سامانه یکپارچه سلامت هوشمند، راهکار تحول‌آفرین صنعت سلامت

صنعت سلامت در جهان امروز، در زمره مهم‌ترین صنایع از نظر ارزش‌های زیست انسانی و جنبه‌های تجاری است که طی سال‌های اخیر با بکارگیری فناوری‌های نوپدید حوزه فناوری اطلاعات، متحول شده است، بطوریکه این رویکرد فراتر از بهبود فرایندها و ارتقا سطح دقت در تشخیص و درمان، الگوی ذهنی و بنیان نگرش‌های حاکم بر نظام سلامت را دگرگون و تعاملات اکوسیستمی مبتنی بر بستر پلتفرمی را فراهم کرده است و از همه مهم‌تر رویکرد بیمارمحور در حوزه سلامت را نهادینه می‌کند.

در همین راستا فناپ زیرساخت سامانه یکپارچه سلامت دیجیتال را برپایه این رویکرد، طراحی کرده است. این سامانه، یک پلتفرم نرم‌افزاری جامع است که از سیستم اطلاعات بیمارستانی یا HIS مبتنی بر پلتفرم، معماری سرویس‌گرا، قابلیت ابری و فناوری‌های نوپدید نظیر هوش مصنوعی و اینترنت اشیا پزشکی بهره می‌گیرد.

سید مهدی حسینی، مدیر ارشد سلامت هوشمند فناپ زیرساخت با بیان این مطلب درباره سامانه سلامت دیجیتال گفت: این سامانه یکپارچه مبتنی بر پلتفرم، با در نظر گرفتن تمام ذی‌نفعان زیست‌بوم یا اکوسیستم سلامت دیجیتال، سه سامانه مدیریت اطلاعات بیمارستانی (HIS)، برنامه‌ریزی منابع سازمانی(ERP) و سیستم مدیریت ساختمان(BMS) را روی یک پلتفرم یکپارچه، متصل، داده محور و با تعامل هوشمند، قرار داده و یک موجودیت واحد را تشکیل می‌دهد.

وی افزود: سامانه یکپارچه سلامت دیجیتال بستری را فراهم می‌کند که بصورت هوشمند و یکپارچه، سفر بیمار پیش از مراجعه به بیمارستان شروع شود و از راه‌دور ویزیت اولیه و پذیرش انجام شده و سپس فرایند بستری، تشخیص، آزمایش‌ها و تصویربرداری، درمان و جراحی برپایه برنامه از قبل تعیین شده، پیش برود و پس از ترخیص نیز مراقبت‌ پزشکی متصل و هوشمند، ادامه پیدا کند.

در این سامانه، خدمات یکپارچه سلامت روی پلتفرم متصل، بصورت سیستمی، برخط و بی‌وقفه است و با رویکرد داده‌محور زمینه بهره‌گیری از سامانه‌های پشتیبان تصمیم‌گیری (DSS) فراهم می‌‌شود.

ناگفته نماند با لحاظ کردن اصول امنیت اطلاعات و تعریف سطوح دسترسی، رعایت حریم خصوصی بیمار در دریافت خدمات درمانی و پزشکی بیشینه می‌شود و همچنین با کاهش یافتن دخالت انسان، ضریب خطای انسانی و تاثیر رفتارهای تبعیض‌آمیز کاهش‌ و عدالت افزایش می‌یابد.

از دیگر مزیت‌های این سامانه ارائه خدمات درمانی بصورت شبانه‌روزی و فارغ از مکان و زمان است، همچنین فرایندهای تشخیص و درمان چالاک‌تر شده و خطاهای تشخیصی، درمانی و دارویی کاهش چشمگیری خواهد داشت، در همین زمینه تجربه نشان داده با بکارگیری این سامانه‌ها، ضریب خطا و تعارض دارویی تا ۹۵ درصد کاهش می‌یابد.

این سامانه افزون بر خلق ارزش و مطلوبیت در راستای متحول کردن «تجربه بیمار»، خدمات درمانی را فراتر از دیوارهای بیمارستان ارائه می‌کند و مدل خدمات درمانی مکان محور را به خدمات هوشمند بیمار محور و شبانه روزی تغییر می‌دهد.

این سامانه بستر ارائه خدمات پزشکی از راه دور به بیماران و سالمندان را برای پایش و تعامل با بیمار را با انجام معاینات پیگیرانه، فراهم می¬کند.

