رویداد روز فناوری اطلاعات؛ صحبت از حکمرانی هوشمند و هوش مصنوعی در زمانه محدودیت و اختلال
دومین رویداد روز فناوری اطلاعات شب گذشته، بیستم تیر ماه، برگزار شد. در این رویداد علاوه بر فعالان حوزه فناوری، نمایندگانی از دولت و مجلس نیز حضور داشتند. محمدباقر قالیباف یکی از سخنران‌های این مراسم بود که در صحبت‌های خود به مسائلی از جمله ضرورت و اهمیت فناوری، هوش مصنوعی و مسئله حکمرانی هوشمند اشاره کرد.
رئیس مجلس فناوری اطلاعات را عامل تحول کشور و اقتصاد آن خوانده و گفت: «فناوری اطلاعات، مهم‌ترین پیشران کشور در برنامه هفتم است. در گذشته اگر این سؤال مطرح می‌شد که علم بهتر است یا ثروت، امروز می‌گوییم، تجارت، بدون بستر علم امکان‌پذیر نیست و معتقدیم تحول کشور و اقتصاد آن به این حوزه وابسته است و شما هستید که می‌توانید اساس این کار را پیش ببرید. فناوری اطلاعات امروز دیگر برای جامعه و همچنین حکمرانی، یک انتخاب نیست؛ بلکه یک ضرورت است و حکمرانی هوشمند مهم‌تر از دولت الکترونیک است.»
او با اشاره به این که اکنون رشد بهره‌وری مایل به صفر است، فناوری را عامل مؤثر در تغییر این وضعیت دانسته و اظهار کرد: ««امروز مهم‌ترین چالش کشور، رشد اقتصادی است. رشد اقتصادی سه عامل دارد؛ سرمایه‌گذاری، بهره‌وری و منابع انسانی. از برنامه سوم تا ششم با وجود اینکه طبق پیش‌بینی‌ها، رشد ۵۰ درصدی برای بهره‌وری و باقی برای سرمایه‌گذاری در نظر گرفته شده بود، اما در واقعیت وضعیت رشد بهره‌وری مایل به صفر است. امروز مهم‌ترین ابزار تولید و قدرت در کشورها فناوری است و وقتی حرف از فناوری به میان می‌آید، در حقیقت تکیه ما روی نیروی انسانی است.»
به گفته قالیباف در کشور باید در بهره‌وری به گونه‌ای عمل کنیم که بتوانیم مسائلی مانند ناترازی انرژی را حل کنیم. ما در سال حدود ۱۰۰ میلیارد دلار انرژی هدر می‌دهیم که فناوری اطلاعات می‌تواند در زمینه جبران آن کمک‌کننده باشد.
توسل به فناوری برای حل مسائل کشور
او در ادامه به تحولات رخ‌داده در حوزه فناوری و پیشرفت‌های این عرصه اشاره کرده و آن را عامل تاثیرگذار برای حل مسائل خواند: «امروز دیگر نگاه بر مبنای تهدید و فرصت به موضوعات غلط است. ما در عرصه فناوری اطلاعات دیگر چیزی تحت عنوان تهدید نداریم و باید به هر آنچه در پیش روست، به چشم فرصت‌هایی با ریسک‌های کم و زیاد نگاه کنیم. هوش مصنوعی یکی از این فرصت‌هاست که می‌تواند در حل مسئله به ما کمک کند.»
برخورداری از رویکرد مسئله‌محور یکی از نکاتی بود که رئیس قوه مقننه بر آن تاکید داشته و با بیان این که نگاه مسئله‌محور داشتن یکی از اهداف برنامه هفتم توسعه است حوزه فناوری اطلاعات را یکی از موارد مورد توجه در حل مسائل کشور دانست.
قالیباف در پایان به‌عنوان رئیس مجلس قول داد که در حل مشکلات به فعالان حوزه فناوری اطلاعات کمک کند و در برنامه هفتم با رقم‌زدن اتفاقی مهم، جایگاه فعالان این صنف با کمک فعالان آن به‌درستی در نظر گرفته شود و از فعالان این حوزه خواست تا دست در دست یکدیگر بگذارند و در ساختن ایرانی قوی کمک کرده و به جامعه امید دهند.
