خیز ابر آروان برای حضور پررنگ‌تر در عرصه بین‌المللی
اواخر سال ۹۷ ابر آروان اعلام کرد با اضافه کردن امکانات جدیدی به محصول CDN خود، جزو برترین سرویس‌دهنده‌های CDN دنیا قرار گرفت. آروان به‌تازگی با اضافه کردن ۱۸ پاپ‌سایت جدید در نقاط ترافیکی مهم جهان، در میان ۱۰ سرویس‌دهنده‌ی پرترافیک جهان نیز قرار گرفته است. این آمار به استناد گزارش سایت W3techs است که به‌صورت مستقل و بدون ثبت‌نام از شرکت‌ها فعالیت می‌کند و با بررسی دامنه‌ها و وب‌سایت‌های مختلف، درصد استفاده از ارائه‌دهندگان سرویس در سطح دنیا را مشخص می‌کند.
CDN که اکنون پرمخاطب‌ترین محصول ابر آروان محسوب می‌شود، با استفاده از پاپ‌سایت‌های جدید، موقعیت جغرافیایی بازدیدکنندگان وب‌سایت را با دقت بالا تشخیص می‌دهد و محتوا را از نزدیک‌ترین مسیر به دست کاربران وب‌سایت‌ها می‌رساند. برای آشنایی بیشتر با محصول CDN ابر آروان و مسیر جدیدی که آروان برای حرکت در عرصه جهانی می‌پیماید، با صابر مسگری، راهبر تیم CDN ابرآروان، هم‌کلام شده‌ایم. درادامه با گفت‌وگوی زومیت با کدسالار ابر آروان همراه ما باشید.
زومیت- شاخص‌ترین خدماتی که آروان ارائه می‌دهد، چه مواردی هستند؟
صابر مسگری: ما زیرساخت یکپارچه ابری ارائه می‌دهیم. سرویس‌های ما سرویس زیرساختی هستند؛ برای مثال اگر شما بخواهید یک را سرویس روی اینترنت بالا بیاورید، نیاز به فضای ذخیره‌سازی برای نگه‌داری فایل‌ها دارید. ما برای این منظور سرویس Object Storage می‌دهیم. اگر سرویس پردازشی بخواهید تا بک اند اپلیکیشن یا دامنه شما را بالا بیاورد، ما برای آن سرویس پردازش ابری داریم. اگر نیاز به شبکه توزیع محتوا، فایروال ابری یا سرویس‌های مربوط به امنیت و کشینگ داشته باشید، ما خدمت CDN را داریم. شاید کاربری بخواهد فایل‌های ویدئویی‌اش را در وب‌سایتش ارائه کند؛ ما برای این موضوع هم VOD و Live می‌دهیم. به‌طور خلاصه اگر بخواهم بگویم، کار آروان ارائه‌ی زیرساخت یکپارچه ابری است که به‌صورت سرویس ابری دراختیار مصرف‌کننده قرار می‌گیرد.
زومیت- در سال اخیر بارها شنیده‌ایم که آروان جزو ده سرویس پرکاربرد ابری دنیا قرار گرفته؛ منظور کدام سرویس‌ها است؟ آیا تمام سرویس‌های یکپارچه آروان جزو سرویس‌های برتر قرار گرفته‌اند؟
سرویس CDN آروان در رتبه نهم ازنظر تعداد کاربران سطح دنیا قرار گرفت
صابر مسگری: اولین محصول آروان CDN بود که عمدتا شامل شبکه توزیع محتوا، سرویس DNS و سرویس امنیتی ابری می‌شود. خبری که درمورد قرار گرفتن آروان در رتبه نهم برترین CDN-های دنیا منتشر شده، ازسوی سرویس‌های جهانی مورد بررسی قرار گرفته؛ این سرویس‌ها با پیگیری مداوم اطلاعات و آمار سرویس‌های فعال دنیا برخی موارد را اطلاع‌رسانی می‌کنند. برای مثال می‌گویند که چه تعداد وب‌سایت در دنیا فعال هستند، چه درصدی از آن‌ها از DNS Server یا Proxy Server استفاده می‌کنند یا اصلا از چه وب سروری و با چه درصدی استفاده می‌کنند. استناد تمام شرکت‌های این حوزه هم به همین سایت W3techs است. با استناد به آمار این سایت، سرویس CDN آروان در رتبه نهم ازنظر تعداد کاربران در سطح دنیا است. در بالاترین جایگاه این جدول، کلودفلر با ۸۰٫۵ درصد، سپس Fastly، CloudFront آمازون و دیگر ارائه‌دهندگان سرویس معروف دنیا قرار دارند. آروان هم با سهم بازاری که به دست آورده، اکنون در جایگاهی بالاتر از چند ارائه‌دهنده‌ی معروف CDN دنیا ازجمله StackPath و Variti و Qrator قرار گرفته است.
