انتقاد زارع‌پور از وزارت ارتباطات پیشین؛ از سرکوب تعرفه‌گذاری تا عقب‌ماندگی زیرساخت‌ها

به گزارش زومیت، به مناسبت هفته دولت امروز، هشتم شهریورماه، آیین افتتاح پروژه‌های بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات برگزار شد. در این مراسم که با حضور عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، در محل این وزارتخانه برگزار شد، تعدادی از پروژه‌های حوزه ICT افتتاح شده و همچنین، مدیران سازمان‌ها، شرکت‌ها و اپراتورها به ارائه عملکرد خود در یک ساله گذشته و معرفی پروژه‌هایشان پرداختند.

عیسی زارع‌پور در این نشست بر نگاه ایجابی خود و وزارتخانه‌اش نسبت به حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات تأکید کرده و این حوزه را رفع‌کننده مشکلات سایر ارکان و نهادهای کشور، از جمله حوزه اقتصاد و اشتغال و...، دانست. به گفته او، سیاست کلی وزارت ارتباطات بهره‌گیری حداکثری از ظرفیت‌های حوزه ICT است و برای تحقق این امر با نهادهای مختلف در حال تعامل و همکاری است.

وزیر ارتباطات در ادامه به برخی واکنش‌ها نسبت به اظهارات روز گذشته ابراهیم رئیسی در خصوص مشکلات موجود در حوزه اینترنت اشاره کرده و هجمه‌های واردشده توسط مسئولان پیشین را نادرست دانست. او در تأیید مشکلات و مسائل موجود که ناشی از کاستی‌ها در عملکرد وزارت ارتباطات در سال‌های گذشته بوده است، حوزه زیرساخت اینترنت کشور را دچار عقب‌ماندگی دانست.

او در ادامه و در واکنش به اظهارات دولتمردان پیشین در خصوص مقصر دانستن دولت قبل در به وجود آمدن مشکلات فعلی در حوزه اینترنت، گفت: «مسئولان وزارت ارتباطات دوره پیشین طوری به این صحبت‌ها واکنش نشان می‌دهند که انگار اینترنت را در وضعیت گل و بلبل به دولت فعلی تحویل داده‌اند.»

به گفته او، هرچند وزارت ارتباطات در دوره پیشین اقدامات مثبتی داشته اما در مورد همین اقدامات نیز مسائلی وجود دارد. زارع‌پور به‌عنوان مثال، به اتصال ۸۰ درصدی روستاها به شبکه اینترنت اشاره کرد و گفت این در حالی است که دولت پیشین این عدد را ۹۰ درصد اعلام کرده بود.

سرکوب تعرفه‌ای مسئله دیگری بود که زارع‌پور در نقد عملکرد وزارت ارتباطات دولت دوازدهم مطرح کرد. طبق اعلام او، اپراتورهای همراه اول و ایرانسل مشمول جریمه هزار و ۱۰۰ میلیارد تومانی بابت افزایش تعرفه‌های بسته اینترنتی خود هستند که در دولت قبل برایشان در نظر گرفته شده بود.

زارع‌پور این اقدام وزیر پیشین را تلاش او برای محبوب ماندن میان مردم عنوان کرد و گفت این تلاش برای ثابت نگه داشتن تعرفه‌ها باعث عدم توسعه‌یافتگی شبکه اینترنت در شرایط کنونی شده است؛ این در حالی است که برای جبران این عدم توسعه نیاز به افزایش تعرفه‌ها وجود دارد.

وزیر ارتباطات بار دیگر ضمن اشاره به عقب‌ماندگی‌های‌ کشور در حوزه زیرساخت، اعلام کرد دولت سیزدهم تمام‌قد به‌دنبال حل تمام مشکلان حوزه ارتباطات کشور است. در همین خصوص، او به ارائه گزارش کوتاهی از فعالیت‌های وزارت ارتباطات پرداخت.

او ایجاد کارگروه اقتصاد دیجیتال دولت، که مرکب است از نمایندگان ۱۰ وزارتخانه، را یکی از مهم‌ترین اقدامات دولت دانست که در هیچ یک از دوره‌های پیشین چنین کارگروهی با این ویژگی‌ها تشکیل نشده است. طبق گفته زارع‌پور تمام اختیارات دولت و رئیس جمهور به کارگروه اقتصاد دیجیتال تفویض شده و این کارگروه در راستای توسعه اقتصاد دیجیتال و رفع موانع در این حوزه تلاش می‌کند.

