ایران تا سال ۱۴۰۵ ماهواره مخابراتی به مدار ژئو می‌فرستد

حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی ایران، ضمن تشریح دستاوردهای کشور در حوزه پرتاب ماهواره به فضا، از برنامه‌های فضایی‌ای که در دستور کار این سازمان قرار دارد، می‌گوید. به گفته او، تا امروز بیش از ۲۵ ماهواره ایرانی در مدار قرار گرفته‌اند و حالا رسیدن به لایه ژئو تا سال آینده هدفی است که در حوزه فضایی دنبال می‌شود.

رئیس سازمان فضایی ایران در گفت‌وگو با ایسنا اعلام کرده است: «از سال ۸۷ که ماهواره امید پرتاب شد تا کنون ماهواره‌های متعدد ساخت ایران، در مدار قرار گرفته‌ است، برخی از این ماهواره‌ها عمر کاری‌شان به پایان رسیده و برخی هم چون عمر مداری آن‌ها هم خاتمه یافته است، به جو بازگشته‌اند. بر این اساس تاکنون بیش از ۲۵ ماهواره ایرانی در مدار قرار گرفته‌اند.»

«مهدا»، «چمران»، «پارس-۱»، «هدهد»، «کوثر» و... ماهوارهای حاضر در مدار هستند و به گفته سالاریه، ماهواره‌هایی مانند «مهدا» بیش از یک سال است که به‌طور فعال کار می‌کنند.

او پیشرفت‌های چشمگیر در زمینه‌های مختلف، به‌ویژه در حوزه ماهواره‌ها و پرتابگرها را یکی از ارکان کلیدی توسعه علمی و تکنولوژیکی کشور دانسته که زمینه را فراهم کرده تا سازمان فضایی به دنبال دستیابی به مدار ژئو (مدار ۳۶ هزار کیلومتری) و توسعه ماهواره‌های مخابراتی در این مدار باشد. هدفی که به گفته سالاریه، یکی از اهداف بلندمدت و مهم سازمان فضایی ایران است:

برای دستیابی به این هدف در گام اول باید پرتابگرهای لایه لئو را تثبیت می‌کردیم که این امر به فضل الهی با موفقیت در حال طی شدن است. در  گام بعدی پرتاب‌های ارتفاع‌های بالاتر را از سال ۱۴۰۳ شروع کردیم که اولین پرتاب آن مربوط به بلوک انتقال مداری «سامان-۱» است که در سال ۱۴۰۳ انجام شد.

- حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی ایران

آن‌طور که سالاریه توضیح می‌دهد، سازمان فضایی در سال ۱۴۰۴ هم مثل سال ۱۴۰۳ پرتاب‌های آزمایشی از نمونه ارتقایافته پرتابگر «سیمرغ» را در برنامه‌های خود قرار داده که اجرای آن در مسیر رسیدن به مدارهای ۳۶ هزار کیلومتری زمین آهنگ است.

طبق زمان‌بندی سازمان فضایی برای این برنامه گام به گام پرتاب ماهواره مخابراتی «ناهید-۳» برای آینده نزدیک‌تری در دستور کار قرار گرفته است:

در برنامه ۱۰ ساله فضایی مسیری تعریف شده و پرتاب ماهواره مخابراتی «ناهید-۳» را برای سال ۱۴۰۵ برنامه‌ریزی کرده‌ایم. برای این منظور تست‌های اولیه پرتابگرهای ارتفاع بالا و ارتقایافته و بلوک انتقال مداری سامان در حال انجام است. اگر مشکلی فنی زمان‌بری برای این فناوری‌ها ایجاد نشود، در سال جاری و سال آتی به تثبیت برخی فناوری‌های مهم و ضروری در زمینه ماهواره مخابراتی، هم در زمینه پرتابگر سیمرغ ارتقایافته و هم در زمینه بلوک انتقال مداری خواهیم رسید.

- حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی ایران

تمرکز بر توسعه پرتابگرها در جرم‌های بالاتر و ابعاد بزرگ‌تر برنامه‌ای است که سازمان فضایی برای سال ۱۴۰۵ و ۱۴۰۶ دارد تا امکان تزریق جرم‌های بالاتر در مدار بالاتر فراهم شود. سالاریه اظهار امیدواری کرده که در ۳ سال آینده تست‌های عملیاتی ترکیب پرتابگرها و بلوک‌های انتقال مداری برای ارتفاع بالاتر عملیاتی شود؛ چراکه با اجرای این برنامه این امکان فراهم می‌شود که جرمی در حدود چند صد کیلوگرم در مدار ۳۶ هزار کیلومتری سطح زمین قرار بگیرد.

علاوه بر برنامه‌ سال‌های آتی، سازمان فضایی برای سال جاری نیز پرتاب‌هایی را برنامه‌ریزی کرده است. طبق اعلام سالاریه، تعدادی از ماهواره‌هایی که در ۲ سال گذشته رونمایی شده تا کنون پرتاب شده‌اند و تعداد دیگری هم آماده پرتاب هستند؛ برای مثال، برای امسال پرتاب‌ ماهواره «ناهید-۲» در دستور کار سازمان فضایی قرار دارد. رئیس سازمان فضایی هم‌چنین می‌گوید:

پرتاب‌های منظومه شهید سلیمانی با نمونه‌های اصلی در سال جاری شروع می‌شود. علاوه بر آن، پرتاب ماهواره‌های «ظفر» و «پایا» را خواهیم داشت. این دو ماهواره باید در سال گذشته ۱۴۰۳ پرتاب می‌شدند که با توجه به تأخیری که در برنامه پرتاب‌ رخ داد، تزریق این دو ماهواره به مدار به سال جاری منتقل ‌شد.

- حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی ایران

پرتاب نمونه دوم ماهواره «کوثر» و برخی ماهواره‌های بخش خصوصی نیز در برنامه پرتاب‌های سال ۱۴۰۴ قرار دارد. سالاریه همچنین اشاره کرده است که «اگر برنامه زمانی پرتاب‌ها اجازه دهد «نمونه دوم ماهواره پارس-۱» هم امسال پرتاب می‌شود. در کنار آن در صورتی که شرایط مناسبی فراهم شود، پرتاب ماهواره «پارس-۲» نیز در دستور کار قرار دارد.»

رئیس سازمان فضایی در ادامه درباره وضعیت ماهواره‌های منظومه شهید سلیمانی، که یکی از مهم‌ترین پروژه‌های کشور در مسیر صنعتی‌سازی صنعت فضایی است، نیز توضیحاتی را ارائه کرده و از فعالیت بخش خصوصی در این حوزه خبر داده است:

زیرسیستم‌های منظومه شهید سلیمانی باید تست شوند. تست‌های برخی از زیرسیستم‌ها انجام شده؛ نمونه آن ماهواره «فخر-۱» است که در سال ۱۴۰۳ پرتاب شد. بخش‌هایی از سیستم‌های این ماهواره در منظومه شهید سلیمانی استفاده می‌شود و این زیرسیستم‌ها و اجزای آن توسط شرکت‌های خصوصی توسعه یافته است. تست‌های اولیه روی این زیرسیستم‌ها در ماهواره «فخر-۱» انجام شده و در مدار قرار گرفته است.

- حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی ایران

سالاریه با بیان اینکه از اواخر پاییز و اوایل زمستان سال جاری پرتاب‌های نمونه‌های اصلی مجموعه شهید سلیمانی انجام خواهد شد، توضیح داد: «در پروژه منظومه شهید سلیمانی حدود ۲۰ ماهواره قرار است در مدار قرار گیرد که پرتاب‌های آن چندین ماه طول می‌کشد. این پرتاب‌ها از اواخر ۱۴۰۴ شروع می‌شود و طبق برنامه باید در سال ۱۴۰۵ به پایان برسد.»