آمارهای نجومی پیام‌رسان‌های داخلی؛ از ۷۰ میلیون کاربر رجیسترشده تا بازدید به اندازه جمعیت هند
سکوهای داخلی پذیرفته‌شده و مشمول آیین‌نامه حمایت از سکوها و کسب‌وکارهای اقتصاد دیجیتال در رویداد «رونمایی از سامانه و مرکز تماس ۱۶۴۹» معرفی شدند. این سامانه و مرکز تماس بستری است برای سکوها و کسب‌وکارهایی که مشمول این مصوبه دولت شده‌اند.
نمایندگان پنج پلتفرم «کسبینو»، «شیپور»، «ایتا»، «روبیکا» و «سروش‌پلاس»، که از بین ۲۴ پلتفرم درخواست‌دهنده برای مشمول شدن در این آیین‌نامه، مورد تایید قرار گرفته‌اند در این نشست حاضر شده و ضمن تشریح ظرفیت‌ها و برنامه‌های خود برای حضور و ارائه خدمات به کسب‌وکارهای آسیب‌دیده از فیلترینگ و اختلالات اینترنت، آمار و ارقامی از وضعیت پلتفرم‌های خود نیز ارائه کردند.
همچنین، در این نشست اعلام شد ۱۹ پلتفرم دیگری که این درخواست را ارائه کرده بودند، یا اساساً جزو سکوهای واجد شرایط نبودند، یا از شاخص‌های لازمی که پیش از این اعلام شده بود برخوردار نبودند و یا مستندات مورد نیاز را ارائه نکرده‌اند.
بازدید پست‌های کانال عمومی به اندازه جمعیت هند
قائمی، نماینده پیام‌رسان «ایتا»، در این رویداد با استناد به آمار ارائه‌شده توسط کافه‌بازار، اعلام کرد این پیام‌رسان ایرانی از پنج سال پیش که آغاز به کار کرد تا امروز ۱۳ میلیون و ۶۰۰ هزار نصب داشته است. به گفته او، ایتا ۱۵.۸ میلیون کاربر فعال ماهانه و ۹.۲ میلیون کاربر فعال روزانه دارد. قائمی همچنین مدعی شد که روزانه به اندازه یک استادیوم آزادی کاربر جدید به پیام‌رسان ایتا اضافه می‌شود که برابر با ۱۰۰ هزار کاربر است.
نماینده این پیام‌رسان همچنین تعداد یک میلیارد بازدید منحصر‌به‌فرد از پست‌های منتشرشده در کانال‌های عمومی موجود در ایتا را نیز اعلام کرد. به گفته قائمی، روزانه برابر با تعداد جمعیت کشور هند بازدید از پست‌های منتشرشده در کانال‌های تشکیل‌شده در این پیام‌رسان صورت می‌گیرد.
او همچنین تعداد کانال‌های موجود در ایتا را چهار میلیون و تعداد گروه‌های ساخته‌شده را هفت میلیون اعلام کرد و افزود: «روزانه حدود ۸۴، ۸۵ میلیون گفت‌وگوی شخصی در ایتا انجام می‌شود.» طبق اعلام نماینده پیام‌رسان ایتا، مجموعا ۸۲ هزار کانال فعال روزانه در این پلتفرم وجود دارد، ۱۱ میلیون پست در گروه‌ها و ۸.۵ میلیون پست در سوپر گروه‌های فعال در ایتا به صورت روزانه منتشر می‌شود.
قائمی با استناد به این اعداد و تعداد کاربران در این پیام‌رسان ایرانی مدعی شد که تجمع کاربر به‌عنوان یکی از مهم‌ترین نیازهای کسب‌وکارها برای حضور در یک پلتفرم در پیام‌رسان ایتا وجود دارد.