علاوه بر این، تلاش در راستای تأمین منابع مالی برای توسعه کسب‌وکارهای موجود در حوزه دیجیتال اقدام دیگری است که در یک سال اخیر صورت گرفته است. وزیر ارتباطات همچنین به اختصاص حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان بودجه توسط دولت برای توسعه FTTH خبر داد.

به گفته زارع‌پور، توسعه ارتباطات روستایی نیز در این یک سال از سه درصد به هفت درصد افزایش یافته است. تلاش برای حمایت قضائی از کسب‌وکارهای اینترنتی و پلتفرم‌ها برای ایجاد فضای امن و پویا جهت فعالیت در حوزه اقتصاد دیجیتال دیگر اقدام و دستاوردی بود که وزیر ارتباطات به آن اشاره کرد.

زارع‌پور همچنین از اقدامی یاد کرد که برای نخستین بار توسط دولت سیزدهم انجام شده است. به گفته او، دولت تمام حق‌السهم خود از درآمد اپراتورها را به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات داده است تا این رقم در حوزه ICT صرف شود.

طبق آمار ارائه‌شده توسط عیسی زارع‌پور، در یک سال اخیر وزارت ارتباطات مسیرها و منابع تأمین اینترنت کشور را تنوع بخشیده و افزایش داده است؛ به‌طوری‌که در حال حاضر ۴۰ تا ۵۰ درصد بیشتر از نیاز کشور منبع برای تأمین اینترنت وجود دارد.

وزیر ارتباطات در پایان به برخی برنامه‌های دولت و وعده‌های آتی نیز اشاره کرد. طبق اعلام او، تا دهه فجر ۱۴۰۱، ۷۰ درصد به ظرفیت اینترنت کل کشور اضافه خواهد شد که تمام تجهیزات آن ۱۰۰ درصد ایرانی و تولید بومی بوده است.

همچنین، تا پاییز پیش رو، CDN حدود ۲۰۰ گیم و بازی وارد کشور می‌شود تا مشکل پینگ گیمرها رفع شود. درگاه خدمات ملی دولت هوشمند نیز دیگر طرحی است که بنا به گفته وزیر یک ماه دیگر افتتاح خواهد شد و علاوه بر این، تا پایان سال جاری امکانات لازم برای راه‌اندازی چهار قطب مرکز داده نیز فراهم خواهد شد.

زارع‌پور در پاسخ به پرسش خبرنگار زومیت در خصوص تمهیدات اندیشیده‌شده در تفاهم‌نامه امنیت اطلاعات ایران و روسیه با وجود نگرانی‌ها از سلطه روسیه بر داده‌ها و اطلاعات موجود در اینترنت کشور، گفت:

این تفاهم‌نامه برای امن کردن سرویس‌های هر دو طرف است. البته پیش از این که من در وزارت ارتباطات فعالیتم را آغاز کنم این تفاهم‌نامه تدوین شده و من در جریان تدوین آن نیستم و فکر می‌کنم متن این لایحه الان برای بررسی در دست مجلس باشد.

محمد خوانساری، معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان فناوری اطلاعات، در این مراسم به معرفی پروژه‌های سازمان فناوری اطلاعات پرداخته و پیش‌برد و عملیاتی شدن پروژه‌ها را در این راستا دانست که مردم طعم شیرین فناوری را بچشند. به گفته او، وزارت ارتباطات با همکاری سازمان‌های مختلف و بخش خصوصی تلاش کرده است در راستای تحقق شعار سال یعنی تولید دانش‌بنیان گام برداشته و به توسعه اقتصاد دیجیتال بپردازد.

در این نشست دو پروژه «بهره‌برداری عملیاتی ظرفیت ابر یکپارچه‌ سراسری»و «بهره‌برداری از گذگرگاه خدمات عمومی دولت (PGSP)»، توسط سازمان فناوری اطلاعات افتتاح شد.

