دوربین های دوگانه در گوشی های هوشمند چگونه عمل می‌کنند؟
ایده استفاده از دوربین دوگانه، جدید نیست و قدمت آن حداقل به سال ۲۰۱۱ بازمی‌گردد که اچ تی سی در گوشی Evo 3D قابلیت فیلم‌برداری سه‌بعدی را با استفاده از این راهکار، پیش روی کاربران قرار داد. اگرچه این ایده در ادامه توفیق چندانی پیدا نکرد؛ اما پلی شد برای الهام بخشی به دیگر شرکت‌های فعال بازار گوشی‌های هوشمند تا هریک به روشی، دوربین دوگانه را برای بهبود عملکرد محصولات خود به کار ببندند.
اگرچه در نگاه اول، استفاده از دوربین دوگانه در تمامی برندها به‌طور مشابه انجام می‌شود؛ اما شرکت‌های مختلف، در مرحله بهره‌برداری تدابیر مختلفی به کار بسته‌اند. این امر تنوع قابلیت‌ها را به همراه داشته؛ اما ممکن است سردرگمی کاربران را نیز به‌دنبال داشته باشد. با این تفاسیر، در ادامه نگاهی خواهیم داشت به استفاده‌های متفاوتی که شرکت‌های مختلف از دوربین دوگانه داشته‌اند.
راهکار شرکت اپل
بررسی را با به‌کارگیری دوربین دوگانه در یکی از محبوب‌ترین گوشی‌های هوشمند بازار یعنی آیفون 7 پلاس اپل آغاز می‌کنیم. این محصول که سال گذشته میلادی به بازار عرضه شد، راهکار ویژه بهره‌گیری از دوربین دوگانه در قسمت پشتی گوشی را پیش روی کاربران قرار داده است. این راهکار، به‌طور ویژه حل یکی از مشکلات مهم گوشی‌های هوشمند یعنی بهره‌مند نشدن از بزرگنمایی اپتیکال را در دستور کار قرار داده است. در حال حاضر راهکارهایی برای بزرگنمایی دیجیتالی در دوربین گوشی‌های هوشمند وجود دارد؛ اما این روش، در مقایسه با بزرگنمایی اپتیکال، به از دست رفتن کیفیت تصاویر و ایجاد نویز در خروجی منجر می‌شود.
دوربین دوگانه آیفون 7 پلاس، این مشکل را به روشی هوشمندانه مرتفع کرده است. در این گوشی هوشمند، دوربین دوم از معیار متفاوتی برای بزرگنمایی در لنزهای تله فوتو استفاده می‌کند و دستگاه هم امکان سوئیچ بین دو حسگر خواهد داشت. در این راستا، بهینه‌سازی ویژه نرم‌افزار دوربین آیفون 7 پلاس هم امکان سوئیچ سریع بین سنسورها را برای حصول اطمینان از بزرگنمایی مناسب فراهم خواهد کرد.
یکی از تأثیرات جانبی استفاده از این راهکار، بهره‌مندی هر یک از دوربین‌های پشتی آیفون 7 پلاس از فاصله کانونی متفاوت است. اپل از این تفاوت به بهترین شکل ممکن بهره گرفته تا قابلیتی به نام Portrait Mode برای کاربران ارائه کند. این قابلیت که به‌طور پیش‌فرض در آیفون 7 پلاس وجود نداشت و به همراه به‌روزرسانی نرم‌افزاری مستقلی در اختیار کاربران قرار گرفته، به یکی از مشخصه‌های مهم دوربین پرچم‌دار اپل تبدیل شده است. با استفاده از این قابلیت، تصویر به ثبت رسیده از دو دوربین، به یک خروجی واحد تبدیل می‌شود تا شخص یا شی‌ء که در پیش‌زمینه قرار دارد، تنها سوژه‌ای باشد که در فوکوس قرار گرفته است. اگرچه استفاده از این افکت در برخی موارد حالت تصنعی به خود می‌گیرد؛ اما فرسنگ‌ها از راهکارهای مشابه بر پایه استفاده از گزینه‌های نرم‌افزاری، جلوتر است.