افزایش دو برابری اقتصاد دیجیتال تا پایان برنامه هفتم توسعه
عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، نیز در این مراسم مامور ابلاغ بیانیه رئیس جمهور به مناسبت روز فناوری اطلاعات بود. زارع‌پور پیش از قرائت این بیانیه اعلام کرد: «برای اولین بار در لایحه پیشنهادی دولت در برنامه هفتم، اقتصاد دیجیتال در حوزه فناوری ارتباطات در فصلی جداگانه تعریف شده است و توجه ویژه مجلس و دولت به توانمندی‌های بخش خصوصی به شدت جدی گرفته شده است.»
او در توضیح این بیانیه نیز گفت: «در این برنامه همه دستگاه‌ها به استفاده از هوش مصنوعی و با تکیه بر ظرفیت بخش خصوصی ملزم شده‌اند. بر این اساس تمامی دستگاه‌های اجرایی ملزم شده‌اند که یک نقشه‌راه برای افزایش استفاده از فناوری اطلاعات ترسیم کرده و ما در دولت هم حمایت حداکثری از آن خواهیم داشت.»
او در ادامه بیانیه ابراهیم رئیسی را خواند. در بخشی از این بیانیه بر تقویت حوزه فناوری اطلاعات تاکید شده بود: «تقویت فناوری اطلاعات، در واقع در جهت تقویت دولت و قوای کارآفرینی است. تا کنون رشد اقتصادی با گاز و معادن بوده و دولت انقلابی حالا به دنبال ایجاد ظرفیت و بهره‌ورسازی از روش‌های فناورانه است.»
بر اساس متن این بیانیه، کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال با هدف تقویت همین حوزه تشکیل شده است. در ادامه این متن آمده بود: «باید در مسیر کارآفرینی قرار بگیریم و این مهم محقق نخواهد بود مگر با حضور فعالان بخش خصوصی.»
در بخش دیگری از بیانیه رئیسی به هدف دو برابر کردن میزان رشد اقتصاد دیجیتال اشاره شده بود: «افزایش دوبرابری اقتصاد دیجیتال تا پایان برنامه هفتم توسعه می‌تواند به حل چالش‌های جامعه در افق کوتاه مدت بینجامد و این مهم با مجاهدت فعالان حوزه فناوری به موفقیت می‌رسد.»
فضای مجازی نیازمند نظم‌دهی است
محمد‌امین آقامیری، دبیر شورای فضای مجازی، هم در این مراسم موضوع «تنظیم‌گری» را یکی از نیازهای جدی حوزه فناوری اطلاعات خوانده و گفت: «امروز فضای مجازی فضای زندگی کار و تفریح مردم است و جزء جدایی‌ناپذیر زندگی مردم به‌شمار می‌رود. همان‌گونه که برای زندگی مردم سعی می‌کنیم محیطی سالم فراهم کنیم، در فضای مجازی هم باید سعی کنیم تمام مفاهیم رفاه را ایجاد کنیم؛ مفاهیمی چون خدمات و سرویس‌های مختلف تا در راستای فراهم‌کردن زندگی مطلوب حرکت کنند. جمع حاضر نیز تکمیل‌کننده حلقه‌های این مهم است.»
او با بیان این که فضای مجازی جزئی جداناپذیر از زندگی مردم است و همان‌طور که در زندگی نیازمند تنظیم‌گری هستیم، باید در فضای مجازی نیز شاهد تنظیم‌گری درست باشیم، اظهار داشت:«اکنون کسبوکارها در بحث قانون‌گذاری و تنظیم‌گری جلوتر هستند.»
دبیر شورای عالی فضای مجازی فعالان این عرصه را جامعه‌سازانی خواند که می‌توانند خدمتی کامل و مطلوب ارائه دهند. البته به زعم او سایر ارکان و مسئولان کشور هم در ارائه این خدمات نقش مهمی دارند: « همه ما جایگاهی برای رسیدن به این هدف داریم. نقش حاکمیت این است که باید در خصوص طرح نقشه‌ها به وحدت نظر برسد؛ نقشه‌هایی مانند تسهیلات و حمایت‌ها.»
