جایگزین «انقلابی» گوشی‌ها؛ گجتی که همه از آن متنفرند

طی ماه‌های اخیر گجت پوشیدنی AI Pin شرکت هیومین (Humane)، به یکی از پرحاشیه‌ترین محصولات حوزه‌ی هوش مصنوعی تبدیل شده است. این دستیار فیزیکی که پاییز سال گذشته‌ رونمایی شده بود و عده‌ی زیادی برای خرید آن ثبت‌نام کرده‌بودند، اواسط ماه مارس (فروردین ۱۴۰۳) به بازار آمد. وب‌سایت ورج پس از بررسی مفصل محصول، در یک کلام گفت AI Pin اصلا کار نمی‌کند و مارکز برانلی یوتیوبر معروف فناوری هم یکی از تندترین نقدها را به گجت وارد کرد و آن را بدترین محصولی نامید که تاکنون بررسی کرده است.

پس از آن موج شکایات کاربرانی که درعرض چندروز از ناکارآمدی این دستگاه پرهزینه به‌ستوه آمده بودند، بالا گرفت. بنیان‌گذاران و مدیرعامل شرکت ابتدا در یک بیانیه‌ی رسمی و سپس در شبکه‌های اجتماعی، مشکلات ذکر شده را توجیه و از محصول خود دفاع کردند. اما واقعیت این گجت ۷۰۰ دلاری با اشتراک ماهانه‌ی ۲۴ دلار چیست و چرا برخلاف دستگاه نسبتا مشابه Rabbit R1، همه از آن متنفرند؟

در نگاه اول، ایده‌ی اصلی AI Pin فوق‌العاده به‌نظر می‌رسید: گجت پوشیدنی کوچک و بدون صفحه‌ی‌نمایشی که تمام کارها را از طریق هوش‌ مصنوعی و سیستم‌عاملی به‌نام CosmOS انجام می‌دهد؛ از تماس تلفنی و ارسال پیام متنی گرفته تا هر سؤالی که از ذهنتان می‌گذرد، دیگر به هیچ اپلیکیشن و برنامه‌ای نیاز ندارید. دستیار سخت‌افزاری شما از یک شبکه‌ی هوش مصنوعی استفاده می‌کند تا به تمام سؤالات شما پاسخ بدهد و دستوراتتان را اجرا کند.

بررسی محصول پرهیاهوی شرکت هیومین با دو سؤال اصلی شروع می‌شود: اول اینکه آیا این گجت واقعاً ارزشش را دارد و کار خاصی انجام می‌دهد؟ واقعیت این است که تقریباً همه‌ی ما به‌نوعی از حواس‌پرتی‌هایی که گوشی هوشمندمان ایجاد می‌کند، گله داریم. اغلب‌اوقات هنگامی‌که برای یک کار کوچک سراغ گوشی‌مان می‌رویم، با اعلان‌های گاه‌وبیگاه برنامه‌های مختلف سرگرم می‌شویم و زمان را از دست می‌دهیم.

موضوع دیگر استفاده‌ی هم‌زمان از گوشی و انجام کارهای دستی است. مثلاً هنگامی‌که مشغول خرید یا رانندگی هستیم، چگونه تعادل را برای نگه‌داشتن موبایل و حمل وسایل دیگر حفظ می‌کنیم؟ پس از این منظر، بله، AI Pin می‌تواند ارزش زیادی برای ما ایجاد کند؛ مخصوصاً که برنامه‌های نرم‌افزاری هوش‌ مصنوعی هنوز آن‌قدر پیشرفته نیستند که تمام کارهای روزمره‌ی ما را مدیریت کنند.

اینجا است که سؤال دوم پیش می‌آید: آیا مردم باید این محصول را بخرند؟ بررسی‌های اولیه به این سؤال پاسخ منفی محکمی می‌دهد. از نظر ورج، AI Pin ایده‌ی جالب اما ناتمامی است که نقص‌های غیرقابل‌قبولی دارد و خرید آن با قیمت ۶۹۹ دلاری به اضافه‌ی ۲۴ دلار هزینه‌ی اشتراک ماهانه‌ به هیچ‌کس توصیه نمی‌شود.

