کد مالیاتی چیست و چگونه آن را دریافت کنیم؟

چند سالی می‌شود که دریافت کد مالیاتی برای کسب‌وکارها الزامی شده است و فعالان اقتصادی نیازمند دریافت این کد هستند. اگر شما هم نیاز به دریافت کد مالیاتی دارید اما شرایط و نحوه انجام این کار را نمی‌دانید تا انتهای این مطلب با زومیت همراه باشید.

کد مالیاتی یک کد ۱۰ رقمی است که با دریافت آن اشخاص حقیقی و حقوقی مودی مالیاتی می‌شوند. با این کد سازمان امور مالیاتی کشور می‌تواند میزان مالیات اشخاص حقیقی و حقوقی را محاسبه کند. کد مالیاتی یک کد منحصربه‌فرد است و هر شخص حقیقی یا حقوقی کد مالیاتی مخصوص به خود را دارد.

برای اینکه بتوانید به‌عنوان یک فعال اقتصادی امور مختلف مربوط به مالیات خود را انجام دهید نیازمند کد مالیاتی هستید. برای دریافت کد مالیاتی باید اطلاعات خود را تأیید کنید، احراز هویت شوید و پس از طی مراحل اداری کد مالیاتی خود را دریافت کنید.

همان‌طور که پیش از این ذکر شد، کد مالیاتی یا کد اقتصادی به هر شخص حقیقی یا حقوقی ارائه می‌شود و امور مالیاتی اشخاص با آن شناسایی می‌شود. بنابراین، چه شما یک فعال اقتصادی باشید و چه یک شرکت داشته باشید به کد مالیاتی نیاز دارید. بعضی از مهم‌ترین کاربردهای کد مالیاتی عبارت است از:

برای دریافت کد مالیاتی لازم است مدارک خاصی را ارائه کنید. البته مدارکی که اشخاص حقیقی برای دریافت کد مالیاتی نیاز دارند متفاوت با مدارکی است که اشخاص حقوقی باید ارائه دهند. در ادامه مدارک لازم برای هر دو گروه ذکر خواهد شد.

برای اینکه بتوانید کد مالیاتی دریافت کنید باید این لیست از مدارک را ارائه دهید:

• دریافت و تکمیل دفترچه مخصوص

• دریافت و تکمیل فرم‌های مورد نیاز اخذ کد مالیاتی

• کپی شناسنامه و کارت ملی همه شرکای شرکت

• آخرین تغییرات ثبتی شرکت

• کپی پروانه و مجوز رسمی شرکت

• کپی اساسنامه شرکت

• کپی روزنامه رسمی

• کپی سند ملک محل فعالیت

• کپی نامه شروع یا عدم شروع فعالیت شرکت

• رسید پرداخت مالیات حق تمبر به دارایی

طبق اعلام سازمان امور مالیاتی کشور تمام مراحل دریافت کد مالیاتی رایگان است و اشخاص حقیقی یا حقوقی برای ثبت نام و دریافت کد مالیاتی خود نیاز به پرداخت هیچ هزینه‌ای ندارند. شما برای انجام مراحل دریافت کد مالیاتی فقط نیاز به زمان و حوصله کافی دارید، چون این فرایند طولانی و زمان‌بر است.

حالا که با چیستی کد مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی آشنا شدید و مطلع شدید که برای دریافت کد مالیاتی چه مدارکی را باید ارائه کنید، لازم است مراحل مختلفی را که برای استعلام کد مالیاتی و دریافت آن باید طی کنید، برایتان توضیح بدهیم.

برای دریافت کد مالیاتی نیازی به مراجعه حضوری به سازمان مالیاتی یا سایر سازمان‌های مربوطه ندارید و با پشت سر گذاشتن چند مرحله به‌صورت آنلاین می‌توانید کد مالیاتی خود را دریافت کنید. در ادامه، انجام این کار به‌صورت مرحله‌به‌مرحله برایتان توضیح داده شده است:

مرحله اول) ابتدا باید وارد سامانه کد رهگیری مالیاتی شوید. برای این دسترسی به این سامانه نشانی www.my.tax.gov.ir را در مرورگر خود تایپ و جست‌وجو کنید. شما در مرحله پیش ثبت نام قرار دارید و برای طی کردن این مرحله باید گزینه «ورود به پیش ثبت نام الکترونیک» را انتخاب کنید. با انتخاب این گزینه در صفحه بعد باید اطلاعات خواسته‌شده را وارد کنید.

