وقتی هوش مصنوعی سر تراشیده‌شده کمک‌داور فوتبال را با توپ اشتباه می‌گیرد

محققان حوزه‌ی هوش مصنوعی گاهی اوقات فناوری یادگیری ماشین (Machine Learning) را نوعی فناوری آسیب‌پذیر و شکننده خطاب می‌کنند. درواقع، محققان اعتقاد دارند هوش مصنوعی برخلاف انسان نمی‌تواند پیچیدگی‌های دنیای واقعی را دقیق درک کند و همین موضوع باعث می‌شود سیستم‌های متکی‌ بر هوش مصنوعی گاهی اوقات در زمانی سریع و به‌طور غیرمنتظره دچار خطا شوند.

برای نمایش عملی مفهوم اصلی «شکننده‌بودن» هوش مصنوعی، به فرایند فیلم‌برداری بازی تیم فوتبال اسکاتلندی اینورنس کالدونین تیستل FC نگاهی بیندازید. در یکی از بازی‌های جدید این تیم،‌ از هوش مصنوعی به‌عنوان اپراتور دوربین استفاده شد و هوش مصنوعی قرار بود همواره روی محلی متمرکز باشد که توپ در آن حضور دارد.

زمانی‌که دنیاگیری ویروس کرونا باعث شد تماشاگران اجازه‌ی حضور در ورزشگاه‌ها را نداشته باشند، باشگاه اینورنس کالدونین تیستل FC اعلام کرد که قصد دارد بازی‌های خود را به‌صورت زنده با استفاده از نوعی سیستم دوربین خودکار با «فناوری داخلی هوش مصنوعی رهگیری‌کننده‌ی توپ» پخش کند تا مطمئن شود که مردم همواره بهترین نمای بازی را تماشا می‌کنند.

مدتی پیش در جریان پخش زنده‌ی یکی از بازی‌های تیم فوتبال یادشده، اپراتور هوش مصنوعی دوربین به‌دفعات صحنه‌ی اشتباه را پخش کرد. یکی از کمک‌داورهای کنار خط سری تراشیده داشت و اپراتور هوش مصنوعی به‌دفعات تصور کرد سر کمک‌داور توپ است.

در ابتدا، ویدئویی شامل اشتباهات اپراتور دوربین در جریان بازی فوتبال تیم اینورنس کالدونین تیستل FC در یوتیوب پخش شده بود؛ اما متأسفانه اکنون این ویدئو حذف شده است. در ویدئو مذکور به‌وضوح می‌توانستیم ببینیم که دوربین بارها روی سر کمک‌داور زوم می‌کند. یوتیوب می‌گوید دلیل اصلی حذف ویدئو، نقض قوانین کپی‌رایت بوده است. 

شرکت پیکسلات (Pixellot)، توسعه‌دهنده‌ی فناوری به‌کاررفته در تیم فوتبال اینورنس کالدونین تیستل FC برای پخش زنده‌ی بازی‌ها، در گفت‌و‌گو با وب‌سایت ورج رسما تأیید کرد دلیل اصلی بروز مشکل اشتباه سیستم در تشخیص سر کمک‌داور به‌جای توپ بوده است. نماینده‌ی پیکسلات گفت زاویه‌ی قرارگیری دوربین یکی از دلایل بروز مشکل بود؛ زیرا دوربین حس می‌کرد سر کمک‌داور درون زمین قرار دارد و همان توپ است. همچنین، توپ مسابقه زردرنگ بود و باعث شد سردرگمی اپراتور دوربین بیشتر شود. پیکسلات می‌گوید در زمانی کوتاه پس از پایان بازی، مشکل رفع شد. 

نماینده‌ی پیکسلات به ورج گفت:

ماه گذشته ما ۱۰۵ هزار ساعت محتوای ورزشی به‌صورت زنده پخش کردیم، بدون اینکه حتی یک نفر از کارکنانمان در محل برگزاری مسابقات ورزشی حضور داشته باشند. این یعنی تقریبا ۵۰ هزار مسابقه‌ی ورزشی را پوشش داده‌ایم. در یکی از این مسابقات ورزشی، مشکلی برای رهگیری توپ با دوربین پیش آمد که رفع شد.

بااین‌همه، دقیقا به‌همین‌دلیل است که گاهی اوقات از هوش مصنوعی و یادگیری ماشین به‌عنوان فناوری‌هایی شکننده یاد می‌شود. اگر انسان پشت دوربین قرار می‌گرفت، هرگز چنین اشتباهی مرتکب نمی‌شد؛ اما سیستمی مبتنی‌بر یادگیری ماشین که دانش محدودی درباره‌ی توپ فوتبال و آناتومی بدن انسان دارد، با چنین خطایی روبه‌رو می‌شود. 

طبق توییت‌هایی که با محوریت مسابقه‌ی فوتبال تیم اینورنس کالدونین تیستل FC منتشر شده‌اند، شرایط پیش‌آمده براثر اشتباه هوش مصنوعی به‌حدی بد و مضحک بود که گزارشگر بازی به عذرخواهی مجبور شده است. یکی از طرفداران فوتبال می‌نویسد به‌دلیل نبود فوکوس مناسب دوربین، نتوانسته است صحنه‌ی گل‌زدن تیم محبوبش را ببیند.