«ارائه ترندهای ۱۲ ساعته، روزانه و ماهانه، ایجاد کانال رسانه‌محور، ارائه بسته‌های حمایتی همراه با تخفیف به کسب‌وکارها و...» جزو خدمات منحصربه‌فردی است که به گفته قائمی در پیام‌رسان ایتا عرضه می‌شود تا کسب‌وکارها در این سکو حاضر شده و فعالیت کنند.
او در خصوص کانال رسانه‌محور توضیح داده و گفت: «در کانال رسانه‌محور کسب‌وکارها می‌توانند پست‌هایشان را به‌صورت آلبوم مثل صفحه‌ای که در اینستاگرام داشتند، به کاربران نشان دهند.» او همچنین به بسته‌های حمایتی اشاره کرده که امکان تبلیغات با ۸۰ درصد تخفیف را به کسب‌وکارها می‌دهد.طبق توضیحات قائمی، در ایتا به کسب‌وکارها امکان داده می‌شود که تبلیغات خود را برای مشتریانشان که عضو این پیام‌رسان نیستند هم ارسال کنند. این تبلیغات در قالب web view ارائه شده و اطلاعات مربوط به کسب‌وکار را به مخاطبان آن‌ها ارائه می‌کند.
به گفته او، این پلتفرم همچنین در نظر دارد با استفاده و سرمایه‌گذاری بر هوش مصنوعی متمرکز بر سلیقه مخاطبان و مشتریان، امکان توصیه‌گری هوشمند را به کسب‌وکارها ارائه کند تا آن‌ها با اطلاع از سلایق کاربران شبکه‌ای مناسب برای کسب‌وکار خود ایجاد کنند.
تعداد کاربران رجیسترشده به اندازه جمعیت ایران
بختیاری، به‌عنوان نماینده پلتفرم «روبیکا» که مشمول آیین‌نامه حمایتی دولت شده است، در این نشست حضور داشته و آمارهایی درباره این سکوی داخلی ارائه کرد: «روزانه ۱.۵ تا ۲ برابر ورزشگاه آزادی به تعداد کاربران روبیکا اضافه می‌شود.» او تعداد کاربران و گروه‌های موجود در این سوپراپلیکیشن را ۴۸۵ میلیون مورد و درباره تعداد کاربرانی که در روبیکا ثبت نام کرده‌اند، گفت:
مجموع کاربرهای رجیسترشده در سال‌های اخیر در پلتفرم روبیکا تقریبا برابر با جمعیت کشور، یعنی حدود 70 میلیون کاربر، است. کاربر فعال روزانه ما هم خوشبختانه روبه‌رشد است. با توجه به اهمیت پاخور بودن پلتفرم، مجموعا به نظر می‌رسد پلتفرم روبیکا پاخور خوبی دارد.
این آمار و ارقام درباره اپلیکیشن روبیکا در حالی مطرح می‌شود که وزارت ارتباطات در آخرین آماری که درباره تعداد کاربران فعال ماهانه و روزانه این پیام‌رسان عدد ۳۵ میلیون را برای کاربران ماهانه این سوپراپلیکیشن اعلام کرده بود که همین رقم نیز مورد تردید و تعجب کاربران و کارشناسان قرار گرفته بود.
بختیاری در ادامه امکانات ارائه‌شده توسط روبیکا برای کسب‌وکارها را نیز تشریح کرده و اظهار داشت علاوه بر فروشگاه‌های اینترنتی، تولیدکنندگان محتوای پریمیوم و تولیدکنندگان محتوای آزاد (free) نیز در روبیکا به‌عنوان کسب‌وکار حضور دارند و کسب درآمد می‌کنند. منظور او از محتوای پریمیوم آن دسته از محتوایی است که کاربر برای برخورداری از آن هزینه پرداخت می‌کند؛ مانند فیلم‌های سینمایی، محتوای موجود در VODها، فیلم‌های مستند و... که سوپراپلیکیشن روبیکا در قراردادی با تولیدکنندگان آن‌ها این محتوا را عرضه می‌کند و با پرداخت هزینه از سوی کاربران روبیکا برای این تولیدکنندگان درآمدزایی می‌شود.