زومیت- تعریف CDN به زبان ساده چیست؟ اصلا چه نیازی به CDN وجود دارد و این محصول به چه دلایلی توسعه پیدا کرده است؟
صابر مسگری: زمانی که در مرورگر یا گوشی خود آدرس وب‌سایتی را وارد یا اپلیکشنی را باز می‌کنید، این درخواست شما به‌صورت مستقیم به‌سمت سرور اصلی ارسال می‌شود. CDN لایه‌ای از شبکه یکپارچه‌ای از سرورهاست که واسط درخواست‌های شما به سرور اصلی قرار می‌گیرد. درواقع درخواست های شما ابتدا به سرورهای لبه CDN و بعد به وب‌سایت مدنظر شما می‌رسند.
CDN با قرار گرفتن در این میان، برخی اقدامات انجام می‌دهد؛ برای مثال در بحث امنیتی، CDN درخواست‌های مخرب را از سالم جدا می‌کند یا در بحث کشینگ، CDN می‌تواند فایل‌های استاتیک را روی خود کش کند تا بار و لود از روی سرورهای اصلی برداشته شود. یک سرویس مهم، DNS یا تفسیر نام دامنه است. سرویس‌های دیگر شامل امنیت ازجمله ارائه فایروال، DDoS Protection، Rate limit و مسائل مربوط به افزایش عملکرد مانند فشرده‌سازی فایل‌ها و کشینگ می‌شود. درکل CDN مانند واسطی عمل می‌کند که سرویس‌های مختلفی را دراختیار وب‌سایت‌ها قرار می‌دهد.
از ۴۵ پاپ‌سایت آروان، ۲۰ مورد آن‌ها در ایران قرار دارند
زومیت- آخرین دستاورد آروان در محصول CDN، راه‌اندازی ۱۸ پاپ‌سایت جدید خارج کشور بوده است. راه‌اندازی این سایت‌ها تا چه میزان روی بهبود کیفیت سرویس آروان تأثیر دارد؟
صابر مسگری: وضعیت سرویس CDN به دو مبحث مربوط می‌شود؛ یکی از آن‌ها عملکرد است. وقتی کاربری می‌خواهد از نقاط مختلف دنیا به سرویسی وصل شود، این مهم است که نزدیک‌ترین سرور CDN که بخواهد به آن وصل شود، در چه فاصله زمانی قرار دارد. درمورد کاربران که داخل ایران درخواست می‌فرستند، ما در تمامی ISP-ها و ارائه‌دهنده‌های اینترنت پاپ‌سایت و سرور داریم، مانند ایرانسل، همراه اول، شاتل و پارس آنلاین؛ پس کاربرها به این سرورها بسته به نزدیک بودن هر کدام، وصل می‌شوند. به‌علاوه ما در تهران، مشهد، تبریز، اصفهان، شیراز و هر شهرستان دیگری که IXP حضور داشته باشد، پاپ‌سایت داریم.