نکته‌ی اول اینکه این گجت با گوشی‌همراه شما جفت نمی‌شود. این گجت یک دستگاه مستقل با اینترنت و حتی شماره‌تلفن مخصوص به خود است. شما می‌توانید انتخاب کنید که چقدر و کجا از آن استفاده کنید، ولی هرگز جایگزین گوشی هوشمند شما نمی‌شود.

بوستر آهنربایی پین، علاوه‌بر اینکه کار متصل‌کردن دستگاه روی لباس را انجام می‌دهد، به‌عنوان یک باتری جانبی نیز عمل می‌کند. به‌علاوه یک کیف شارژر بسیار خوش‌ساخت و براق به‌همراه دستگاه ارائه می‌شود که می‌توان باتری‌ها را داخل آن گذاشت و با USB تایپ سی شارژ کرد. کل گجت به‌همراه بوستر ازطریق شارژر رومیزی جداگانه‌ای نیز قابل شارژ هستند. چراغ روی دستگاه هنگامی‌که پیام یا نوتیفیکیشنی برای شما می‌آید، روشن می‌شود.

تا اینجا به‌نظر می‌رسد وزن ۵۵ گرمی گجت، قدرت آهنرباها و تجهیزات سخت‌افزاری، بهترین نقاط قوت AI Pin محسوب می‌شوند.

بیایید کمی بیشتر درمورد حمل این گجت صحبت کنیم. در تمامی دموها و تبلیغات تصویری، AI Pin سمت راست یا چپ قفسه‌ی سینه درست زیر استخوان ترقوه روی لباس مصرف‌کننده وصل شده، اما این تنها روش حمل گجت نیست. شما می‌توانید پین را در دستتان بگیرید یا توی جیب پیراهنتان بگذارید و در همین حال با آن صحبت کنید. اگر تصمیم بگیرید گیره‌ی مخصوصی را خریداری کنید که برای اتصال دستگاه به کمر یا کیف درنظر گرفته شده، باید ۵۰ دلار دیگر پرداخت کنید.

مزیت حمل دستگاه به شیوه‌ی پیشنهادی شرکت، این است که با هر دو دست به آن دسترسی دارید و حتی با ضربه‌ی انگشت کوچکتان نیز می‌توانید کار با آن را شروع کنید. برای صحبت‌کردن با پین باید یک انگشتتان را روی صفحه‌ی لمسی بگذارید و نگه دارید. سپس سؤالات یا دستورات خود را عنوان کنید. پین می‌تواند به دستور شما با مخاطب تماس بگیرد، برای او پیام بفرستد، یا بگوید اطراف شما چه چیزهایی وجود دارد.

کاربر همان‌طور که از کلیدهای میان‌بر کامپیوتر استفاده می‌کند، می‌تواند با ضربه‌های مختلف به صفحه‌ی لمسی این دستگاه کارهای متفاوتی انجام دهد؛ مثلا می‌توانید برای عکس‌گرفتن دوبار روی صفحه ضربه بزنید یا دو ضربه‌ی سریع بزنید و دستتان را نگه دارید تا دستگاه شروع به فیلم‌برداری کند.

همان‌طور که می‌بینید، چنین قابلیت‌هایی برای زمانی مناسب‌اند که به‌هردلیلی گوشی‌همراهتان را در دست نگرفته‌اید. کاربران احساس کارکردن با AI Pin را به روزهای اولیه‌ی الکسا و سیری در یک دهه پیش تشبیه می‌کنند.

