راهنمای سامانه سجام؛ هر آنچه باید درباره ثبت نام سهام عدالت و فعالیت در سازمان بورس بدانید

برای فعالیت در بازار بورس و سرمایه، ابتدا باید در سامانه سجام ثبت نام کنید و بعد از احراز هویت آنلاین، با دریافت کد بورسی فعالیت خود را از طریق یکی از کارگزاری‌ها دنبال کنید. برای دانستن جزئیات این مراحل، تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.

اگر پیگیر خرید و فروش سهام در سازمان بورس هستید و می‌خواهید صندوق‌های سرمایه‌گذاری را به کار بیندازید یا اینکه می‌خواهید صورت‌حساب سهام خود را مشاهده کنید، باید با «سامانه سجام» آشنا شوید.

سجام یا «سامانه‌ جامع مشتریان» یکی از سامانه‌های اصلی برای انجام معاملات بورس به‌صورت آنلاین و غیرحضوری است.

سجام وبسایتی است که وضعیت پرداخت سود سهام عدالت و دارایی‌تان را به شما نشان می‌دهد و مسیر خرید و فروش الکترونیکی سهام در سازمان بورس از این سامانه می‌گذرد.

دریافت و فروش و ثبت نام سهام عدالت، ثبت نام در کارگزاری، ثبت نام در صندوق‌های سرمایه‌گذاری، دریافت سود تقسیمی مجامع، دسترسی به درگاه یکپارچه‌ی ذی‌نفعان بازار سرمایه و خرید خودرو از بورس کالا از کارکردها و مزایای سامانه سجام است.

شما با یک بار ثبت نام در سامانه سجام می‌توانید به همه‌ی سرویس‌های بازار سرمایه دسترسی پیدا ‌کنید. با این کار در مراجعه به کارگزاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های تأمین سرمایه و به‌طور کلی نهادهای مالی دیگر نیازی به احراز هویت مجدد نیست. بنابراین فقط چند قدم تا کد بورسی فاصله دارید. با ثبت نام در سامانه سجام سهام عدالت، امکان مشاهده و بررسی سهام عدالت نیز امکان پذیر خواهد بود.

با ورود به سامانه سجام، در صفحه‌ی اول این وب‌سایت امکاناتی کلی نظیر ثبت نام، احراز هویت، ویرایش اطلاعات سجام، بازیابی کد، دسترسی به سامانه‌ی سهام عدالت و غیره دیده می‌شود.

ثبت نام در سامانه سجام از ورود به سامانه سجام تا عملیات نهایی در مراکز احراز هویت، به‌طور خلاصه طی مراحل زیر انجام می‌شود.

۱. ابتدا به «سامانه سجام» وارد شوید و روی بخش «ثبت نام سجام» کلیک کنید.

۲. روی دکمه‌ی سبز «ثبت نام در سجام» کلیک کنید.

۳. شماره تلفن همراهتان را به همراه کد امنیتی وارد کنید.

۴. کد تأییدی را که به تلفن شما ارسال شده است، همراه با کد ملی وارد کنید.

۵. نوع مشتری (حقیقی یا حقوقی) را انتخاب کنید.

۶. هزینه اعلام‌شده را از طریق درگاه بانکی پرداخت کنید.

۷. فرم‌های ثبت نام را تکمیل کنید.

۸. اگر کد رهگیری با پیامک به گوشی شما رسیده یعنی استعلام موفق بوده است. در غیر این صورت مشکل موجود به شما پیامک می‌شود.

۹. مرحله نهایی احراز هویت (حضوری و غیرحضوری)

• اطلاعات مورد نیاز برای ثبت نام در سامانه سجام: فرم‌هایی که باید در فرایند ثبت نام در سامانه سجام تکمیل شود شامل این موارد است: ۱. اطلاعات هویتی   ۲. اطلاعات ارتباطی   ۳. کدهای بورسی   ۴. اطلاعات شغلی  ۵. اطلاعات مالی    ۶. حساب‌های بانکی

با انتخاب گزینه «ثبت نام سامانه سجام» و مطالعه موارد بالا روی گزینه «متوجه شدم» کلیک کنید و به مرحله بعد بروید.

• در همه‌ی مراحل زیر پاسخ دادن به مواردی که با ستاره قرمز نشان‌ شده ضروری و پاسخ به دیگر سؤال‌ها اختیاری است.
• اگر در هر مرحله‌ای از سایت خارج شدید، نگران نباشید. اطلاعات پیشین شما ثبت شده و با وارد کردن شماره تلفن همراه و کد امنیتی می‌توانید با ورود به سامانه سجام به ادامه مراحل بپردازید.

مرحله اول: شماره تلفن همراه خود را بدون صفر و کد امنیتی تصویر را وارد کنید و روی گزینه «دریافت کد تأیید» بزنید.

