بررسی لایف‌وب از رفتار کاربران؛ اسنپ‌فود هک شد، کاربران توییت کردند و حتی خندیدند

این روزها پای هر اتفاقی که در جهان مجازی یا واقعی رخ می‌دهد، خیلی زود به شبکه‌های اجتماعی باز می‌شود تا سوژه‌ای باشد برای بحث، اظهار نظر و گفت‌وگو میان کاربران. هرچه یک اتفاق جنجالی‌تر باشد طبیعتاً تولید محتوا هم درباره آن بیشتر می‌شود. تایم‌لاین شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) پر می‌شود از صحبت درباره آن اتفاق و استوری‌های اینستاگرام و پست‌های منتشرشده در کانال‌های تلگرامی هم با آن موضوع تسخیر می‌شود.

حمله سایبری به اسنپ‌فود و نشت گسترده داده‌های کاربران یکی از آخرین اتفاقاتی بود که واکنش گسترده کاربران را به دنبال داشت و شبکه‌های اجتماعی را پر کرد از حرف و حدیث و اظهار نظر. بررسی‌ها نشان می‌دهد موضوع هک و حمله سایبری معمولاً خیلی زود به موضوع ترند شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده است.

شهریورماه که پلتفرم تپسی هک شد و اطلاعات کاربران به دست هکرها افتاد هم مطالب مختلفی درباره این اتفاق در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد. با این حال، داده‌هایی که پلتفرم لایف‌وب در اختیار زومیت گذاشته نشان می‌دهد حمله سایبری به اسنپ‌فود واکنش‌برانگیزتر از هک تپسی بوده و توجه بیشتری را به خود جلب کرده است.

۱۸ هزار محتوا در ایکس (توییتر سابق) و ۱۰ هزار محتوا در تلگرام منتشر شد و ۸۵ درصد از محتوایی که در ۴۸ ساعت بعد از هک اسنپ‌فود منتشر شده بود، محتوایی در واکنش به همین اتفاق بود. بیش از ۱۰ هزار کاربر در ایکس و ۴ هزار کاربر در تلگرام اقدام به تولید محتوا درباره این موضوع کرده‌اند و یافته‌ها نشان می‌دهد که این محتوا در تلگرام مجموعاً ۳۷ میلیون بازدید داشته و در ایکس هم در مجموع ۲۸۲ هزار لایک دریافت کرده است.

از زمان انتشار خبر هک شدن اسنپ‌فود تا یک هفته بعد از آن، یعنی در بازه زمانی ۱۰ تا ۱۶ دی ماه، محتواهای مختلفی درباره هک اسنپ‌فود منتشر شد که ۳۴ درصد از این مطالب محتوای طنز، شوخی و تمسخر داشت. دومین نوع محتوایی که بیشترین میزان تکرار را داشت، موضوع «اهمیت هک و امکان کلاهبرداری» بود که البته نسبت به دسته اول محتوا میزان بسیار کمتری داشت و فقط ۱۲ درصد از محتوای تولید‌شده را به خود اختصاص داد.

نقد برند اسنپ‌فود و نحوه مالکیت و عملکرد این پلتفرم محتوای ۹ درصد از پست‌های منتشرشده در شبکه اجتماعی ایکس را تشکیل می‌داد. خبرهای مرتبط با این حمله سایبری و لزوم توجه به امنیت داده‌ها در سطح ملی هم موضوع ۸ درصد از پست‌ها در این شبکه اجتماعی بود. ۷ درصد از محتوای منتشرشده در این بازه زمانی هم نقد واکنش اسنپ‌فود به این حمله سایبری بود.

بعد از هک اسنپ‌فود کدام سازمان‌ها و چه اشخاصی بیشتر در محتوای تولیدشده توسط کاربران حضور داشتند؟ داده‌های لایف‌وب نشان می‌دهد بیشترین میزان محتوا به پلیس فتا مربوط بوده و پس از آن، دکتر کاظمی، که با لو رفتن بخشی از داده‌های پلتفرم اسنپ‌فود یکی از کامنت‌هایش دستمایه شوخی کاربران قرار گرفت، بیشترین حضور را در پست‌های کاربران داشته است!