پروژه توسعه فضای ابری با همکاری سازمان فناوری اطلاعات و شرکت ارتباطات زیرساخت انجام گرفته و ایجاد و توسعه پلتفرم‌های بومی در راستای توسعه ارائه خدمات ابری را مد نظر دارد.

پروژه گذرگاه خدمات عمومی دولت (PGSP) نیز تسهیل در ارائه API به کسب‌وکارها ضمن تأمین امنیتشان را هدف قرار داده است.

خوانساری انجام و اجرای این پروژه‌ها را در راستای تحقق تولید دانش‌بنیان دانسته و نتیجه این پروژه‌ها را تسهیل شرایط برای فعالیت این شرکت‌ها خواند که می‌تواند به ایجاد اقتصاد قوی‌تر در کشور و توسعه اقتصاد دیجیتال منجر شود.

صادق عباسی شاهکوه، معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، نیز ضمن ارائه گزارش عملکرد یک‌ساله به بیان آمارهایی درباره وضعیت اینترنت کشور پرداخت. به گفته او، در یک سال اخیر تعداد سیم‌کارت‌های موبایل فعال کشور از ۹۰ میلیون به ۹۸ میلیون سیم‌کارت رسیده است.

همچنین، مصرف کاربران روی شبکه اینترنت کشور از ۹۰۰ هزار ترابایت به حدود یک میلیون ترابایت رسیده است که ۱۱ درصد رشد را نشان می‌دهد.

به گفته رئیس سازمان تنظیم مقررات، سرعت اینترنت دیتای کشور در یک سال گذشته از ۹ مگابایت بر ثانیه به بالای ۱۰ مگابایت بر ثانیه رسیده که رشد ۱۱ درصدی سرعت را نشان می‌دهد.

او با اشاره به این که مصرف اینترنت ثابت کشور نصف مصرف اینترنت موبایل است در خصوص وضعیت آینده اینترنت سیار اظهار نگرانی کرد. به گفته او شبکه موبایل در نقطه بحرانی قرار دارد و چاره‌ای جز افزایش تعرفه‌ها وجود ندارد. طبق گفته معاون وزیر ارتباطات هرچند در کشور ما به دلیل عقب‌ماندگی و عدم توسعه اینترنت ثابت، اینترنت موبایل بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما در جهان این میزان مصرف دقیقاً برعکس است و اینترنت ثابت مصرف بالاتری دارد.

عباسی شاهکوه در این جلسه بر ضرورت توسعه فیبر نوری تأکید کرد و رسیدن به فناوری 5G را منوط به توسعه فیبر نوری دانست. به گفته او، بهترین راه نجات برای بهبود وضعیت اینترنت کشور را توسعه دسترسی به فیبر نوری دانسته و اظهار امیدواری کرد که دولت با برنامه‌ریزی برای تحقق این امر وضعیت اینترنت را بهبود ببخشد.

با توجه به این که شرکت مخابرات ایران متولی توسعه پروژه فیبر نوری است که از لحاظ منابع مالی نیز توانایی چندانی ندارد، عباسی شاهکوه رسیدگی به وضعیت درآمد و هزینه این شرکت و بازسازی آن را یکی از ضروری‌ترین اقدامات برای توسعه فیبر نوری عنوان کرد.

درحالی‌که به گفته رئیس سازمان تنظیم مقررات تاکنون ۱/۸ میلیون خانوار به فیبر نوری دسترسی پیدا کرده‌اند، او از پیاده‌سازی نمونه ایده‌آل پروژه توسعه 5G و فیبر نوری در کیش تا پیش از شروع جام جهانی ۲۰۲۲ خبر داد.

مصطفی طاهری، رئیس کمیسیون صنایع مجلس، به‌عنوان دیگر سخنران حاضر در این نشست ضرورت توسعه یکپارچه و متوازن در حوزه ارتباطات و اینترنت را مورد تأکید قرار داده و موضوع ارتقای حکم‌رانی مبتنی بر ICT و سامانه‌ها را برای رسیدن به دولت هوشمند ضروری دانست.

رئیس کمیسیون صنایع مجلس معتقد با وجود موفقیت‌هایی که دولت در توسعه دولت الکترونیک و دولت هوشمند داشته است، اما در این زمینه هنوز عقب‌ماندگی‌هایی وجود دارد که با ایجاد زیرساخت‌های مناسب باید جبران شود.

