چرا درخشش نوابغ ایرانی در سیلیکون ولی امری عادی است
شاید اسم استارتاپ اوبر آن‌چنان که باید در میان کاربران ایرانی دنبال نمی‌شد و بسیاری برای تعریف این استارتاپ، با تمثیل ایرانی کسب و کار اوبر، به تعریف عملکرد آن می‌پرداختند. اما روز گذشته پس از انتشار خبر انتخاب مدیرعامل اوبر، باارزش‌ترین استارتاپ حال حاضر جهان، اهمیت دوچندان برای ایرانی‌ها پیدا کرد؛ چراکه مدیرعامل انتخاب شده توسط هیئت مدیره این کمپانی یک ایرانی-آمریکایی بود که اتفاقا خانواده‌ی وی یکی از کارآفرینان پیش از انقلاب در کشورمان بودند. انتخاب دارا خسروشاهی نه‌فقط برای ما، بلکه برای کارشناسان سیلیکون ولی نیز بسیار جالب توجه بود. دلیل این توجه، مطرح شدن نام سایر ایرانی-آمریکایی‌هایی بود که در رده‌های بالای تصمیم‌گیری کمپانی‌های فعال در حوزه‌ی تکنولوژی حضور دارند.
به بهانه‌ی انتخاب دارا خسروشاهی به‌عنوان مدیرعامل اوبر، تک کرانچ مقاله‌ای منتشر کرده که در آن به بررسی سایر مدیران ایرانی سیلیکون ولی پرداخته است. تک‌کرانچ در تیتر مقاله‌ی خود با اشاره به اینکه ترقی ایرانی‌ها در سمت‌های بالای مدیریتی چندان تعجب‌برانگیز نیست، از سایر افراد فعال در این حوزه نام برده است.
خسروشاهی ۴۸ ساله پیش از آنکه به‌عنوان مدیرعامل اوبر انتخاب شود، ۱۲ سال سکان هدایت اکسپدیا را در دست داشت. اما این تمام ماجرا نیست، چراکه به نظر می‌رسد سایر اعضای خانواده نیز از استعداد خوبی در مسیر پیشرفت دارند. به گزارش واشنگتن پست و به نقل از تک‌کرانچ، کاوه خسروشاهی، برادر دارا خسروشاهی نیز به‌عنوان مدیر اجرایی Allen & Co فعالیت می‌کند. امیر خسروشاهی نیز پسرعموی دارا است که کمپانی نِروانا (Nervana) را بنیان گذاشته است. نروانا در زمینه‌ی هوش مصنوعی فعالیت می‌کند. سال گذشته اینتل این کمپانی را با پرداخت بیش از ۴۰۰ میلیون دلار تصاحب کرد. هادی و علی پرتوی نیز جزو بستگان نزدیک دارا خسروشاهی هستند که مؤسس و سرمایه‌گذار چند کمپانی فعال در حوزه‌ی فناوری بوده‌اند. این دو برادر دوقلو، فرزند فیروز پرتوی هستند که یکی از بنیان‌گذاران دانشگاه صنعتی شریف است.
فرزاد خسروشاهی نیز به‌عنوان یکی دیگر از بستگان دارا، از جمله‌ی افرادی است که به توسعه‌ی Google Spreadsheets کمک کرده است.
پژمان نوزاد، به‌عنوان یکی از سرمایه‌گذاران حوزه‌ی فناوری، پس از انتخاب دارا خسروشاهی به‌عنوان مدیریت عاملی اوبر، اعلام کرده است که نباید از موفقیت‌ها و دستاوردهای خسروشاهی تعجب کرد. وی معتقد است که هر کس خانواده‌های ایرانی را از نزدیک بشناسد و با فرهنگ خانواده‌های ایرانی در تربیت فرزندان برای ادامه تحصیل مخصوصا در علوم و ریاضیات آشنا باشد، نباید از چنین درخشش‌هایی تعجب کند. به اعتقاد نوزاد، خانواده و دوستان نزد ایرانی‌ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. پژمان نوزاد خود در سال ۱۹۹۲ به آمریکا مهاجرت کرد و در زمان اقدام به مهاجرت، حتی با زبان انگلیسی آشنایی چندانی نداشته است.
