تفاوت‌های 4k و UHD را بهتر بشناسیم

با فراگیر شدن محتوای 4K هم‌چنین ارزان‌تر شدن دوربین‌ها و تلویزیون‌هایی که قابلیت ضبط و پخش این محتوا را دارند، بررسی و بیان تفاوت‌های UHD و 4K ضروری به نظر می‌رسد. در این مقاله سعی داریم با بررسی استاندارد‌های ذکر شده خریداران را از سردرگمی ایجاد شده نجات دهیم. با ما تا انتهای مقاله همراه باشید.

برخلاف استاندارد‌های گذشته مثل Full HD و HD که با یک عنوان معرفی شده و توسعه یافتند، سازندگان تلویزیون، مانیتور و دوربین عکاسی، شرکت‌های فیلم سازی و کارشناسان فناوری از جدیدترین استاندارد تولید محتوای چندرسانه‌ای با دو عنوان 4K و UHD نام می‌برند، که باعث سردرگمی زیادی در خریداران و مشتریان شده‌ است. در حالی که دو عنوان ذکر شده با یکدیگر متفاوت هستند و از ابتدا نیز برای مقاصد مختلف توسعه داده شده‌اند.

می‌توان بزرگترین تفاوت دو عنوان بالا را بدین گونه بیان کرد. 4K استاندارد سینما و تولیدکنندگان محتوا و UHD استاندارد تولیدکنندگان صفحه‌نمایش و تلویزیون و پخش‌کنندگان محتوا است. برای بررسی دلیل تناقض بوجود آمده کمی به گذشته باز می‌گردیم و تاریخچه این دو استاندارد را مرور می‌کنیم.

واژه 4K توسط کنسرسیوم سینمای دیجیتال عنوان شد. کنسرسیومی متشکل از استودیوهای فیلم‌سازی که استاندارد تولید محتوا را تعیین می‌کند. رزولوشن تعریف شده برابر ۴۰۹۶ در ۲۱۶۰ پیکسل، ۴ برابر رزولوشن استاندارد قبلی تولید و ویرایش محتوا (2k یا ۲۰۴۸ در ۱۰۸۰ پیکسل)، است. واژه 4K نیز به معنی ۴ هزار پیکسل افقی است هم‌چنین با استفاده از JPEG2000 که عمق رنگ ۱۲بیت و بیت‌ریت تا ۲۵۰ مگابیت بر ثانیه دارد، فشرده و پخش می‌شود.

UHD یا Ultra High Definition استاندارد ارتقا یافته full HD است که رزولوشنی برابر ۱۹۲۰ در ۱۰۸۰ داشت. UHD رزولوشن قبلی را ۴ برابر کرده است و به عدد ۳۸۴۰ در ۲۱۶۰ رسیده است. همانطور که ملاحظه می‌کنید UHD و 4K متفاوت هستند و در حالی که تمامی تلویزیون‌های موجود برچسب 4K را یدک می‌کشند، در واقع از رزولوشن UHD بهره می‌برند. با این که تعداد اندکی از پنل‌های موجود از رزولوشن 4K و در نتیجه نسبت تصویر ۱.۹:۱ استفاده می‌کنند، اکثر تلویزیون‌های موجود از استاندارد UHD و نسبت تصویر ۱.۷۸:۱ استفاده می‌کنند.

اما استفاده سازندگان تلویزیون از نام 4K به دلیل عدم آگاهی از تفاوت دو استاندارد ذکر شده نیست. بلکه به گفته خودشان به دلیل بازاریابی و فروش بهتر است. اخیرا نیز برای رفع کج‌فهمی ایجاد شده از عبارت 4K UHD برای محصولات خود استفاده می‌کنند.

بد نیست بدانید که در واقع دو نوع رزولوشن تعریف شده برای استاندارد UHD وجود دارد، یکی ۳۸۴۰ در ۲۱۶۰ که به آن اشاره شد و دیگری ۷۶۸۰ در ۴۳۲۰، که اولی معادل 4K و دیگری معادل استاندارد 8K است. ولی به احتمال قوی تا زمان فراگیر شدن استاندارد 8K نام آن به (QUHD (Quad Ultra HD تغییر خواهد کرد.

اما راه‌حل نهایی برای این نام‌گذاری‌های متعدد و گیج‌کننده حذف عبارت 4K و استفاده از 2160p است. پیش‌تر نیز سازندگان تلویزیون و تولیدکنندگان محتوا هر دو از نام‌های این‌چنینی که به معنی تعداد خطوط افقی در رزولوشن است، برای محصولات خود استفاده می‌کردند. مانند 576p ، 720p و 1080p.

اگرچه که خیلی دیر شده و تعداد زیادی تلویزیون 4K وارد بازار شده است، ولی با همکاری چند تولیدکننده بزرگ می‌توان این کج فهمی را که عموما برای خریداران پیش می‌آید، رفع کرد.