دلیل اصلی مقابله آمریکا با هواوی: 5G، اینترنت اشیا و اتصال همه چیز به یک شبکه پرسرعت

مدتی است اخبار مختلفی درمورد منازعات تجاری میان آمریکا و شرکت چینی هواوی در رسانه‌های مختلف منتشر می‌شود. واقعا چرا آمریکا تا به این حد نسبت به یک شرکت چینی برخورد جدی نشان می‌دهد؟ مگر هواوی به چه فناوری دسترسی دارد که باعث به‌وجود آمدن چنین واهمه‌ی شدیدی از سوی آمریکا شده است؟

این مطلب به توضیح پنج نکته‌ی کلیدی و مهم درباره‌ی نسل آتی فناوری اتصال به شبکه‌ی بی‌سیم اینترنت یعنی شبکه‌ی 5G می‌پردازد که می‌تواند تاحدی زیادی علت تنش‌های بین ایالات متحده و چین را نشان دهد.

بخش اعظم منازعات بین آمریکا و چین، به تجهیزات مخابرانی شرکت چینی هواوی مربوط می‌شود. آمریکایی‌ها ادعا می‌کنند غول فناوری چینی تهدیدی برای امنیت این کشور محسوب می‌شود. چندی قبل درکنار منازعات تجاری، صحبت از سرقت فناوری‌های ایالات متحده آمریکا توسط چین شد. آمریکا معتقد است، غول بزرگ فناوری اسرار تجاری این کشور را دزدیده و قصد دارد برای دولت و ارتش چین جاسوسی کند.  

 اما هواوی این اتهامات را رد می‌کند و از حقوق خود در حوزه‌ی حفظ حریم خصوصی و امنیت دفاع می‌کند. پیشتر بنیان‌گذار هواوی اعلام کرد که ما جاسوس چین نیستیم. از سوی دیگر، متحدان ایالات متحده از جمله بریتانیا، نیوزیلند، استرالیا، کانادا، آلمان و ژاپن نیز محدودیت‌هایی برای استفاده از تجهیزات مخابراتی هواوی اعمال کردند. پیش‌تر دولت آمریکا خطاب به متحدانش گفته بود که محصولات هواوی را کنار بگذارید. در آذرماه ۱۳۹۷ گفته شد که کشورهای اروپایی نیز روابط تجاری را با هواوی قطع می‌کنند. 

درکنار تمام تیترهای داغ خبری در مورد منازعات آمریکا و هواوی، جای این سؤال باقی می‌ماند، واقعا شبکه‌ی 5G چه کارایی دارد و چرا آمریکا نسبت به این فناوری چنین واکنش تندی را نشان می‌دهد و در اصل علت ترس ایالات متحده از فناوری 5G چیست؟

پنج نکته‌ی مهم در مورد فناوری نسل آتی اتصال به اینترنت حائز اهمیت است که در ادامه به مرور آن‌ها می‌پردازیم:

شبکه اینترنت 5G چیست؟

علت برتری شبکه‌ی بی‌سیم 5G چیست؟ 

شبکه‌های 5G در دو فرکانس متفاوت عمل می‌کنند. در یک حالت، فرکانسی مشابه شبکه‌ی 4G و شبکه‌‌ی Wi-Fi فعلی دارند، اما با استفاده از کانال‌هایی با پهنای باند بیشتر و طراحی کد کارآمدتر و بهینه‌تر می‌توانند سرعتی در حدود ۲۵ تا ۵۰درصد بالاتر را ارائه دهند. در حالت دوم، شبکه‌های 5G از فرکانس‌های بالا با امواج با طول موج میلی‌متری کار می‌کنند  که می‌تواند داده‌ها را با سرعت بیشتری، هرچند در فاصله‌های کمتر انتقال دهند.

از آنجایی که امواج با طول موج میلی‌متری در فاصله‌های کوتاه افت می‌کنند، شبکه‌ی 5G به فرستنده‌های بیشتری نیاز دارد. بسیاری از فرستنده‌ها، گاهی فقط چند ده متر از یکدیگر فاصله دارند. دستگاه‌های ارتباطی از قبیل گجت‌های اینترنت اشیا همچون دستگاه‌های کنونی ارتباطی بین این دستگاه‌ها قرار گرفته و ارتباط خواهند داشت.

برای افزایش پهنای باند، سلول‌های 5G از فناوری massive MIMO (سیستم چند ورودی، چند خروجی) استفاده می‌‌کنند. این فناوری به صدها آنتن اجازه می‌دهد تا به‌صورت موازی کار کنند و همین امر باعث افزایش سرعت می‌شود و زمان اتصال را به حدود یک میلی‌ثانیه (از حدود ۳۰میلی‌ثانیه در اتصال به شبکه‌ی 4G) کاهش می‌دهد. همچنین باعث می‌شود تا دستگاه‌های بیشتری بتوانند به این شبکه متصل شوند.

درنهایت، فناوری دیگری به نام فول داپلکس (full duplex) است که سیگنال از بیش از پیش تقویت می‌کند و به فرستنده‌ها و دستگاه‌ها اجازه می‌دهد تا همزمان بتوانند سیگنال را در همان فرکانس، دریافت و ارسال کنند، در نتیجه فرآیند ارسال و دریافت با سرعت بالاتری انجام می‌شود. برای استفاده از این فناوری از مدارهای مخصوصی استفاده می‌شود که باعث تداخل سیگنال‌های ورودی و خروجی نمی‌شود. پیشتر در مقاله‌ی 5G چیست و چه کاربردهایی دارد؟، فناوری فول داپلکس توضیح داده شده است. 

