تماشا کنید: این ربات خلبان هواپیما را بهتر از انسان‌ هدایت می‌کند

هوش مصنوعی و رباتیک در سال‌های اخیر پیشرفت‌های شگفت‌انگیزی کرده‌اند و این یعنی فناوری‌ می‌تواند جای انسان را در بسیاری از مشاغل بگیرد که خلبانی یکی از آن‌ها خواهد بود.

تیمی از مهندسان و محققان مؤسسه‌ی علوم و فناوری پیشرفته‌ی کره (KAIST) در حال ساخت ربات انسان‌نمایی هستند که می‌تواند هواپیما را به‌پرواز درآورد و جالب اینکه نیازی نیست تغییری در کابین کنونی هواپیما اِعمال شود.

دیوید شیم، دانشیار مهندسی برق در KAIST، به یورونیوز گفت:

Pibot ربات انسان‌نمایی است که می‌تواند با استفاده از همه‌ی تجهیزات کابین خلبان که برای انسان‌ها طراحی شده‌اند، هواپیما را درست مثل خلبان واقعی به‌پرواز درآورد.

- دیوید شیم، دانشگاه KAIST

Pibot بازوها و انگشتان خود را با استفاده از فناوری پیشرفته می‌تواند با دقت بسیار زیاد کنترل کند و بدین‌ترتیب، مثل ماهرترین خلبان‌های انسانی با این ابزارها تعامل برقرار کند و حتی هنگام لرزش‌های شدید کابین، کار خود را به‌درستی انجام دهد.

دوربین‌ های تعبیه‌شده روی بدن Pibot به این ربات اجازه می‌دهند تا وضعیت کنونی هواپیما را کنترل کند و دوربین‌های داخلی نیز برای مدیریت سوئیچ‌های ضروری روی صفحه‌ی کنترل در آن تعبیه داده شده‌اند.

دراین‌میان، نکته‌ی مهم این است که Pibot می‌تواند دستورالعمل‌های پیچیده‌ی ارائه‌شده به‌ زبان طبیعی را به‌خاطر بسپارد؛ شاهکاری که سازگاری آن را با انواع هواپیما افزایش می‌دهد.

براساس اعلام تیم KAIST، حافظه‌ی Pibot به‌قدری بزرگ است که می‌تواند همه‌ی نمودارهای ناوبری هوانوردی Jeppesen را در سرتاسر جهان به‌خاطر بسپارد؛ درحالی‌که انجام این‌ کار برای خلبانان انسانی غیرممکن است.

انسان‌ها می‌توانند انواع هواپیما را به‌پرواز درآورند؛ اما برای انجام این‌ کار باید گواهینامه‌های مخصوص پرواز هر نوع هواپیما را جداگانه دریافت کنند. گاهی اوقات دریافت گواهینامه‌های جدید خلبانی به‌ این سادگی‌ها نیست؛ زیرا پس‌ از عادت به کابین هواپیمای خاص، تغییر آن می‌تواند بسیار دشوار باشد.

تیم تحقیقاتی KASIT می‌گوید با آموزش پیکربندی انواع هواپیما به Pibot، فقط با کلیک روی نوع هواپیما، این ربات برای هدایت هواپیمای مدنظر کاملاً آماده شود.

محققان KAIST اعلام کرده‌اند که Pibot به‌لطف پیشرفت‌های اخیر در مدل‌های زبان بزرگ (LLM)، کتابچه‌های راهنما که درواقع برای انسان‌ها نوشته شده‌اند، درک می‌کند و به‌خاطر می‌سپارد.

سال ۲۰۱۶ نیز، ربات خلبان دیگری معرفی شده بود؛ اما در آن زمان، فناوری هوش مصنوعی به‌ خوبیِ امروز نبود؛ بنابراین، عملکرد ربات مذکور بسیار ساده به‌نظر می‌رسید. تا همین چند سال قبل، ربات‌ها نمی‌توانستند آموختنی‌های جدیدی را براساس کتابچه‌های راهنما یاد بگیرند و اکنون با ChatGPT یا سایر مدل‌های زبانی بزرگ می‌توان به‌راحتی هر‌چیزی را به آن‌ها آموزش داد.

انتظار می‌رود Pibot به‌لطف فناوری هوش مصنوعی، پرواز را بدون خطر انجام دهد و در مواقع اضطراری نیز، سریع‌تر از خلبانان انسانی واکنش نشان دهد.

درحالی‌که Pibot از ChatGPT استفاده می‌کند، تیم تحقیقاتی KASIT در حال توسعه و آزمایش هوش مصنوعی اختصاصی خود هستند تا ربات خلبان بتواند بدون نیاز به اینترنت انواع کارها را انجام دهد. مدل زبانی اختصاصی اطلاعات را منحصراً درباره‌ی خلبانی کنترل می‌کند؛ به‌همین‌دلیل، می‌توان آن را روی کامپیوتر کوچکی در دل هواپیما قرار داد.

Pibot می‌تواند با اتصال به هواپیما مستقیماً با آن ارتباط برقرار کند. درحال‌حاضر، این ربات طوری طراحی شده است که در موقعیت‌های پراسترس که دخالت انسان فایده‌ای ندارد، به‌کار گرفته شود.

ربات انسان‌نمای Pibot می‌تواند ازطریق مرکز صدا با مراکز کنترل ترافیک هوایی و انسان‌های داخل کابین نیز ارتباط برقرار کند. این قابلیت به ربات اجازه می‌دهد تا به‌عنوان خلبان یا کمک‌خلبان در هوایپما به‌کار گرفته شود.

سازگاری Pibot فراتر از حوزه‌ی هوانوردی است. طراحی این ربات ۱۶۰ سانتی‌متری و ۶۵ کیلوگرمی به آن اجازه می‌دهد تا به‌طور یکپارچه در نقش‌هایی مثل رانندگی خودرو و کار با تانک و حتی فرماندهی کشتی‌ها جایگزین انسان‌ شود.

طبق ادعای شیم، Pibot می‌تواند در هر مکانی که انسان‌ها درحال‌حاضر کار می‌کنند، استفاده شود. او در بخشی از توضیحاتش گفت:

شکل بدن انسان برای انجام هر کاری خیلی کارآمد نیست؛ اما به‌طور خاص Pibot را طوری طراحی کردیم تا ظاهری شبیه انسان داشته باشد؛ زیرا درحال‌حاضر، همه‌چیز از فرمان خودرو گرفته تا کابین هواپیما برای انسان‌ها طراحی شده است. ما می‌توانیم هشت بازو و چهار چشم به ربات اضافه کنیم؛ درحالی‌که انسان‌ها با محدودیت دو دست و دوپا مواجه هستند.

- دیوید شیم، دانشگاه KAIST

شایان ذکر است که مراحل توسعه‌ی Pibot هنوز ادامه دارد و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۶ تکمیل شود. در گزارش KAIST، اشاره شده است که این پروژه‌ی تحقیقاتی را آژانس توسعه‌ی دفاعی (ADD)، نهاد دولتی مسئول تحقیق‌ درزمینه‌ی فناوری دفاعی کره‌جنوبی، سفارش داده است. همچنین، شیم پیش‌بینی می‌کند که Pibot در آینده برای کاربردهای نظامی استفاده شود.