قطعی اینترنت چطور تبلیغات آنلاین را متضرر کرد؟
در چهارمین هفته قطعی و اختلال گسترده در اینترنت کشور، شرکت تپسل که در حوزه تبلیغات آنلاین موبایل فعالیت می‌کند با جمع‌آوری آمارها و داده‌های بخش‌های مختلف خصوصی و دولتی، تصویری از وضعیت و تبعات این مسئله ارائه کرده است.
کاهش ۵۳ درصدی تبلیغات کمپین‌های تبلیغاتی تپسل و مدیااد از یک سو و ۳۹ درصد کاهش درآمد وب‌سایت‌های کوچک نمایش‌دهنده تبلیغات مهم‌ترین یافته‌هایی است که در این گزارش تپسل به چشم می‌خورد.
در گزارش «برای یک اینترنت معمولی» که توسط آژانس تبلیغاتی تپسل تهیه و منتشر شده است، اعلام شده در یک ماه گذشته و با شروع قطع و اختلالات اینترنت در ایران، تعداد تبلیغ‌دهندگان ۳۱ درصد کاهش پیدا کرده و همچنین، بیش از نیمی از کمپین‌های تبلیغاتی فعال در تپسل و مدیااد متوقف شده‌اند. تپسل در توضیح تبعات این کاهش ۵۳ درصدی نوشته است:
شاید برای خیلی از مسئولان این یک ریزش ۵۰ درصدی ساده باشد اما فارغ از اثرات مخربی که این ریزش معنادار بر مجموعه ما و نزدیک به ۱۴۰ هزار ناشری که با آن‌ها همکاری می‌کنیم می‌گذارد، یک اثر مخرب دیگر نیز دارد و آن بی‌اعتمادی برندها و تبلیغ‌دهندگان به بستر دیجیتال برای ارائه و انتشار تبلیغاتشان است.
در فضایی که اینترنت به‌عنوان بستر اقتصاد دیجیتال هر لحظه در آستانه قطعی و اختلال قرار داشته و می‌تواند با کوچک‌ترین اتفاق و ساده‌ترین دستوری از دسترس خارج شود، بدیهی است که کسب‌وکارها نمی‌توانند با اطمینان در این بستر سرمایه‌گذاری و فعالیت کنند.
در ادامه این گزارش، به تأثیر بروز این اختلالات بر اقتصاد دیجیتال کشور نیز اشاره شده است: طبق آخرین آمارهای منتشرشده، «اقتصاد دیجیتال ۶ درصد از GDP کشور را به خود اختصاص داده بود اما حالا همین ۶ درصد هم نیاز به ریکاوری جدی دارد تا دوباره به حالت قبلی بازگردد. شعار پیشرفت و افزایش سهم و توسعه هم بماند برای روزهایی که تصمیم‌سازان تصمیمات منطقی بگیرند.»
کاهش ۳۹ درصدی درآمد وب‌سایت‌های ناشر تبلیغات
دردسترس نبودن گوگل برای هدایت کاربران به وب‌سایت‌ها نیز منجر به کاهش بازدید و البته کاهش درآمد وب‌سایت‌های کوچک نمایش‌دهنده تبلیغات شده است؛ به‌طوری‌که درآمد وب‌سایت‌های کوچک نمایش‌دهنده تبلیغات ۳۹ درصد و میزان بازدید از آن‌ها ۳۰ درصد کاهش را تجربه کرده است.
علاوه بر این، داده‌های این گزارش از کاهش ۱۰ درصدی تعداد بازدید وب‌سایت‌های بزرگ نمایش‌دهنده تبلیغات به دلیل عدم تمایل کاربران به وب‌گردی در فضای پرچالش خبر داده است.
کاهش بازدید از وب‌سایت‌ها و پوش نوتیفیکیشن‌ها
در سمت کاربران و رفتار آن‌ها نیز تفاوت‌هایی نسبت به گذشته رخ داده است که از کاهش میزان بازدید آن‌ها از بسترهای تبلیغاتی خبر می‌دهد. از دسترس خارج شدن گوگل برای هدایت کاربران به وب‌سایت‌ها منجر به کاهش ۳۷ درصدی تعداد تبلیغات دیده‌شده توسط کاربران شده است.
علاوه بر این، قطعی اینترنت و نرسیدن پوش نوتیفیکیشن‌ها به کاربران باعث شده تعداد پوش نوتیفیکیشن‌های دیده‌شده نیز ۵۰ درصد کمتر شود. البته عدم تمایل کاربر به دیدن پوش نوتیفیکیشن نیز در این کاهش تأثیرگذار بوده است.
نمودار تپسل از توزیع بازدید کاربران از سایت‌های نمایش‌دهنده تبلیغات در بازه قطعی اینترنت و بازه زمانی پیش از آن در ساعت‌های مختلف شبانه‌روز نیز نشان می‌دهد که طبیعتاً میزان کلی بازدید در دوران قطعی اینترنت کاهش پیدا کرده است. میزان بازدید از این وب‌سایت‌ها در ساعت‌های یک بامداد تا هفت صبح کمتر از سایر ساعت‌ها بوده و از ساعت ۱۳ تا ۱۶ بعدازظهر به بیشترین میزان می‌رسد. میزان بازدید در ساعت‌ها ۲۲ تا ۲۴ نیز بار دیگر افزایش پیدا می‌کند.
از ۷۰ تا ۹۵ درصد کاهش میزان هزینه‌کرد در تبلیغات
در بخش دیگری از گزارش تپسل به کاهش چشمگیر هزینه‌کرد تبلیغ‌کنندگان در کمپین‌های گوگل‌ادز و تبلیغات در جست‌وجوی کافه‌بازار اشاره شده است. یافته‌های گزارش نشان می‌دهد این هزینه‌کرد در کمپین‌های گوگل‌ادز ۹۵ درصد و در بخش تبلیغات در جست‌وجوی کافه‌بازار ۷۰ درصد کاهش داشته است.
پس از ارائه تمام این آمار و ارقام، تپسل در بخش پایانی گزارش خود نوشته است: «این‌ها گوشه‌ای از تبعات تصمیم مدیران و مسئولان بود که در یک بخش کوچک از اقتصاد دیجیتال کشور دامن‌گیر تعداد زیادی از کسب‌وکارها شده.»
بدین‌ترتیب، علاوه بر خود کسب‌وکارهای اینترنتی، کسب‌وکارها و شرکت‌های ارائهدهنده خدمات تبلیغاتی نیز از بروز اختلالات متضرر شده‌اند. این موضوع نه‌تنها درآمد این شرکت‌ها و آن کسب‌وکارها را کاهش داده، بلکه تمام تلاش‌های آن‌ها برای جذب کاربر و مشتری را نیز از بین برده و به اعتماد افراد به فضای مجازی برای انجام فعالیت اقتصادی آسیب جدی وارد کرده است.
* گزارش کامل تپسل را از اینجا ببینید.