تپسی چطور کرایه را محاسبه میکند؟
اردیبهشت امسال اعلام شد که شورای رقابت قصد دارد به موضوع قیمتگذاری تاکسیهای اینترنتی ورود کند. البته سخنگوی شورا به ایسنا گفت که کارگروه در حال مطالعه موضوع است و هنوز به صورت جدی وارد بحث تعرفه نشده است. در ادامه هم تاکید کرد که شورا قرار نیست نرخگذاری کند بلکه فقط دستورالعمل تهیه میکند که مبنای محاسبه قیمتگذاری باشد و باید به سازمان حمایت و نهادهای دیگری که تعرفه تاکسیها را مشخص میکنند ابلاغ کند.
با وجودی که کسی نسبت به هزینه تاکسیهای اینترنتی شکایتی در شورای رقابت ثبت نکرده اما مسافران و رانندگان بارها در شبکههای اجتماعی در مورد قیمتها نارضایتی خود را اعلام کردهاند. مسافران از گرانی کرایهها و رانندگان از اینکه درآمدشان با استهلاک خودرو و زمان و سختی کار تناسب ندارد، گله دارند.
تاکسیهای اینترنتی هم در مقابل اعلام میکنند که سیستم قیمتگذاری پویا و هوشمندی دارند. پیش از این در گزارشی از شیوه قیمتگذاری پویا در اسنپ نوشته بودیم. تپسی هم به پرسشهای زومیت درباره قیمتگذاری سفرها پاسخ داده است.
تعیین قیمت با هوش مصنوعی
در مقابل اسنپ که از سیستم قیمتگذاری پویا صحبت میکند، تپسی اسم قیمت تعادلی و قیمتگذاری هوشمند را میآورد. قیمت تعادلی به گفته روابط عمومی تپسی قیمتی است که در آن بیشترین تعداد مسافران حاضر به ثبت درخواست سفر و همزمان بیشترین تعداد سفیران تمایل به قبول درخواست سفر دارند. مبدا و مقصد مسافر، زمان و فاصله سفر و سفیران فعال در اطراف مسافر در قیمت سفر موثرند. درواقع هدف الگوریتم قیمتگذاری تپسی تخمین دقیق همین قیمت تعادلی است.
هنگامی که یک مسافر در اپلیکیشن تپسی مبدا و مقصد خود را انتخاب میکند، ابتدا مسافت و زمان سفر محاسبه میشود و سپس با توجه به تعداد مسافری که درخواست سفر میدهند و تعداد خودرویی که در آن منطقه وجود دارد، هوش مصنوعی قیمت سفر را محاسبه میکند. به گفته روابط عمومی تپسی عملکرد این هوش مصنوعی به طور مستمر پایش میشود.
به طور کلی مهمترین عوامل در قیمتگذاری زمان سفر و تعادل درخواستهای مسافر و سفیر هستند. تعادل عرضه و تقاضا با همان الگوریتم هوش مصنوعی ایجاد میشود که با توجه به شرایط هر درخواست قیمت را محاسبه میکند.
روابط عمومی همچنین در مورد افزایش قیمت در گزینه عجله دارم میگوید: «هنگامی که کاربر درخواست عجله دارم را ثبت میکند، قیمت سفر با ضریب مشخصی زیاد میشود تا سفیران انگیزه بیشتری برای قبول درخواست مسافر داشته باشند.» اما در مورد این ضریب مشخص توضیح بیشتری نداده است.
ساعتهای صبح و عصر، اوج افزایش قیمت است که تعداد درخواستها زیاد میشوند اما تپسی میگوید: «افزایش یا کاهش قیمت روتین نداریم و مدل هوش مصنوعی در هر شرایط قیمت تعادلی را تعیین میکند.» همچنین در مورد کف و سقف قیمت هم گفته شده که در هر شهر و متناسب با هزینههای همان شهر تعیین میشود.
سود تاکسیهای اینترنتی در این است که سفرهای بیشتری انجام شود یعنی بتوانند هم مسافر و هم سفیر را راضی کنند. البته مسافران در این سالها به استفاده از تاکسی اینترنتی عادت کردهاند و با کم شدن آژانسهای سنتی امکان انتخاب محدودی دارند. پیش از این تپسی در ویدیویی در سایتش گفته بود سیستم قیمتگذاری هوشمند و اختصاصی باعث میشود همیشه قیمتها در جهت بیشتر شدن درآمد سفیرها باشد. بیشتر شدن درآمد سفیر درواقع به معنای درآمد بیشتر تاکسی اینترنتی است.
بر اساس آخرین گزارش مالی سالانه تپسی، سود این شرکت در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ رشد ۳۵۲ درصدی داشته و از کل درآمد ۶۲۵ میلیارد تومانی، حدود ۶۰۱ میلیارد تومان از کمیسیون سفر بوده است. کمیسیون سفر در شهرهای بزرگ ۱۵ و در شهرهای دیگر ۲۰ درصد است. تعدادی از رانندگان هم در انتقادشان از درآمد کار در تاکسیهای اینترنتی به همین موضوع اشاره میکنند و میگویند وقتی هزینه بنزین و استهلاک خودرو و کمیسیون را از کرایه کم میکنند، عملا درآمد چندانی برایشان نمیماند.