ابتدا کد امنیتی و در کادر بعدی نوع مودی را از میان گزینه‌های «حقیقی، حقوقی، تبعه خارجی و تشکل قانونی» انتخاب کنید. در ادامه، شماره ملی، شناسه ملی یا کد فراگیر (برای اتباع خارجی) را وارد کنید. پس از وارد کردن این اطلاعات روی دکمه «ورود به ثبت نام» کلیک کنید.

مرحله دوم) در این مرحله لازم است پیش ثبت نام کسب و کار خود را انجام دهید.در صورتی که قبلا در سامانه سازمان امور مالیاتی ثبت نام کرده باشید لیست تمام کسب و کارهای ثبت‌شده به شما نشان داده می‌شود.

اگر این اولین بار است که می‌خواهید کسب‌وکار خود را ثبت کنید باید روی بخش «پیش ثبت نام جدید» کلیک کنید. در بخش سمت چپ صفحه جدید ابتدا «نوع ثبت نام» را انتخاب کنید؛ یعنی اگر تنها مالک کسب‌وکار هستید و شریک ندارید، گزینه «ثبت نام انفرادی» را انتخاب کنید و اگر شریک دارید گزینه «مشارکت» را انتخاب کنید.

در کادرهای دیگر باید کد پستی محل کسب‌وکار خود و در ادامه هم شماره موبایل خود را وارد کنید و بعد از وارد کردن تمام اطلاعات روی گزینه «پیش ثبت‌نام جدید» کلیک کنید. در ادامه باید شماره موبایلی را که وارد کرده‌اید، تأیید کنید. برای این کار لازم است کد تأییدی را که به شماره موبایل شما ارسال شده، در کادر مربوطه وارد کنید.

صفحه بعد صفحه ثبت مشخصات هویتی شخصی است. باید اطلاعات کارت ملی، کشوری که تابعیت آن را دارید و تاریخ تولدتان را در کادرهای مشخص‌شده وارد کنید. پس از ثبت اطلاعات روی گزینه «پیش ثبت نام جدید» کلیک کنید.

مرحله سوم) در این مرحله صحت‌سنجی و بررسی اطلاعات درج‌شده شما انجام می‌شود و در صورت تأیید، اطلاعات احراز هویت شما تکمیل می‌شود. همچنین، در صورتی که نقصی در اطلاعات، پرونده و مدارک شما باشد در همین مرحله می‌توانید اصلاحات را انجام دهید.

مرحله چهارم) پس از تمام شدن مرحله احراز هویت، باید اطلاعات کسب‌وکارتان را وارد کنید. در صفحات مختلفی نیاز به وارد کردن اطلاعات متفاوتی دارید. برای ثبت کسب‌وکار جدید، در کادر اولی که می‌بینید نام آن را وارد کنید.

در ادامه، در میان دو نوع کسب‌وکاری که نشان داده شده نوع کسب‌وکارتان را انتخاب کنید. اگر کسب‌وکارتان هیچ‌کدام از دو دسته نبود گزینه «سایر» را انتخاب کنید. در صورتی که کسب‌وکار انفرادی دارید و هیچ‌کدام از گزینه‌ها نوع کسب‌وکار شما نیست هم همان گزینه «سایر» را انتخاب کنید.

در صفحه بعد، باید اطلاعاتی مانند اتحادیه صنفی کسب‌وکار، اطلاعات مربوط به پروانه کسب و کد بیمه کارگاه خود را وارد کنید. در صورتی که این اطلاعات را در اختیار دارید حتماً در کادرهای مربوطه آن‌ها را وارد کنید.

در نهایت، باید اطلاعات مربوط به نوع محل فعالیت‌ و کسب وکارتان را انتخاب کنید. علاوه بر این، در این مرحله لازم است تاریخ شروع فعالیت، شماره تلفن ثابت و کد شهر محل فعالیتتان را هم درج کنید. پس از وارد کردن تمام این اطلاعات روی گزینه «ثبت» کلیک کنید.

مرحله پنجم) در این مرحله باید «آخرین وضعیت مشمولیت ارزش افزوده» را وارد کنید.

مرحله پنجم) در این صفحه باید تمام اطلاعات خود را بررسی کنید. اگر نواقصی در اطلاعات وجود داشته باشد به شما نمایش داده خواهد شد تا آن‌ها را تصحیح کنید. در صورتی که اطلاعات صحیح باشید باید آن را تأیید کرده و روی گزینه دریافت کد رهگیری کلیک کنید.