نوزاد در این خصوص چنین اظهار نظر کرده است:
ریاضیات و علوم نزد خانواده‌های ایرانی ریشه‌دار هستند.
نوزاد برای اثبات نظر خود از مریم میرزاخانی نام برده است که به‌عنوان اولین زن در تاریخ موفق به دریافت مدال فیدلز شد که به‌عنوان نوبل دنیای ریاضیات شناخته می‌شود. مریم میرزاخانی که به‌عنوان استاد دانشگاه استنفورد فعالیت می‌کرد، چندی پیش براثر بیماری سرطان در سن ۴۰ سالگی درگذشت.
نوزاد همچنین به دانشگاه صنعتی شریف اشاره کرده که تا به امروز تعداد بسیاری زیادی دانشجو در مقطع دکتری راهی دانشگاه استنفورد در آمریکا کرده است. نوزاد دانشگاه شریف را به‌عنوان یکی از بهترین دانشگاه‌های حال حاضر جهان در تربیت متخصصان حوزه‌ی الکترونیک مورد تحسین قرار داده است.
تک‌کرانچ با اشاره به فیروز پرتوی به‌عنوان یکی از مؤسسان دانشگاه شریف و اولین استاد این دانشگاه، به این نکته اشاره کرده که میرزاخانی نیز یکی از محصلان موفق این دانشگاه است.
نوزاد با تمجید از تمام متخصصان و مدیران رده‌بالای ایرانی این‌چنین اظهار نظر کرده است:
ما تربیت شده‌ایم تا به یکدیگر اهمیت بدهیم و توجه کنیم. من تصور می‌کنم که ایرانی‌ها با کمپانی‌ها همچون یک خانواده رفتار می‌کنند.
بر اساس گزارش‌های منتشرشده، دارا خسروشاهی ازجمله محبوب‌ترین مدیران عامل در سطح آمریکا بوده است. وی در دوران تصدی پست مدیرعاملی اکسپدیا بیش از ۲۲۰۰ کارمند را مدیریت می‌کرد. بر اساس لیست Glassdoor، خسروشاهی بین ۱۰۰ مدیرعامل برتر ایالات متحده‌ی آمریکا رتبه‌ی ۳۹اُم را به خود اختصاص داده است. گفته‌های نوزاد نشان از این دارد که متخصصان ایرانی در پالوآلتو، سان‌فرانسیسکو و ونکوور به‌صورت منظم صبح هر جمعه در یک گردهمایی که «نون بربری» نام دارد کنار هم جمع می‌شوند. ایرانی‌ها و ایرانی-آمریکایی‌های این جمع می‌دانند که با حضور در این گردهمایی، قادرند شبکه‌ی افراد متخصصی را که می‌شناسند گسترش بدهند و در صورت مواجهه با مشکلات، روی کمک دیگر هم‌وطنان خود حساب کنند. ضمنا امکان استفاده از ایده‌های جدید نیز در چنین گردهمایی‌هایی وجود دارد.
تک‌کرانچ به این نکته اشاره کرده که موفقیت و دست یافتن به رده‌های بالای مدیریتی، باعث نشده است افرادی نظیر خسروشاهی دیروز خود را فراموش کنند؛ چراکه این افراد جزو مخالفان سیاست‌های ترامپ در قبال مسلمانان هستند. پس از امضای اولین فرمان مهاجرت توسط دونالد ترامپ، خسروشاهی با ارسال پیامی به کارمندان اکسپدیا اعلام کرد که این سیاست دولت آمریکا باعث می‌شود شأن و منزلت این کشور در جهان نزول کند. متخصصان ایرانی سیلیکون ولی اغلب اقدام دونالد ترامپ را تقبیح کرده‌‌اند، حال آنکه شماری حتی در دوره‌ی باراک اوباما نیز پس از تصویب یک قانون مهاجرتی، با ارسال نامه‌های در مورد موضع‌گیری برای ممنوعیت ورود مسلمانان هشدار داده بودند. تک‌کرانچ در پایان به نام دیگر متخصصان و کارآفرینان ایرانی نظیر امید کردستانی، پیر امیدیار و انوشه انصاری اشاره کرده است.