افشای «سند ۷۹» چین؛ طرح محرمانه برای «حذف آمریکا» از بازار فناوری

خبرگزاری وال‌استریت ژورنال در گزارشی اختصاصی می‌گوید دولت چین در حال تشدید جنگ تجاری با ایالات متحده است و قصد دارد ازطریق پروژه‌ی Delete America، در حوزه‌ی فناوری اطلاعات به‌طور کامل خودکفا شود.

ظاهراً دولت چین طرح «حذف آمریکا» را در سپتامبر ۲۰۲۲ (شهریور و مهر ۱۴۰۱) تدوین کرده است، درست در همان زمانی که ایالات متحده سخت‌گیری به صنعت تراشه‌ی چین را افزایش داد و تحریم‌هایی سخت برای شرکت‌های چینی نظیر SMIC در نظر گرفت.

آمریکا افزون‌بر تراشه‌های هوش مصنوعی، نیم‌نگاهی به تحریم صنعت خودرو و حتی فیلتر کردن تیک‌تاک هم دارد. در طرف مقابل، چین برای خودکفا شدن در حوزه‌های مختلف صنعت فناوری بسیار باانگیزه است.

طرح «حذف آمریکا» بخشی از تلاش گسترده‌تر شی جین‌پینگ برای کاهش وابستگی چین به غرب است. رئیس‌جمهور چین می‌خواهد در همه‌ی حوزه‌ها وابستگی را کاهش دهد، از فناوری به‌کاررفته در جت‌های جنگنده و تراشه‌ها گرفته تا مواد اولیه و غذا و حتی انرژی.

طرح «حذف آمریکا» که با نام «سند ۷۹» هم شناخته می‌شود، از شرکت‌های دولتی می‌خواهد گزارش فصلی درباره‌ی کنارگذاشتن فناوری‌های آمریکایی و غربی و جایگزینی آن‌ها با فناوری‌های چینی ارائه دهند.

آن‌طور که وال‌استریت ژورنال می‌گوید، طرح مورد بحث در حال «سرریزشدن به شرکت‌های خصوصی است» حتی اگر فناوری چینی مورد استفاده ضعیف‌تر از فناوری آمریکایی باشد.

اولین بخشی که باید از فناوری‌های آمریکایی تخلیه شود، سخت‌افزار است و سپس نوبت به نرم‌افزار و سرورهای ابری می‌رسد. سال گذشته گفته شد مقامات دولت از کارمندان‌شان خواسته‌اند که به‌جای گوشی آیفون از گوشی‌های چینی استفاده کنند؛ ظاهراً آن اقدام هم بخشی از سند ۷۹ بوده است.

شرکت سیسکو در سال ۲۰۱۹ گفت که درحال از دست دادن جایگاه بازار است، چون شرکت‌ها شروع‌به سفارش قطعات از تولیدکنندگان چینی کرده‌اند.

مؤسسه‌ی تحقیقاتی کانالیس می‌گوید سهم بازار دل در پنج سال اخیر نصف شده و هم‌اکنون به هشت درصد رسیده است. مؤسسه‌ی FactSet می‌گوید شرکت Hewlett Packard در سال ۲۰۱۹ بالغ‌بر ۱۴٫۱ درصد از درآمد ناشی از فروش خدمات و فضای ذخیره‌سازی و قطعات شبکه‌ی خود را از بازار چین به‌دست آورد؛ اما آن عدد در سال ۲۰۲۳ به تنها چهار درصد رسید.

ظاهراً مایکروسافت و اوراکل نیز تحت تأثیر سند ۷۹ قرار گرفته‌اند و درحال از دست دادن بازار نرم‌افزار هستند. نظرسنجی جدید شرکت مورگان استنلی از ۱۳۵ مدیر ارشد فناوری چینی نشان داد بسیاری از آن‌ها انتظار دارند که تا سه سال آینده سیستم‌عامل ویندوز را در کامپیوترهای شرکت‌شان با سیستم‌عامل چینی جایگزین کنند.

مؤسسه‌ی تحقیقاتی گارتنر می‌گوید شرکت‌های فناوری چینی موفق شدند در سال ۲۰۲۲ برای اولین بار بیش از نیمی از بازار را در اختیار بگیرند و ۶٫۳ میلیارد دلار فروش تجربه کنند.

چین سرمایه‌گذاری بزرگی روی فناوری‌‌های اختصاصی کرده است و آن‌ها را بخشی پراهمیت برای تأمین امنیت ملی می‌داند. دولت چین گفته است که قصد دارد امسال هزینه‌کرد حوزه‌ی علم و فناوری را ۱۰ درصد افزایش دهد و به ۵۱ میلیارد دلار برساند.