قطع همکاری TSMC با هواوی برای شرکت چینی ضرری جبران ناپذیر خواهد بود

هواوی یکی از سخت‌ترین دوران خود را می‌گذراند و چالش‌های متعددی بر سر راه شرکت چینی قرار دارد. چندی پیش دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، هواوی را متهم به سرقت اطلاعات از شهروندان آمریکایی و تحویل آن‌ها به دولت چین کرد. پس از مدتی نیز تحریم‌های سخت‌گیرانه‌ای علیه شرکت چینی اعمال شد که نه‌تنها فعالیت هواوی در بازار آمریکا را محدود می‌ساخت؛ بلکه شرکت‌های ایالات متحده نیز از هرگونه همکاری با هواوی منع شدند.

از اولین شرکت‌هایی نیز که خدمات خود را به هواوی محدود کرد، شرکت گوگل بود. درواقع هواوی در محصولات جدید خود دیگر حق استفاده از گوگل موبایل سرویس (GMS) یا در حقیقت گوگل پلی و برخی از اپلیکیشن‌های گوگل را نداشت؛ اما شرکت چینی برای بقا در بازار و عرضه محصولات جدید خود، هواوی موبایل سرویس (HMS) را با کارکردی تقریبا مشابه با گوگل پلی معرفی کرد؛ البته با این تفاوت که اپلیکیشن‌های گوگل در هواوی موبایل سرویس قابل دسترس نیستند.

درحالی‌که انتظار می‌رفت با پایان زمان اعلام شده برای تحریم هواوی شاهد بهتر شدن اوضاع و توافق شرکت چینی با دولت آمریکا باشیم؛ اما چنین اتفاقی رخ نداد و دولت ایالات متحده به دستور ترامپ مدت زمان تحریم غول فناوری چینی را به مدت یک سال دیگر تمدید کرد.

در ابتدا به‌نظر می‌رسید که قطع همکاری هواوی با شرکت‌های آمریکایی درنهایت با از دست دادن دسترسی به گوگل پلی خلاصه شود؛ اما آنچه مشخص شده است از وخامت اوضاع برای شرکت چینی خبر می‌دهد. گویا قطع دسترسی به گوگل پلی و اپلیکیشن‌های گوگل تنها موجی بلند بوده است که درواقع از طوفانی سهمگین برای شرکت چینی خبر می‌داده است.

هواوی در مدتی که تحریم‌های دولت آمریکا آغاز شد، توانست محصولاتی ازجمله سری میت ۳۰ و سری گوشی هواوی پی ۴۰ را به بازار عرضه کند که درواقع به‌جای گوگل پلی، از سرویس اپ گالری استفاده می‌کردند؛ اما آنچه چالشی سخت برای هواوی محسوب می‌شود قطع همکاری شرکت چینی با شرکت تایوانی TSMC خواهد بود.

هواوی زیرمجموعه‌ای به‌نام های‌سیلیکون دارد که وظیفه ساخت تراشه‌های کرین را برعهده دارد؛ اما در واقعیت های‌سیلیکون تنها توانایی طراحی تراشه‌های جدید را دارد و هیچگونه کارخانه‌ای برای تولید تراشه احداث نکرده است.

درواقع هواوی نیز مانند شرکت‌هایی ازجمله اپل، تراشه مخصوص محصولات خود را طراحی کرده و وظیفه تولید آن‌ها را به TSMC سپرده است. هواوی بدون TSMC نمی‌تواند تراشه‌ای تولید کند و بدون تراشه نیز گوشی هوشمندی ساخته و روانه بازار نخواهد شد.

ضربه‌ای که قطع همکاری با TSMC به هواوی می‌زند به مراتب بدتر از قطع همکاری هواوی با گوگل است؛‌ زیرا محصولات قدیمی‌تر هواوی همچنان قادر به استفاده از گوگل پلی هستند، اما بدون تراشه‌های کرین، غول فناوری چینی حتی قادر به تولید محصولات قدیمی نیز نیست.

برای مثالی ساده‌تر می‌توان به تولید خودروها اشاره کرد. گوگل پلی مانند سیستم سرگرمی داخل خودرو است که اگر نباشد نیز همچنان می‌توان از خودرو استفاده کرد؛ اما تراشه‌های کرین برای گوشی‌های هوشمند هواوی مانند موتور برای خودرو عمل می‌کند و عملا بدون موتور، خودرو معنایی ندارد.

