صدور دستور توقف مذاکرات فروش کوالکام توسط ترامپ

مطابق اظهارات یکی از مقامات کاخ سفید، دستور ترامپ، بازتاب‌دهنده‌ی برآوردی است که نشان می‌داد در صورت تصاحب شرکت آمریکایی کوالکام توسط برودکام که در سنگاپور مستقر است، ایالات متحده جایگاه رهبری خود در ساخت فناوری و تدوین استانداردها برای نسل پنجم سامانه‌های مخابراتی بی‌سیم را به چین واگذار خواهد کرد. کوالکام در فناوری 5G در قامت یکی از بزرگ‌ترین رقبا برای شرکت چینی هواوی ظاهر شده و همین امر از آن یک دارایی بسیار پرارزش ساخته است.

پیش‌تر کوالکام پیشنهاد ۱۱۷ میلیارد دلاری برودکام را رد کرده بود؛ پیشنهادی که CFIUS یا کمیته نظارت بر سرمایه‌گذاری خارجی در ایالات متحده به شدت آن را تحت نظر داشته است. این کمیته که شورایی متشکل از چندین نهاد و سازمان است و وزارت خزانه‌داری آمریکا هدایت آن را بر عهده دارد، پیامدهای خرید شرکت‌های آمریکایی توسط شرکت‌های خارجی را بر امنیت ملی این کشور مورد بررسی قرار می‌دهد.

کمیته CFIUS در نامه‌ای به تاریخ پنجم مارس، اعلام کرده که در حال بررسی این موضوع است که آیا عطش برودکام برای بلعیدن دلارهای تحقیقاتی کوالکام، امکان رقابت را از این شرکت آمریکایی سلب خواهد کرد یا خیر. همچنین در این نامه به خطرات ناشی از مناسبات مالی و کاری برودکام با نهادهای خارجی شخص ثالث اشاره شده است. اگرچه CFIUS هویت این نهادها را افشا نکرده، اما در این نامه به‌طور مکرر از کوالکام به عنوان یک شرکت پیشرو در توسعه فناوری 5G و تدوین استانداردهای مرتبط با آن نام برده شده است.

کمیته CFIUS در نامه‌ آورده است:

تسلط چین بر فناوری 5G پیامدهای منفی قابل توجهی را برای امنیت ملی آمریکا به بار خواهد آورد. اگرچه در حال حاضر، ایالات متحده در فضای تهیه و تدوین استانداردها از نقشی محوری برخوردار است، اما چین درصدد است تا بلافاصله خلاء ناشی از عدم حضور کوالکام را در این بخش پر کند.

روز گذشته، یک مقام رسمی در کاخ سفید تایید کرد که نگرانی‌های پیش‌آمده در مورد امنیت ملی آمریکا ناشی از خطرات احتمالی روابط کاری برودکام با نهادهای خارجی شخص ثالث است. یک منبع آگاه از محتویات جلسات کمیته‌ی CFIUS گفته است که ارتش ایالات متحده نگران این بود که با نهایی شدن قرارداد واگذاری کوالکام، ظرف مدت ۱۰ سال، هواوی تبدیل به بازیگر مسلط در تمامی قلمرو فناوری 5G شود و اپراتورهای آمریکایی هیچ انتخابی جز خرید تجهیزات خود از این شرکت چینی نداشته باشند.

هواوی با اپراتورهای بزرگ مخابراتی در سراسر اروپا و آسیا، مناسبات تجاری بسیار نزدیکی دارد و از همین رو فارغ از نگرانی‌های آمریکا، می‌توان آن را در جایگاه نخست رهبری رقابت جهانی در شبکه‌های 5G قرار داد. هواوی در چین از جایگاهی بی‌بدیل برخوردار است؛ کشوری که می‌خواهد در آینده‌ای نزدیک به بزرگ‌ترین بازار 5G در جهان تبدیل شود. در سایر کشورها هم میان این شرکت و سایر بازیگران 5G نظیر اریکسون و نوکیا رقابتی کُشنده برای تصاحب بازارهای سودآور در جریان است؛ کشورهایی که می‌توان در میان آن‌ها شماری از نزدیک‌ترین هم‌پیمانان ایالات متحده را نیز پیدا کرد.

بر اساس گزارشی از مؤسسه‌ی جفریس که به تحقیقات شرکت مشاوره‌ی LexInnova استناد کرده است، کوالکام نیز همچون هواوی یک بازیگر مهم در فناوری 5G به حساب می‌آید و مطابق برآوردها حدود ۱۵ درصد از پتنت‌های اصلی 5G جهان را در اختیار دارد. نوکیا سهمی ۱۱ درصدی از این پتنت‌ها دارد و ۱۰ درصد از آن‌ها هم نصیب شرکت‌های چینی شده است. بسیاری از گوشی‌سازهای جهان، حساب ویژه‌ای روی کوالکام باز کرده‌اند تا چیپست‌های 5G را به‌موقع در اواخر ۲۰۱۸ تحویل آن‌ها بدهد تا بتوانند گوشی‌های 5G خود را در سال ۲۰۱۹ روانه بازار کنند.

