روی دیگر فناوری؛ وقتی هوش مصنوعی آثار هنرمندان را در یک‌ چشم‌به‌هم‌زدن کپی می‌کند

کیم جونگ‌گی، تصویرگر معروف کتاب‌های مصور در کره‌ی جنوبی، چند هفته پیش به شیوه‌ای غیرمنتظره در سن ۴۷ سالگی درگذشت. او به‌خاطر سبک نوآورانه‌ی مانهوا (کتاب‌های مصور کره‌ای) که نتیجه‌ی کار با جوهر و قلم‌مو بود بسیار معروف شد. جونگ‌گی همچنین صحنه‌های عظیم و پرجزئیاتی طراحی و مخاطبان بسیاری را مجذوب آثار هنری‌اش می‌کرد.

تنها چند روز پس از درگذشت کیم جونگ‌گی، فردی فرانسوی با لقب 5You که قبلاً بازی‌ساز بود، طرح‌های این هنرمند کره‌ای را وارد یک مدل هوش مصنوعی کرد. او سپس مدل هوش مصنوعی را در توییتر به اشتراک گذاشت تا به جونگ‌گی ادای احترام کند. بدین ترتیب هر کاربری می‌توانست صرفاً با متن ورودی، طرحی هنری به سبک مانهوا ایجاد کند.

آثار خلق‌شده توسط هوش مصنوعی، میدان‌های نبرد در ویران‌شهرها و بازارهای شلوغ مواد غذایی را نشان می‌دادند. سبک هنری این تصاویر به‌شکل عجیبی دقیق بود و صرف‌نظر از برخی ناهماهنگی‌ها، جزئیاتی هم‌سطح با آثار کیم جونگ‌گی داشتند.

برخلاف آنچه 5You تصور می‌کرد، واکنش‌ها به توییت بسیار منفی و توهین‌آمیز بود. فردی در توییتر در واکنش به اقدام 5You نوشت کمتر از یک هفته از درگذشت جونگ‌گی می‌گذرد و فعالان هوش مصنوعی از همین حالا شروع‌به تقلید سبک هنری او کرده‌اند: «این‌ها افرادی لاشخور‌صفت و بازنده‌هایی بی‌استعدادند و بی‌وجودند.»

فردی دیگر گفت هنرمندان صرفاً به سبک طراحی خلاصه نمی‌شوند و محصول نیستند: «هنرمندان نفس می‌کشند و زندگی را تجربه می‌کنند.»

درحالی‌که 5You به‌دنبال ادای احترام بود، بسیاری از کاربران اقدام او را سرقت سبک هنری کیم جونگ‌گی به‌حساب آوردند. 5You می‌گوید از سوی وفاداران و علاقه‌مندان به جونگ‌گی به مرگ تهدید شده و به همین دلیل قصد ندارد از نام واقعی خود پرده بردارد.

سیستم‌های هوش مصنوعی مولد از نگاه بسیاری از کارشناسان «جنون جدید» سیلیکون ولی هستند، اما در خارج از آنجا، تعداد افرادی که نگاه مثبتی نسبت‌به هوش مصنوعی مولد ندارند در حال افزایش است. در این میان، هنرمندان انیمه و مانگا به‌طور ویژه‌ای در حال نفرت‌پراکنی درباره‌ی هوش مصنوعی مولد هستند.

در هفته‌های اخیر جنجال‌های زیادی بر سر طرح‌های هنری ساخته‌شده با هوش مصنوعی به پا شده است، خصوصاً در ژاپن و کره‌ی جنوبی. بسیاری از کاربران خواستار توقف استفاده از هوش مصنوعی مولد و برخورد با افرادی شده‌اند که از این فناوری استفاده می‌کنند.

ظهور مدل‌های هوش مصنوعی نه‌تنها مالکیت آثار هنری را تا حدی از بین می‌برد بلکه باعث وحشت هنرمندان شده است چون آن‌ها نگرانند که درآمد ناشی از فروش آثار هنری را از دست بدهند. 5You در مصاحبه با وب‌سایت Rest of World می‌گوید:‌ «به‌نظرم آن‌ها نگرانند که نتوانند ازطریق کشیدن طرح‌های هنری درآمدزایی کنند، چون قرار است توسط هوش مصنوعی جایگزین شوند.»