او همچنین به نقش مهم حوزه فناوری اطلاعات در رشد اقتصادی کشور اشاره کرد و البته دستیابی به این هدف را منوط به سرمایه‌گذاری یکپارچه در تمام حوزه‌ها دانست و گفت: «توسعه فیبر نوری به‌تنهایی کافی نیست، بلکه باید در بخش تجهیزات استفاده و مصرف در سمت کاربر نیز توسعه صورت گیرد.»

مصطفی طاهری توسعه اینترنت روستایی، بهبود کیفیت و سرعت اینترنت به‌خصوص اینترنت ثابت کشور را از جمله موضوعاتی دانست که باید توسط وزارت ارتباطات به صورت جدی پیگیری شود.

مجید سلطانی، مدیرعامل شرکت مخابرات ایران، نیز به ارائه گزارشی از طرح توسعه فیبر نوری با عنوان «نهضت جهادی فیبر نوری» پرداخت و اعلام کرد با وجود مشکلات مالی این شرکت، مخابرات حدود ۵۳۰ میلیارد تومان برای دو هزار و ۵۰۰ پروژه در حوزه توسعه این فناوری هزینه کرده است.

او ضمن اشاره به مشکلات که شرکت مخابرات ایران در درآمد و هزینه‌های خود دارند، از تلاش این شرکت برای نگه‌داری شبکه به نحو احسن خبر داد. به گفته سلطانی، شرکت مخابرات با انجام پروژه‌های مختلف در راستای توسعه، بهینه‌سازی و تکمیل پوشش فیبر نوری تلاش کرده است.

در این نشست یک پروژه با عنوان «ارتقای فناوری و توسعه شبکه انتقال و شبکه دسترسی ثابت» از شرکت مخابرات ایران افتتاح شد که با هدف خدمت‌رسانی فراگیر، ارائه محصولات با کیفیت، اتصال فیبر نوری به اماکن، افزایش ظرفیت انتقال شبکه، توسعه شبکه ملی اطلاعات توسعه تجهیزات انتقال و خدمات تلفن و دیتای ثابت انجام گرفته است.

مهدی اخوان بهابادی، مدیرعامل همراه اول، در این مراسم اعلام کرد شرکت همراه اول در حوزه توسعه روستایی به بیش از دو هزار و ۱۰۰ روستا را که امکانات ارتباطاتی نداشتند به شبکه متصل کرده است و بیش از ۶ هزار روستای دارای ارتباطات را، که به اینترنت دسترسی نداشتند به اینترنت متصل کرده است. به گفته او، مجموع این اقدامات با سرمایه‌گذاری حدود دو هزار و ۴۰۰ میلیارد تومانی انجام شده است.

طبق گفته اخوان، همراه اول در حوزه نسل پنجم نیز سرمایه‌گذاری کرده است. نتیجه این اقدام تحت پوشش 5G قرار گرفتن هفت استان کشور است و تا پایان سال در سایر استان‌ها نیز اقداماتی برای توسعه شبکه 5G صورت خواهد گرفت.

مدیرعامل شرکت همراه اول همچنین از افزایش دو سطح ۴۰۰ گیگابیتی پهنای باند همراه اول نیز خبر داد و گفت: «در حوزه استراتژی زیربنایی کارهایی نظیر FTTX در وزارت ارتباطات و اپراتورها انجام شده است. البته اگر این اقدامات ۱۰ سال قبل انجام می‌شد، شاید شرایط امروزمان متفاوت می‌شد.

او تلاش‌های دولت در این زمینه را زیربنایی دانست؛ به این معنا که این اقدامات عموما زود بازده نیستند و در کوتاه‌مدت نتایج خود را نشان نمی‌دهند. بنابراین، با وجود تمام اقدامات توسعه‌ای صورت‌گرفته، برخی فعالان حوزه همچنان منتقد هستند و اعتقاد دارند آثار این اتفاقات در زندگی مردم ملموس نیست.

در همین راستا، اخوان بهابادی پیشنهاد کرد که دولت علاوه بر سرمایه‌گذاری بلندمدت، برای توسعه دسترسی مردم در کوتاه‌مدت نیز برنامه‌هایی را در نظر بگیرد.