عامل دیگر که در سطح دنیا اهمیت دارد، مبحث کاربر جهانی است که رویکرد توسعه‌ی ما نیز بیشتر به همین سمت حرکت می‌کند؛ البته بخشی از کاربران خارجی شامل ایرانی‌هایی می‌شود که با استفاده از VPN وصل می‌شوند. ما باید شرایطی را فراهم کنیم که کاربرها را در نزدیک‌ترین نقطه به سرورهای CDN وصل شوند. وقتی کاربر یک سایت را باز می‌کند، ممکن است اکثر حجم محتوای سایت استاتیک باشد و درصورتی‌که این محتوا روی CDN کش شده باشد، باید این حجم را تا جای ممکن از فاصله نزدیک‌تر دریافت کند.
استناد ما در این مورد هم، آمار و اطلاعات سایت CDN Perf است. این وب‌سایت مستقل نیز اطلاعات خود از سرعت دسترسی به CDN را تهیه می‌کند. ما در رتبه ۱۹ برترین CDN-های این وب‌سایت با کیفیت ۵۹ میلی‌ثانیه هستیم (این رتبه به‌طور مرتب به‌روزرسانی می‌شود) و امید داریم که با اضافه شدن ۱۸ پاپ‌سایت جدید، به رتبه ۱۳ و ۳۰ میلی‌ثانیه ارتقا پیدا کنیم. این رتبه، آروان را بالاتر از برخی CDN-های معروف دنیا قرار می‌دهد.
زومیت- به‌طور کلی آروان چه تعداد پاپ‌سایت در سطح دنیا دارد؟ پاپ‌سایت‌های جدید در چه مناطقی احداث شده‌اند؟
صابر مسگری: توزیع جغرافیایی نقاطی که پاپ‌سایت‌ها در آن قرار گرفته‌اند، در ساختار شبکه در سطح دنیا از اهمیت بالایی برخوردار است؛ درواقع موقعیت این پاپ‌سایت‌ها باعث می‌شوند تا توزیع‌شدگی مناسبی صورت بگیرد. ما پاپ‌سایت‌هایی در اروپا، امریکای شمالی و جنوبی، آفریقا، آسیا و خاورمیانه و روسیه و جنوب شرق آسیا به‌صورت توزیع‌شده قرار دادیم. تعداد کل آن‌ها ۴۵ مورد است و ۲۰ پاپ‌سایت در ایران قرار دارند. به‌طور دقیق‌تر، پاپ‌سایت‌های جدید ابر آروان در آشبورن، شیکاگو، دالاس، لس‌آنجلس، سیاتل، فرانکفورت، مادرید، مسکو، روتردام، ورشو، دوبی، ژوهانسبورگ، هنگ کنگ، بمبئی، سنگاپور، توکیو، سیدنی و سائوپائولو احداث شده‌اند.
به‌دست آوردن کاربر بین‌المللی، یکی از اهداف ما از این توسعه است. راه‌اندازی این پاپ‌سایت‌ها کمک خواهد کرد تا آروان در کشورهای زیادی موفق به ارائه سرویس بهتر نسبت به دیگر ارائه‌دهندگان CDN شود؛ برای مثال ما در این مورد در ترکیه وضعیت بسیار خوبی داریم و در کشورهای منطقه خاورمیانه هم حضور موفقی پیدا کرده‌ایم. اگر بخواهم به مزیت آروان در این زمینه اشاره کنم باید توضیح دهم که CDN-های سنتی از حالت Multi-CDN استفاده می‌کنند و با تجمیع کاربرها از هر منطقه جغرافیایی، از آن شبکه توزیع محتوا استفاده می‌کنند که دارای مزیت است.
