کاهش شدید سرعت اینترنت هنگام آپلود؛ یک اختلال تازه
کاهش شدید سرعت آپلود تازه‌ترین مشکلی است که کاربران اینترنت در ایران طی روزهای اخیر تجربه کرده‌اند. مشکلی که کارشناسان از یک سو و ابزارهای سنجش سرعت اینترنت از سوی دیگر آن را تأیید می‌کنند. هرچند در بیش از ۵۰ روز گذشته اختلالات اینترنت در سطح گسترده‌ای، از قطعی سراسری چند ساعت در روز تا از دسترس خارج شدن VPNها، فیلترینگ و... وجود داشته است اما افت سرعت اینترنت در زمان بارگذاری فایل در پلتفرم‌های مختلف، به‌ویژه در اینترنت همراه، اتفاقی است که در دو، سه روز اخیر مشاهده شده است.
آمارهای به‌دست‌آمده از اسپیدتست (Speedtest) به‌عنوان برنامه سنجش سرعت اینترنت نیز این نکته را تأیید می‌کند. در تصویر زیر سرعت آپلود از سرور ایران با VPN غیر فعال، ۲/۲۴ مگابیت بر ثانیه را نشان می‌دهد.
سرعت آپلود از سرور ایران در زمانی که VPN روشن و فعال است به مراتب کاهش پیدا کرده و سرعت ۰/۲۱ مگابیت بر ثانیه را نشان می‌دهد.
این در حالی است که میزان سرعت در زمان آپلود با سروری در آلمان افزایش پیدا کرده و در حالتی که VPN خاموش باشد به سرعت نزدیک به سه مگابیت بر ثانیه می‌رسد.
مقایسه این آمار و ارقام علاوه بر این که کاهش شدید سرعت آپلود در زمان روشن بودن VPN را نشان می‌دهد، حکایت از آن دارد که سرعت آپلود از سرورهای ایران حتی در زمان عدم استفاده از VPN فقط کمی بالاتر از دو مگابایت بر ثانیه است.
سرعت آپلود ناگهان افت می‌کند
این موضوعی است که یک کارشناس آی‌تی نیز به آن اشاره کرده و در گفتوگو با زومیت اظهار داشت که در زمان آپلود فایل‌های حجیم با کاهش شدید سرعت مواجه شده است. حسین گلشن، کارشناس حوزه آی‌تی در خصوص این مشکل چنین توضیح می‌دهد:
تجربه شخصی من با چند اینترنت مختلف از همراه اول و ایرانسل تا مخابرات و زی‌تل و شاتل این است که به محض این که شروع به آپلود کردن یک فایل حجیم می‌کنید، مثلاً وقتی می‌خواهید یک ویدیو در اینستاگرام بگذارید، بلافاصله سرعت آپلود کم می‌شود.
مقصود این کارشناس از فایل حجیم، فایلی است که آپلود آن بیشتر از چند ثانیه طول بکشد و به گفته او در این شرایط سرعت آپلود ابتدا خیلی خوب است اما یک دفعه کاهش پیدا می‌کند. او در ادامه گفت: «در این شرایط عملاً کاربر دیگر نمی‌تواند چیزی آپلود کند، خیلی اوقات در اینستاگرام نمی‌شود پست گذاشت یا در واتساپ نمی‌شود یک ویدیو با حجم دو، سه مگابایت آپلود کرد. در واقع سرعت آن‌قدر کم می‌شود که نمی‌شود چیزی آپلود و ارسال کرد.»
این کارشناس هم به آمارهای اسپیدتست در خصوص میزان سرعت اینترنت در زمان بارگذاری فایل اشاره کرده و گفت: «قبل از آپلود که اسپیدتست می‌گیرید سرعت خیلی خوب است اما به محض آپلود کردن سرعت کاهش پیدا می‌کند.»
علاوه بر آمار اسپیدتست و نظر کارشناس، عموم گزارش‌ها از سمت مردم نیز وجود این اختلال را تأیید می‌کند. اکثر گزارش‌های کاربران حاکی از آن است که هرچند سرعت آپلود مطلوب است و سرعت کلی اینترنت در روزهای اخیر چندان تفاوتی با گذشته نداشته است، اما سرعت آپلود تفاوت محسوسی با روزهای قبل دارد.
کاربری درباره تلاشش برای بارگذاری و ارسال یک فایل ۶۰ مگابایتی نوشته و توضیح داده است که پس از این که موفق به آپلود این فایل نشده، در نهایت آن را با دی‌وی‌دی منتقل کرده است.
کاربر دیگری هم درباره سرعت پایین آپلود محتوا در اینستاگرام، در صفحه توییتر خود این طور نوشته است: «به‌شدت سرعت آپلود و بارگذاری تو ایران پایینه و عملاً نمیشه چیزی بارگذاری کرد با این سرعت، یه استوری میخوای بذاری یک ربع باید منتظر باشی تا استوری آپلود بشه...»
تعدادی از کاربران هم اعلام کرده‌اند که در ارسال ویدیو با مشکل مواجه هستند و کاربری هم در توییتی نوشته که در بسیاری از پلتفرم‌ها با مشکل افت سرعت هنگام آپلود مواجه است: «اصلاً آپلود نمیتونم بکنم با گوشیم. نه تل میتونم فایل بفرستم نه اینجا حجمی بالاتر از متن‌های توییت. ولی برعکس سرعت دانلود خوبه.»
VPNها در زمان آپلود از کار می‌افتند
گلشن، کارشناس حوزه آی‌تی، نیز به همین مسئله اشاره می‌کند که کاهش سرعت اینترنت به‌طور مشخص در زمان بارگذاری فایل رخ می‌دهد و در زمان‌های دیگر سرعت نسبتاً پایدار است.
البته این کارشناس در ادامه به سرعت آپلود در زمان متصل و فعال بودن VPN نیز اشاره کرده و گفت: «نکته دیگری که در زمان آپلود و ارسال فایل وجود دارد این است که اگر VPN داشته باشید و روی آن شروع به ارسال فایل کنید، سرعت پایین آمده، در VPN اختلال ایجاد شده و قطع می‌شود.»
با وجود نظرات کارشناسان، گزارش کاربران و سنجش سرعت ازطریق ابزارها، پیگیری زومیت از دو اپراتور تلفن همراه ایرانسل و همراه اول حاکی از آن است که تغییری در میزان سرعت بارگذاری رخ نداده است. روابط عمومی این اپراتورها در پاسخ به زومیت اعلام کردند چنین مشکلی نیست و در این زمینه «از سمت اپراتور محدودیتی وجود ندارد».
با در نظر داشتن این نکته که در دوران اخیر هر روز اتفاق تازه‌ای برای اینترنت رخ داده و به شکل‌های مختلفی محدودیت در دسترسی به اینترنت، ارسال و دریافت اطلاعات و... ایجاد شده است، شاید کاهش سرعت بارگذاری فایل در پلتفرم‌های مختلف تغییر تازه‌ای است که اخیراً رقم زده شده است. وضعیت ناپایدار اینترنت در این روزها با چهره‌های مختلفی خود را عیان کرده و این بار سخت شدن ارسال فایل، به‌ویژه فایل‌های با حجم بالا یا زمان آپلود طولانی مانند ویدیو است. چهره‌ای که ممکن است مثل فیلترینگ اینستاگرام و واتساپ ماندگار شود یا شاید مانند قطعی‌های سراسری چندساعته اینترنت، که چند روز متوالی ادامه داشت، برای مدتی برقرار باشد و پس از چند روز مرتفع شود.