شاید بزرگ‌ترین اشتباه هواوی را بتوان متکی بودن تنها بر TSMC برای تولید تراشه دانست؛ زیرا همکاری با شرکت تایوانی برای هواوی مانند اهرم فشار عمل خواهد کرد. آنچه اوضاع را برای هواوی سخت‌تر می‌سازد نیز نبود شرکت‌هایی مانند TSMC با قابلیت تولید تراشه‌هایی با فرایند ساخت پیشرفته است.

ساخت تراشه برای گوشی‌های هوشمند و در کل گجت‌های قابل حمل، فرایند ساده‌ای نیست و به سال‌ها وقت و میلیاردها دلار سرمایه برای تولید زیرساخت‌های مناسب و توسعه کارخانجات نیاز دارد. در حال حاضر نیز شرکت‌ها اندکی در دنیا وجود دارد که برای گجت‌های قابل حمل تراشه تولید می‌کنند.

معنای لیتوگرافی ۷ نانومتری به زبان ساده فاصله‌ای است که هر ترانزیستور با ترانزیستور دیگر دارد. درواقع زمانی‌که می‌گوییم تراشه‌ای با لیتوگرافی ۷ نانومتری ساخته شده است در مورد میلیون‌ها ترانزیستور صحبت می‌کنیم که با فاصله ۷ نانومتری در سطح تراشه پراکنده شده‌اند.

چنین فرآیندی باعث می‌شود که تراشه انرژی کمتری مصرف کند. حال، صنعت قطعات نیمه‌رسانا و TSMC در صدر آن‌ها، به سرعت در مسیر رسیدن به فناوری ۵ نانومتری حرکت می‌کند و گفته می‌شود که گوشی‌های هوشمند پرچم‌دار ۲۰۲۱ از تراشه‌هایی با لیتوگرافی ۵ نانومتری استفاده خواهند کرد.

اصولا دستگاه‌هایی که چنین تراشه‌ای با لیتوگرافی ۵ نانومتری تولید کنند چند صد میلیون دلار هزینه خواهند داشت و TSMC نیز سال‌ها است که سرمایه‌گذاری کلانی را برای تولید تراشه‌های نسل آینده انجام می‌دهد. درواقع رسیدن به سطحی که شرکت تایوانی در تولید قطعات نیمه‌رسانا دارد تنها به سرمایه‌گذاری ختم نمی‌شود و اگر هواوی بخواهد تولید تراشه را شروع کند، سال‌ها وقت می‌برد تا زیرساخت‌های مناسب را تولید کند و همچنین دستگاه‌های ساخت تراشه همگام با تکنولوژی روز داشته باشد.

TSMC نیز برای تولید قطعات نیمه‌رسانا تجهیزات مورد نیاز خود را از شرکت‌های دیگر تهیه می‌کند؛ برای مثال می‌توان به شرکت ASML اشاره کرد. دستگاه اسکنر Twinscan NXE: 3400C EUV شرکت ASML که در حال حاضر در تمامی کارخانه‌های تولید قطعات نیمه‌رسانا استفاده می‌شود وزنی بالغ بر ۱۸۰ تن دارد و هزینه خرید هر یک از این دستگاه ۱۲۰ میلیون دلار تمام می‌شود. باید در نظر داشته باشید که دستگاه اسکنر ذکرشده تنها یکی از دستگاه‌های مورد استفاده در چرخه تولید تراشه است.

به عبارتی هر بار که شرکتی مانند TSMC بخواهد تراشه‌هایی مبتنی بر لیتوگرافی به‌روزتری بسازد مجبور است میلیاردها دلار صرف به‌روزرسانی دستگاه‌های چرخه تولید تراشه کند. شاید یکی از دلایل اقتصاد قدرتمند کره جنوبی را بتوان سرمایه‌گذاری آن روی تولید قطعات نیمه‌رسانا دانست.

پس از جنگ داخلی میان دو کره شمالی و جنوبی در دهه ۶۰ میلادی، کره جنوبی سرمایه‌گذاری قابل توجهی روی تولید قطعات نیمه‌رسانا کرد. یکی از شرکت‌های کره‌ای نیز سامسونگ بود که بخش قابل توجهی از سرمایه خود را به تولید قطعات نیمه‌رسانا اختصاص داد و امروزه یکی از بزرگ‌ترین سازندگان تراشه برای گجت‌های قابل حمل محسوب می‌شود.