AI Pin کارهای ساده‌ای مثل تنظیم آلارم یا تایمر را انجام نمی‌دهد. همچنین نمی‌تواند چیزی به تقویم اضافه کند، یا یادداشت‌های قبلی را بخواند. شما می‌توانید یادداشت‌ها و فهرست‌های جدیدی بسازید که در برنامه وب Humane Center ثبت می‌شوند. وقتی دستگاه را به مخاطبین خود متصل می‌کنید یا عکس‌های گرفته شده را نگاه می‌کنید، این برنامه غالباً از دسترس خارج می‌شود. همچنین اگر بخواهید چیزی را به فهرست خود اضافه کنید تقریباً همیشه با مشکل مواجه می‌شوید.

بنیان‌گذاران شرکت هیومین در پاسخ به انتقادهای اولیه که قدرت هوش‌مصنوعی این دستگاه را زیر سؤال می‌برد، گفتند:

AI Pin و سیستم‌عامل CosmOS شروع داستان محاسبات محیطی هستند و امروز نه فصل اول، بلکه صفحه‌ی اول این داستان را ورق می‌زنیم. ما یک نقشه‌ی راه بلندپروازانه با اصلاحات نرم‌افزاری، قابلیت‌های جدید و تعاملات بیشتر برای این محصول درنظر گرفته‌ایم. به‌این‌ترتیب دستیار هوش‌مصنوعی شما در طول زمان هوشمندتر و قدرتمندتر می‌شود. چشم‌انداز ما این است که CosmOs نهایتاً در بسیاری از دستگاه‌ها به فرم‌های مختلف حضور داشته باشد و راه‌هایی جدیدی برای ارتباط با همه سیستم‌های دیجیتال شما باز کند.

بتانی بونجورنو مدیرعامل شرکت نیز وعده داده که روی بسیاری از قابلیت‌های دستگاه نظیر تایمر، دسترسی به تقویم و راه‌های جدید برای استفاده از پد لمسی کار می‌کند. چیزی که پیش‌ازاین هم شنیده‌ایم: عملکرد دستگاه در طول زمان با بهترشدن مدل‌ها و رابط‌های هوش مصنوعی بهتر خواهد شد.

بله، تکنولوژی در طول زمان پیشرفت می‌کند، اما به‌هیچ‌وجه قابل‌توجیه نیست ساده‌ترین قابلیت‌های هوش‌مصنوعی روی محصولی که تقریباً ۷۰۰ دلار قیمت دارد، جواب ندهد.

هربار که AI Pin سعی می‌کند کاری را برای شما انجام دهد، باید درخواست‌تان را از طریق سرورهای Humane پردازش کند، که در بهترین حالت بسیار کند و در بدترین حالت یک شکست کامل خواهد بود. وقتی سوالی را از او می‌پرسید، داده‌ها برای پردازش به فضای ابری فرستاده می‌شوند و برمی‌گردند. این فرایند طولانی‌تر از زمان تایم‌اوت سرورها است و حتی لزوماً با پاسخ درست هوش مصنوعی نیز همراه نیست.

به‌عنوان‌مثال وقتی از دستگاه می‌خواهید جمله‌ای را بنویسد، پس از ۱۰ ثانیه پردازش با پیغام خطا مواجه می‌شوید. نیمی از اوقاتی که کاربران می‌خواهند با کسی تماس بگیرند، هیچ تماسی برقرار نمی‌شود. به‌طور متقابل نیمی از مواردی که مخاطبان با شماره‌ی پین تماس می‌گیرند، دستگاه بدون زنگ خوردن تماس را به پست صوتی منتقل می‌کند.

یکی از کاربران پس از چند روز تست‌ این دستگاه گفت که تنها چیزی که با اطمینان می‌تواند از پین بخواهد، اعلام ساعت و زمان است.

در بسیاری از بررسی‌ها، کارشناسان از داغ‌شدن سریع و حتی دائمی دستگاه شکایت داشتند. مدیرعامل شرکت در پاسخ این انتقادها گفت که گرما ناشی از استفاده‌ی زیاد از دستگاه یا ضعیف‌بودن سیگنال‌ها است. سپس کاربران اعتراض کردند که تنها بعد از چند دقیقه کارکردن با این گجت هوش مصنوعی، به آن‌ها اعلام می‌شود که دستگاه بیش‌ازحد گرم شده و باید خنک شود.