ترافیک CDN آروان برای مشتریان خارجی هم رایگان شد
همین رویکرد به ما اجازه می‌دهد که بتوانیم کاربرهای ترکیه یا خاورمیانه را جذب کنیم. درکل این موضوع مزیت رقابتی را برای فعالیت در بعضی نقاط دنیا به ما می‌دهد. وقتی در این لیست‌ها قرار می‌گیریم، خود به‌خود برای کاربر بین‌المللی جذابیت پیدا می‌کنیم. البته مدل تقسیم‌بندی قابلیت‌ها و قیمت‌گذاری سرویس‌ها هم به جذب کاربر کمک می‌کند.
زومیت- استراتژی رقابتی اصلی آروان در محصول CDN چیست؟ آیا این استراتژی در داخل و خارج کشور با توجه به رقبای داخلی و خارجی تفاوت دارد؟
صابر مسگری: طبق گزارش W3techs، کلودفلر سهم ۸۰٫۵ درصدی از بازار را دراختیار دارد. پس استراتژی ما هم با توجه به مزیت‌هایی که در جایگاه رقابت با کلودفلر می‌توانیم بدهیم، طراحی شده است. برای مثال ما سعی کردیم قابلیت‌هایی را که کلودفلر در طرح‌های گران یا Enterprise ارائه می‌دهد، با قیمت ارزان‌تر یا رایگان بدهیم. یکی از این قابلیت‌ها، امکان Main Server است. بحث دیگر مربوط به ترافیک است که کلودفلر در سطح دنیا آن را به‌صورت رایگان می‌دهد؛ ما تاکنون نتوانسته بودیم ترافیک را برای کاربر خارج کشور رایگان کنیم چون ترافیک مستقیما برای ما هزینه ایجاد می‌کند. برای اینکه مزیت رقابتی را حفظ کنیم، پیش از این ترافیک داخل ایران را رایگان کردیم.
خبر خوب ابر آروان این است که به‌واسطه‌ی این توسعه‌ی زیرساخت در پاپ‌سایت‌های بین‌المللی، از ابتدای مهر ۱۴۰۰ ترافیک خارجی برای محصول CDN آروان به‌طور کامل و برای تمام مشتریان رایگان می‌شود. در اردیبهشت امسال با تغییر بسته‌های محصولی CDN و قیمت‌گذاری براساس امکانات محصولی، توانستیم در کنار رایگان کردن Request، ترافیک ایران را کامل رایگان و هزینه‌ی ترافیک بین‌الملل را کاهش دادیم که به‌دنبال آن، CDN ابر آروان با ۲۰درصد امکانات بیشتر نسبت به کلودفلر، تا ۳۰درصد ارزان‌تر از این سرویس‌دهنده‌ی جهانی شد.
به‌علاوه، ما DNS را رایگان می‌دهیم که ارائه‌دهندگان بسیاری برای آن هزینه دریافت می‌کنند. به‌صورت کلی سعی کرده‌ایم تا مزیت رقابتی خود را با بزرگ‌ترین بازیگر این عرصه در دنیا مطابقت دهیم، در عین حال با گسترش پاپ‌سایت‌ها عملکرد سرویس را بهبود داده‌ایم و کاملا وارد فاز رقابتی شده‌ایم؛ ما در این حوزه با فستلی، CDN گوگل و کلودفرانت در مقام رقابتی قرار گرفته‌ایم.
با اینکه این CDN-ها صدها پاپ‌سایت در سراسر دنیا دارند، طرح‌های خاص خود را به‌صورت پولی و در ازای مبلغ بالایی عرضه می‌کنند؛ درحالی‌که ما سعی کردیم یک تعادل و توازنی ایجاد کنیم و با کاهش هزینه‌های CDN و توزیع پاپ‌سایت‌ها و ارائه قابلیت‌های گسترده‌تر، برای خود امکان رقابت با بزرگ‌ترین سرویس‌دهنده‌های دنیا ایجاد کنیم.
ما با توسعه‌های زیرساختی و ارائه قابلیت‌های بیشتر سعی داریم با بزرگ‌ترین رقبای‌مان رقابت کنیم. امیدواریم امکانات جدید را زودتر در دسترس کاربران قرار دهیم تا سطح سرویس‌دهی را به کاربران جهانی نزدیک‌تر کنیم.