درواقع تنها شرکتی که می‌تواند در کوتاه‌ترین زمان جایگزین TSMC برای تولید تراشه‌هایی با لیتوگرافی ۷ و ۵ نانومتری شود، سامسونگ است. با این حال، مشکلی که بر سر راه همکاری دو شرکت هواوی و سامسونگ وجود دارد، سرمایه‌گذاری کلان شرکت کره‌ای در بازار ایالات متحده محسوب می‌شود و بعید به‌نظر می‌رسد که سامسونگ بخواهد روی تجارت با آمریکا ریسک کند.

یکی از کارهایی که هواوی می‌تواند انجام دهد سرمایه‌گذاری روی شرکت‌های چینی برای تولید تراشه‌های مورد نیاز محصولات خود است. دولت چین سرمایه‌گذاری بالغ بر ۲/۲ میلیارد دلار در SMIC (شرکت بین‌المللی تولید قطعات نیمه‌رسانا) انجام داده است. SMIC که کارخانه‌های آن در شانگهای چین احداث شده‌اند، نیز در زمینه تولید قطعات نیمه‌رسانا فعالیت دارد.

با این حال، مشکلی که بر سر راه همکاری هواوی و SMIC وجود دارد، در عدم توانایی SMIC برای رقابت با شرکت تایوانی TSMC خلاصه می‌شود. درواقع SMIC سال‌ها از نظر تکنولوژی در تولید قطعات نیمه‌رسانا از TSMC عقب است و نیاز به سرمایه‌گذاری کلان و سال‌ها وقت دارد تا بتواند مانند سامسونگ و TSMC تراشه‌هایی با لیتوگرافی به‌روز تولید کند. SMIC به‌تازگی موفق به تولید تراشه‌هایی شده است که از لیتوگرافی ۱۴ نانومتری و معماری فین‌فت استفاده می‌کنند. این موضوع در حالی است که TSMC نه‌تنها موفق به تولید انبوه تراشه‌هایی با لیتوگرافی ۷ نانومتری شده است؛ بلکه به‌زودی تولید انواع ۵ نانومتری را نیز آغاز می‌کند.

همکاری هواوی با SMIC می‌تواند شرکت چینی را در تولید محصولات پایین‌رده و میان‌رده کمک کند؛ اما هواوی برای تولید محصولات بالارده مجهز به تراشه‌هایی با لیتوگرافی ۱۰ یا ۷ نانومتری نیاز به شرکتی توانمندتر از SMIC دارد.

علاوه بر مشکلات موجود بر سر راه SMIC برای تولید تراشه‌هایی با لیتوگرافی مدرن‌تر، همکاری این شرکت با هواوی می‌تواند روند دستیابی به تجهیزات مورد نیاز را بسیار سخت‌تر سازد؛ زیرا امکان تحریم این شرکت توسط دولت ایالات متحده به دلیل همکاری با هواوی وجود دارد. SMIC نیز برای چرخه‌ی تولید قطعات نیمه‌رسانا به شرکت‌های آمریکایی نیازمند است و دستگاه‌های مورد نیاز را باید از آن‌ها خریداری کند.

قطع همکاری هواوی و TSMC تنها روی تولید تراشه تأثیر نمی‌گذارد و زمینه کاری دیگری از هواوی را زمین‌گیر خواهد کرد. هواوی برای مدتی است که در زمینه تولید زیرساخت‌های مناسب برای فناوری ارتباطات ۵ جی فعالیت دارد که اکثرا از تراشه‌های ساخت TSMC در آن‌ها استفاده می‌شود. با اتمام همکاری دو شرکت، هواوی در زمینه تأمین قطعات مورد نیاز برای گسترش زیرساخت فناوری 5G نیز به مشکل خواهد کرد.

به‌نظر می‌رسد دولت آمریکا توانسته است مسیر رشد هواوی را با چالش‌های فراوان روبه‌رو سازد. باید دید که شرکت چینی چگونه از پس تحریم‌های سخت‌گیرانه ایالات متحده بر خواهد آمد. نظر شما کاربران زومیت در این مورد چیست؟ آیا هواوی می‌تواند همچنان به پیشرفت خود ادامه دهد یا پایان کار غول فناوری چینی آغاز شده است؟