شروع یک پایان؛ چرا ویژن پرو آینده اپل را شکل خواهد داد؟
با دیدن تیتر احتمالاً تفاسیر متفاوتی از «شروع یک پایان» در ذهنتان خطور کرده است: از احتمال پایان یافتن سلطه آیفون تا اتمام عصر طلایی کوپرتینویی‌ها در صنعت تکنولوژی. هرکدام از آنها میتوانند درست باشند و این خود مخاطب است که با خواندن مقاله تصمیم خواهد گرفت که چه آینده‌ای در انتظار اپل خواهد بود!
درواقع، قصد داریم در رابطه با اهمیت محصولی صحبت کنیم که پس از رونمایی، محتوای مرتبط با آن همچون سونامی اینترنت را غرق کرده است؛ محصولی جنجالی که به‌خاطر قیمت ۳۵۰۰ دلاری‌اش نقدهای بسیاری بر آن وارد می‌شود و درعین‌حال، بسیاری از طرفدارن آن را انقلاب بعدی صنعت فناوری می‌دانند و عده‌ای نیز صرفاً به‌دلیل ساخت اپل بودن، از آن متنفرند!
بااین‌حال، نباید فراموش کنیم که اغلب ما پیش از آنکه طرفدار کدام برند یا شرکت خاصی باشیم، شیفتگان دنیای غنی فناوری هستیم؛ دنیایی که شاید بسیاری از ما به‌دلیل ناحیه جغرافیایی یا توانایی مالی امکان استفاده از جدیدترین تکنولوژی‌های روز دنیا را نداشته باشیم؛ اما این دلیل نمی‌شود که از دستاوردها چشم‌پوشی کنیم، برایش هیجان نداشته باشیم و رویای داشتن آن محصول را در ذهن حک نکنیم.
به هر روی، ویژن پرو محصولی است که قطعاً بسیاری از افراد دوست دارند استفاده آن را تجربه کنند؛اما شاید بی‌راه نباشید که بگوییم شمشیری دولبه برای اپل خواهد بود. ویژن پرو ازآنچه که فکر می‌کنید محصول مهم‌تری برای شرکت تحت رهبری تیم کوک محسوب می‌شود و عملاً شرط‌بندی اپل برای آینده است!
دژاوو به سبک اپل!
تقرییاً ۱۷ سال پیش، استیو جابز فقید روی صحنه رفت و نخسیتن آیفون را رونمایی کرد؛ محصولی که انقلاب گوشی‌های هوشمند را شکل داد، تعامل کاربر با نمایشگر لمسی را بازتعریف کرد و اپ‌استوری برای میلیون‌ها کاربر و توسعه‌دهنده ساخت! شاید ویژن پرو آن زرق و برق رونمایی نخستین آیفون با تشویق‌های متعدد حضاری که از تعجب میخ‌کوب شده‌بودند، نداشته باشد؛ اما دقیقاً همان مسیری را طی می‌کند که آیفون بر آن قدم گذاشت!
تفاوت اصلی اینجا است که اپل بسیار محتاطانه ویژگی‌های ویژن پرو را تبلیغ می‌کند و از جایگزینی مستقیم برای محصولاتش هراس دارد. هدست واقعیت ترکیبی اپل حاصل دو دهه تلاش و بیش از ۵۰۰۰ پتنتی است که مهندسان کوپرتینویی به ثبت رسانده‌اند. در مقام مقایسه، استیو جابز به ثبت ۲۰۰ پتنت برای نخستین آیفون افتخار می‌کرد! تمامی این‌ها نشان می‌دهند که اپل چه هزینه و وقتی را صرف توسعه‌ی ویژن پرو کرده است و طبیعتاً عدم موفقیت چنین محصولی می‌تواند ضربه‌ای مهلک بر این شرکت باشد.
از سوی دیگر، هدست واقعیت ترکیبی اپل باردیگر تعامل کاربران با کامپیوتر را تعریف می‌کند. شاید بسیاری ندانند اما اپل تنها شرکتی محسوب می‌شود که پیش‌تر، سه‌بار به این مهم دست یافته بود و تمامی موارد با محصولاتی انقلابی همراه بوده‌اند: نخستین بار در دهه ۸۰ میلادی با عمومی‌سازی ماوس و رابط گرافیکی رنگی برای مکینتاش، سال ۲۰۰۱ با رابط چرخان آیپاد و درنهایت رابط کاربری مولتی‌تاچ آیفون!
اکنون به نظر می‌رسد که برای بار چهارم نیز تعامل با رابط کامپیوتری را دستخوش تغییر کرده است؛ به‌طوری که تمامی معدود افرادی که با هدست کارکرده‌اند، از ژست‌های حرکتی، تعامل چشمی و رابط نرم‌افزاری ویژن پرو حیرت‌زده شده‌اند.