مدیرعامل شرکت همراه اول نیز بر عدم توازن در بالانس ترافیکی اینترنت موبایل و ثابت در کشور اشاره کرده، این موضوع را نیازمند تغییر خواند و گفت: در این دوران گذار، باید برای جلوگیری از ایجاد فشار بر مشترکان تدابیر کوتاه‌مدتی اتخاذ شود.

مدیرعامل همراه اول در پایان، از پیاده‌سازی شبکه سینک فازی برای پشتیبانی پایدار از سایت‌های 5G و TD-LTE خبر داد.

بیژن عباسی آرند، مدیرعامل شرکت ایرانسل، در این نشست ضمن معرفی سه پروژه این شرکت که در این مراسم افتتاح شد، به ارائه گزارش‌هایی از عملکرد شرکت ایرانسل پرداخت و آمارهایی را در این خصوص بیان کرد.

به گفته او، شرکت ایرانسل از دو سال و نیم قبل پروژه توسعه 5G را آغاز کرده و تا امروز ۱۰۶ سایت 5G در نقاط مختلف کشور ایجاد کرده است. این شرکت همچنین قصد دارد این تعداد را تا سه الی چهار ماه آینده به ۴۶۰ سایت برساند.

مدیرعامل شرکت ایرانسل نیز دستیابی و توسعه فیبر نوری را زیرساخت مورد نیاز کشور دانست اما لازمه همکاری این شرکت با سازمان تنظیم مقررات در راستای توسعه فیبر نوری را انعطاف در چارچوب این طرح دانست. ایرانسل از جمله شرکت‌هایی است که هنوز در طرح توسع فیبر نوری حاضر به همکاری با سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نشده است.

عباسی آرند با اشاره بر اشباع ظرفیت شبکه اینترنت موبایل در کشور، بر لزوم اصلاح نظام تعرفه‌گذاری برای اینترنت ثابت و سیار تأکید کرده و توسعه کیفیت اینترنت را در گرو سرمایه‌گذاری بیشتر خوانده و تحقق آن را نیازمند افزایش درآمد اپراتورها دانست.

به گفته او، لازم است در هزینه اینترنت ثابت و سیار کشور تفاوت وجود داشته باشد، تا بدین‌ترتیب، برای دسترسی و استفاده بیشتر از فناوری فیبر نوری رغبت ایجاد شود. بنابراین، به زعم مدیرعامل شرکت ایرانسل، اصلاح تعرفه‌های اینترنت و افزایش هزینه‌ها ضروری است.

یاسر رضاخواه، مدیرعامل شرکت رایتل، دیگر سخنران حاضر در این مراسم بود که ضمن معرفی پروژه‌های شرکت خود، یعنی پروژه «بومی‌سازی زیرساخت‌های IT»، «توسعه شبکه Core» و «مجهز کردن ۱۱ سایت در شهر فردیس و شهر قدس به فیبر دسترسی و وایرلس (FTTX)» به فعالیت‌های این شرکت و همچنین مشکلاتی که در سال‌ها اخیر با داشته‌اند، پرداخت.

او در تشریح مشکلات شرکت رایتل گفت: «در یک سال گذشته ۶۰۰ میلیارد تومان برای پیشبرد پروژه‌ها توسط رایتل هزینه شده است. در همین راستا برنامه رایتل تأمین مالی 2 هزار میلیارد تومانی این اپراتور در سال آینده است.»

مدیرعامل شرکت رایتل درباره تعرفه‌های خدمات اپراتورها سرمایه‌گذاری تمام این مبلغ برای توسعه، اظهار داشت: «اگر تغییری در تعرفه‌ها رخ ندهد این امکان وجود دارد که همراه اول و ایرانسل هم دچار مشکل شوند و پروژه‌‌های خود را در شرایط اضطرار پیش ببرند.»

رضاخواه نیز معتقد است تعرفه‌های اینترنت اپراتورها نیازمند تغییر است، چراکه تعرفه اینترنت موبایل منجر به توقف توسعه شده و مادامی که هزینه تعرفه موبایل تا این اندازه پایین باشد امکان توسعه وجود نخواهد داشت.