عمر باتری‌ها نیز به‌همین میزان ناکارآمد است. همان‌طور که گفتیم دستگاه با دو بوستر تقویت‌کننده باتری، یک کیف شارژ و یک شارژر رومیزی عرضه می‌شود. طی چند ساعت کار سنگین با گجت هم باتری کوچک داخلی و هم دو بوستر مغناطیسی کاملاً خالی می‌شوند. یا اگر آنها را بدون استفاده صرفاً در کیفتان گذاشته باشید، طی پنج ساعت دستگاه و بوستر اول متصل به آن خاموش خواهند شد.

این عملکرد ضعیف ما را به همان جملات اولیه مطلب باز می‌گرداند: شاید قرار نیست کاربران با AI Pin زیاد کار کنند! مگر هدف اصلی این محصول، این نبود که مردم را از تکنولوژی جدا کند و به زندگی واقعی برگرداند؟

درحال‌حاضر این گجت برای ارسال چند پیام متنی، دو یا سه تماس تلفنی و نیم ساعت موسیقی شنیدن مناسب به نظر می‌رسد. برخی نیز معتقدند تا زمانی که از پروژکتور دستگاه استفاده نکنید، عملکرد دستگاه نیز به هم نمی‌ریزد. ولی اگر چنین بهایی را برای خرید یک گجت پرداخت کنید و آن را به پیراهن خود وصل کنید، مسلماً انتظار بیشتری از محصول خواهید داشت!

یکی از مهم‌ترین نقاط عطف AI Pin که وجه تشابه بیشتری با صفحه‌نمایش ماشین‌های دیجیتال دارد، پروژکتور لیزری آن است. برای استفاده از این ویژگی باید یک‌بار روی تاچ‌پد دستگاه ضربه بزنید یا از او بخواهید چیزی را به شما «نشان دهد». زمانی‌که پین با صدای بلند با شما صحبت می‌کند، می‌توانید کف دست خود را جلوی دستگاه بیاورید تا از صحبت‌کردن به نوشتن سوئیچ کند. برای بازکردن قفل دستگاه و دسترسی به تنظیمات هم باید از پروژکتور استفاده کنید.

رابط کاربری پروژکتور با رنگ سبز و فقط روی یک دست نمایش داده می‌شود. کاربران به‌تدریج متوجه می‌شوند بهترین فاصله‌ی دست تا دستگاه چقدر است. رزولوشن ۷۵۰ مگاپیکسلی که شرکت هیومین اعلام کرده بیشتر به یک شوخی شبیه است، ولی خوشبختانه نوشته‌ها به‌اندازه‌ی کافی واضح هستند.

کاربران برای باز کردن قفل دستگاه، باید از میان سری اعدادی که در کف دستشان نمایش داده می‌شود، گزینه‌های درست را انتخاب کنند. همچنین برای گشتن در میان آیکون‌های منو، باید از مجموعه‌ای ژست‌های حرکتی استفاده کنند. همان‌طور که مارکز برانلی در بررسی خود می‌گوید، این کار شبیه آن است که تیله‌ای را کف دست خود بچرخانید.

برای انتخاب یک گزینه‌ی منو نیز باید انگشت شست و اشاره‌ی خود را بالای آن گزینه به یکدیگر بزنید و نمی‌توانید از انگشتان دست دیگر خود استفاده کنید. حتی کارشناسان نیز برای بار اول نتوانسته‌اند به این شیوه روی آیکون صحیح کلیک کنند.

می‌توانیم ایده و تلاش شرکت هیومین درخصوص رابط پروژکتور لیزری را قابل‌تحسین بدانیم، ولی عملکرد بسیار ضعیف گجت در این بخش، نهایتاً ما را به سمت یک جمله‌ی طلایی هدایت می‌کند: «اگر می‌خواهید محصولی بسازید که کار گوشی هوشمند را انجام دهد، لطفاً یک گوشی هوشمند بسازید!»