زومیت- CDN آروان چه تعداد مشتری دارد؟ آیا امسال هم رشد را در محصول CDN تجربه کرده‌اید؟
صابر مسگری: ما رشد نمایی خود را از ابتدای راه‌اندازی این محصول تاکنون حفظ کرده‌ایم. آروان در محصول CDN در مجموع به حدود ۵۰ هزار دامنه سرویس می‌دهد. ۸۰ درصد کاربران ما داخل ایران هستند؛ البته باید درنظر داشت که ما تنها یک سال است که روی جذب کاربر خارج کشور تمرکز کرده‌ایم و رشد این جذب هم تاکنون امیدوارکننده بوده است. سعی می‌کنیم با توسعه‌های بیشتر و ارائه‌ی قابلیت‌های متنوع (که بعضی ارائه‌دهنده‌های CDN نمی‌دهند یا با اعداد بالا و در طرح‌های به‌خصوصی عرضه می‌کنند) مشتری خارجی را بیش از پیش جذب کنیم.
زومیت- CDN آروان در بازار داخلی و خارجی چه سهمی از بازار دریافت کرده است؟ هدف شما در افزایش سهم از بازار چیست؟
صابر مسگری: در خارج از کشور، سایت‌هایی همچون W3techs اقدام به بررسی عملکرد شرکت‌ها می‌کنند. در سطح جهانی ما تقریبا ۵۰ هزار دامنه را سرویس‌دهی می‌کنیم و آروان با توجه به رتبه نهم خود در بازار جهانی، سهم ۰٫۶ درصدی از این بازار را دارد. هدف‌مان این است که ظرف یک سال آینده به سهم بازار یک درصدی در کل دنیا برسیم.
مسگری: مزیت رقابتی خود را با کلودفلر مطابقت داده‌ایم
متاسفانه در داخل کشور منبعی برای رتبه‌بندی و مقایسه این عدد وجود ندارد. با بررسی ۱۰هزار رتبه برتر الکسا می‌توانیم به این نتیجه برسیم که از بین سایت‌های ایرانی که از CDN استفاده می‌کنند، سهم کلودفلر ۷۰ درصد و سهم ابر آروان ۲۵ درصد است.
زومیت- آیا مسئله‌ای که اسفندماه برای آروان رخ داد و باعث قطع دسترسی به زیرساخت پردازش ابری آروان در دیتاسنتر آسیاتک شد، مربوط به سرویس CDN می‌شد؟
صابر مسگری: خیر؛ اتفاقی که اسفندماه افتاد، تنها درمورد سرویس رایانش ابری آروان و تنها یک دیتاسنتر بود. در همان زمان، سرویس‌های دیگر ابر آروان کاملا درحال خدمت‌رسانی بودند و مشکلی نداشتند. کاری که بخش ما انجام می‌دهد هم، در زیرساخت یکپارچه ابری است؛ اما در لایه‌ای قرار دارد که مستقل از زیرساخت سرور ابری است. زیرساخت و شبکه CDN به‌دلیل معماری خود، حتی اگر با اختلالی در یک نقطه جغرافیایی مواجه شود، باعث ایجاد اختلال در نقطه دیگر نمی‌شود.
زومیت- عملکرد CDN آروان، آپ‌تایم و مدت زمان افت سرویس چقدر است؟ شما تا چه حد توانسته‌اید رضایت مشتریان را برآورده کنید و در این زمینه چه مشکلاتی دارید؟
صابر مسگری: رضایت کاربران هم به عوامل مختلفی وابسته است؛ هزینه، عملکرد و آپ‌تایم. برای بررسی موارد مربوط به عملکرد می‌توان من شما را به وب‌سایت cdnperf ارجاع می‌دهم. هدف ما در سال گذشته روی ۱۰۰ درصد آپ‌تایم بوده، دو سال گذشته هیچ رخداد بزرگ یا حتی کوچکی هم نداشتیم. اپ‌تایم داخلی تقریبا ۹۹/۹۹ است و از این لحاظ، معماری و نوع توزیع‌شدگی CDN این امکان را می‌دهد که درصد اپ‌تایم خیلی بالایی دراختیار کاربران قرار دهیم. بااین‌حال زیرساخت داخل ایران باعث ایجاد مشکلات زیادی برای ما می‌شود.