اما سؤالی که بسیار مطرح می‌شود این است که آیا ویژن پرو جایگزین آیفون می‌شود؟ شاید دقیق‌ترین پاسخ به سؤال این باشد که خود اپل نیز نمی‌داند! اپل به‌صورت رسمی در وب‌سایت خود از ویژن پرو به‌عنوان نسل بعدی محاسبات نام می‌برد؛ بنابراین صفت یادشده نه‌تنها آیفون، بلکه تمام محصولات پردازشی این شرکت را هدف قرار می‌دهد.
اگر به ویدئوهای تبلیغاتی نگاه کنید، ویژن پرو محصولی است که در دل خود محیطی شبیه به آیفون، نرم‌افزارهای حرفه‌ای مک، رابط سرگرمی اپل تی‌وی و سیستم صوتی ایرپاد را جای داده است؛ یعنی مقیاسی بزرگ‌تر از آنچیزی که استیو جابز با آیفون معرفی کرد! آیفون درواقع به‌عنوان محصولی بازاریابی می‌شد که می توانست یک آیپاد، تلفن و دستگاهی برای ارتباط اینترنتی باشد؛ بنابراین، تنها آیپاد از محصولات اپل بود که به‌نوعی تحت تأثیر قرار می‌گرفت و در نهایت کاملاً با آیفون جایگزین شد!
صاقانه بگویم، سیاست اپل در قبال هدست واقعیت ترکیبی‌اش من را به یاد گذار از آیپاد به آیفون می‌اندازد. سال‌ها پیش از آنکه اپل به شرکتی چند تریلیون دلاری تبدیل شود و صدها میلیون دستگاه مختلف در سال به فروش برساند، محصولی را عرضه کرد که بسیاری آن را پدر معنوی آیفون می‌دانند و در محبوبیت اکوسیستم آینده‌ی اپل نیز نقش به‌سزایی داشت.
به‌طور کلی، عقلانی نیست که به این زودی‌ها اپل از فروش چند صد میلیارد دلاری آیفون، مک و... چشم‌پوشی و سریعاً ویژن پرو ۳۵۰۰ دلاری را جایگزین آنها کند؛ بلکه به‌نظر می‌رسد شاهد گذار و مهاجرت فرسایشی و بلندمدت خواهیم بود. نباید فراموش کنیم که پیش از آیفون، این آیپاد بود که پرفروش‌ترین محصول اپل محسوب می‌شد و به مرور جای خود را به آیفون داد؛ طوری که اکنون حتی بسیاری از نوجوانان نمی‌دانند اپل با چنین محصولی از ورشکستگی خارج شد و انقلاب موسیقی دیجیتال را رقم زد!
ویژن پرو خود تکه‌ای از پازل را تشکیل می‌دهد!
در مقاله‌ی قبلی گفتیم که ویژن پرو را می‌توان پازلی توصیف کرد که اپل از سال‌ها پیش مشغول تکمیل کردن آن بوده است؛ اما چه می‌شود که ویژن پرو خود تکه‌ای از پازل باشد؟ همان‌گونه که آیپاد بخش مهمی از فرآیند آزمون‌وخطای اپل برای رسیدن به آیفون محسوب می‌شد، ویژن پرو نیز می‌تواند همین مسیر را برای رسیدن به عینک یا حتی لنزهای چشمی واقعیت افزوده طی کند!
طبیعتاً محصول ۳۵۰۰ دلاری نمی‌تواند نظر عموم مخاطبان را به خود جلب کند و اپل نیز به خوبی این را می‌داند. به همین دلیل است که ویژن پرو درحال حاضر، فقط برای عرضه در بازار آمریکا برنامه‌ریزی شده است. در حقیقت، اپل قصد دارد با محصولی بسیار قدرتمند در بازار جدید قدم بگذارد و بستری را برای آینده محصولات واقعیت افزوده ایجاد کند.
برای موفقیت در بازاری که اغلب شرکت‌های پیشین به بدترین شکل ممکن شکست خورده‌اند، کوپرتینویی‌ها نیاز به تعریف زیرساخت‌های واقعیت افزوده، آموزش توسعه‌دهندگان و روابط متعدد با شرکت‌های دیگر دارند. درواقع، ویژن پرو واسطی بین تمامی مؤلفه‌های یادشده خواهد بود.
محصولی بزرگ‌تر از ویژن پرو در راه است!
سال‌ها در تحریریه زومیت اخباری با محوریت هدست واقعیت ترکیبی اپل کار کردیم؛ بسیاری آن اخبار را جعلی، توهم و زاده‌ی تخیل افشاگران می‌دانستند. درنهایت، مشخص شد که اغلب آنها درست بودند؛ بنابراین نباید فراموش کنیم که طی این سال‌ها، خبر دیگری نیز بارها تکرار شده است: خودرو خودران اپل!
چه آمده آن باشیم یا چه در سرزمینی زندگی کنیم که استاندارهای فعلی جهان را حتی از نزدیک ندیده باشیم، صنعت خودرو به سرعت در حال روی آوردن به سیستم‌های کاملاً خودران است! با استاندارد شدن این نوع از خودروها، هدست‌های واقعیت افزوده بخش بزرگی از بازار هدف خود را پیدا خواهند کرد!
