اختلاف میان مایکروسافت و گوگل بر سر ممنوعیت سیستم‌های تشخیص چهره

مقررات مربوط به سیستم‌های تشخیص چهره، در حال تبدیل‌شدن به یک اختلاف اساسی میان بزرگ‌ترین شرکت‌های فناوری جهان است. مدیرعامل گوگل و آلفابت، ساندار پیچای، نظری مشابه با پیشنهاد اخیر اتحادیه‌ی اروپا داشته و موافقت خود را با ممنوعیت موقتی استفاده از این فناوری ابراز کرده، اما مدیر ارشد حقوقی مایکروسافت، برد اسمیت، در مورد چنین مداخلاتی هشدار داده است. به گزارش خبرگزاری رویترز، پیچای طی کنفرانسی در پایتخت بلژیک، بروکسل، گفت:

به‌نظر من دولت‌ها و ادارات قانون‌گذار پیش از آنکه دیر شود، باید به این موضوع رسیدگی کرده و چارچوبی برای آن تنظیم کنند. چنین اقدامی می‌تواند بلادرنگ انجام شود یا اینکه یک دوره‌ی انتظار درنظر گرفته شود تا واقعا فکر کنیم که طرز استفاده [از این فناوری] چگونه است. زمان‌بندی این فرایند به‌عهده‌ی دولت‌ها خواهد بود.

اما در مصاحبه‌ای که هفته‌ی گذشته منتشر شد، اسمیت که به‌عنوان کارمند حقوقی ارشد در مایکروسافت خدمت می‌کند، ایده‌ی مهلت قانونی را تحقیرآمیز دانست. او در گفت‌و‌گو با وب‌سایت خبری NPR، در پاسخ به سوالی درباره‌ی یک ممنوعیت بالقوه برای سیستم‌های تشخیص چهره گفت:

می‌توان با استفاده از یک ساطور مشکل را حل کرد یا تنها از چاقوی کوچک جراحی استفاده کرد. همان‌گونه که می‌دانید، اگر بخواهید مشکل را به‌گونه‌ای حل کنید که اتفاقات خوبی رقم بخورد و جلوی اتفاقات بد گرفته شود، به چاقوی جراحی نیاز خواهید داشت. این یک فناوری نوپا است و [به‌مرور] بهبود خواهد یافت. اما تنها راه برای بهتر ساختن آن، ادامه‌ی توسعه‌ی این فناوری است و تنها راه برای ادامه‌ی توسعه‌ی این فناوری درواقع این است که افراد بیشتری از آن استفاده کنند.

در سراسر دنیا نهاد‌های اجراکننده‌ی قانون و شرکت‌های خصوصی، به‌صورت فزاینده‌ای در حال استفاده از فناوری تشخیص چهره برای شناسایی افراد در مکان‌های عمومی هستند. در حالی‌که طرفداران استدلال می‌کنند که این فناوری به حل جرائم کمک می‌کند، منتقدین می‌گویند که پذیرش بدون ارزیابی این فناوری، آزادی‌های مدنی را تضعیف کرده و به دلیل تعصب الگوریتم‌محور، منجر به افزایش تبعیض می‌شود.

در ایالات متحده این فناوری به‌صورت فزاینده‌ای توسط پلیس و پیمان‌کاران کوچک مورد استفاده قرار می‌گیرد. گزارشی که اخیرا توسط نشریه‌ی نیویورک‌تایمز منتشر شده، به سیستم تشخیص چهره‌ای اشاره می‌کند که بدون رضایت کاربران، در وب‌سایت‌هایی همچون فیسبوک ۳ میلیارد عکس از آن‌ها را جست‌و‌جو می‌کند و توسط بیش از ۶۰۰ آژانس اجرا‌یی محلی استفاده می‌شود.

اظهارات پیچای در این هفته به‌صورت ویژه‌ای قابل‌توجه است، زیرا خود این شرکت از فروش سیستم‌های تشخیص چهره به مشتریان خودداری می‌کند، اما تاکنون برای ممنوعیت آن استدلالی نیاورده بود. مدیرعامل گوگل در سرمقاله‌ای برای روزنامه‌ی فایننشال تایمز در روز دوشنبه، از تنظیم مقررات بیشتر برای هوش مصنوعی دفاع کرد. او نوشت:

از دیدگاه من هیچ جای بحثی برای این موضوع وجود ندارد که هوش مصنوعی نیازمند تنظیم مقررات است. شرکت‌هایی همچون شرکت ما نمی‌توانند تنها به ساخت فناوری‌های جدید امیدبخش اکتفا کرده و اجازه‌ی تصمیم‌گیری درمورد چگونگی استفاده از آن‌ها را به نیروهای بازار واگذار کنند.

درحالی‌که شرکت‌های بزرگ فناوری مواضع متفاوتی در رابطه با این مسئله اتخاذ کرده‌اند، بازار همچنان در حال دیکته‌ی قوانین خود است. به‌عنوان مثال مایکروسافت سیستم تشخیص چهره را می‌فروشد، اما محدودیت‌های خودش را روی این سیستم تحمیل می‌کند. برای نمونه، شرکت مذکور به پلیس اجازه می‌دهد تا این فناوری را در زندان‌ها به کار گیرد، اما اجازه‌ی استفاده از آن را در سطح خیابان‌ها نمی‌دهد. همچنین مایکروسافت اجازه‌ی خرید این سیستم توسط شرکت‌های خدمات مهاجرتی را نمی‌دهد. آمازون مشارکت مشتاقانه‌ای با پلیس دارد و دوربین‌های ویدئویی زنگ دَرب Ring این شرکت، به‌گفته‌ی منتقدین، شبکه‌ی عظیم نظارتی جمعیت‌محوری را در دسترس نهادهای اجرایی قرار می‌دهد.

حداقل در ایالات متحده، بعید به‌نظر می‌رسد که بتوان ممنوعیتی فراگیر در سراسر کشور متصور شد. برخی از شهرهای آمریکا مانند سان‌فرانسیسکو و برکلی به‌صورت مستقل استفاده از این فناوری را ممنوع کرده‌اند، اما کاخ سفید از این نوع فناوری‌ها به‌عنوان ابزاری برای دسترسی نظارتی یاد کرده است. دولت آمریکا نشان داده که به دلایلی نظیر حمایت از ابداعات، می‌خواهد رویکردی بی‌طرفانه را در قبال هوش مصنوعی و زیرمجموعه‌ی آن، فناوری تشخیص چهره به کار گیرد.