خطرات امنیتی اتصال به شبکه‌ی 5G چیست؟

یکی از مهم‌ترین مسائل امنیتی شبکه‌ی 5G، میزان گستردگی آن است. نسل بعدی شبکه‌ی اتصال به اینترنت بی‌سیم در عمل قرار است چه نوع پوشش‌دهی داشته باشد. انتظار می‌رود شبکه‌ی 5G، جایگزین مناسبی برای اتصال به‌شبکه‌ی با سیم باشد و بتواند بسیاری از دستگاه‌ها از جمله لوازم خانگی و ماشین‌های صنعتی را به اینترنت متصل کند. انتظار می‌رود حتی اتومبیل‌های خودران، ربات‌های صنعتی و دستگاه‌ها و تجهیزات بیمارستانی، باتوجه‌به پهنای باند شبکه‌ی 5G بتوانند همیشه به اینترنت متصل باشند و حتی دچار قطعی نشوند. 

از آنجایی که شبکه‌ی 5G باید با شبکه‌های 4G، 3G و Wi-Fi موجود سازگاری داشته باشد، از این‌رو برخی از کاستی‌ها و مشکلات امنیتی شبکه‌های قدیمی به نسل جدید شبکه‌ها انتقال می‌یابد. باید این نکته را نیز در نظر داشت که بعضا با استفاده از شبکه‌های مش، کنترل مرکزی نیز از دسترس خارج می‌شود. انتظار می‌رود شاخه‌ی امنیت اطلاعات GCHQ بریتانیا طی هفته‌های آینده، مسائل مربوط‌به حفظ امنیت فناوری‌های هواری را مشخص کند که احتمالا شامل اتصال به شبکه‌های 4G نیز می‌شود. 

در شبکه‌ی 5G، لایه‌ی نرم‌افزاری کنترلی، کمک می‌کند تا اتصالی بدون حفره‌ی امنیتی در اختیار داشته باشیم که می‌تواند شبکه‌های مجازی ایجاد کند و ویژگی‌های جدیدی ارائه دهد. برای مثال، اپراتور شبکه قادر است شبکه‌ی 5G خصوصی برای بانک ایجاد کند تا بانک بتواند از قابلیت‌های شبکه‌ی خصوصی برای تأیید هویت کاربران اپلیکیشن خود کمک بگیرد. 

البته این لایه‌ی نرم‌افزاری، مسیرهای جدیدی را برای اپراتور شبکه‌ی‌ که قصد سوء استفاده و دستکاری داده‌ها را دارد، فراهم می‌کند. حتی ممکن است مسیرهای جدیدی برای حمله‌ی هکری فراهم سازد. این در حالی است که باگ‌های سخت‌افزاری نیز می‌توانند کاری کنند تا کاربران بین شبکه‌های مجازی تغییر موقعیت بدهند و امکان سرقت داده‌ها و دزدی اطلاعات فراهم خواهد شد.

آیا شبکه‌ی 5G از امنیت لازم برخودار خواهد شد؟

گاهی نگرانی‌های امنیتی، تصویر دلنشین فناوری‌های نوین را مخدوش می‌کند، ولی فناوری همواره راهکارهای جدیدی برای مقابله با چنین تهدیدهایی ارائه می‌دهد. 

استفاده‌ی دقیق از رمزنگاری می‌تواند به ایمنی ارتباطات کمک کرده و از داده‌هایی که ازطریق سیستم‌های مختلف و ازطریق شبکه‌های مجازی منتقل می‌شوند، محافظت کند. حتی رمزنگاری دقیق می‌تواند از شرکت‌هایی که دارای سخت‌افزار هستند نیز محافظت کند. چنین کدهای برنامه‌نویسی می‌تواند از پارازیت،، همچنین اسنوپینگ و هک کردن جلوگیری کند. 

در دو مقاله‌ی پژوهشی، مروری بر خطرات امنیتی شبکه‌ی 5G و همچنین راهکارهای بالقو‌ه‌ی مبارزه با چنین تهدیدهای امنیتی اشاره شده است:

موریل مدارد، مسئول پروژه‌ی گروه ارتباطات امن و کدینگ شبکه‌ در MIT معتقد است: «اگر کارتان را درست انجام دهید، شبکه‌ی قوی‌تری دراختیار خواهید داشت.» 

علت نگرانی‌های فعلی در مورد شبکه‌ی 5G هواوی چیست؟ 

هواوی، به‌عنوان بزرگ‌ترین تأمین کننده‌ی تجهیزات مخابراتی شبکه در جهان و دومین تولیدکننده‌ی بزرگ گوشی‌های هوشمند، موقعیتی خاصی دارد و می‌تواند سهم بزرگی از بازار 5G را که ارزشی معادل ۱۲۳ میلیارد دلار در عرض پنج سال، از آن خود کند.

ممنوعیت‌های تجاری برای استفاده از تجهیزات مخابراتی هواوی در بازارهای غربی، می‌تواند میدان را برای سایر رقبای بازار باز کند. هرچند نگرانی‌های امنیتی و قانونی در مورد شبکه‌ی 5G را نیز نمی‌توان نادیده گرفت. با چنین شرایط پیچیده‌ای اگر شرکتی بتواند در چنین فضایی بر همه‌ی فشارها پیروز شود، کار ساده‌ای نیست. 

از سوی دیگر جنگ تجاری آمریکا با هواوی نشان‌دهنده‌ی میزان اهمیت فناوری جدید در بازار رقابتی است و نمی‌توان منکر موضوعاتی همچون جنگ‌ قدرت‌های اقتصادی و حتی امنیت بین‌المللی شد.