رئیس سابق ساترا به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات رفت

روز گذشته، مهم‌ترین خبر حوزه‌ی فضای مجازی رخ داد که شاید خیلی‌ها انتظار آن را نداشتند. در اتفاقی پیش‌بینی‌نشدنی، محمدصادق امامیان، رئیس سازمان صوت‌وتصویر فراگیر فضای مجازی (ساترا) که بیشتر به‌دلیل نظارتش روی سامانه‌های پخش آنلاین ویدئو (VOD) شناخته می‌شود، از سِمَت خود استعفا کرد.

درمقابل نیز، رئیس سازمان صداوسیما که ساترا بازوی تنظیمگری‌ او در حوزه صوت‌وتصویر فراگیر در فضای مجازی است، سعید مقیسه را به‌عنوان رئیس ساترا انتخاب کرد. مقیسه پیش‌از‌این در معاونت فضای مجازی صداوسیما فعالیت می‌کرد و از سال ۱۳۹۹ به‌عنوان قائم‌مقام معاون فضای مجازی منصوب شده بود.

جدایی امامیان از صندلی ساترا که پیش‌از‌این لطف‌الله سیاهکلی، نماینده‌ی فعلی مجلس و از طرفداران دوآتشه‌ی طرح صیانت از کاربران در فضای مجازی، بر آن تکیه زده بود، برای خیلی‌ها تعجب‌برانگیز بود. اینکه پس از گذشت تنها یک روز از استعفای او از ریاست ساترا، عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، او را به‌عنوان مشاور خود در امور تنظیمگری فضای مجازی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات منصوب کرد، بر میزان این تعجب می‌افزاید. هرچند قبل از انتخاب زارع‌پور به‌عنوان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، نام امامیان به‌عنوان یکی از گزینه‌های ریاست بر صندلی وزارت ارتباطات و بعدها ریاست بر رگولاتوری نیز شنیده شده بود.

ابلاغیه تأسیس و راه‌اندازی ساترا در سال ۱۳۹۴ براساس ابلاغیه‌ی رئیس‌جمهوری (به‌عنوان رئیس شورای عالی فضای مجازی) صادر شد؛ اما عملاً این سازمان از دی ۱۳۹۵ فعالیت رسمی‌اش را با انتخاب لطف‌الله سیاهکلی به‌عنوان معاون رئیس سازمان صداوسیما و رئیس ساترا شروع کرد. رئیس اول آن لطف‌الله سیاهکلی بود و درنهایت دو سال بعد، امامیان در دوران ریاست عبدالعلی علی‌عسگری بر سازمان صداوسیما به‌عنوان رئیس ساترا انتخاب شد.

اظهارات و گفته‌های امامیان با رسانه‌های مختلف نشان می‌دهد که او از معدود مدیران فعال در بدنه صداوسیما بود که نگاه نو و بازی به فضای مجازی و فعالیت سرویس‌های ویدیوئی در این فضا داشته است. در دورانی که اون بر مسند ریاست ساترا تکیه زد، ممیزی‌های تند‌و‌تیز این سازمان روی برخی برنامه‌های سرویس‌های VOD بسیاری از فعالان این عرصه را از کار در این بخش ناامید و سرخورد کرد.

بااین‌حال، او با برخی مشکلات جدی هم روبه‌رو بود که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به باطل‌کردن مجوز صوت‌وتصویر روبیکا به‌دلیل ساخت صفحه‌های جعلی به نام کاربران اشاره کرد. صدور نزدیک به ۱۹۰ مجوز برای رسانه‌های صوتی‌و‌تصویری و نگارش ده‌ها سند برای تنظیمگری این حوزه ازجمله اقدامات امامیان در دوران تقریباً ۴ ساله مدیریتی‌اش در ساترا بود که برخی از این سندها نگاهی نوین به مقوله‌ی تنظیمگری در حوزه صوت‌وتصویر فراگیر در فضای مجازی دارند.

به زبان ساده، می‌توان گفت امامیان در دوران مدیریتش در ساترا از یک سو با انتقاد سرویس‌های VOD به‌دلیل برخی ممیزی‌های سخت روی آثار تولید‌شده‌شان مواجه بود و از سوی دیگر از برخی از افراد که عموماً هم از بدنه‌ی صدا‌وسیما بودند، به‌دلیل اعمال‌نکردن برخی ممیزی‌های بیشتر روی سرویس‌های VOD با هجمه و فشار روبه‌رو بود. شاید همین شرایط باعث شد تا در دوره‌ی ریاست جدید صداوسیما، یعنی پیمان جبلی، ساترا از بازبینی محتوای سرویس‌های VOD کنار گذاشته شود.

پاییز سال جاری، ساترا در حالی از حلقه‌ی بازبینی محتوای سرویس‌های نمایش خانگی آنلاین (VOD) کنار گذاشته شد و تنها به مجوز‌دهنده به آثار تولیدشده در این بخش از بازار تبدیل شد که حداقل در ۵ سال گذشته بارها بین این سازمان و فعالان بازار VOD و وزارت ارشاد بر سر اینکه چه نهادی باید روی آن‌ها نظارت کند، جنگی تمام‌عیار حاکم بوده است. مهر‌ماه در اتفاقی عجیب، جبلی، رئیس سازمان صداوسیما، شورای محتوایی صدور مجوز تولیدات حرفه‌ای را مسئول نظارت بر محتوای سرویس‌های پخش آنلاین ویدئو معرفی کرد. در همین زمینه، برای ارتباط بهتر فعالان این حوزه سامانه‌ی «الماس» معرفی شد؛ سامانه‌ای که در ۶ ماه گذشته خبری از فعالیت و خروجی آن منتشر نشده است.

با تمام این اتفاق‌ها و جابه‌جایی ناگهانی در ساترا، حالا امامیان، مدیری که نگاه نسبتاً نوینی به تولیدات ویدئویی در فضای مجازی داشت، به‌عنوان مشاور وزیر در امور تنظیمگری فضای مجازی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات منصوب شده است. امامیان عضو بنیاد نخبگان است و مدرک دکتری سیاست‌گذاری عمومی و حکمرانی خود را از دانشگاه ادینبورگ انگلستان و کارشناسی ارشد MBA را از دانشگاه صنعتی شریف گرفته است.

«هم‌بنیانگذار و مدیر اندیشکده‌ی حکمرانی شریف»، «معاون سازمان صداوسیما و رئیس سازمان تنظیم مقررات صوت‌وتصویر فراگیر(ساترا)»، «دبیر شورای سیاست‌گذاری کنفرانس حکمرانی و سیاست‌گذاری عمومی» و «قائم‌مقام و عضو هیئت‌مدیره‌ی پژوهشکده‌ی سیاست‌گذاری دانشگاه صنعتی شریف» ازجمله سوابق و مسئولیت‌های مهم محمدصادق امامیان به‌حساب می‌آید.