آیفون 7 پلاس مشهورترین گوشی هوشمند موجود در بازار است که از این روش استفاده کرده؛ اما تنها محصول این سطح از بازار نیست. در نمایشگاه CES سال جاری، ایسوس هم از گوشی هوشمند جدید خود به نام ذنفون 3 زوم به‌عنوان محصولی که راهکار مشابهی با بزرگنمایی سه برابری و قابلیت فوکوس بهبودیافته به همراه دارد، رونمایی کرد. این محصول هم به قابلیت پرتره تجهیز شده، اما هنوز عملکرد آن در دنیای واقعی مورد بررسی قرار نگرفته است.
راهکار شرکت ال‌جی
پیش از آنکه اپل از دوربین دوگانه در آیفون 7 پلاس استفاده کند، ال‌جی راهکار مشابهی در ال‌جی جی 5 به کار بسته بود. با وجود این، پرچم‌دار ال‌جی موفقیت چندانی در بازار به دست نیاورد و از همین رو تعداد کمی از کاربران از این قابلیت ال‌جی جی 5 آگاه شدند. این در حالی است که ال‌جی جی 6، پرچم‌دار جدید کره‌ای‌ها هم از ایده‌ای مشابه بهره‌مند شده و البته حسگر دوم این محصول، به‌روزرسانی ویژه‌ای هم برای بهبود کارایی دریافت کرده است.
در مقایسه با راهکار استفاده‌شده توسط اپل، ال‌جی از دوربین دوم به‌طور بالعکس استفاده کرده است. به بیان دیگر، آیفون 7 پلاس از سنسوری که همواره در حالت بزرگنمایی قرار دارد، بهره‌مند شده است؛ اما جی 6 با میدان دید وسیع‌تر، امکان جا دادن محتویات بیشتری در قاب تصویر فراهم می‌کند. این راهکار تا اینجای کار آن‌چنان که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته است؛ اما ال‌جی جی 6 با فروش بالای خود می‌تواند شرایط را تغییر دهد. تنها مانع موجود بر سر توسعه این راهکار، افت کیفیت و ایجاد اعوجاج در تصاویر، به علت کاهش رزولوشن و البته میدان دید بیشتر است.
راهکار شرکت هواوی
راهکار شرکت هواوی در طیف وسیعی از پرچم‌دارهای این شرکت از جمله پی 10 مورد استفاده قرار گرفته است. این راهکار، پیچیده‌ترین روش موجود برای استفاده از دوربین دوگانه را به خود اختصاص داده است. در این روش هم از دو حسگر مستقل استفاده می‌شود؛ اما تفاوت اینجا است که یکی از سنسورها منحصرا تصاویر مونوکروم را شکار می‌کند. در عمل، این امر به معنای حساسیت بیشتر حسگر دوربین به نور است که عملکرد بهتر آن را در شرایطی با نور محدود و کم به همراه خواهد داشت.
یکی از مزایا استفاده از این روش آن است که کاربر می‌تواند تصاویر مونوکروم را با کیفیت بالاتری در مقایسه با نمونه‌های رنگی به ثبت برساند و این امر، مزیتی ویژه برای کاربرانی است که به عکاسی با این سبک و سیاق علاقه دارند. متأسفانه در بررسی که روی هواوی پی 9 داشتیم (که تقریبا از تکنولوژی مشابه با پی 10 استفاده می‌کند) به این نکته برخوردیم که کیفیت ویدئویی این حسگر، فاقد جذابیت لازم است. با وجود این، کیفیت عکس‌ها کاملا رضایت‌بخش است.
هواوی تأثیر ویژه‌ای در توسعه استفاده از این راهکار داشته؛ اما تنها شرکتی نیست که این روش را به مرحله اجرا درآورده است. در سپتامبر سال گذشته میلادی، کوالکام از تکنولوژی جدیدی به نام Clear Sight رونمایی کرد که پیاده‌سازی متفاوتی از این ایده را به همراه داشت. این پیاده‌سازی، به شکلی ساده‌تر و ارزان‌تر در اختیار شرکت‌های تولیدکننده گوشی‌های هوشمند قرار گرفته است. در حال حاضر، شیائومی از این روش در Mi 5s Plus استفاده کرده و شرکت‌های دیگری هم از این روش استفاده کرده‌اند.