ساعاتی پس از اعلام دستور ترامپ، سهام برودکام با رشدی کمتر از یک درصد به ۲۶۴.۱ دلار در هر سهم رسید؛ در حالی که سهام کوالکام با افتی ۴.۳ درصدی روی قیمت ۶۰.۱۴ دلار ایستاد. برودکام گفته که در حال بررسی دستور ترامپ است. این شرکت در واکنش به این تصمیم، طی بیانیه‌ای تصریح کرده است:

برودکام قویا بر این باور است که معامله‌ی پیشنهادی‌اش برای تصاحب کوالکام، هیچ‌گونه تهدیدی برای امنیت ملی آمریکا به بار نخواهد آورد.

کوالکام که پیش‌تر برگزاری مجمع عمومی سهامداران خود را به دلیل درخواست کمیته‌ی CFIUS به تعویق انداخته بود، تاریخ بیست و سوم مارس را برای برگزاری این جلسه تعیین کرده است. اقدام ترامپ برای توقف کامل مذاکرات خرید کوالکام، تنها چند ماه پس از آن رخ می‌دهد که رئیس جمهور آمریکا در کاخ سفید در کنار هاک تن؛ مدیر اجرایی برودکام ایستاد و با شوری وصف‌ناشدنی از تصمیم این شرکت برای انتقال مقر خود به خاک ایالات متحده خبر داد. ترامپ در این رویداد، با به کار بستن تکیه‌کلام همیشگی‌اش، از برودکام به عنوان یکی از بزرگ‌ترین و بهترین شرکت‌های جهان یاد کرد.

این پنجمین باری است که یکی از روسای جمهور آمریکا فرمان توقف مذاکرات خرید یک شرکت را بر اساس ارزیابی‌های کمیته CFIUS صادر می‌کند. از زمانی هم که ترامپ ساکن کاخ سفید شده است، این دومین قراردادی است که با دستور مستقیم رئیس جمهور کنار گذاشته می‌شود. در فرمان ترامپ که روز گذشته منتشر شد، آمده است:

تصاحب کوالکام توسط برودکام به‌طور کامل ممنوع است و هر گونه تلاشی برای ادغام، اکتساب یا به دست گرفتن کنترل این شرکت، به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم باید از دستور کار خارج شود.

این دستور به شواهد متقنی اشاره کرده که باعث شده ترامپ به این نتیجه برسد که تصاحب کوالکام ممکن است به سلسله رخدادهایی منجر شود که تهدیدی بالقوه برای امنیت ملی ایالات متحده آمریکا به حساب بیایند.

برودکام از مدت‌ها پیش در تلاش بوده است تا معامله‌ی پیشنهادی خود را برای خرید کوالکام تکمیل کند؛ اما موانع زیادی سد راه این شرکت شده‌ است که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به قیمت پیشنهادی در نظر گرفته شده و دشواری‌های بالقوه‌ی مربوط به قوانین آنتی‌تراست (قوانینی که برای تضمین رقابت در فضای کسب و کار وضع شده‌اند) اشاره کرد. امکان درخواست تجدیدنظر برای دستور ترامپ وجود ندارد. با این حال، هنوز روشن نیست که اگر برودکام برنامه‌ی پیشین خود را برای انتقال مقر اصلی‌اش به خاک ایالات متحده دنبال کند، چه قوانینی شامل حالش خواهد شد. یک کارشناس امور کمیته CFIUS می‌گوید:

شرکت‌ها ممکن است بتوانند قدرت قضایی کمیته CFIUS را در دادگاه به چالش بکشند؛ اما نمی‌توانند یافته‌های این شورای بین نهادی را مبنی بر تهدید امنیت ملی آمریکا دچار خدشه بکنند.

کارشناس دیگری در همین زمینه گفته است:

اگر برودکام همچنان بر تصمیم خود مبنی بر خرید کوالکام مصمم است، باید برای مدتی این موضوع را از دستور کار خود خارج کند و آرام و بی‌سروصدا فرآیند انتقال مقر خود به آمریکا را دنبال کند. وقتی که این فرآیند تکمیل شد، برودکام می‌تواند بگوید که کمیته CFIUS برای اظهارنظر در مورد این معامله، دیگر از صلاحیت قضایی لازم برخوردار نیست.