کاربر ایرانی ماهانه دست‌کم ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان برای فیلترشکن هزینه می‌کند
VPN در بسیاری از کشورها امکانی است برای اینکه کاربران دسترسی خود را به اینترنت امن کنند اما در ایران ماجرا متفاوت است و وی پی ان راهی به شمار می‌رود برای اینکه کاربر ایرانی از سد فیلترینگ بگذرد و بتواند به شبکه‌های اجتماعی، سایت‌های علمی و منابع مورد نیاز دسترسی داشته باشد. برای همین کاربران ایرانی VPN را به نام فیلترشکن می‌شناسند.
شدت گرفتن فیلترینگ از شهریور سال گذشته VPN را به موبایل‌ها و سیستم‌های گروه بزرگ‌تری از کاربران ایرانی برد و هزینه‌ی آن را به هزینه‌های استفاده از اینترنت اضافه کرد. کارشناسان حوزه اینترنت و حتی نمایندگان مجلس خیلی زود درباره بازار فروش فیلترشکن در ایران هشدار دادند و گفتند فیلترینگ جز اینکه این بازار را رونق داده فایده‌ای نداشته است.
علاوه بر VPNهای خارجی که گروه کمی از مردم برای خرید به آن‌ها دسترسی دارند، VPNهای پولی داخلی رشد کردند و به‌خاطر نیاز کاربران بازار برای کسانی که VPN ساخته و می‌فروختند بزرگ شد. تخمینی که در مورد گردش مالی VPNها زده می‌شود خرداد امسال حدود ۴۰ تا ۵۰ هزار میلیارد تومان اعلام شد.
بررسی‌ها و مشاهدات هم نشان می‌دهد که کاربران داخل ایران دست‌کم ماهی ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان برای VPN هزینه می‌کنند. در گزارش مردمی زومیت از بازدیدکنندگان نمایشگاه الکامپ که در تیر ماه برگزار شد رقم‌های بالاتری هم اعلام شد. هزینه VPN تک کاربر در کمترین حالت ۱۰۰ هزار تومان است. بعضی از مصاحبه‌شوندگان گفتند که برای استفاده شش ماهه از VPN بیش از یک میلیون تومان هزینه می‌کنند و یا هزینه دو ماه استفاده از ۳۰۰ هزار تومان شروع می‌شود.
بسیاری از مردم مجبورند چند VPN مختلف داشته باشند چون احتمال از کار افتادن آن‌ها زیاد است و این ماجرا هزینه را بالاتر هم می‌برد. همچنین کارایی VPNها روی اپراتورهای مختلف متفاوت است و یک مورد برای استفاده اینترنت ثابت و همراه کافی نیست. برای کاربران پرمصرف هزینه ماهانه VPN تا ماهی یک میلیون تومان هم می‌رسد.
چه کسانی سود می‌برند؟
بر اساس گزارش سایت کلاد فلر، حدوداً ۸۹ درصد از کاربران ایرانی از VPN استفاده می‌کنند تا به اینترنت بین‌الملل دسترسی داشته باشند. آمارهای دیگر از استفاده ۷۰ درصد مردم کشور از VPN حکایت دارند. همچنین گفته می‌شود که از بین بیش از ۷۰ میلیون کاربر فعال اینترنت ۴۸ میلیون نفر مخاطب شبکه‌های اجتماعی خارجی هستند که به دنبال راهی برای دور زدن فیلترینگ این شبکه‌ها هستند.
این جمعیت بزرگ مختصات بازار اینترنت را در ایران تغییر داده و باعث شده فیلترینگ تبدیل به منبع درآمد شود. فقط فروشندگان فیلترشکن نیستند که از فیلترینگ سود می‌برند. استفاده از فیلترشکن یعنی مصرف حجم بیشتر و زودتر تمام شدن بسته‌‌ی اینترنت. این زنجیره سود می‌تواند ادامه پیدا کند و به بانک‌ها هم برسد.
خبر تحقیق و تفحص در بازار فیلترشکن‌ها امروز از سوی کمیسیون فرهنگی مجلس اعلام شد و به گفته یکی از اعضای کمیسیون فرهنگی، می‌خواهد ببیند چه کسی و چه کسانی از فروش این فیلترشکن‌ها سود می‌برند. به گفته جواد نیک‌بین تمام اقدامات اولیه تحقیق و تفحص از فیلترشکن‌های پولی انجام شده و احتمالاً یک ماه دیگر در صحن علنی مطرح می‌شود.
فعلاً معلوم نیست پس از اینکه مشخص شد چه کسانی سود می‌برند مجلس چه اقدامی خواهد کرد و برای اینکه دسترسی مردم به اینترنت بین‌الملل هزینه کمتری داشته باشد اقدامی خواهد کرد؟ یا صرفاً به دنبال پیدا کردن افرادی است که VPN می‌سازند و می‌فروشند. اما به‌هرحال به نظر نمی‌رسد اقدام مجلس باعث رفع فیلتر سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی پرطرفدار شود.