انتخاب این گزینه یعنی ثبت نام شما تکمیل شده و پس از کلیک روی گزینه دریافت کد رهگیری مالیاتی یک کد رهگیری ۱۰ رقمی که برای شما تعیین شده است، به شماره موبایلتان پیامک خواهد شد.

اشخاص حقیقی و حقوقی در صورت دریافت نکردن کد مالیاتی از انجام بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی محروم می‌شوند. اگر هنوز کد مالیاتی دریافت نکرده‌اید، اولین نکته‌ای که باید بدانید این است که عدم دریافت کد مالیاتی، جرم محسوب شده و در صورتی که اقدام به دریافت این کد نکنید جریمه خواهید شد.

این نکته را هم بدانید که اگر کد مالیاتی در اختیار نداشته باشید شرکت شما نمی‌تواند هیچ فعالیت رسمی‌ای انجام دهد. با توجه به اینکه تعیین مالیات اشخاص حقیقی و حقوقی از طریق کد مالیاتی انجام می‌شود، اگر این کد را نداشته باشید وزارت اقتصاد و سازمان‌ امور مالیاتی هیچ خدماتی به شرکت شما، به‌عنوان یک شرکت فاقد کد اقتصادی، ارائه نمی‌کنند.

ممکن است بعضی افراد به هر دلیلی از طریق کد مالیاتی خود تخلفی مرتکب شوند. یکی از این تخلفات جعل کد مالیاتی است؛ موضوعی که غیرقانونی است و در صورت ثابت شدن این تخلف با شخص مرتکب طبق قانون برخورد خواهد شد.

علاوه بر این، اگر شخصی از کد مالیاتی شخص دیگری استفاده کند، مرتکب تخلف شده است. این اقدام غیرقانونی است و در این صورت، پرداخت مالیات بر عهده کسی قرار دارد که کد مالیاتی به نام او باشد.

در صورتی که اشخاص حقیقی یا حقوقی هر نوع تخلفی را از طریق کد مالیاتی خود مرتکب شوند، جرایمی برایشان در نظر گرفته می‌شود. در صورتی که اشخاص برای اولین بار مرتکب تخلف شوند، مبلغی معادل دو برابر مبلغ مورد معامله جریمه خواهند شد. اگر برای دومین مرتبه مرتکب تخلف شوند این تخلف باعث تعطیلی کسب و کار یا توقف فعالیت به مدت ۳ ماه می‌شود. چنانچه برای سومین مرتبه این تخلف انجام شود حبس تعزیری از ۳ ماه تا ۶ ماه برای متخلفین در نظر گرفته می‌شود.

کد اقتصادی یک کد ۱۲ رقمی است که برای شناسایی واحدهای اقتصادی فعال در حوزه مالیاتی و بررسی عملکرد مالی آن‌ها استفاده می‌شود. این کد برای شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی مانند کد ملی برای افراد است و دریافت آن ضرورت دارد.

در واقع، کد اقتصادی مخصوص شروع فعالیت اقتصادی شما بوده و کد مالیاتی مخصوص ثبت فعالیت مالیاتی و پرداخت مالیات شرکت شما است. هر شخص حقیقی یا حقوقی که فعالیت اقتصادی دارد، حتی پیش از دریافت کد مالیاتی باید کد اقتصادی بگیرد.

اینتاکد مالیاتی یا کد اینتا مالیاتی کدی است که برای محاسبه ضرایب مالیاتی و طبقه‌بندی نوع فعالیت‌های اقتصادی از آن استفاده می‌شود. در مورد کد اینتا این نکته را در نظر داشته باشید که این کد توسط سازمان دارایی مشخص می‌شود و هر ساله تغییر می‌کند.

دریافت اینتاکد مالیاتی یا کد اینتا مالیاتی از طریق سامانه‌ سازمان امور مالیاتی شرکت امکان‌پذیر است. برای این کار شما باید در سامانه ثبت‌نام کنید و سپس، کد رهگیری مالیاتی را دریافت کنید. هنگامی که باید اطلاعات مرتبط با نوع فعالیت فروشگاه خود را مشخص کنید، لازم است نوع کالا و خدماتی را که به مشتریان ارائه می‌کنید انتخاب کرده و کد مربوط به آن را استعلام بگیرید.