مستند سیاره زمین 2؛ ثبت تصاویر شگفت‌انگیز با استفاده از فناوری های نوین
تقریبا یک دهه پیش، سری مستندهای «سیاره زمین» غوغایی در جهان به پا کرد. اکنون سری جدید آن با نام «سیاره زمین ۲»، قرار است شگفتی‌های بزرگی از این جهان را از فاصله‌ای نزدیک‌تر از قبل به ما نشان بدهد. در حال حاضر این مستند در انگلستان پخش می‌شود و به‌صورت یک پدیده و رویداد فرهنگی در آمده است. پخش سیاره زمین ۲ در ۱۸ فوریه، ساعت ۹ در شبکه‌های تلویزیونی آمریکا آغاز شد. سه شبکه از کانال‌های تلویزیونی AMC که این مستند را پخش می‌کنند، عبارتند از: بی‌بی‌سی آمریکا، ای‌ام‌سی و ساندنس تی‌وی.
راوی این مستند، سر دیوید آتنبرو، به همراه تهیه‌کنندگان آن، در تور مطبوعات زمستانی انجمن منتقدان تلویزیون، به سؤالاتی درباره این برنامه تلویزیونی پاسخ دادند و به برخی جزئیات آن پرداختند. آنان به این سؤال پاسخ دادند که مستند سیاره زمین ۲ با توجه به پیشرفت فناوری‌های تصویربرداری چه تفاوتی با سری قبلی خود دارد. پیشرفت این فناوری‌ها، امکانی فراهم کرده است که بتوان به پدیده‌های طبیعی و حیوانات وحشی از فاصله‌ای بسیار نزدیک نگریست و پویایی و حیات اعجاب‌آور آن را مشاهده کرد.
مایک گانتون، مدیر تولید بخش تاریخ طبیعی بی‌بی‌سی، از نقش پهپاد در فیلمبرداری این مجموعه پرده برداشت و گفت در این مستند، «استفاده از پهپاد مهم و قابل توجه بود». همچنین او بیان می‌کند: «من فکر می‌کنم یکی از چیزهایی که سیاره زمین ۲ را از سری قبلی آن متمایز می‌سازد، فناوری است. سری نخست، چشم اندازی از بالا و با فاصله دور از طبیعت ایجاد می‌کند و تقریبا حس فاصله در مشاهده پدیده‌ها به وجود می‌آورد. یکی از روش‌های فیلمبرداری که چنین احساسی در بیننده ایجاد می‌کند، تصویربرداری از سطح زمین با بالگرد و استفاده از پایه‌های دوربین با تثبیت ژیروسکوپی است. ما این تکنولوژی را توسعه دادیم و در ابعادی کوچک‌تر در دسترس فیلمبرداران گذاشتیم. بنابراین آن‌ها از سه پایه دوربین بی‌نیاز شدند. به این ترتیب ما توانستیم به جای مشاهده، زندگی حیوانات را عملا تجربه کنیم. نتیجه آن شد که بیننده به جای به دست آوردن دورنمایی از زندگی آن‌ها، بودن با حیوانات را احساس می‌کند. من فکر می‌کنم که سکانس «مارها علیه ایگوانا» این چنین حسی را در بر دارد. این شیوه از به تصویر کشیدن زندگی حیوانات، تنها از طریق این میکروتکنولوژی ممکن است.»
گانتون در ادامه گفت: «همین نوع دوربین را روی پهپاد نیز نصب کردیم و آن‌چه از این فناوری حاصل می‌شد، نوعی تصویربرداری با فاصله‌ای نزدیک‌تر از منطقه مورد نظر بود. در نتیجه زمانی که در جنگل، پرش یک ایندری (نوعی میمون) را از درختی به درخت دیگر، مشاهده می‌کردیم، می‌توانستیم با استفاده از یک پهپاد در طول این پرش فیلمبرداری کنیم. در نتیجه شما می‌توانید بفهمید که پرش یک ایندری در میان جنگل از درختی به درخت دیگر چگونه است.»
آتنبرو اضافه کرد: «نوآوری دیگری که فکر می‌کنم باید آن را ذکر کرد، استفاده از دوربین‌های تله‌ای است. این دوربین‌ها را می‌توان روی صخره‌ها یا درختان نصب کرد. آن‌ها به وسیله حسگرهایی که دارند، در اثر مشاهده هرگونه جنبش یا حرکتی، فعال می‌شوند و تصویربرداری را آغاز می‌کنند. بنابراین اگر حیوانی روی یک صخره ظاهر شود، این دوربین‌ها روشن می‌شوند و تصویربرداری را تا زمان توقف حرکت ادامه می‌دهند. بنابراین شما باید بدانید که حیوانات دقیقا کجا خواهند بود تا بتوانید آن‌ها را در قاب تصویر خود ثبت کنید؛ اما اگر به قدر کافی باهوش باشید، ممکن است بتوانید تصاویر فوق‌العاده‌ای به دست آورید. گرفتن تصویر از پلنگ برفی، یکی از نمونه‌هایی است که در این مورد، می‌توان به آن اشاره کرد.»
زمانی که از تهیه‌کنندگان سؤال شد: «آیا شما پارودی (تقلید طنزگونه از یک اثر هنری) مارها علیه ایگوانا را که با موسیقی متفاوتی در اینترنت منتشر شده است، دیده‌اید؟» پاسخ دادند: «بله، ما دیده‌ایم. البته آتنبرو ندیده است؛ زیرا او زمان زیادی به اینترنت اختصاص نمی‌دهد.» الیزابت وایت از تهیه‌کنندگان این مجموعه خندید و گفت: «این پارودی واقعا سرگرم‌کننده است. چیز دیگری که من در این مورد دوست دارم، دیدن توییتر و نظرات مردم در آن است. مردم با دیدن این مستند حس جالبی از همزادپنداری با حیوانات پیدا می‌کنند. درک حس حیوانات و لمس زندگی آن‌ها به‌گونه‌ای که به ذهنیت آنان نفوذ کنید و زندگی را از دید آن‌ها ببینید، واقعا جالب است.»
چنانکه گفتیم، مستند سیاره زمین ۲ در حال حاضر در انگلستان، سر و صدای زیادی به پا کرده است و مخاطبان گوناگونی را به‌سوی خود جلب می‌کند. چیزی که در مورد این مستند جالب است این‌که پیش از این، اولین کسانی که برای دیدن یک مستند جذب می‌شدند، افراد مسن‌تر بودند؛ اما به گفته گانتون، «در مورد این مجموعه از مستند سیاره زمین، افراد مختلف با یکدیگر برای تماشای آن حاضر می‌شوند و این اثر خارق‌العاده تبلیغات دهان به دهان است که بیشتر از طریق رسانه‌های اجتماعی صورت گرفته است. اما با همان شیوه تبلیغات دهان به دهان سنتی، افراد خانواده‌ها و همین‌طور دانش‌آموزان و دانشجویان، گرد یکدیگر جمع می‌شوند و با هم به تماشای این مستند می‌نشینند. در مورد این مستند، فضای اینترنت پر شده بود از گفتگو درباره آن؛ اما نه گفتگو از چیزی که مردم دیده‌اند، بلکه از چیزی که قصد دیدن آن را دارند.»
به هر حال به همگان توصیه می‌کنیم تماشای این مستند را از دست ندهند. این مستند یک پیشرفت جالب توجه در کار مستندسازی است و دیدن آن خالی از لطف نیست. به‌خصوص برای کسانی که گمان می‌کنند عصر تلویزیون به سر آمده است، این اثر کاملا حیرت‌آور خواهد بود.
نظرات