او همچنین به امکانی که روبیکا برای ارتقای تولیدکنندگان محتوای آزاد فراهم کرده اشاره کرد و گفت: «ما در روبیکا امکانی برای این‌ها فراهم می‌کنیم که بتوانند از این تولید محتوایی که می‌کنند درآمد کسب کنند. ما تقریبا داریم روزی ۵۰۰، ۶۰۰ میلیون تومان به کسانی که در پلتفرم روبیکا تولید محتوا می‌کنند، درآمد می‌دهیم.»
نماینده پلتفرم روبیکا درباره فروشگاه‌ها و کسب‌وکارهای اینترنتی فعال در روبیکا نیز توضیح داد: «بیش از ۱۶هزار کسب‌وکار رجیسترشده روی روبیکا داریم که در حال فعالیت فروشگاهی هستند. ما سعی می‌کنیم فروشگاه‌های برتر را به کاربران معرفی می‌کنیم و همچنین، ابزارهای تبلیغاتی داریم که به ترفیع آن‌ها کمک می‌کند.»
تا ۱۰۰ درصد تخفیف برای کسب‌وکارها
مهرنوش، مدیرعامل پلتفرم «کسبینو» نیز در این نشست به تشریح اقدامات این مجموعه برای حمایت از کسب‌وکارها پرداخت و گفت این پلتفرم به‌عنوان یک شبکه اجتماعی حرفه‌ای در حوزه کسب‌وکار سعی دارد از یک سو، امکان ارائه کالا و خدمات به مردم در نزدیک‌ترین مکان به آن‌ها را فراهم کند و از سوی دیگر، فرصتی رایگان به کارفرمایان و کارجوها می‌دهد که نیروی انسانی یا شغل مورد نیازشان را در نزدیک‌ترین مکان به خود پیدا کنند.
ارائه خدمات پرداخت، خدمات لجستیکی و حمل‌ونقل، باشگاه مشتریان، خدمات مربوط به توانمندسازی و توسعه کسب‌وکارها و... از جمله خدماتی است که کسبینو به کسب‌وکارها ارائه می‌کند. مهرنوش همچنین به تبلیغات مکان‌محور در این پلتفرم اشاره کرده و گفت:
در تبلیغات مکان‌محور، کسب‌وکارها می‌توانند تبلیغاتشان را در قالب عکس، متن، فیلم و... را در یک نقطه انتخابی روی نقشه برای افراد حاضر در آن مکان ارسال کنند. این تبلیغات بسیار ارزان‌قیمت است.
به گفته او، این پلتفرم بسته‌های حمایتی و تبلیغاتی تا ۱۰۰ درصد تخفیف برای کسب‌وکارهای روستایی، مناطق محروم، کارگران فصلی، پیله‌وران، کولبران و... ارائه می‌کند تا از این طریق به دیده شدن آن‌ها و توانمندسازی صاحبان کسب‌وکارها کمک کند.
کسب درآمد بیش از ۱۱۳ هزار کانال در یک ماه گذشته
مرادی، نماینده پیام‌رسان «سروش‌پلاس»، دیگر عضو یکی از سکوهای داخلی مشمول آیین‌نامه حمایتی دولت است که به تشریح ظرفیت‌های این پلتفرم برای ارائه خدمات به کسب‌وکارها پرداخت. به گفته او، سروش‌پلاس علاوه بر ارائه خدمات مربوط به پیام‌رسانی، از امکانات پرداختی، مانند کیف پول الکترونیک و پرداخت درون کانال، هم برخوردار است.
پشتیبانی از کسب‌وکارها، ارائه خدمات در حوزه تجارت الکترونیک، ارائه تخفیف، امکان کمپین‌سازی، احراز هویت سریع و بدون کارمزد برای کسب‌وکارها و... از جمله خدماتی است که سروش‌پلاس برای کسب‌وکارهای فعال در این پلتفرم در نظر گرفته است.