گذشته، حال و آینده
آنچه از نظر گذراندید، مجموعه‌ای از راهکارهای کاربردی است که در قالب استفاده از دوربین دوگانه به مرحله اجرا درآمده، اما آنچه در بازار موجود است، به این نمونه‌ها محدود نمی‌شود. به‌عنوان مثال، HTC Evo 3D که پیش از این هم به آن اشاره‌ای داشتیم به نحوی طراحی شده است تا از ماژول دو دوربین برای دستیابی به تصاویر استریوسکوپیک سه‌بعدی بهره‌مند شود. این گوشی هوشمند از صفحه‌نمایش سه‌بعدی بدون نیاز به عینک نظیر آنچه در نینتندو 3DS شاهد هستیم، بهره‌مند شده بود. متأسفانه محتویات سه‌بعدی آن‌چنان که باید و شاید در میان کاربران محبوب نشدند و این ایده اچ‌تی‌سی به سرانجام نرسید.
یکی دیگر از ایده‌های کمتر محبوب که امروزه شاهد هستیم در میان‌رده‌هایی نظیر آنر 6X و البته برخی از پرچم‌دارهای قدیمی‌تر اچ‌تی‌سی به چشم می‌خورد. این راهکار، استفاده از دو حسگر متفاوت را که یکی رزولوشن بالا و دیگری رزولوشن پایین دارد، در دستور کار قرار داده است. در این ترکیب، از حسگر دوم برای دستیابی به افکت‌های ویژه نظیر آنچه در آیفون 7 پلاس اپل شاهد هستیم و به‌منظور فوکوس روی سوژه‌ای که در پس‌زمینه قرار دارد، استفاده می‌شود. این ترکیب، راهکاری ساده و البته ارزان‌قیمت برای اضافه کردن قابلیت‌های جذاب به دوربین گوشی‌های هوشمند به‌حساب می‌آید.
چشم‌انداز آینده در خصوص استفاده از دوربین دوگانه را می‌توان در جدیدترین تکنولوژی توسعه‌یافته توسط اوپو مشاهده کرد. تکنولوژی که دستیابی به بزرگنمایی ۵ برابری را در دوربین‌های دوگانه امکان‌پذیر خواهد کرد. در این روش، یکی از حسگرهایی که به لنز تله‌فوتو متصل است و در بدنه دستگاه مخفی می‌شود، امکان استفاده از بزرگنمایی اپتیکال ۵ برابری بدون افت کیفیت فراهم می‌کند. این راهکار، به‌مراتب بهتر از نمونه‌ای است که در حال حاضر از عملکرد دوربین دوگانه متداول در بازار شاهد هستیم. این راهکار هنوز در هیچ محصولی به بهره‌برداری نرسیده است؛ اما به نظر نمی‌رسد اوپو ما را برای مدت زیادی چشم‌انتظار بگذارد.
یکی دیگر از موارد استفاده از ترکیب‌های چند دوربین در گوشی‌های هوشمند را می‌توان در پلتفرم تانگوی شرکت گوگل مشاهده کرد. در این پلتفرم، با به‌کارگیری تکنولوژی واقعیت افزوده از سه یا بیش از چند حسگر استفاده شده است. ماژول چند دوربین این گوشی‌ها، هدفی واحد را برای جمع‌آوری دقیق‌تر اطلاعات در دستور کار قرار می‌دهد. اگرچه این راهکار هنوز به‌طور تمام و کمال به مرحله اجرا درنیامده است، اما نتایج شگفت‌انگیزی به همراه دارد.
در حال حاضر تعداد دستگاه‌های هوشمندی که از پلتفرم تانگو پشتیبانی می‌کنند، محدود است؛ اما در آینده‌ای نه‌چندان دور مطمئنا اخبار جدیدتری از این راهکار خواهیم شنید.