فکر می‌کنید جالب‌ترین کاری که می‌توان با گجتی مانند AI Pin انجام داد چیست؟ فرض کنید جلوی یک رستوران می‌ایستید، روی پین ضربه می‌زنید و از او می‌پرسید این رستوران از نظر مردم چه امتیازی دریافت کرده است.

درعمل، محصول شرکت هیومین در این آزمون شکست می‌خورد. اغلب‌اوقات دستگاه نمی‌تواند رستوران یا مکان موردنظر را بیابد، حتی وقتی نام رستوران روی تابلویی بزرگ جلوی کاربر دیده می‌شود. بونجورنو مدیرعامل شرکت این مشکل را هم به «توهمات مدل و مشکلات سرور» نسبت می‌دهد و می‌گوید به‌مرورزمان همه‌چیز بهتر می‌شود.

اما مسئله فقط تشخیص مکان و زمان نیست. دستگاه تقریباً نیمی از سؤالات کاربران را بی‌پاسخ می‌گذارد، از پادکست پشتیبانی نمی‌کند و حتی آب‌وهوای مناطق مختلف را «غیرقابل‌دسترس» اعلام می‌کند. به‌طورکلی به‌ازای هر تعامل موفق با دستگاه، باید سه تا چهار تعامل ناموفق را تاب بیاورید.

ترجمه‌ی هم‌زمان یکی از ویژگی‌های محبوب AI Pin محسوب می‌شود که شرکت هیومین درمورد آن تبلیغات زیادی کرده است. به‌نظر می‌رسد هرجا که هیومین تصمیم گرفته باهوش‌تر عمل کند، خروجی بدتری ارائه می‌دهد.

به‌لحاظ تئوری، این گجت هوش مصنوعی به‌صورت خودکار تشخیص می‌دهد چه زبانی را چگونه ترجمه کند. برای مثال اگر در فرودگاه اسپانیا فرود آمده باشید، به‌سرعت جملات شما را به اسپانیایی ترجمه می‌کند که بسیار کاربردی است.

طبق بررسی‌ها اگر شما با صدای بلند و به‌طور واضح با یک زبان دیگر صحبت کنید، پین سخنانتان را درست ترجمه می‌کند. اما اگر آهنگ دوزبانه‌ای را پخش کنید و منتظر ترجمه باشید چه می‌شود؟ دستگاه همان جملات را با لهجه‌ای وحشتناک و گاه تمسخرآمیز به شما برمی‌گرداند!

مشکلات زبان، نشان‌دهنده‌ی چالش بزرگ‌تری است که نه‌تنها در AI Pin و چت جی‌پی‌تی، بلکه در بیشتر محصولات هوش مصنوعی وجود دارد: شما نحوه‌ی کارکردن آن‌ها را نمی‌بینید و به‌تبع نحوه‌ی استفاده از آن‌ها را درک نمی‌کنید؛ درست برعکس بازخورد سریع و مستقیمی که از گوشی‌های همراه می‌گیرید. استفاده از AI Pin مثل این است چشم‌هایتان را ببندید، شمع تولدتان را فوت کنید و انتظار داشته باشید آرزویتان برآورده شود؛ اتفاقی که معمولاً رخ نمی‌دهد.

شرکت هیومین برای تولید محصولی موفق، راهی طولانی در پیش دارد. AI Pin را می‌توان نسخه‌ی بتا یا حتی پروتوتایپ اولیه تلقی کرد که ایده‌ی هیجان‌انگیز و چشمگیری پشت آن است، ولی درحال‌حاضر با یک دستیار واقعی هوش‌مصنوعی فاصله‌ی زیادی دارد. ازکجا معلوم؛ شاید این گجت در نسل‌های بعدی واقعا به تمام ادعاهایش جامه‌ی عمل پبوشاند.