او همچنین به ارائه آمارهایی درباره این پیام‌رسان پرداخته و بیان کرد: «۱۱۳ هزار و ۶۴۶ کانال را شناسایی کردیم که در یک ماه گذشته در سروش‌پلاس درآمدزایی کرده‌اند. ۲۴ هزار کانال فروشگاهی در پیام‌رسان ما حضور دارند و محصولاتشان را می‌فروشند، ۵۰۷ کانال در دسته‌بندی کسب‌وکار در ویترین سروش‌پلاس معرفی کرده‌ایم که احراز هویت شده‌اند و ۴۰۰ کانال هم در صف احراز هویت و معرفی روی ویترین هستند.»
مشکلات استارتاپ‌ها با طرح‌های زمان‌بر حل نمی‌شود
«شیپور» دیگر پلتفرمی است که مورد تایید برای مشمول شدن در آیین‌نامه حمایت از سکوها و کسب‌وکارها قرار گرفته و بنا است از ظرفیت‌های آن برای کمک به کسب‌وکارهای حوزه اقتصاد دیجیتال استفاده شود. صمدزاده به‌عنوان نماینده این پلتفرم در این جلسه با رویکردی متفاوت نسبت به نمایندگان سایر پلتفرم‌ها به موضوع حمایت از سکوها و کسب‌وکارهای آسیب‌دیده از محدودیت‌های اینترنت پرداخت.
او ابتدا با اشاره به مشکلات اقتصادی جامعه به ارائه اطلاعاتی از پلتفرم خود پرداخته و اظهار کرد: «دغدغه خیلی از مردم این روزها اصلا کسب‌وکار نیست بلکه افراد اقدام به خرید و فروش کالای دست دوم می‌کنند. چند روز پیش دیدیم که معاوضه اجناس دست دوم با مواد غذایی در کشور وجود دارد. به دلیل افزایش بیکاری‌ها تعداد آگهی‌های استخدام زیاد شده و شیپور برای این موارد بستر فراهم می‌کند. ما با کف جامعه در تماس هستیم که متاسفانه شرایط اقتصادی خوبی ندارند. دنبال شوآف و تبلیغات هم نیستیم.»
صمدزاده به موضوع محروم شدن مردم از پلتفرم‌های خارجی در نتیجه فیلتر شدن آن‌ها اشاره کرده و گفت: «تجربه social commerce (تجارت اجتماعی) تجربه متفاوتی است که ما هنوز نتوانسته‌ایم به کسب‌وکارها بدهیم. تجربه‌ای که پلتفرم خارجی داشته اما ما هنوز نتوانسته‌ایم آن را پیاده‌سازی کنیم یا هنوز نتوانسته‌ایم اعتمادشان را کسب کنیم.»
به اعتقاد او، این موضوع نیازمند سرمایه‌گذاری روی زیرساخت‌های کشور است و با این که غیرممکن نیست اما در یک یا دو هفته انجام‌شدنی نیست. از این رو، صمدزاده برنامه‌های در نظر گرفته شده برای حمایت از کسب‌وکارها را ناکافی دانست و توضیح داد:
کسب‌وکارها امروز نیاز به استخدام نیروی متخصصی دارند که کم و گران است؛ نیاز دارند از مهاجرت این نیروها جلوگیری کنند، نیرویشان را حفظ کنند و این زیرساخت را ایجاد کنند. این چیزی نیست که با فرایندهای فعلی فراهم شود. این فرایندها زمان‌بر است. مثلا همین فرایند وام‌گیری که ما چندین ماه است درگیر آن هستیم فرایندی فرسایشی است.
