رصتا؛ راه جدیدی برای سلطه بیشتر ساترا و صداوسیما

اعضای شورای راهبری رصتا انتخاب شدند تا ایده راه‌اندازی یک انجمن صنفی توسط یک نهاد حاکمیتی یک گام دیگر به عملیاتی شدن نزدیک‌تر شود. اواخر سال گذشته که ساترا از تصمیم راه‌اندازی مجمع رسانه‌های صوت‌ و تصویر فراگیر ایران (رصتا) خبر داد، صدای اعتراض VODهایی که خودشان انجمن صنفی داشتند، بلند شد.

با توجه به درگیری‌ها و ماجراهای همیشگی میان رسانه‌های صوت و تصویر آنلاین و سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر (ساترا) و همچنین، وابستگی ساترا به سازمان صداوسیما مشخص بود که تشکیل چنین مجمعی، که داعیه تعامل بیشتر بین فعالان صنعت و تنظیم‌گران برای کمک به محتوای سالم و پایداری صنعت را دارد، احتمالاً مداخله هرچه بیشتر در روند کار این پلتفرم‌های مربوط به بخش خصوصی و بیشتر کردن سلطه این سازمان بر VODها خواهد بود.

با وجود اینکه اصحاب این پلتفرم‌ها و فعالان این حوزه مخالفت خود با این تصمیم را اعلام کردند، بیانیه‌ نوشتند و توضیح دادند که «مشخص نیست مجموعه ساترا بدون صلاحیت قانونی با چه نیتی به دنبال تشکیل مجموعه رصتا و مداخله در امور صنفی و انجام وظایف تصریح‌شده برای بخش خصوصی است» اما این سازمان همچنان به تلاش خود برای تشکیل این مجموعه ادامه داد.

روز ششم اردیبهشت ماه هم در راستای ادامه تلاش‌های برای تشکیل رصتا، مراسم انتخاب اعضای شورای راهبری مجمع رسانه‌های صوت‌ و تصویر فراگیر ایران با حضور رئیس و مدیران ساترا و نماینده سازمان بازرسی کل کشور و با مشارکت ۱۶۵ سکوی دارای مجوز از ساترا به‌صورت آنلاین و با حضور فیزیکی تعدادی از سکوهای دارای مجوز برگزار شد.

روابط عمومی سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت‌ و تصویر فراگیر در فضای مجازی (ساترا)، خبر داده است که بر اساس آرای واصله، هشت منتخب قطعی و اعضای اصلی شورای راهبری مجمع رصتا انتخاب شده‌اند:

مهدی شاملو (مدیر رسانه آنتن)، لیلا آمره (مدیر رسانه هابینا)، آرش دارابیان (مدیر رسانه اپیزود)، امیر رضاخانیان (مدیر رسانه گپ فیلم)، محمدعلی طهرانچی (مدیر رسانه بادصبا)، فرزاد آذری‌پور (مدیر رسانه هاشور)، سامان مرادحسینی (مدیر رسانه روستا تی‌وی) و امیرحسین حیدری (مدیر رسانه تماشاخونه) اعضای قطعی این مجموعه و سید امین موسوی (رسانه آپرا) و مهران ده‌نمکی (رسانه‌های آریو و اسپرت‌پلاس) به‌عنوان عضو علی‌البدل در شورای راهبری مجمع رصتا انتخاب شدند.

به گفته رئیس ساترا این مجمع بنا است چندین شورا داشته باشد که عبارت‌اند از: شورای صدور مجوز تولید، شورای صدور مجوز انتشار، شورای حمایت‌های محتوایی مانند توزیع بسته‌های محتوای سازمانی، شورای حمایت‌های دولتی مانند توزیع بودجه‌های دولتی مانند تبصره ۶ و مانند آن، شورای صندوق تسهیلات، شورای حمایت‌های اختصاصی ساترا مانند بهره‌مندی از تسهیلات مجموعه آومیک، شورای داوری و میانجی‌گری برای رفع اختلاف‌های احتمالی بین مجوزگیرندگان یا عوامل تولید، شورای رسیدگی به تخلفات، شورای تدوین مقررات، شورای تنظیم‌گری داده‌محور و فناوری، شورای تعیین صلاحیت حرفه‌ای، شورای رقابت ساترا، شورای نمایشگاه و جشنواره «رصتا»، شورای ارزیابی و رتبه‌بندی رسانه‌ها، شورای سواد رسانه، شورای ممیزی.

این اقدامات در حالی از سوی ساترا در حال پیگیری است که این سازمان نه‌تنها توضیحی درباره چرایی تشکیل چنین مجمعی داده و نه حتی پاسخی به انتقادات داده است. البته این نکته هم کماکان باقی است که بسیاری از فعالان و کارشناسان حوزه VODها ماهیت و وجود ساترا را محل اشکال می‌دانند؛ چراکه ساترا به صداوسیما وابسته است و صداوسیما هم به‌نوعی رقیب پلتفرم‌های نمایش صوت و تصویر آنلاین محسوب شده و قانون‌گذاری این نهاد حاکمیتی برای رسانه‌های رقیب محل اشکال است.

باوجوداین، ساترا نه‌تنها به نظارت بر و دخالت در امور این پلتفرم‌ها ادامه داده بلکه در تازه‌ترین اقدام خود نهادی را راه‌اندازی کرده که در موازات انجمن صنفی شرکت‌های نمایش ویدئویی برخط قرار می‌گیرد که احتمالاً در تضاد با یکدیگر قرار خواهند گرفت و نه‌تنها چالش‌های همیشگی میان ساترا و پلتفرم‌های پخش صوت و تصویر فراگیر را رفع نمی‌کند بلکه به آن‌ها دامن خواهد زد.