دبیر شورای عالی فضای مجازی فعالان این عرصه را جامعه‌سازانی خواند که می‌توانند خدمتی کامل و مطلوب ارائه دهند. البته به زعم او سایر ارکان و مسئولان کشور هم در ارائه این خدمات نقش مهمی دارند: « همه ما جایگاهی برای رسیدن به این هدف داریم. نقش حاکمیت این است که باید در خصوص طرح نقشه‌ها به وحدت نظر برسد؛ نقشه‌هایی مانند تسهیلات و حمایت‌ها.»
آقامیری با بیان این که فضای مجازی نیازمند نظم‌دهی است، بر ضرورت تنظیم‌گری تاکید کرد: «تنظیم‌گری مبحث مهمی است، اگر روزی هر کس در زندگی به دلخواه خودش اقدام به هر کاری بکند، کارها پیش نمی‌روند. این امر در فضای مجازی نیز صادق است و فضای مجازی نیازمند نظم‌دهی است. امروزه کسبوکارها پیشروتر از تنظیم‌گری هستند. وظیفه تنظیم‌گری ایجاد چهارچوب است. در صورت وجود این چهارچوب، مردم می‌فهمند چه کار کنند و کسبوکارها نیز به حقوق خود واقف می‌شوند.»
او عدم تنظیم‌گیری را به وجود آورنده مشکلات متعدد دانسته و گفت: «اگر فضای مجازی تنظیم‌گری نشود، مردم و کسبوکارها در احقاق حقوق خود دچار مشکل می‌شوند. اکنون ما در مرحله تنظیم‌گری برای این حوزه قرار داریم. کسب‌وکارهایی وجود دارند که مردم از آنها راضی هستند؛ چراکه محصولات و خدمات مناسبی را ارائه می‌دهند. در این راستا درخواست من این است که ما در مرحله تنظیم‌گری و استانداردسازی دست به دست هم دهیم تا حاکمیت و کسبوکارها نقش خود را بدانند؛ در این صورت آثار مثبت تنظیم‌گری را به‌زودی مشاهده خواهیم کرد.»
باید مسیر روشنی را تبیین کنیم تا آیندگان ما در کشور بمانند
صائبه سلوکی، مدیر منابع انسانی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران، نیز در این مراسم به ارائه گزارش عملکرد بخش دانش‌آموزی تینواستارز در بیست‌وششمین دوره نمایشگاه الکامپ پرداخته و ابراز امیدواری کرد که با مسیر میان‌مدتی که برای نوجوانان در تینواستارز تبیین شده، آنها به‌عنوان آینده‌سازان ایران، دنیا را تغییر دهند.
بخش تینواستارز به‌عنوان یک بخش جدید برای نخستین‌بار به نمایشگاه الکامپ اضافه شده بود. هدف از این بخش آشنایی دانش‌آموزان با اکوسیستم و سنجش ظرفیت شرکت‌های گوناگون برای آینده کاریشان بود. مدیر منابع انسانی نصر تهران، در مراسم شب گذشته اعلام کرد که در این بخش از نمایشگاه ۲۲ تیم شرکت داشتند که طرح‌های ۱۲ تیم برگزیده شدند.
مدیر بخش دانش‌آموزی تینواستارز گفت: «در تینواستارز، دانش‌آموزان، ایستادگی را در شرکت‌ها به چشم دیدند و شاهد آن بودند که شرکت‌ها چگونه با ایستادگی می‌توانند موفق شوند. با وجود تمام چالش‌ها و نبود بستر‌ها، ما باید مسیر روشنی را تبیین کنیم تا آیندگان بمانند و در افق روشنی که پیش روی آن‌هاست، کار کنند.»
