وزیر میراث فرهنگی: نمی‌شود گردشگر خارجی به کشور ما بیاید و ارتباطش با دنیا قطع شود

از هر زاویه و با هر نوع نگاهی، سیم‌کارت ویژه گردشگران خارجی یادآور تبعیض است. صحبت‌های امروز عزت‌الله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، و توضیحاتش درباره ضرورت ارائه این سرویس به گردشگران خارجی هم تبعیض‌آمیز بودن این طرح را عیان‌تر می‌کند.

ضرغامی، امروز در حاشیه جلسه هیئت دولت با اعلام این که موضوع ارائه سیم‌کارت ویژه گردشگران خارجی پیشنهاد وزارت میراث فرهنگی بوده، تاکید کرد که هم‌چنان این طرح را پیگیری خواهد کرد. او در توضیح دلیل اصرار بر این طرح، به محدودیت‌هایی اشاره کرد که یک گردشگر خارجی با حضور در ایران با آن‌ها مواجه می‌شود:

«وقتی گردشگران خارجی وارد کشور ما می‌شوند یکی از مهم‌ترین نیازهایشان اینترنت و سکوهای خارجی و بین‌المللی است که مثل نان شب و هوا برایشان لازم است. نمی‌شود گردشگر خارجی به کشور ما بیاید و ارتباطش با دنیا قطع شود.»

هرچند بنا نیست وزیر میراث فرهنگی پاسخ‌گوی نیازهای کشور در حوزه ارتباطات باشد، همان‌طور که خود وزیر ارتباطات هم چندان پاسخ‌گو نیست و نهادهای امنیتی و شورای امنیت کشور را مسئول تصمیم‌گیری موضوعات مربوط به اینترنت، به‌ویژه مسدودسازی و فیلترینگ، می‌داند اما نکته مهم این اظهارات این است که مسئولان هم باور دارند که وضعیت فعلی اینترنت تعامل ما با جهان را از بین می‌برد.

این حرف البته حرف جدیدی نیست، بیشتر از پنج ماه است که فعالان حوزه آی‌تی، کارشناسان، صاحبان کسب‌وکارها و کاربران همین موضوع را مطرح و از قطع دسترسی به شبکه جهانی اینترنت انتقاد می‌کنند. مساله‌ای که با ایران‌اکسس کردن اینترنت و عدم دسترسی به پیام‌رسان‌های بین‌المللی از یک سو دست کسب‌وکارها را برای فعالیت بسته و از سوی دیگر کاربران را از برقراری ارتباط با خارج از ایران محروم کرده است.

با این حال، از زمان شروع محدودیت‌ها پاسخ مسئولان به مشکلات ایجادشده برای مردم این بود که از سرویس‌های داخلی استفاده کنند، کسب‌وکارها به پلتفرم‌های ایرانی کوچ کنند و VPN را خاموش کنند تا سرعت اینترنت بالا برود و اصلا با وجود امکانات داخلی لزومی هم ندارد که از فیلترشکن‌ها استفاده کنند. مسئولان حتی نامناسب بودن وضعیت اینترنت را برداشت مردم می‌دانند و اعتقاد دارند استفاده از فیلترشکن سرعت را کاهش می‌دهد و چنین تصوری را ایجاد می‌کند.

ضرغامی در ادامه توضیحات خود درباره ایده ارائه سیم‌کارت ویژه گردشگران خارجی نیازهای توریست‌ها را جزئی‌تر هم تشریح کرده و گفت: «نمی‌توانیم به گردشگر خارجی بگوییم از بله و ایتا استفاده کن! او می‌خواهد از تهران با پاریس در تماس باشد.» نکته‌ای که وزیر میراث فرهنگی به آن اشاره می‌کند ناشی از عدم امکان برقراری ارتباط از طریق پیام‌رسان‌های داخلی با شماره‌های غیر ایرانی است که البته نه فقط گردشگران خارجی که مردم داخل کشور را هم از برقراری این نوع از ارتباط محروم می‌کند.

در کشوری که عده قابل توجهی از مردمش در سال‌های اخیر مهاجرت کرده‌اند و بسیاری از خانواده‌ها نیازمند ارتباط با عزیزانشان در خارج از کشور هستند، بدیهی است که این مشکل برای شهروندان ایرانی هم وجود دارد. اگر یک گردشگر خارجی فقط برای چند روز با این مشکل مواجه می‌شود، پدر و مادرهای ایرانی ماه‌ها است که به‌سختی می‌توانند با فرزند راه دورشان ارتباط برقرار کنند.

ضرغامی ضمن این که اظهار امیدواری کرده است «تولیدات و سکوهای داخلی کشور هم بتوانند در سطح جهانی فعال باشند» اعلام کرد از وزیر ارتباطات خواسته است که برای گردشگران خارجی امکانی فراهم کند که آن‌ها بتوانند با استفاده از سیم‌کارت‌های ویژه از سکوهای بین‌المللی استفاده و نیازشان را مرتفع کنند. با این حال، ضرغامی معتقد نیست که برداشتن محدودیت‌های شدیدی که کاربران اینترنت در ایران با آن‌ها مواجه هستند برای گردشگر خارجی به معنی ایجاد تبعیض است.

وقتی یک خبرنگار در پایان این توضیحات از وزیر میراث فرهنگی می‌پرسد «آیا این مساله تبعیض نیست؟» وزیر با شوخی و خنده می‌گوید که تمام توضیحاتی که داده است، در پاسخ به همین «شبهه»ای بوده که رسانه‌ها درباره این طرح داشته‌اند. سایر خبرنگاران حاضر هم به این جمله وزیر می‌خندند اما کسی نمی‌گوید این توضیحات دقیقا تعریف و تشریح معنای کلمه «تبعیض» است.

در لغت‌نامه دهخدا در توضیح معنای واژه تبعیض نوشته است: تبعیض . [ ت َ ] (ع مص ) پاره پاره کردن. (زوزنی) جزٔجزء کردن چیزی را. بهره بهره گردانیدن چیزی را. حصه حصه کردن. تقسیم به اجزاء نمودن. «تقسیم و جدا کردن بعضی را از بعضی». توضیحات ضرغامی درباره چرایی تخصیص سیم‌کارت ویژه برای گردشگران همین جدا کردن گردشگر خارجی از مردم داخل ایران و ارائه امکانی به آن‌ها است که افراد مقیم در کشور هم به آن احتیاج دارند.

البته این تبعیض در ارائه اینترنت به بعضی، به صورتی که همه به یک شکل و یک میزان از حق دسترسی برخوردار نباشند، موارد مشابه بسیاری دارد. موضوعی که در قالب اصطلاح اینترنت طبقاتی بارها به آن اشاره شده و به دفعات هم دلایل مخالفت با آن توضیح داده شده است.