وقتی دیگر نیاز به رانندگی نباشد، سیستم سرگرمی خودروها باید نوع جدیدی از تعامل با کاربر را ارائه دهند و این دقیقا همان جایی است که عینک یا هدست‌های واقعیت افزوده پتانسیل خود را نشان می‌دهند. شاید بی‌راه نباشد که بگوییم اپل با ویژن پرو در حال ایجاد زیرساخت تولید محتوا برای رونمایی از خودروی خودران باشد!
تجربه نشان داده است که هیچ‌کدام از محصولات اپل بی‌دلیل معرفی نمی‌شوند، بلکه عضوی از چرخه برای ساخت اکوسیستمی بزرگ‌تر خواهند بود.
آیفون محکوم به تغییر کاربری است!
آیفون شاید به این زودی‌ها منسوخ نشود؛ اما احتمالاً طی سال‌های آینده کاربرد کاملاً متفاوتی خواهد داشت و به‌نوعی به محصول مکمل تبدیل خواهد شد. می‌دانیم که اپل در حال ساخت عینک‌های واقعیت افزوده است.
آیفون می‌تواند به دستگاهی برای استریم سخت‌افزاری عینک تبدیل شود و این دقیقاً همان مهاجرت فرسایشی است که پیش‌تر در رابطه‌اش گفتیم. بر خلاف تصور برخی افراد یا حتی شرکت‌ها، آینده‌ی فناوری گوشی‌های فعلی یا گوشی‌های تاشو نیستند!
مهم‌ترین ویژگی گوشی‌های تاشونی این است که میتوانند نمایشگری به ابعاد دو گوشی هوشمند را در اختیار کاربر قرار دهند. این مزیت تقریباً برای عینک‌های واقعیت افزوده بی‌معنی و حتی مسخره به‌نظر می‌رسد؛ زیرا چنین محصولی می‌تواند کل گستره دید کاربر را تبدیل به نمایشگر کند و فضایی به اندازه صدها اینچ مقابل چشمان کابر بگذارد!
بنابراین حتی اگر آینده‌ی فناوری را نیز متصور باشیم، احتمالا گوشی‌های هوشمند تنها منبع سخت‌افزاری برای محاسبات گسترده‌تر خواهند بود و شاید آیفون روزی به محصولی جانبی برای محصولات واقعیت افزوده اپل تبدیل شود.
مسیری پر از چالش و کاربرانی که از تغییر حراس دارند
احتمالاً تا بدین‌جا اهمیت هدست ویژن پرو را برای اپل متوجه شده‌اید؛ محصولی که در نخستین نسل قصد ندارد کاربر عمومی را هدف قرار دهد، زیرساختی برای محصولات آینده خواهد ساخت و هزینه‌ی شکست آن برای اپل کمر شکن خواهد بود!
اپل آنقدر بزرگ و محافظه کار است که هرگونه اشتباه کوچک می‌تواند برایش بسیار جبران‌ناپذیر باشد. بااین‌حال، معرفی ویژن پرو خبر بسیار خوبی برای خوره‌های فناوی محسوب می‌شود؛ زیرا پتانسل تکنولوژی واقعیت افزوده بسیار بیشتر از آنچیزی است که تصور کنید و هرچه شرکت‌های بزرگ بیشتری در این زمینه رقابت کنند، به نفع مصرف‌کنندگان خواهد بود.
فراموش نکنید که نخستین نسل گوشی‌های تاشو ۲۰۰۰ دلار قیمت داشتند و به تازگی لپ‌تاپ‌های دارای دو نمایشگر نیز با قیمت‌های بسیار بیشتر از ویژن پرو روانه‌ی بازار شده‌اند. همان‌طور که در متن نیز گفته شد، نقطه‌ی قوت محصولات تاشو این است که فضای نمایشی بیشتری را در اختیار کاربر قرار می‌دهند؛ اما وقتی به‌واسطه هدست و عینک‌های واقعیت افزوده گسترده دید کاربر به نمایشگر تبدیل شود، دیگر این محصولات بی معنی خواهند بود!
کاربران تغییرات جدید را بسیار سخت می‌پذیرند؛ اما امیدواریم که سرعت پذیرش و توسعه هدست‌های واقعیت افزوده بسیار بیشتر از حال حاضر شود. تصور کنید که نسل بعدی ویژن پرو یا حتی هدست‌های رقیب به پیشرفته‌ترین هوش مصنوعی مجهز شوند و از وزن ۴۰۰ گرم فعلی به ۲۰۰ گرم و حتی کم‌تر برسند، شاردهی چندین ساعته ارائه‌دهند و در نهایت، این پیشرفت آنقدر ادامه داشته باشد تا روزی به عینک‌های بسیار سبک یا لنزهایی که روی چشم کاربر قرار می‌گیرند، دسترسی داشته باشیم.
موارد یادشده بری عاشقان دنیای فناوری بسیار هیجان‌انگیز خواهد بود. حداقل برای من بسیار با ارزش‌تر از دیدن پیشرفت‌های قطره‌چکانی و خسته‌کننده آیفون و سایر گوشی‌های هوشمند، لپ‌تاپ‌ها و... خواهد بود.