«پرونده الکترونیک پزشکی و سلامت» یکپارچه از دیگر دستاوردهای بکارگیری این سامانه است که با کمک آن خدمات برای هر بیمار به فراخور شرایط جسمی، روحی، ژنتیک، اقتصادی، خانوادگی و سابقه او، سفارشی سازی می‌شود، این فرایند بر اساس داده¬های استخراج شده از پرونده الکترونیک متمرکز پزشکی، همچنین داده‌های دریافتی از حس‌گرهای متصل به بیمار و یا دفترچه ثبت وقایع بیمار شکل می‌گیرد و البته جمع‌آوری و ذخیره‌سازی داده‌های تفصیلی مرتبط با تشخیص، درمان و مراقبت بیمار در پرونده الکترونیک پزشکی امکان استفاده بهینه و بازیابی همان داده‌ها در هر زمان را می‌دهد.

همچنین در این رویکرد، ارتباط بیمار و کادر پرستاری در بستری مناسب مدیریت می‌شود که رضایت و احترام دو طرفه را در پی دارد و امکان ارتباط مستمر بیمار با پزشک پس از ترخیص فراهم می‌شود.

سیستم‌های تصمیم‌یار مبتنی بر رویکرد خبره و یا هوش مصنوعی، ابزارهای کمک تشخیصی و درمانی این سامانه بشمار می‌آیند که در افزایش صحت و دقت تصمیمات پزشکی، جلوگیری از بروز خطاهای احتمالی و افزایش ایمنی بیمار بسیار موثر هستند.

با بکارگیری این سامانه، محتوای پورتال بیماران از ارائه خدمات آموزشی، پاسخگویی به پرسش‌ها و زمان‌بندی معاینات بعدی بصورت خودکار و هوشمند مدیریت می‌شود.

یک اتفاق ویژه در این سامانه ایجاد تیم‌های مجازی پزشکی برای رسیدگی به امور بیماران از ارجاع، مشاوره و خدمات کلینیکی است. همچنین پزشکان می‌توانند بر بستر مجازی در بخش‌های مختلف بیمارستان حضور موثر داشته باشند و خدمات بصورت برخط در دسترس است و امکان دست‌یابی به نتایج خدمات بیماران از هر موقعیت جغرافیایی با لحاظ کردن سطوح امنیتی، دسترسی مورد نیاز برای ذی‌نفعان مختلف اعم از پزشک، کادر درمان، بیمار و سازمان‌های بالادستی وجود دارد.

آگاهی پیش‌بینانه از وضعیت اورژانس بیمار و اعلام وضعیت هشدار و انجام اطلاع‌رسانی به لحظه به کادر درمانی از دیگر مزیت‌های مدیریتی این سامانه است.

ارتباط خودکار سامانه مدیریت اطلاعات بیمارستانی (HIS) با انواع تجهیزات پزشکی اتاق عمل، شبکه الکترونیکی بایگانی و تبادل تصاویر پزشکی (PACS)و آزمایشگاه برقرار می‌شود و داده‌های علائم حیاتی بیمار در آن بصورت برخط ثبت می‌شود.

افزایش کارائی، بهره‌وری و کاهش قابل توجه هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم مالی، عملیاتی و مسئولیتی که یک مزیت رقابتی پایدار را درپی دارد از نتایج مهم اقتصادی بکارگیری این سامانه است.

سامانه یکپارچه سلامت دیجیتال یک دگرگونی ساختاری را در صنعت سلامت پدید می‌آورد که امکان تعامل تمام ذی‌نفعان این حوزه را برای ایجاد خدمات یکپارچه روی یک زنجیره ارزش در اکوسیستم فراهم می‌کند، بگونه‌ای که تمام بازیگران این حوزه با رقابت همکارانه فرصت توسعه کسب و کار خود را به‌دست می‌آورند.

با این سامانه، امکان الکترونیکی کردن تمام برگه‌های کاغذی پرونده بیماران از بدو پذیرش تا ترخیص محقق می‌شود، رویکردی که افزون بر افزایش دقت و کاهش خطا در فرایندهای عملیاتی، ارزش‌های اقتصادی و محیط زیستی را هم در بر دارد.

با توجه اقبال روزافزون بهره‌گیری از خدمات سلامت و بهداشتی ایران در منطقه، قابلیت و برخورداری از ماژول «گردشگری سلامت دیجیتال» یکی از مزیت‌های رقابتی و با ارزش این سامانه بشمار می‌آید که با ارائه خدمات یکپارچه سلامت و گردشگری شامل معاینات اولیه از راه دور و پذیرش برخط، رزرو و خرید بلیت، رزرو هتل، خدمات مشاوره درمانی گردشگری، تورهای گردشگری سفارشی و پرداخت برخط ریالی و ارزی، روی یک پلتفرم واحد، موجب ارزآوری در راستای تامین منافع ملی می‌شود.