RSS چیست و چه کاربردی دارد؟

شاید تا‌به‌حال با علامت نارنجی‌رنگ «اشتراک در RSS» در برخی وب‌سایت‌ها برخورد کرده باشید. فید یا RSS به شما کمک می‌کند تا به سرعت به آخرین مطالب منتشر شده در وب‌سایت‌های مختلف دسترسی داشته باشید.

RSS درواقع روشی برای توزیع داده‌های جدیدی است که روزانه در وب‌سایت‌ها منتشر می‌شوند از اخبار و مقالات گرفته تا نقدها و بررسی‌ها.

RSS (مخفف Really Simple Syndication) یا هم‌نشری بیش ساده، یک خوراک‌‌وب است که در عین سادگی نحوه‌ی تعامل کاربران با محتوای موجود در فضای مجازی را ارتقا داده و دسترسی سریع‌تر و راحت‌تر به «آخرین مطالب وب‌سایت‌ها» را در فرمت استاندارد و مبتنی بر XML فراهم می‌کند. این تکنولوژی ارتباط‌‌های بسیار ساده‌ای با این وب‌سایت‌ها برقرار کرده (Web Syndication) و متن خلاصه شده یا کامل مطالب همراه با متادیتای آن‌ها (تاریخ انتشار و نام نویسنده) را از طریق خبرخوان RSS یا فید ریدر (Feed Reader) در اختیار کاربر قرار می‌دهد.

عبارت Syndicate به مفهومی شبیه به بازنشر محتوا اشاره دارد که محور اصلی آن پخش و توزیع محتوا از طریق بستری متفاوت با بستر اولیه است. وقتی وب‌سایت، امکان بازنشر خلاصه یا تمام محتوای خود را در وب‌سایت‌های دیگر فراهم می‌کند، اصطلاحاً می‌گویند به سراغ روش Syndication رفته است.

به عبارت ساده، فید‌های RSS (خوراک‌های RSS) شما را از چک کردن مداوم وب‌سایت‌ها مورد علاقه‌تان برای اطلاع از خبرها و مقاله‌های جدید بی‌نیاز می‌کنند؛ امروزه اکثر وب‌سایت‌ها این تکنولوژی را اغلب به‌صورت رایگان (و به‌ندرت با پرداخت هزینه ای برای اشتراک) ارائه می‌دهند تا تعامل کاربران را با وب‌سایت خود افزایش دهند و تازه‌ترین محتوای منتشر‌شده مانند اخبار، مقاله‌ها یا محتوای صوتی و تصویری جدید را در سریع‌ترین زمان به دست کاربران برسانند.

اگر توسعه‌دهنده هستید یا وب‌سایت دارید و مایل هستید فید RSS را به سایت خود اضافه کنید باید آخرین مطالب خود را در قالب XML استاندارد خروجی بگیرید. فیدهای RSS، فایل‌های متنی ساده و استانداردی با فرمت XML هستند که با استفاده از نرم‌افزار‌های RSS خوان یا Feed Readerها بارگذاری شده و امکان دسترسی کاربران را در فاصله‌ی زمانی بسیار کوتاهی پس از هر به‌روزرسانی فراهم می‌کنند. هر وب‌سایت می‌تواند یک یا چند فید RSS داشته باشد که محتوا در آن‌ها با ترتیب جدیدترین به قدیمی‌ترین فهرست شده‌اند. این فید‌ها به دو روش خودکار یا دستی تولید می‌شوند:

مدیریت محتوا در اغلب وب‌سایت‌ها و وبلاگ‌های مطرح به کمک ابزار‌های و نرم‌افزار‌هایی با عنوان سامانه‌ی مدیریت محتوا یا CMS (مخفف Content Management System) انجام می‌‌شود؛ در اکثر CMSها فید یا RSS به‌صورت خودکار تولید می‌شود و زمانی که محتوای جدیدی در آن‌ها منتشر می‌شود به‌صورت خودکار فید به‌روز می‌شود. امروزه بیشتر از ۷۰ درصد وب‌سایت‌ها از سیستم مدیریت محتوا مانند وردپرس، جوملا یا دوراپل استفاده می‌کنند.