البته پیش از ثبت نام در سامانه سجام باید از مالکیت شماره تلفن همراه و انطباق آن با کد ملی اطمینان حاصل کنید. در این مورد مراکز پشتیبانی اپراتورهای تلفن همراه شما را راهنمایی می‌کنند. چرا که تمامی اطلاع‌‌رسانی‌ها، مکاتبات و اخطارها از طریق شماره تلفن همراه اعلامی در این مرحله اعلام می‌شود.

مرحله دوم: کد تأیید پیامک‌شده را وارد کنید و سپس نوع مشتری (حقیقی ایرانی/ حقوقی ایرانی) را تعیین کنید. در نهایت با وارد کردن کد ملی خود و نوشتن کد امنیتی در کادر آخر، این مرحله را تأیید کنید.

مرحله سوم: مبلغ کارمزد ایجاد کد سهامداری و تخصیص اتوماتیک دارایی به نمایش در می‌آید. این مبلغ در حال حاضر ۱۰ هزار تومان است. با کلیک روی گزینه پرداخت به درگاه پرداخت منتقل می‌شوید.

حالا نوبت انتخاب درگاه پرداخت است که به شیوه معمول پرداخت‌های اینترنتی انجام می‌شود. با تکمیل پرداخت با کلیک بر روی «ادامه مراحل ثبت نام» به مرحله بعدی وارد می‌شوید.

مرحله چهارم: در کادرهای پیش رو باید اطلاعات هویتی خود را وارد کنید: نام، نام خانوادگی، تاریخ تولد، جنسیت، نام پدر، شماره شناسنامه، کد ملی، محل تولد و درنهایت سری و سریال شناسنامه. ضروری است که این اطلاعات با مندرجات کارت ملی شما تطابق داشته باشد. این‌ها را نوشته و تأیید کنید.

مرحله پنجم: این مرحله مربوط به سمت و شرایط نماینده است. در واقع اطلاعات وارده می‌تواند متعلق به شخص شما به‌عنوان «شخصیت حقیقی» باشد یا اینکه شاید شما به عنوان «نماینده قانونی» فرد دیگری اطلاعات را در این سامانه وارد کنید.

مرحله ششم: اطلاعات ارتباطی خود را وارد کنید؛ یعنی کشور، استان، شهر و به‌طور کلی آدرس پستی، به‌اضافه‌ی تلفن ثابت و همراه.

مرحله هفتم: اگر کد سهامداری ندارید و بار اولی است که ثبت نام می‌کنید باید بر روی دکمه «تأیید/ادامه مرحله بعد» کلیک کنید. کد سهامداری از اطلاعات ضروری ثبت نام نیست.

مرحله هشتم: اطلاعات شغلی خود (عنوان شغلی، اطلاعات شرکت یا مؤسسه) را وارد کنید. اگر برای شغل شما آدرس مشخصی وجود ندارد، آدرس محل سکونت خود را وارد کنید. باز هم دکمه‌ی تأیید/ ادامه مرحله بعد را بزنید.

مرحله نهم: این مرحله مربوط به اطلاعات مالی شما است و پاسخ به سؤالات آن میزان آشنایی شما با مفاهیم مالی و توانایی فعالیت در حوزه سرمایه‌گذاری را نشان می‌دهد. البته پاسخ به این سؤال‌ها مشکلی در ثبت نام شما ایجاد نمی‌کند. با تأیید و ادامه به مرحله بعد می‌روید.

مرحله دهم: اطلاعات حساب بانکی خود از جمله نام بانک، شماره شعبه، کد شعبه، استان و شهر شعبه، نوع شماره حساب، شماره حساب و شبا را وارد کنید. نام و کد شعبه را در سایت هر بانکی در بخش جست‌وجوی شعب پیدا کنید.

در نهایت روی دکمه‌ی ذخیره کلیک می‌کنید و این پیام را می‌بینید:

«اطلاعات با موفقیت ثبت شد. لطفاً روی دکمه تأیید/ادامه مرحله بعد کلیک کنید.»

با انجام این مراحل و ذخیره اطلاعات در سامانه و فشار دادن دکمه‌ی سبز «تأیید می‌کنم/ ادامه به گام بعدی» اطلاعات ثبت‌شده را تأیید کنید. در مرحله تعهدات نیز با انتخاب گزینه‌ی می‌پذیرم و کلیک روی «ذخیره»، ثبت نام خود را نهایی کنیم.

در هر گام در صورت وجود هر گونه مغایرت یا عدم تأیید، می‌توانید با کلیک روی دکمه‌ی ویرایش، نسبت به ویرایش اطلاعات در سامانه سجام و در قسمت مربوطه اقدام کنید. بنابراین اطلاعات خود را یک بار دیگر به‌طور دقیق کنترل کنید.

