختیاراتی که در قالب اصل ۱۲۷ قانون اساسی کارگروهی با مسئولیت بنده تشکیل شود تا اجرای متوازن توسعه خدمات الکترونیکی را در جای‌جای دولت داشته باشیم.

او قول داد که با مجموع این کارها در چهار سال، ۳۰ پله جایگاه ایران را در شاخص جهانی ارتقاء خواهد داد.

تا پیش از معرفی زارع‌پور به‌عنوان وزیر پیشنهادی، فعالان بخش ICT عمده درخواستشان از وزیر هفتم ارتباطات و فناوری اطلاعات، رشد اقتصاد دیجیتال در سرانه داخلی کشور بود. به همین دلیل، زارع‌پور امروز در مجلس از برنامه‌های ویژه خود برای رشد اقتصاد دیجیتال صحبت کرد. وزیر پیشنهادی ارتباطات و فناوری اطلاعات در این مورد گفت:

در برخی از کشورها و حتی همین کشورهای همسایه، درآمد برنامه‌نویسی جوانان این کشورها بیشتر از درآمد نفتی ما در شرایط عادی است. اعتقاد دارم که سهم پنج‌درصدی کنونی بخش فناوری اطلاعات را در اقتصاد کشور می‌توان در چهار سال به ۱۰ درصد برسانیم. این هم یک کار فرابخشی است و من حاضر هستم میدان‌دار این حوزه شوم و تمام ظرفیت‌های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات را به کار بگیرم تا این شاخص محقق شود.

به اعتقاد او با این کار می‌توان میلیون‌ها شغل ایجاد کرد. بر اساس توضیحات زارع‌پور، همین حالا جوانانی در کشور هستند که از راه دور برای شرکت‌های خارجی تولید پویانمایی و نرم‌افزار می‌کنند و درآمدهای ارزی قابل توجه دارند؛ بنابراین می‌توان از این ظرفیت برای تعداد زیادی افراد در کشور ایجاد کرد تا هم بتوانند ارزآوری داشته باشند و هم مهاجرت نخبگان از کشور معکوس شود.

حمایت از حقوق کاربران در یک ماه گذشته با نام طرح حمایت از کاربران در فضای مجازی بسیار مورد توجه بوده؛ طرحی که از سمت مجلس مطرح شده و به باور کسب‌وکارها و کاربران، طرحی برای محدود کردن تمامی فعالان در فضای مجازی و در یک کلام، جلوگیری از دسترسی آزاد به اطلاعات است.

در همین زمینه زارع‌پور با اشاره به اینکه باید از حقوق کاربران در فضای مجازی دفاع کرد گفت: «مردم در فضای مجازی نگران کودکان و نوجوانان خود هستند. من در کمیسیون‌های تخصصی گفتم در همان کشورهایی که این فناوری را تولید کردند، ابزارهایی را برای خانواده‌ها پیش‌بینی کردند که بتوانند فضا را برایشان مدیریت کنند. ما از ظرفیت‌های فضای مجازی برای محافظت از آن‌ها در این فضا غفلت کردیم و مردم را بی‌پناه در فضای مجازی گذاشتیم. اگر به من به‌عنوان وزیر ارتباطات رأی داده شود، حتما این نگرانی را برای خانواده‌ها حل خواهم کرد. ما در دوره تحول وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات کاربران را جزئی از تصمیمات خود می‌دانیم و حتما نظرات و دغدغه‌های آن‌ها برای ما دغدغه خواهد بود. بحث دفاع از حریم خصوصی مردم و حفظ داده آن‌ها در این فضا بسیار مهم است. چرا باید یک پلتفرم خارجی اکانت میلیون‌‌ها ایرانی را با مشکل روبه‌رو کند؟ این مسئله را ما سامان خواهیم داد.»

زارع‌پور در ادامه سخنان خود به حوزه فضایی اشاره کرد و گفت:

حوزه فضایی جزو سه صنعت اقتدارساز برای کشورها است و متأسفانه در چند سال اخیر به دلیل نگاه سیاست‌زده که حل مشکلات را در بیرون از کشور جستجو می‌کرد، ظرفیت‌های این صنعت روبه افول رفت. مقام معظم رهبری در سال ۹۵ فرمودند که گزارش‌هایی به ما می‌رسید که طرح‌های کلان در موضوعات مهم مانند هوافضا، ماهواره و ... دچار توقف است و این امر من را نگران می‌کند و به‌طور جدی درخواست می‌کنم به این موارد بپردازند. مردم هنوز خاطرات خوش پرتاب‌های موفقیت‌آمیز ماهواره‌های ایرانی با پرتابگرهای ایرانی در دهه ۸۰ به یاد دارند اما در سالیان اخیر این روند متوقف و حتی برعکس شد؛ به‌گونه‌ای که ظرفیت‌هایی که داشتیم، دچار آسیب شده است. اگر همان روند شتابان دهه ۸۰ ادامه پیدا می‌کرد، امروز ما صاحب منظومه ماهواره‌ای برای دسترسی به شبکه اینترنت بودیم.

زارع‌پور ابراز امیدواری کرد که با بهره‌گیری از ظرفیت فعالان حوزه فضای مجازی و سیاست‌های دولت سیزدهم، حوزه فضایی به ریل تحول شتابان خود برگرداند. او از دانشمندان فضایی خواست که دوباره لباس رزم علمی بر تن کنند تا جمهوری اسلامی به قدرت جهانی در این حوزه تبدیل کنند. زارع‌پور اعلام کرد که در حوزه پستی هم برنامه‌های فراوانی دارد که به دلیل کمبود وقت از آن می‌گذرد.

منبع تصویر کاور: خبرگزاری مهر