اختلال در سرویس کلادفلر چه تبعاتی دارد؟
رادارهای کلادفلر از اختلال جدی در ترافیک در ۲۹ بهمن حکایت میکردند. این اختلال بهحدی رسید که در ساعاتی میزان ترافیک حدود ۵۰ درصد از زمان مشابه روز قبل از آن کمتر بود. درحالحاضر، بخشی از ترافیک این سرویس برگشته است؛ اما همچنان محدودیت وجود دارد.
این اختلال نیز همچون اختلالها و محدودیتهای دیگری که در ماههای گذشته شدت گرفتهاند، پیامدهای زیانبار زیادی خواهد داشت. علاوهبر اینکه حق دسترسی مردم را زیر پا میگذارد، زیانهایی برای اقتصاد دیجیتال در پی دارد.
بهگفته محمد کشوری، کارشناس حوزه اینترنت، کلادفلر در سایتهای ایرانی حدود ۷۰ درصد سهم بازار دارد، درنتیجه اختلال آن میتواند خیلی از سایتها و کسبوکارهای داخلی را از کار بیندازد یا دچار مشکل جدی کند: «بخش مهمی از سایتهای ایرانی از سرویسهای ابری خارجی استفاده میکنند و طبعاً مخاطبان سرویسهای ایرانی فقط مردم داخل کشور نیستند. یکی از دلایل استفاده از سرویسهای ابری این است که در نقاط مختلف دنیا سرویس باکیفیت به مخاطب خود ارائه کنند و برای کیفیت خوب باید بتوانند از سرور یا نقطهای که نزدیک است و کیفیت بهتری میدهند، استفاده کنند. بههمینترتیب از سیدیان استفاده میشود.»
همچنین، اختلال در این سرویس بدینمعناست که ارتباط بخشی از کاربران قطع میشود و سرویس بیکیفیت میگیرند: «براثر اختلال جایگاهمان را در ارائه سرویس خوب سایتهای داخلی چه برای ایرانیان داخل و چه خارج از کشور از دست میدهیم.»
اختلال عمدی در کلودفلر که بیشترین سهم بازار CDN در دنیا را هم دارد، دسترسی به سرویسهای مهم خارجی را هم مختل میکند: «اینترنت تمامش سرویس و سایت ایرانی نیست و سایتهای خارجی بیشتر از کلادفلر استفاده میکنند. نمیتوانیم آنها را مجبور کنیم که از CDNهای ایرانی استفاده کنند. درنتیجه به همان اندازه دسترسی ما به سایتهای مفیدی که از کلادفلر استفاده میکنند، مختل میشود.»
یکی از مزایای مهم استفاده از سرویسهایی مثل کلادفلر امنیت است. سایتها بهجای اینکه تکتک هزینه و از حملات DDOS جلوگیری کنند، آن را به سرویسهای ابری شبیه به کلادفلر میسپارند. بهگفته کشوری، این حملات بسیار هم متداول است و چند بار هم سرویسهای داخلی ما را دچار مشکل کرده است: «کلادفلر مثل سدی از آن سرویسها درمقابل حملات DDOS و بدافزارها و رباتها محافظت میکند و این در امنیت پایداری سرویس خیلی مهم است.»
همچنین، گواهینامههای امنیتی ازطریق همین سرویسدهندههای ابری ارائه میشود: «با گواهینامه امنیتی مثل SSL و HTTPS اطلاعات کاربران رمزگذاری میشود و امنیت بیشتری خواهد داشت و جدا از اینکه رضایت کاربر حفظ میشود، آن سایت نیز چون استاندارد امنیتی بیشتری دارد، در موتور جستوجوها میتواند بالاتر قرار بگیرد و بیشتر برای بازدید پیشنهاد شود.»
سهم چشمگیر کلادفلر در بازار سایتهای ایرانی باعث میشود که نتوان به جایگزینی نمونههای داخلی برای آن فکر کرد. کشوری میگوید خوب است که ما CDN Provider داخلی داریم؛ ولی دلیل نمیشود با دست خودمان نمونههای خارجی را بهدلیل جایگزینی نمونه داخلی قطع کنیم و مشکلاتمان اینگونه حل نمیشود: «این نه مطلوب است و نه ممکن. سرویس داخلی باید در نقاط مختلف جهان حضور داشته باشد؛ اما سرویس داخلی ما این امکان را ندارد و احتمال تحریمش هم مثل ماجرای ابرآروان وجود دارد.»
چرا این اختلال بهوجود آمد؟
در شرایطی که فیلترینگ شدت گرفته است، همهچیز انگار به دسترسی به سایتهای خارجی مسدودشده برمیگردد و در ماجرای اختلال کلادفلر هم، این احتمال زیاد است. اختلال این سرویس مسیرهای دورزدن فیلترینگ را هم محدود میکند.
کشوری میگوید بهطورقطعی نمیتوان گفت؛ اما چون از کلادفلر برای مخفی کردن آیپی فیلترشکنها استفاده میشود، این احتمال وجود دارد که اختلال عمدی در آن ایجاد شده باشد: «یکی از کاربردهای این سرویس آن است که شبکههای امن ایجاد و ترافیک فیلترشکن را از روی آن رد کنید. بااینحال، استفاده از کلادفلر بهعنوان فیلترشکن برآمده از نیاز بخش زیادی از مردم است. وقتی از ده شبکه اجتماعی اول دنیا هشتنه شبکه را فیلتر کردهاند، میگویند چرا مردم دارند از فیلترشکن استفاده میکنند. غیرمنطقی است. میلیونها نفر به این شبکهها و پیامرسانهای خارجی نیاز دارند و میخواهند استفاده کنند؛ پس دست به دامن فیلترشکن میشوند.»
کشوری در انتها اختلال در کلادفلر را ناشی از زنجیره اقدامات نادرستی میداند که باید ریشهیابی شود: «یکی از ریشهها بازنگری در سیاست فیلترینگ است. مادامی که سیاست فیلترینگ سختگیرانه و مخالف و معارض با خواست و نیاز میلیونها نفر از کاربران باشد، نتیجه همین میشود که کلادفلر را دچار مشکل کنند تا مبادا کسی از فیلترشکن استفاده کند.»