او همچنین به نرخ بهره ۳۰ تا ۴۰ درصدی کرادفاندینگ برای تأمین منابع مالی مورد نیاز استارتاپ‌ها اشاره کرده و با تأکید بر ضرورت واقع‌گرایی در طراحی طرح‌های توسعه‌ای برای این اکوسیستم، نیازهای استارتاپ‌ها را چنین تشریح کرد:
درآمدمان خوب است، اما برای توسعه نیازمند سرمایه‌گذاری هستیم که در یک سال اخیر وجود نداشته است. امکان ورود به بورس هم برای خیلی از استارتاپ‌ها فراهم نیست. فقط باید کمک دولت را برای دریافت وام‌های کم‌بهره در کوتاه‌ترین زمان بگیریم که نیاز داریم دارایی نامشهود ما را به‌عنوان وثیقه قبول کنند که متاسفانه هنوز قبول نکرده‌اند.
در این رویداد که در سازمان فناوری اطلاعات برگزار شد، علاوه بر اعضای سکوهای داخلی، نمایندگان دستگاه‌های مختلف دولتی که در آیین‌نامه دولت موظف به انجام اقداماتی در راستای حکایت از سکوها و کسب‌وکارها شده‌اند نیز حضور داشتند و درباره فرایند اجرای این مصوبه و اقداماتی که تا امروز انجام داده‌اند، گزارش دادند.
سامانه ۱۶۴۹؛ بستر شفاف‌سازی و تعامل
محمد خوانساری، معاون وزیر اطلاعات و رئیس سازمان فناوری اطلاعات، در این نشست به تشریح سیاست‌های کلان در حوزه حمایت از کسب‌وکارها و سکوهای حوزه اقتصاد دیجیتال پرداخت و اظهار کرد با فیلتر شدن پلتفرم‌های بین‌المللی، وظیفه سنگین‌تری متوجه دستگاه‌های عضو کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال شد که هرچه سریع‌تر به مردم کمک کنند تا کسب‌وکارهای ازدست‌رفته‌شان در فضای مجازی را بازیابی کنند.
خوانساری به‌عنوان مسئول پیگیری اجرای این آیین‌نامه به نیابت از وزیر ارتباطات، جلسات هفتگی برای نظارت بر روند اجرای این طرح برگزار کرده تا به گفته او «از ظرفیت‌های موجود در دولت برای مزیت‌بخشی به کسب‌وکارها استفاده شود.»
معاون وزیر ارتباطات، همچنین به سامانه و مرکز تماس ۱۶۴۹ اشاره کرده و کارکرد آن را این طور تشریح کرد: «در این سامانه و مرکز تماس این ظرفیت را ایجاد کرده‌ایم که هم بگوییم چه ظرفیت‌هایی در سکوها وجود دارد و این شفاف‌سازی را برای سکوها و کسب‌وکارها انجام دهیم، هم اگر از طرف سکوها مشکل، نگرانی یا سوالی وجود دارد آن را مطرح کند تا بتوانیم فضای اخذ بازخورد از کسب‌وکارها و رفع مشکلات و چالش‌ها را به وجود بیاوریم.»
در سامانه ۱۶۴۹، به‌عنوان نقطه تماس بین سکوهای مشمول و سازمان‌های ارائه خدمات در حوزه آیین‌نامه حمایتی دولت، کسب‌وکارها و کاربران می‌توانند پنل اختصاصی خود را برای ارائه نظرات و شکایات داشته باشند تا صدای افراد و کسب‌وکارها از این طریق و همچنین از طریق مرکز تماس ۱۶۴۹ انعکاس پیدا کند.
در این نشست همچنین معاون سیاست‌گذاری و اعتبارسنجی سازمان فناوری، نمایندگان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بانک مرکزی، سازمان امور مالیاتی کشور ، صندوق نوآوری و شکوفایی و صندوق کارآفرینی امید نیز به ارائه اقدامات و فعالیت‌های خود در راستای انجام وظایف محول‌شده به آنان در آیین‌نامه حمایتی دولت پرداخته و اعلام کردند فرایندهای لازم برای اجرای این مصوبه در دست پیگیری است.