درمقابل در برخی وب‌سایت‌ها که کد‌نویسی اختصاصی دارند و محتوای آن‌ها در ویرایشگرهای متنی کاملاً سفارشی تولید می‌شود، فید‌های RSS باید پس از انتشار محتوا، به صورت دستی توسط نویسنده یا مدیر وب‌سایت در قالب فرمت XML به‌روزرسانی شوند؛ البته ابزارهایی برای تولید این فید‌ها وجود دارند که به کمک آن‌ها این فرآیند تسریع می‌شود.

پس از اینکه اطلاعات RSS در فرمت XML تولید شد، حال به ابزاری و پلتفرمی برای خواندن این فرمت نیاز خواهید داشت؛ این ابزار خبرخوان RSS، گردآورنده‌ی RSS یا RSS خوان نام دارد. RSS خوان‌ها معمولاً در چهار دسته خلاصه می‌شوند:

• RSS خوان‌های مبتنی بر وب: این دسته از خبرخوان‌های RSS تمام فیدهای RSS را در همان مرورگری که برای وب‌گردی استفاده می‌کنید به شما نمایش می‌دهند. مزیت این دسته استفاده‌ی سریع و راحت از آن‌ها است و برای مثال می‌توان به Feedly به‌عنوان نمونه‌ای موفق از RSS خوان‌های مبتنی بر وب اشاره کرد.

• RSS خوان‌های نرم‌افزاری: کاربران حرفه‌ای‌تر می‌توانند برای مشاهده‌ی فیدهای RSS از اپلیکیشن‌هایی موبایلی یا دسکتاپی که به این منظور توسعه داده شده‌اند، استفاده کنند. این نرم‌افزار‌ها قابلیت‌های متنوع‌تر و بیشتری در مقایسه با RSS خوان‌های مبتنی بر وب دارند و تنظیمات پیشرفته‌تری هم نسبت به آن‌ها ارائه می‌دهند. اپلیکیشن موبایلی Feedly یکی از نمونه‌های کاربردی این دست از نرم‌افزار‌ها است.

• RSS خوان‌های مرورگرها: برای برخی از مرورگرها مانند کروم، اج یا فایرفاکس امکان استفاده از افزونه‌های RSS خوان وجود دارد. این افزونه‌ها به محض انتشار محتوایی جدید در وب‌سایت دلخواه، محتوای جدید را به شما نمایش می‌دهد. افزونه‌ی RSS Feed Reader برای کروم و افزونه‌ی Feedbro برای فایرفاکس دو مورد از RSS خوان‌هایی هستند که می‌توانید برای فید‌های RSS از آن‌ها استفاده کنید.

• RSS خوان‌های ایمیلی: این دسته از RSS خوان‌ها امکان مشاهده‌ی تمام فیدهای RSS وب‌سایت دلخواه شما را در قالب ایمیل فراهم می‌کند؛ یکی از این ابزارها، پلتفرم Google Alerts است.

در‌ سال‌های اخیر استفاده از فیدهای RSS روز‌به‌روز در حال افزایش است و دلیل این رشد هم، علاوه بر مطلع شدن از مطالب و محتوای جدید منتشر‌شده در وب‌سایت‌های مورد علاقه، مزایای بی‌شماری است که استفاده از این تکنولوژی هم برای کاربران هم برای کسب‌و‌کارها ارائه می‌دهد. در ادامه برخی از این مزایا را معرفی می‌کنیم:

• دسترسی سریع‌تر به داده‌ها: با استفاده از فید‌های RSS می توانید سریع‌تر از بقیه به جدید‌ترین اخبار دسترسی داشته باشید، از جدید‌ترین محصولاتی که برای خرید در وب‌سایت‌ها قرار داده می‌شوند، مطلع شوید یا حتی سریع‌تر در جریان تغییرات آب‌و‌هوا یا وضع جاده‌ها قرار بگیرید.
• تعامل بیشتر با کاربران: RSS ضمن اطلاع‌رسانی به کاربران از طریق خبرنامه‌ها، می‌توانند آن‌ها را به وب‌سایت‌ها هدایت کنند و با این کار نرخ تعامل کاربر با وب‌سایت را افزایش دهند.
• خواندن محتوا به صورت آفلاین: به کمک فید‌های RSS کاربران می‌توانند محتوای وب‌سایت‌ها را به صورت آفلاین هم مشاهده کنند.
• حضور پر‌رنگ‌تر در شبکه‌های اجتماعی: استفاده از کاربران از فید‌های RSS به وب‌سایت‌ها کمک می‌کند تا محتوایشان در شبکه‌های اجتماعی بیشتر منتشر شده و افراد بیشتری مقاله‌ها آن‌ها را بخوانند یا به وب‌سایت آن‌ها سر بزنند.

تا اینجا با RSS و مزایای این تکنولو‌ژی آشنا شدیم، در ادامه درباره چگونگی مشترک فید RSS شدن و استفاده از این فناوری توضیح خواهیم داد.

فرض کنید به تعدادی وب‌سایت علاقه دارید و اطلاع داشتن از مطالب و محتوای جدیدی که روزانه در این وب‌سایت‌ها منتشر می‌شود برایتان اهمیت دارد. چک کردن مدام این‌ وب‌سایت‌ها می‌تواند خسته‌کننده و وقت‌گیر باشد؛ در چنین شرایطی می‌توانید با اشتراک در RSS‌ این وب‌سایت‌ها در وقت خود صرفه‌جویی کرده و تمام مطالب جدید آن‌ها را به صورت یکجا مشاهده کنید.

برای استفاده از RSS وب‌سایت‌ها کافی است تا ابتدا وارد وب‌سایت مورد‌نظر شده، به دنبال آیکون RSS بگردید؛ عموما این آیکون به رنگ نارنجی است و در هدر یا فوتر وب‌سایت قرار دارد.

پس از یافتن آیکون RSS، روی آن کلیک کرده و لینک اشتراک RSS آدرس فید RSS وب‌سایت را دریافت کنید؛ برخی وب‌سایت‌هایی که موضوعات مختلفی را پوشش می‌دهند برای هر موضوع فید RSS جداگانه دارند و شما می‌توانید از میان آن‌ها فید مورد‌علاقه‌ی خود را انتخاب کنید.

در مرحله‌ی بعد آدرس این فید را در RSS خوان قرار دهید و پس از آن دیگر هر زمان که بخواهید با مراجعه به RSS خوان می‌توانید تمام محتوای وب‌سیات مورد‌نظر را مشاهده کنید. لازم به ذکر است که بسیاری از RSS خوان‌ها معمولاً متناسب با اطلاعاتی و آدرس‌هایی که در آن‌ها وارد می‌کنید، محتوای مرتبط به شما پیشنهاد می‌دهند که ممکن برای‌تان جالب و مفید باشد.

استفاده از فید‌های RSS‌ روشی مفید و کارآمد برای بالا بردن نرخ تعامل کاربران با وب‌سایت‌ها است که برای هر دو قشر مزایای مهمی به ارمغان می‌آورد. کاربران با استفاده از RSS خوان‌ها از چک کردن وب‌سایت‌های مورد‌علاقه‌ی خود بی‌نیاز شده و محتوای و مطالب منتشر شده در آن‌ها را در مدت زمان کوتاهی مشاهده کنند. وب‌سایت‌ها هم می‌توانند به کمک این فناوری بیشتر دیده شده و در بازار به جایگاه بالاتری دست یابند.