مرحله آخر: با پذیرفتن تعهد، گزینه‌ی ذخیره را بزنید: ثبت نام شما تکمیل شد و کد پیگیری در ۲۴ ساعت آینده از طریق پیامک برای شما ارسال می‌شود.

اگر کد رهگیری به دست شما نرسید:

• بار دیگر به سامانه سجام وارد شوید و در صفحه‌ی اول روی گزینه «بازیابی کد پیگری» بزنید.
• با وارد کردن کد ملی و کد امنیتی، دکمه‌ی بررسی را بزنید.
• اگر کد رهگیری شما آماده شده باشد برایتان ارسال می‌شود.

برای ثبت نام یک شخص حقیقی در صورتی که شخص دارای قیم، وصی و یا ولی باشد، می‌تواند او را به‌عنوان نماینده در نظر گرفته و برای احراز هویت مراکز احراز هویت معرفی کند که این امکان با مراجعه به مرحله سمت و شرایط نماینده و بارگذاری مدارک مورد نیاز نماینده و اطلاعات آن امکان‌پذیر است. در صورت انتخاب نماینده از نوع «ولی» باید شماره موبایل واردشده به نام ولی شخص باشد.

نماینده علاوه بر داشتن مدرک حقوقی مورد تأیید شرکت سپرده‌گذاری مرکزی قبل از شروع ثبت نام سامانه سجام برای شخص حقیقی مورد نظر خود باید در سامانه سجام راستی‌آزمایی شده باشد.

بنابراین شما پس از ورود به سامانه سجام، بر اساس اینکه اطلاعات خودتان را وارد سامانه سجام می‌کنید یا اینکه به‌عنوان نماینده قانونی می‌خواهید اطلاعات فرد دیگری را وارد کنید، باید گزینه مورد نظر را انتخاب کنید.

بعد از دریافت کد پیگیری از سامانه سجام، نوبت احراز هویت سجام است که به دو روش حضوری و غیرحضوری انجام می‌شود. شما به‌عنوان شخص حقیقی یا می‌توانید با همراه داشتن مدارک هویتی به مراکز احراز هویت سجام مراجعه کنید و یا به‌صورت غیرحضوری احراز هویت سجام با گوشی را انجام دهید و به‌اصطلاح «سجامی» شوید.

• برای احراز هویت حضوری در بخش «احراز هویت» سامانه سجام، با مشاهده آدرس مراکز معرفی‌شده، به شعبه مورد نظر خود مراجعه کنید.
• در صورت تمایل به احراز هویت الکترونیکی از طریق وب و موبایل با ثبت چهره، امضا و ذخیره نهایی اطلاعات و دریافت کد بورسی، عملیات احراز هویت را نهایی کنید.

احراز هویت سجام به صورت حضوری وقت‌گیر و هزینه‌بر است؛ اما برای انجام این کار ابتدا در سامانه سجام، در گوشه‌ی سمت چپ روی منو کلیک کنید و گزینه «مراکز احراز هویت» را انتخاب کنید.

با مراجعه به قسمت لیست دفاتر منتخب احراز هویت سجام می‌توانید آدرس تمامی دفاتر منتخب احراز هویت شامل دفاتر منتخب پیشخوان، کارگزاری و شعب بانک‌ها را مشاهده کنید.

بنابراین؛

۱. با انتخاب احراز هویت حضوری، نوع دفتر را (از میان کارگزاری، بانک، دفتر پیشخوان) انتخاب کنید.

۲. نام شرکت تأمین‌کننده خدمات را وارد کنید.

۳. استان و شهر را انتخاب کنید تا فهرست مراکز موجود و آدرس آن‌ها در کادر بعد قرار بگیرد.

مدارک مورد نیاز احراز هویت سجام به صورت حضوری: با همراه داشتن مدارک شناسایی (کارت ملی هوشمند) برای احراز هویت به دفاتر منتخب مراجعه کنید؛ اما اگر نماینده شخصی هستید لازم است مدارک نمایندگی خود را نیز به همراه داشته باشید.

بد نیست که بدانید که احراز هویت سجام با گوشی و به صورت الکترونیکی فقط برای اشخاص حقیقی اصیل است و افراد دارای نماینده باید از طریق مراجعه حضوری اقدام به احراز هویت کنند.

طریقه ثبت نام سجام با گوشی به‌این صورت است که با انتخاب گزینه‌ی احراز هویت غیرحضوری فهرست مراکز کارگزاری و بانک‌ها همراه با لینک پیش روی شما قرار می‌گیرد. با رفتن به یکی از این لینک‌ها به سایت مورد نظر وارد می‌شوید.

