معاون حقوقی تپسی: امیدواریم شورای رقابت با رسیدگی به قراردادهای انحصاری اسنپ فود، امکان رقابت سالم را در بازار ایجاد کند

نگین انصاری، معاون حقوقی تپسی، در گفت‌وگو با زومیت درباره طرح شکایت تپسی علیه اسنپ‌فود که اول آبان ماه در شورای رقابت ثبت‌ شده است، توضیحاتی را ارائه کرد. تپسی به‌طور مشخص به رویه انحصاری اسنپ‌فود اعتراض دارد و معاون حقوقی تپسی در ذکر علت شکایت خود می‌گوید:

ما به‌صورت خاص به قراردادهای انحصاری اسنپ‌فود اعتراض داریم که همگی سه رکن ثابت دارند که برای طراحی آن‌ها هدف و منطقی جز ایجاد مانع برای ورود رقبای جدید به بازارِ یا محدود کردن و تضعیف رقبای موجود به ذهن نمی‌رسد.

- نگین انصاری، معاون حقوقی تپسی

سه رکنی که انصاری به آن‌ها اشاره می‌کند عبارتند از: «یکی این که اگر رستوران با اسنپ‌فود قرارداد انحصاری منعقد کند، یک ضریب امتیاز ۱.۵ برای عملکرد رستوران ثبت می‌شود که در میزان فروشش بسیار تأثیرگذار است. عنصر دیگر این است که اگر رستوران یا فروشگاه به‌صورت انحصاری با اسنپ کار کند تخفیف‌های عمده در کمیسیون دریافت می‌کند. نکته سوم در این قراردادها هم این است که اگر رستوران بخواهد از این قرارداد انحصاری خارج شود و با رقبای اسنپ‌فود کار کند باید معادل تخفیف اعمال‌شده در طول مدت قرارداد یا وجه التزام ثابت سنگینی را به‌عنوان جریمه بپردازد.»

این سه عنصر در کنار هم موضوعی است که تپسی به آن اعتراض دارد. البته چند روز قبل پلتفرم «زودکس» که در حوزه سفارش آنلاین غذا فعالیت می‌کند هم از اسنپ‌فود با همین دلایل شکایت کرد و از شورای رقابت خواست که با رویه انحصارگرایانه اسنپ‌فود، مخصوصاً در انعقاد قراردادهای اختصاصی با رستوران‌ها، برخورد کند.

ماجرای شکایت کسب‌وکارهای حوزه سفارش آنلاین غذا از اسنپ‌فود سابقه طولانی دارد. پیش از این هم پلتفرم‌هایی مثل چیلیوری به قراردادهای اسنپ‌فود اعتراض کرده و اتفاقاً پرونده را به سود خود پیش برده بود اما شیوه کار اسنپ همچنان ادامه پیدا کرد؛ چراکه با انحلال چیلیوری پرونده شکایت این کسب‌وکار از اسنپ‌فود عملاً مختومه شد.

معاون حقوقی تپسی این رویه را صرفاً محدود به اسنپ‌فود نمی‌داند و اعتقاد دارد که در همه شرکت‌های زیرمجموعه اسنپ در تمام حوزه‌‌ها قراردادهایی که به انحصارگرایی دامن می‌زند، وجود دارد:

از سال ۹۶ نسبت به رفتار انحصاری اسنپ در قراردادها یا طرح شکایت شده یا در رسانه‌ها صحبت شده است. چیلیوری چند سال قبل در مورد این رویه اسنپ‌فود صحبت کرد، لندو هم در حوزه وام و پرداخت نسبت به این رویه انحصاری اعتراض کرد، در حوزه تاکسی اینترنتی ما در تپسی اعتراض داشتیم، در حوزه پیک الوپیک یک زمانی اعتراض داشت. بنابراین، کسب‌وکارهای متعددی در همه حوزه‌هایی که اسنپ در آن فعالیت می‌کند شاکی هستند و اسنپ هم باید پاسخگو باشد.

