اختلال در ارتباطات اینترنتی دیتاسنترها در نیمی از سال ۱۴۰۰

اگرچه تجربه‌ی کاربران ایرانی اختلال در ارتباطات اینترنتی را تأیید می‌کرد اما وزیر ارتباطات به‌تازگی در حاشیه کنفرانس ظرفیت شبکه ملی اطلاعات اعلام کرده: «ما اختلال گسترده در شبکه را تکذیب می‌کنیم. اقدامی که برای فعال کردن جست‌وجوی ایمن هم انجام دادیم، هیچ اثری روی هیچ سرویس دیگری نداشته است و اگر کسی شواهدی دارد می‌تواند ارائه دهد که تاکنون شواهدی ارائه نشده است.» حالا این داده‌ها سندی است بر تجربه‌ی کاربران ایرانی که همچنان با اختلالات اینترنت به سختی دست به گریبان‌اند و شاید همان شاهدی که وزیر به دنبالش بود.

گزارش ابرآروان از اختلالات ارتباطات اینترنتی دیتاسنترها در سال ۱۴۰۰ براساس پایش لحظه‌ای چند وب‌سایت‌ داخلی و بین‌المللی تهیه و منتشر شده است. براساس این گزارش سال ۱۴۰۰ با ۴ ساعت و ۴۸ دقیقه قطعی، ۸ساعت و ۳۴دقیقه اختلال پراکنده، ۲ ساعت و ۲۰ دقیقه اختلال هم‌زمان و بیش‌ از ۴۰۹۶ ساعت اختلال جزئی همراه بود. یعنی ۱‍۷۱ روز و ۳ ساعت و ۴۲ دقیقه معادل ۴۷ درصد سال ۱۴۰۰ در ارتباطات اینترنتی دیتاسنترهای داخلی اختلال وجود داشته است. همچنین ۸۹ درصد اختلالات اینترنت دیتاسنترها مربوط به وب‌سایت‌های بین‌المللی و ۶۷ درصد اختلالات مربوط به ارتباطات اینترنتی اینستاگرام بوده است.

در سال گذشته اینستاگرام نزدیک به دو برابر مجموع هشت وب‌سایت دیگر با اختلال ارتباطات اینترنتی مواجه بود. پس از اینستاگرام کلاب‌هاوس بیشترین اختلالات را تجربه کرده است. در این گزارش تأکید شده که سامانه‌ی رادار ابر آروان فقط دردسترس بودن یا نبودن یک‌ وب‌سایت در دیتاسنترهایی را نشان می‌دهد که این شرکت در آن‌ها پاپ‌سایت دارد و از خروجی این سامانه نمی‌توان به اختلال اینترنت خانگی پی‌برد. همچنین رادار Latency و ترافیک شبکه را نمایش نمی‌دهد.

اختلال پراکنده یعنی زمانی که دسترسی به دست‌کم دو وب‌سایت برای پنج دقیقه با اختلال مواجه باشد و این مورد در سال گذشته هشت ساعت و ۳۴ دقیقه گزارش شده است. همچنین ارتباطات دیتاسنترها به مدت دو ساعت و ۲۰ دقیقه به‌طور هم‌زمان دچار اختلال بودند. رصد اختلالات جزئی نشان می‌دهد در ۱۷۰ روز و ۱۶ ساعت و ۴۸ دقیقه از مواقع سال گذشته، دست‌کم در یک وب‌سایت و برای حداقل پنج دقیقه اختلال وجود داشته است.

به‌طور کلی مقایسه‌ی اختلالات دیتاسنترهای ایران و و دیتاسنترهای بین‌المللی از ۱۰ کشور جهان در این رادار نشان می‌دهد دیتاسنترهای ایران ۲۵ برابر دیتاسنترهای دیگر در سال گذشته دچار اختلال شدند. این نتیجه با پایش مستمر پنج وب‌سایت خارجی و سه وب‌سایت ایرانی به دست آمده است. براساس پایش وب‌سایت‌های پرترافیک ایرانی و خارجی در اردیبهشت ۱۴۰۱، از مجموع اختلالات اینترنتی دیتاسنترهای داخلی و خارجی، ۸۷ درصد اختلالات در دیتاسنترهای داخلی و ۱۳ درصد اختلالات اینترنتی در دیتاسنترهای خارجی وجود داشته است. براساس این گزارش بیشترین میزان اختلال اینترنت وب‌سایت‌های بین‌امللی در دیتاسنترهای داخلی رخ‌ داده و همچنین وب‌سایت‌های داخلی هم بیشترین اختلال را در دیتاسنترهای بین‌المللی تجربه کرده‌اند.