وزیر ارتباطات، صدا و سیما، وحید شمسایی، جادی، مریم بوبانی و وزیر کشور هم با میزانی کمتر از ۲ درصد در گفته‌ها و پست‌های کاربران حضور داشتند که این موضوع هم نشان می‌دهد واکنش طنز و برخورد همراه با شوخی با خبر حمله سایبری به پلتفرم اسنپ‌فود در میان مجموع محتواهای منتشرشده گستردگی بیشتری داشته است.

یازدهم شهریور ماه امسال که تپسی هک شد هم بعضی کاربران در شبکه‌های اجتماعی به این موضوع واکنش نشان دادند اما میزان واکنشی که به هک اسنپ‌فود نشان داده شد، بسیار بیشتر از هک تپسی بود. شاید یکی از دلایل آن گسترده‌تر بودن حمله به اسنپ‌فود نسبت به تپسی بود و دلیل دیگر هم نوع و جنس داده‌ای که جزئیات بیشتری داشت و امکان کلاهبرداری از کاربران و به خطر افتادن امنیت آن‌ها را فراهم می‌کرد.

تعداد محتوایی که درباره هک تپسی در تلگرام منتشر شد ۲٫۶ هزار مورد بود؛ این در حالی است که درباره هم اسنپ‌فود ۹٫۶ هزار محتوا در این پیام‌رسان تولید شد. در پلتفرم ایکس هم وقتی به تپسی حمله سایبری شد ۵٫۲ هزار پست منتشر شد اما در مورد اسنپ‌فود این تعداد به حدود ۱۸ هزار پست رسید.

روز اولی که تپسی هک شده بود فقط ۳۸ درصد از محتوای تولیدشده در شبکه‌های اجتماعی درباره این ماجرا بود که بیشتر این محتوا هم در تلگرام منتشر شده بود. هک اسنپ‌فود اما ۵۷ درصد از محتوای منتشرشده در ایکس و تلگرام را به خود اختصاص داد. تب پرداختن به هک اسنپ‌فود در روز دوم پس از حمله فروکش کرده اما در مورد تپسی در روز دوم هم همچنان محتوا تولید شده است.

موضوع به فروش گذاشته شدن داده‌های به‌سرقت‌رفته کاربران و واکنش پلتفرم‌ها به این اتفاق هم یکی دیگر از نکاتی است که در این حملات سایبری مورد توجه قرار گرفت. اسنپ‌فود این داده‌ها را از گروه هکری خرید اما تپسی این کار را انجام نداد. با وجود این، یافته‌های لایف‌وب از کانال رسمی هکرها نشان می‌دهد کاربران به هردو این تصمیم‌ها واکنش منفی نشان داده‌اند.

عدم خرید اطلاعات توسط تپسی ۵۰ درصد واکنش منفی و ۳۴ درصد واکنش مثبت داشته و در مقابل، ۴۶ درصد از واکنش‌ها به خرید اطلاعات از سوی اسنپ‌فود منفی و ۴۲ درصد از واکنش‌ها مثبت بوده است.

خبر هک اسنپ‌فود نیمه‌شب منتشر شد و خبر حمله به تپسی حدود ساعت ۱۵ بعدازظهر؛ اولین واکنش از سوی تپسی پست مدیرعامل این پلتفرم بود که یک ساعت و نیم بعد از انتشار این خبر در شبکه اجتماعی ایکس منتشر شد. اسنپ‌فود اما حدود ۱۰ ساعت پس از انتشار این خبر بیانیه منتشر کرد و به هک شدنش واکنش نشان داد.

واکنش میلاد منشی‌پور، مدیرعامل تپسی، به هک این پلتفرم بیشتر از بیانیه اسنپ‌فود بازدید و لایک گرفت. در مقابل اما کامنت‌هایی که پست بیانیه اسنپ‌فود در پلتفرم ایکس دریافت کرد، بیشتر از کامنت‌های صفحه شخصی مدیرعامل تپسی بود.