- نگین انصاری، معاون حقوقی تپسی

انصاری این رویه انحصاری را جاری در عمده گروه اسنپ می‌داند که در قراردادهایشان «سمت تامین‌کنندگان را با قراردادهای انحصاری محدود کنند تا رقبا نتوانند وارد بازار شده یا با آنها وارد رقابت جدی شوند. در اثر شکایات و اعتراضات متعددی که  کسب و کارهای مختلف از سال ۹۶ تا الان علیه شرکت‌های زیرمجموعه گروه اسنپ در حوزه‌های مختلف مطرح کرده اند کاملا روشن است که این موضوع فراتر از اختلاف عادی دو کسب و کار است؛ بلکه موضوع اعتراض به رویه انحصارگرایانه گروه اسنپ است.»

انصاری اعتقاد دارد که اسنپ و شرکت‌های زیرمجموعه‌اش تا امروز این پاسخگویی را نداشته و در برابر شکایت رقبا همیشه خود را در جایگاه قربانی‌ای نشان داده که رقبا به او حمله می‌کنند:

موضع اسنپ همیشه این است که «رقبا چون نمی‌توانند با من رقابت کنند به من حمله می‌کنند» اما موضوع این است که رقبا می‌خواهند رقابت کنند ولی اسنپ رقابت نمی‌کند، بلکه رویه ضد رقابتی دارد. سؤال اصلی این است که اسنپ چه کرده که چنین موجی از سوی کسب‌وکارهای مختلف علیه این مجموعه به راه افتاده است؟ بیشترین تعداد شکایت از سمت رقبا همیشه مربوط به اسنپ بوده و طرح این شکایت‌ها به رفتار خود اسنپ برمی‌گردد.

- نگین انصاری، معاون حقوقی تپسی

معاون حقوقی تپسی در ادامه می‌پرسد «چرا وقتی رقیبی وجود نداشت، اسنپ‌فود باید امتیازات و تخفیفاتی را در ازای همکاری انحصاری اعطا می‌کرد؟» و پاسخ مفروض خود به این سؤال را قصد اسنپ برای جلوگیری از ورود رقبای دیگر به بازار می‌داند. او در ادامه اضافه می‌کند: «در دنیا بازیگری که بازیگر مسلط است اگر برخی رفتارها را انجام دهد، رویه‌اش ضدرقابتی تلقی می‌شود و با آن برخورد می‌شود. الان هم اسنپ همان بازیگر مسلط است که باید پاسخگو باشد.»

معاون حقوقی تپسی می‌گوید قوانین کافی در حوزه رقابت وجود دارد که اگر اجرا شوند ظرفیت‌های خوبی برای بازدارندگی خواهند داشت و ادامه می‌دهد: «البته حتماً می‌توانیم مثل رویه‌های معمول در دنیا جریمه‌های سنگین در برابر رویه‌های ضدرقابتی را اضافه کنیم.»

معاون حقوقی تپسی می‌گوید رویه اسنپ‌فود این است که به سراغ برندهای بزرگ و رستوران‌های مطرح می‌رود و با عقد قرارداد انحصاری با آن‌ها، این رستوران‌ها را جذب می‌کند:

اسنپ‌فود برای رستوران‌های سطح یک قراردادهای خاصی را انتخاب کرده است؛ یعنی هم جریمه‌ها و هم تخفیف‌ها برای این رستوران‌ها سنگین‌تر است و هم امتیاز بیشتری به آن‌ها می‌دهد تا با اسنپ قرارداد انحصاری ببندند؛ چون می‌داند پلتفرمی که ۵۰ رستوران اول را در اختیار داشته باشد، سایر رقبا شانسی برای رقابت با آن نخواهند داشت.

- نگین انصاری، معاون حقوقی تپسی

به اعتقاد او، داشتن برندهای بزرگ و رستوران‌های سطح یک که شاید فروش یک روزشان برابر با فروش صد رستوران کوچک باشد باعث می‌شود کاربران جذب چنین پلتفرمی شوند و از پلتفرم‌های دیگر استفاده نکنند. معاون حقوقی تپسی می‌گوید سهم بازار فعلی اسنپ‌فود با این رویه‌ها به دست آمده و «یک موقعیت غیرقابل تزلزل برایش ایجاد کرده و رقبا را محدود می‌کند. اما محدود کردن رقبا در بازار خلاف قوانین رقابتی است.»