به گفته صائبه سلوکی تینواستارز امسال سه ویژگی بارز داشت؛ اول این که نوجوانان با طیف‌‌های سنی متفاوتی از ۱۰ تا ۱۸ سال حاضر شده بودند و دوم این که تنوع ایده‌ها بسیار بالا بود.
مدیر منابع انسانی سازمان نصر تهران ادامه داد: «اتفاق مثبت دیگری که رخ داد، تمرکززدایی بود؛ به این صورت که نوجوانان از مناطقی چون سیستان‌وبلوچستان و هرمزگان گرفته تا منطقه ۱ و ۲ تهران در نمایشگاه حاضر شده بودند.»
سلوکی با اشاره به این که مهاجرت یک پدیده جهانی است، اظهار کرد: «نمی‌توان از مهاجرت نوجوانان و جوانان اجتناب کرد؛ چراکه دنیا بستر تغییر است و مهاجرت در تمام دنیا وجود دارد، اما حجم آن به اندازه کشور ما پررنگ نیست.»
اولین مطالبه بهبود وضعیت اینترنت است
بهناز آریا، رئیس کمیسیون افتای سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران، در پایان مراسم بیانیه این سازمان را قرائت کرد. او ضمن قرائت بیانیه این نکته را هم گفت که «سازمان نصر تهران، به‌عنوان نماینده صنف پیشتاز در مسیر تحول دیجیتال و در راستای امانت‌داری و صیانت از آرای فعالان این صنف ۱۰ مطالبه اساسی از تصمیم‌سازان کشور دارد که اولین مورد آنها بهبود وضعیت اینترنت به‌عنوان بستر حیاتی بسیاری از کسبوکارها و کاهش اختلالات موجود است.»
او مقابله با فیلترینگ گسترده سرویس‌های پرکاربرد را دیگر مطالبه اساسی سازمان نصر از حاکمیت عنوان کرد و گفت: «انتظار می‌رود حاکمیت به توانمندی بخش خصوصی در تأمین امنیت ملی با استفاده از روش‌های کارآمد و کارشناسانه توجه ویژه داشته باشد.»
ضرورت ورود به بحران مهاجرت نیروی کار تخصصی از طریق الزام و نظارت بر مسئولیت دستگاه‌های اجرایی در راستای ایجاد اقتصاد و رفاه ملی پایدار و همچنین ضرورت رعایت کپی‌رایت و حقوق معنوی نرم‌افزارهای داخلی و خارجی جهت احیای صنعت رو‌به‌افول نرم‌افزار نیز دیگر مطالبه‌ای بود که رئیس کمیسیون افتای سازمان نصر مطرح کرد.
بازنگری و تعریف نظام‌های تعرفه‌ای برای استفاده از نرم‌افزارهای خارجی دو مطالبه دیگر سازمان نظام صنفی از قانون‌گذاران و تصمیم‌سازان کشور نیز ضرورت دیگری بود که آریا در متن بیانیه سازمان نصر تهران به آن اشاره کرد.
لحاظ‌کردن نقش فعالان صنفی در تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری‌های مجلس شورای اسلامی، تدوین، تصویب و به‌روزرسانی قوانین و به رسمیت شناختن دارایی‌های دیجیتال و حریم خصوصی و همچنین بازنگری بنیادین در سیاست‌های ارزی و گمرکی در خصوص اولویت‌دهی به اقلام زیرساختی فاوا نیز از جمله مطالبات دیگری بودند که او بر آنها تأکید کرد.
مجوز‌زدایی، اصلاح فرایند و کاهش روند بوروکراتیک اخذ و تمدید مجوزهای گوناگون و تمرکز مجوزها از جمله مجوزهای متعدد افتا برای تسهیل کسبوکار و جلوگیری از هرگونه رانت و فساد و همچنین جلوگیری از حضور ناعادلانه خصولتی‌ها در رقابت با بخش خصوصی و فراهم‌کردن فضای کسبوکار سالم، پایدار و پویا مطالبه نهایی ذکرشده در بیانیه اختتامیه رویداد ملی روز فناوری اطلاعات بودند.
* تصویر مطلب متعلق به خبرگزاری ایسنا است.
نظرات