• شماره تلفنی که قبل از این در سجام ثبت شده و کد امنیتی را وارد کنید و با پذیرفتن شرایط به مرحله بعد بروید.
• کدی را که به شماره شما پیامک می‌شود وارد کنید.
• در مرحله بعد کد ملی و کد ده رقمی پشت کارت ملی خود را وارد کنید.
• کد رهگیری سجام را که در مرحله قبل برای شما پیامک شده بود همراه کد امنیتی موجود در تصویر را بنویسید.
• یک کد پنج رقمی دیگر به شماره شما می‌رسد که با وارد کردن آن مراحل اصلی احراز هویت آغاز می‌شود:

مرحله اول، آپلود عکس و امضا:

این دو مورد را به کادر مورد نظر ضمیمه کنید و با کلیک کردن روی گزینه ارسال تصویر دوربین سلفی شما باز می‌شود. تصویر را طبق شرایط گفته‌شده ثبت کنید. با کلیک کردن روی گزینه ارسال امضا تصویر امضای خود را ثبت کنید. در نهایت روی گزینه تأیید تصاویر و رفتن به مرحله بعد کلیک کنید.

مرحله دوم، آپلود فیلم:

متن و کلمات تصادفی خواسته‌شده را همانطور که گفته شده است، با صدای مناسب بخوانید و با دانستن این موارد، روی ارسال ویدئوی معرفی کلیک کنید و البته پیش از آن اجازه دسترسی سایت به دوربین را بپذیرید.

مرحله سوم، تأیید مدارک ارسالی:

در این بخش اطلاعات ارسالی شما به سامانه سجام قابل مشاهده است. در صورت نیاز به ویرایش تصاویر و مدارک ارسالی می‌توانید به مرحله قبل برگردید. بعد از مطالعه تعهدنامه، به صفحه‌ی پرداخت هدایت می‌شوید. در آخر برای احراز هویت مبلغ ۱۰ هزار تومان را بپردازید.

پس از ثبت نام در سامانه سجام سهام عدالت می‌توانید اقدام به مشاهده سهام در سجام کنید. در ابتدا باید گفت که امکان مشاهده‌ سهام در سجام به صورت مستقیم وجود ندارد؛ اما از طریق سایت سجام امکان دسترسی به درگاه یکپارچه ذینفعان بازار وجود دارد که از این درگاه امکان مشاهده تمامی سهام‌های تحت مالکیت هر شخص میسر شده است. پس همانند تصویر زیر، با ورود به سامانه سجام، گزینه‌ی «درگاه یکپارچه ذینفعان» را انتخاب می‌کنیم.

پس از انتخاب گزینه‌ی درگاه یکپارچه ذینفعان، از شما خواسته می‌شود تا اطلاعات حساب کاربری خود در درگاه یکپارچه ذینفعان وارد کنید. مطابق تصویر زیر، شماره ملی و رمز عبور و عبارت امنیتی را وارد کرده و با کلیک روی گزینه‌ی «ارسال کد»، کدی را که به شماره‌ تلفن همراه ثبت شده‌ی شما در سجام ارسال می‌شود وارد کنید و در انتها روی گزینه‌ی «ورود به درگاه» کلیک کنید.

با ورود به درگاه یکپارچه ذینفعان، با محیطی مطابق تصویر زیر روبه‌رو می‌شوید. در این صفحه امکان مشاهده سهام در سجام وجود دارد و می‌توانید به تفکیک هر سهم جزئیاتی مانند تعداد سهام، ارزش ریالی، درصد از کل دارایی و نام شرکت را مشاهده کنید.

پس از ثبت نام در سامانه سجام سهام عدالت، علاوه‌بر امکان مشاهده‌ی سهام‌های خریداری شده می‌توانید جزئیات سبد سهام عدالت خود را نیز مشاهده کنید. برای این منظور مطابق تصویر زیر در درگاه ذینفعان و از گزینه‌های بالایی صفحه «سهام عدالت» را انتخاب کنید تا لیست دارایی‌ها موجود در سبد سهام عدالت برای شما نمایش داده شود.

اگر برای اولین بار وارد درگاه یکپارچه ذینفعان می‌شوید، باید یک رمزعبور جدید که باید شامل حداقل ۸ کاراکتر شامل عدد و حروف باشد، تعریف کنید.

اگر به هر دلیلی قصد ویرایش اطلاعات در سامانه سجام داشتید، می‌توانید در صفحه‌ی اصلی سامانه‌ی سجام روی گزینه‌ی «ویرایش اطلاعات» کلیک کنید تا نسبت به ویرایش اطلاعات سجام خود اقدام کنید. در این بخش می‌توانید با وارد کردن کد ملی و شماره موبایلی که آن را پیش‌تر در سامانه‌ی سجام ثبت کردید، وارد پروفایل خود شوید. درنهایت در صورت نیاز با زدن دکمه ویرایش به ویرایش هر قسمت بپردازید.