اپل ظرفیت تولید اختصاصی یاقوت کبود را برای آیفون 6 و پس از آن بدست آورده است
این کورهها مزیت تولیدی بسیار عظیمی را برای GTAT و اپل به ارمغان خواهند آورد چرا انتظار نمیرود که هیچیک از دیگر تولیدکنندگان در آیندهی نزدیک توانایی دستیابی به منبع بزرگی از این ماده بصورت ارزان و تولید انبوهش را داشته باشند. کورههای تولیدی GTAT مکانهایی هستند که استوانههای مادهی یاقوت کبود بصورت تک بلوری به روش مشخصی کشت داده میشود.
در میان اطلاعیهی GTAT یک نکتهی دیگر نیز پنهان شده که دستان اپل را در مورد برنامهی این کمپانی به منظور کنترل بازار یاقوت کبود در آینده رو میکند. این کمپانی اعلام نموده که تکنولوژیهای ASF پیشرفتهتری را توسعه داده که توانایی تولید استوانههای بسیار بزرگتر 165 کیلوگرم را دارد. GTAT تصمیم دارد که این سیستم پیشرفتهتر ASF را برای بازهی زمانی طولانی مدت در مراحل بعدی ذخیره کند.
برای مشخص کردن اینکه چرا چنین چیزی بسیار حائز اهمیت است لازم است که مقداری در خصوص این استوانهها صحبت کنیم.
استوانههای بلور یاقوت کبود
هنگامی که تولیدکنندهها صحبت از استوانهها یا حبابهای خالص سیلیکون یا یاقوت کبود سخن به میان میآورند به سادگی برای مشخص نمودن حجم آنها از مقیاس وزن یا در موارد اندکی از مقیاس قطر استفاده میکنند. هر دو این مقیاسها در جای خود دارای اهمیت هستند. ویفرهای (ورقهها) بزرگتر که از استوانههای بزرگتری بریده شده باشند ضایعات کمتری از نظر درصد کلی ویفر بریده شده دارند که به همین دلیل اینتل و TSMC نیز به سمت تولید ویفرهای سیلیکونی با قطر 450 میلیمتر حرکت کردهاند. GT Advanced Technologies هماکنون قادر به تولید استوانههایی از یاقوت کبود با قطری بالغ بر 15 اینچ (380 میلیمتر) است که البته آخرین ورقهی بریده شده معمولا به شکل قابل توجهی کوچکتر است. بر اساس اطلاعات پیشین میدانیم که کمپانی مذکور در سال 2011 در حال نمونهسازی در قطر 8 اینچ بوده و اکنون به پیشرفتهای قابل ملاحظهای در تولید صنعتی این ماده دست یافته است.
حرکت به سمت تولید استوانههایی با وزرن دویست کیلو یا بیشتر به این معنی خواهد بود که کمپانی در حال بهره بردن از تمام ظرفیت تولیدی خود است که رسیدن به این مرحله یکی از فاکتورهای کلیدی برای تولید صفحات یاقوت کبود بصورت ارزان است به شکلی که بتوان از آن در صفحهنمایش گوشیهای هوشمند بهره برد. با وجود این، نکتهای که پیشتر ذکر شد را از یاد نبرید که GTAT تصمیم دارد این ظرفیت جدید و بالاتر تولیدی را برای مدتی ذخیره کرده و از تمام توان خود استفاده نکند.
استراتژی ضد تقلیدی جدید اپل
با نگاهی به گذشته، این اقدام اپل چندان باعث تعجب نخواهد بود. استیو جابز با وجود استفاده از بسیاری از فناوریهای تولید شده در دیگر کمپانیها و تیمهای تحقیقاتی همیشه از کپی و تقلید با نفرت یاد میکرد و عهد کرد که تمام دارایی خود را صرف برچیدن خانهای کند که گوگل و سامسونگ در مقابله با این شرکت ساخته بودند. بدون در نظر گرفتن اینکه شما چه نظری در خصوص تاکتیکهای حقوقی اپل دارید، این کمپانی تاریخچهی خاصی در بهره گیری از مواد تولیدی و تکنولوژیهای جدید دارد. اپل اولین کمپانی بود که استراتژی خود را حول محور نوتبوکهایی با بدنهی آلومینیومی بنا نهاد و همچنین اولین کمپانی بود که تکنولوژی صفحهنمایش گوشیهای هوشمند را به شکل امروزی معرفی کرد. کل مفهوم «نمایشگر رتینا» به نام تجاری اختصاصی اپل باز میگردد که برای مدتی به هرگونه صفحهنمایش با چگالی پیکسل بالا اطلاق میشد. اپل همچنین گوریلا گلس را در محصولات خود بصورت انبوه مورد استفاده قرار داد. برخی ایدهی مرکز نرمافزاری اپاستور را نیز متعلق به اپل میدانند که البته با ریشهیابی آن شاهد نمونههای مشابه پیشین در سیستمعاملهای گنو/لینوکس بودهایم. حال در خصوص استفاده از یاقوت کبود نیز اگرچه پیش از اپل برخی پروژهها در صدد اجرای آن بودهاند اما اپل اولین کمپانی است که این ایده را به مرحلهی اجرا و تجاری سازی در خواهد آورد. اپل بر روی تمامی این موارد بسیار حساس بوده و از استفادهی موارد مشابه توسط سایر تولیدکنندگان هیچگاه حس خوبی نداشته است. این کمپانی به آنچه «دزدیده شدن خلاقیتهای خود» میداند همیشه به تندی واکنش نشان داده است.
