چین قصد دارد با هوش مصنوعی بر مردم نظارت کند
هوش مصنوعی تا به امروز در طیف مختلفی از عرصهها بهکار گرفته شده است؛ اما یکی از موفقترین و در عین حال ترسناکترین موارد استفاده از آن نظارت خودکار محسوب میشود. در همین رابطه، سنستایم (SenseTime)، یک استارتاپ چینی که اقدام به ساخت نرمافزار نظارتِ مجهز به هوش مصنوعی برای پلیس این کشور میکند، این هفته در یک دور جدید از جذب سرمایه موفق به دریافت مبلغ ۶۰۰ میلیون دلار شد. این سرمایهگذاری که از سوی علیبابا، غول خردهفروشی چین انجام شده است، ارزش کلی سنستایم را به بیش از ۴.۵ میلیارد دلار میرساند و این شرکت را به باارزشترین استارتاپ هوش مصنوعی در دنیا تبدیل میکند.
این خبر، به چند دلیل موضوع مهمی بهشمار میرود. اول، این مسئله بیانگر این است که چین به تزریق پول در هوش مصنوعی هم از سوی دولت و هم سرمایهگذاران خصوصی ادامه میدهد. بسیاری در دنیا با اشتیاق فراوان در حال مشاهدهی رقابت بین چین و آمریکا در توسعهی هوش مصنوعی پیشرفته هستند و این سرمایهگذاریها را به عنوان معیار مهمی در پیشرفت در این حوزه درنظر میگیرند. چین در این زمینه موفق به غلبه بر آمریکا شده است؛ با این حال، متخصصان هشدار میدهند که میزان سرمایهگذاری تنها یکی از معیارهای موفقیت بهحساب میآید.
دوم، این سرمایهگذاری نشان میدهد که تحلیل تصویر یکی از پرسودترین کاربردهای تجاری برای هوش مصنوعی محسوب میشود. سنستایم که در سال ۲۰۱۷ به سوددهی رسید، ادعا میکند که بیش از ۴۰۰ مشتری و شریک تجاری دارد. این شرکت سرویسهای مجهز به هوش مصنوعی خود را با کاربردهای مختلفی بهفروش میرساند؛ از بهبود اپلیکیشنهای دوربین سازندگان گوشیهای هوشمند نظیر اوپو و ویوو تا ارائهی افکتهای زیباسازی و فیلترهای واقعیت افزوده در پلتفرمهای شبکههای اجتماعی چین نظیر ویبو تا فراهمسازی تایید هویت برای اپلیکیشنهای مالی داخلی و خردهفروشی نظیر هوآبی و رُنگ ۳۶۰.
مهمتر از همه، سنستایم نیروی پلیس چین را با سرویسهای ردیابی و تشخیص چهره تجهیز میکند. برای مثال، این شرکت میگوید نرمافزاری که برای دفتر امنیت گوانجو (یکی از سه شهر بزرگ چین با جمعیت کلانشهری نزدیک به ۲۵ میلیون نفر) تامین میکند، بهمنظور تطبیق فیلمهای دوربینهای نظارتی از صحنههای جرم با تصاویر مجرمان در پایگاهداده بهکار میرود. فناوری این شرکت تاکنون موفق به تشخیص بیش از ۲ هزار مظنون و حل نزدیک به ۱۰۰ پرونده شده است.
جاستین نیو، یکی از شرکای سنستایم در گروه بینالمللی داده (IDG) که یکی از سرمایهگذاران اولیهی این استارتاپ بهحساب میآید، در ماه ژانویه در گفتگو با فایننشیال تایمز گفت:
سنستایم و رقبای آن میتوانند رشد بسیار سریعتری در مقایسه با هر جای دیگری در دنیا داشته باشند؛ زیرا نظارت ویدئویی مسئلهی مهمی در چین محسوب میشود. دولت این کشور بودجه را کنترل میکند و بودجهی هنگفتی برای این بخش درنظر گرفته است تا بتواند جامعه را اداره کند.
به گزارش بلومبرگ، سنستایم در حال حاضر مشغول توسعهی نرمافزاری با اسم رمز وایپر است. این نرمافزار دادههای هزاران دوربین زنده را تجزیه خواهد کرد و توسط پلیس بهکار گرفته خواهد شد تا همه چیز از فساد تا تصادف و مظنونان در لیستهای سیاه را ردیابی کند.
طرفداران حریم شخصی و آزادی بیان میگویند چین هماکنون فناوری مشابهی را بهکار گرفته است تا مخالفان سیاسی را ردیابی کند و تحت آزار قرار دهد. آنها هشدار میدهد که نظارت تقویتشده با هوش مصنوعی میتواند بهمعنی مرگ حریم شخصی باشد. زو لی، بنیانگذار سنستایم در گفتگو با بلومبرگ گفت که فناوری شرکتش حریم شخصی را تحت تاثیر قرار نخواهد داد؛ زیرا تنها افراد مجاز میتوانند به آن دسترسی داشته باشند.
با این حال، چین تنها کشوری نیست که به استفاده از هوش مصنوعی بدین شکل علاقهمند است و شرکتهای دیگری در سراسر دنیا هماکنون مشغول کار روی سیستمهای مشابه هستند. سنستایم در این عرصه پیشتاز است؛ اما آخرین دور جذب سرمایهی آن نشان میدهد که این شکل از تحلیل آنی ویدئو گستردگی بیشتری پیدا خواهد کرد.