زیرساخت داخل کشور اختلالات زیادی دارد؛ این اختلال‌ها در ارتباطات اینترنتی دیتاسنترها و ارتباط شبکه‌ای آن‌ها با یکدیگر به‌دفعات رخ می‌دهد. برای مثال زمانی‌که ارتباط اینترنتی با یک دیتاسنتر ارائه‌دهنده خدمت ابری در خارج کشور دچار اختلال می‌شود، کاربرانی که سرور اصلی آن‌ها خارج کشور است دچار مشکل می‌شوند. یا ارتباط https داخلی که از روی تجهیزات شرکت زیرساخت عبور می‌کند، اختلالاتی دارد که کاربران را به‌شدت اذیت می‌کند. از حدود ده ماه پیش که حجم این اختلال‌ها از حد گذشت، ما قابلیت مسیریابی هوشمند را توسعه دادیم. این قابلیت امکان تشخیص اختلال‌های محلی در نقاط مختلف شبکه را فراهم می‌کند؛ برای مثال در زمانی که ارتباط اینترنتی یک دیتاسنتر دچار اختلال شود، این امکان وجود دارد که شبکه CDN-ها به‌صورت هوشمند مسیریابی مجددی انجام دهد و درخواست کاربر را از مسیر سالم و سریع‌تر به مقصد برساند و بالاخره پاسخی دریافت کند. این بخشی از مشکلاتی است که به‌صورت روزانه ما را درگیر می‌کند.
زومیت- نظر شما درمورد طرح صیانت چیست؟ این قانون چقدر می‌تواند به توسعه CDN آروان ضربه بزند؟
صابر مسگری: ما مخالفت خودمان با این طرح را با مشارکت در یک بیانیه ازسوی کسب و کارهای آنلاین اعلام کردیم و بنری را هم در وب‌سایت‌مان قرار دادیم. علاوه‌بر این، در محصول بازارچه خود اپلیکیشنی را اضافه کردیم که کاربری محصول CDN ما نیز با بهره‌گیری از آن و نصب بنر، مخالفتش با طرح صیانت را اعلام کند.
نظر شخصی من این است که قانون حمایت از کاربران فضای مجازی ضربه‌های بزرگی به سیستم استارتاپی ایران وارد می‌کند. تصور کنید که اگر پیش از این، حتی یک درصد امکان داشت که استارتاپی ایرانی بتواند سهمی از بازار جهانی به‌دست آورد، با تصویب این طرح و حذف رقبا علنا همین روزنه هم از بین می‌رود. با تصویب طرح صیانت، اپلیکیشن‌ها و وب‌سایت‌های ایرانی تنها در محدوده جغرافیایی محدودی در دسترس قرار می‌گیرند.
شاید دست‌اندرکاران طرح بگویند که چنین محدودیتی در این قانون وجود ندارد اما علنا اتفاقی که می‌افتد این است حذف رقبای خارجی امکان رقابت را به‌کلی از بین می‌برد و اپلیکیشن‌ها و وب‌سایت‌های ایرانی به کاربران همین محدوده‌ی کوچک رضایت می‌دهند و حالت محلی پیدا می‌کنند. بحث بستن پلتفرم‌های خارجی و محدودکردن دسترسی کاربرای داخل ایران به این سرویس‌های جهانی نیز، مشکلات خاص خود را ایجاد می‌کند که بارها درموردش صحبت شده است.