یکی از سیستم‌های هوش مصنوعی مدرن که به خلق آثار جدید از روی سبک‌های هنری کمک می‌کند Stable Diffusion است. Stable Diffusion که رقیبی برای مدل هوش مصنوعی معروف Dall-E است، ۲۲ آگوست (۳۱ مرداد) دردسترس قرار گرفت. Stable Diffusion متن‌باز است و این یعنی برخلاف Dall-E مهندسان می‌توانند مدل هوش مصنوعی را با هر عکسی که تمایل داشتند تعلیم دهند و هر سبک هنری را که بخواهند، ایجاد کنند. استفاده از این سرویس نیازمند دریافت دعوت‌نامه یا حتی تهیه‌ی اشتراک نیست. 5You می‌گوید تصاویر کیم جونگ‌گی را ازطریق موتور جست‌و‌جوی گوگل پیدا کرده و سپس سراغ استفاده از هوش مصنوعی Stable Diffusion رفته است.

در اواسط ماه اکتبر (اواخر مهر) شرکت Stability AI‌ (توسعه‌دهنده‌ی مدل هوش مصنوعی Stable Diffusion) موفق شد ۱۰۱ میلیون دلار کمک مالی جذب کند تا ارزشش به حدوداً یک میلیارد دلار برسد. استارتاپ‌های هوش مصنوعی که شدیداً به‌دنبال جذب سرمایه و دراختیار گرفتن بخشی از بازار نوظهور مدل‌های هوش مصنوعی هستند با بهره‌گیری از متن‌بازبودن Stable Diffusion قصد دارند نسخه‌های تخصصی‌تری از این مدل هوش مصنوعی را بسازند. گفته می‌شود شماری از این مدل‌ها به‌طور ویژه بر انیمه و مانگا متمرکزند.

استارتاپ ژاپنی Radius5 حدوداً دو ماه پیش مدل هوش مصنوعی جدیدی به نام Mimic دردسترس قرار داد که بر سبک‌ هنری انیمه متمرکز بود و در واکنش به این کار، انتقادات زیادی متوجه این شرکت شد. هنرمندان ازطریق Mimic می‌توانستند طرح‌های هنری خودشان را آپلود و سپس هوش مصنوعی را تا حدی شخصی‌سازی کنند تا تصویر نهایی با سبک اختصاصی هنرمند ساخته شود. Radius5 پنج هنرمند انیمه را استخدام و شروع به آزمودن مدل هوش مصنوعی کرد.

هنرمندان تصویرگر شروع‌به انتقاد از Mimic کردند و گفتند که این سرویس سبک هنری انیمه را ارزان می‌کند و باعث کپی شدن طرح‌های هنری آن‌ها می‌شود. این هنرمندان حق داشتند. تقریباً چند ساعت پس از منتشر شدن نسخه‌ی آزمایشی Mimic، شرکت Radius5 آن را از دسترس خارج کرد، چون کاربران در حال آپلود کردن طرح‌های هنری هنرمندان مختلف بودند. این کار قوانین Mimic را نقض می‌کرد، اما شرکت Radius5 هیچ مجازاتی برای دور زدن این قانون در نظر نگرفته بود. معادل ژاپنی جمله‌ی «نه به تعلیم هوش مصنوعی» ساعاتی بعد در حساب‌های ژاپنی توییتر ترند شد.

Radius5 تنها شرکتی نیست که با چنین مسئله‌ای دست‌و‌پنجه نرم می‌کند. شرکت NovelAI در اوایل ماه جاری میلادی ابزاری مشابه منتشر کرد و انتقادات در توییتر بالا گرفت. مدیرعامل NovelAI می‌گوید مردم ژاپن به هنر انیمه وفاداری شدیدی دارند و نگران دقت مدل‌های هوش مصنوعی هستند. NovelAI نیز زمان کوتاهی پس از شروع‌به‌کار سرویسش مجبور شد آن را از دسترس خارج کند، چون هم‌زمان با بالا رفتن شدید ترافیک، حادثه‌ای سایبری نیز رخ داد.

انتقادات در ژاپن و کره‌ی جنوبی بسیار گسترده‌تر شده است و در هفته‌های اخیر شماری از هنرمندان مطرح این دو کشور نیز خواستار توقف استفاده از مدل‌های هوش مصنوعی شده‌اند. برخی از شبکه‌های اجتماعی محلی گفته‌اند سیستم‌هایی برای فیلتر کردن طرح‌های هنری ساخته‌شده با هوش مصنوعی روی کار می‌آورند.

هاروکا فوکوی، هنرمند اهل توکیو که مانگا و انیمه طراحی می‌کند، می‌گوید که با وجود تمامی اعتراضات و واکنش‌های منفی، احتمالاً تقاضا برای کار تصویرگران کاهش می‌یابد. فوکوی می‌گوید به فکر استفاده از هوش مصنوعی به‌عنوان ابزاری کمکی افتاده است.