در صورتی که شراکت با GTAT بتواند یک مزیت رقابتی تکنولوژیک به اپل ببخشد برای اپل شبیه به زدن دو نشان با یک تیر خواهد بود. نه تنها این همکاری مزیت مهم روی کار آوردن نوع جدیدی از تکنولوژی صفحهنمایش به بازار (احتمالا با آیفون 6) را به همراه خواهد داشت، بلکه احتمالا ویژگی را برای این کمپانی محفوظ خواهد کرد که هیچ سازندهی دیگری از جمله سامسونگ در کوتاه مدت قادر به درستیابی به آن نخواهد بود. جهش اپل به سمت استفاده از بدنههای آلومینیومی و نمایشگرهای کلاس رتینا ممکن است فقط مدت کوتاهی موجب چالش سازندگان لپتاپ شده باشد چرا که آنها قادر بودند به سرعت به دنبال مواد با کیفیت جایگزین و الگوهایی با رزولوشن بالا باشند اما مشکل تولید انبوه یاقوت کبود و هزینههای قابل توجه آن میتواند در نهایت منجر به یک مزیت پایدار در مقابل رقبا شود. اپل در این زمینه شیوهها و متدهای بخصوصی را برای جداسازی ورقهها پتنت کرده است که در صورت مشخص شدن حیاتی بودن این متدها در تولید انبوه و قیمت پایین، میتواند باعث تسلط بیش از پیش این کمپانی بر صفحات نمایش یاقوت کبود شود.
روی دیگر این مساله این است که برتری یاقوت کبود در بازار همچنان با سوالات و ابهامات فراوانی روبرو است. اپل توجهات بسیاری را در آیفون 4 بدلیل استفاده از نمایشگر رتینا به خود جلب نموده و همچون مسالهی یاقوت کبود خود را برای مدتها بر سر زبانها انداخت اما جهش به سمت گوشیهایی با پوشش تمام شیشهای در عین حال منجر به شکسته شدن دستگاههای بسیاری شد و خشم و ناراحتی خریداران را به همراه داشت. اینکه آیا یاقوت کبود قادر به حل مشکل شیشههای پیشین خواهد بود یا خیر سوالی است که همچنان برای پاسخگویی به آن اطلاعات کافی در دسترس نیست. در این قسمت ذکر این مساله نیز ضروری است که پیشرفتهای کورنینگ در تقویت پوششهای گوریلا گلس نیز بر به چالش کشیدن مزیت رقابتی چنین سرمایهگذاری از سوی اپل بی تاثیر نخواهد بود.
سوال در خصوص یاقوت کبود
مشاجرههای و اصطلاحات بسیاری در باب این مساله مطرح شده است که برخی از آنها از خود کمپانی کورنینگ سرچشمه میگیرد. بسیاری از این بحثها در خصوص تعیین برتری یاقوت کبود یا گوریلا گلس است. یاقوت کبود دومین مادهی سخت موجود تنها پس از الماس است اما عبارت «سخت» در این جمله معنای بسیار بخصوصی دارد. در این بحث سختی تنها به سخت بودن در مقابل خراشیدگی اشاره دارد و بیانگر این مساله است که یاقوت کبود در مقابل خراشیده شدن پایداری و مقاومت بسیار زیادی دارد.
اینکه یاقوت کبود تا چه میزان «محکم» است و آیا محکمتر از گوریلا گلس خواهد بود کاملا مبهم است. کورنینگ مدارکی را منتشر کرده است که گفته میشود نمایانگر مقاومت بسیار پایینتر صفحات یاقوت کبود در مقابل تولیدات گوریلا است. به بیان سادهتر، یاقوت کبود با وجود مقاومت مناسب در مقابل خراشیدگی، شکنندگی بیشتری در مقابل فشار و ضربه خواهد داشت. GTAT نیز چارتها و نمودارهایی را منتشر ساخته که دادههایی در خصوص برعکس بودن چنین مسالهای در بر دارند! اینکه کدام کمپانی حقیقت را بیان میکند تا حدود زیادی بستگی به مشخصات و ماهیت خود صفحات خواهد داشت. برخی تحلیلگران مباحث جالبی را مطرح کردهاند که کورنینگ بدترین سناریوی ممکن را برای نمایش ضعفهای صفحات یاقوت کبود به نمایش گذاشته است.
در حال حاضر هوشمندانهترین و مقرون بهصرفهترین اقدام از سوی اپل، این است که از یک طراحی ترکیبی با دخیل کردن لایهای نازک از یاقوت کبود و یک لایهی شیشه استفاده شود. به این ترتیب اپل به سختی مورد نیاز در برابر خراشیدگی که توسط یاقوت کبود تامین میشود دست خواهد یافت و در عین حال از وزن بیشتر و برخی هزینههای به مراتب بیشتر اجتناب میشود. در هر حال این کمپانی برای خود یک برنامهی مزیتی ترتیب دیده که از مزایای رقابتی آن برای چندین سال بهره خواهد برد. در صورتی که اپل و GTAT موفق شوند هزینهی تولید این ماده را به اندازهی کافی کاهش دهند کاملا عاقلانه خواهد بود که منتظر آیفون 6 با پوشش یاقوت کبود یا ترکیبی از یاقوت کبود و شیشه باشیم.